Temat: Treści kształcenia
Cz. Kupysiewicz „ dydaktyka ogólna”
Treść Kształcenia _ składa się na nią całokształt podstawowych wiadomości i umiejętności z dziedziny nauki , techniki kultury , sztuki oraz praktyki społecznej , przewidziany do opanowania przez uczniów pod czas ich pobytu w szkole .
Do najważniejszych teorii doboru kształcenia zalicza się :
1. Materializm dydaktyczny - zwolennicy materializmu dydaktycznego uważali , że zasadniczym celem pracy szkoły powinno być przekazanie uczniom jak największego zasobu wiadomości z możliwie różnych dziedzin nauki .
2. Formalizm dydaktyczny - zwolennicy formalizmu dydaktycznego uważali treść kształcenia jedynie za środek służący do rozwijania zdolności i zainteresowań poznawczych uczniów . Celem szkoły jest pogłębianie , rozszerzanie i uszlachetnianie tych zdolności i zainteresowań . Dlatego głównym kryterium doboru przedmiotów nauczania powinna być ich zdaniem wartość kształcąca danego, przedmiotu jego przydatność do kształcenia i rozwijania sił poznawczych uczniów .
3. Utylitaryzm dydaktyczny - według Deweya istotnym czynnikiem w zakresie korelacji określonych przedmiotów szkolnych nie jest ani przyrodoznawstwo ,ani literatura , ani historia , ni geografia , lecz tylko indywidualna i społeczna aktywność ucznia . Dlatego też przy doborze treści kształcenia należy koncentrować uwagę na zajęciach typu ekspresyjnego i konstrukcyjnego , wyznaczając właściwe miejsce gotowaniu , szyciu , robotom ręcznym itp.
4. Teoria problemowo - kompleksowa - względem Suchodolskiego : Na cel pracy dydaktyczno - wychowawczej rzutuje dobór i układ treści programowej . Treści te powinny dotyczyć problemów współczesnego świata , a mianowicie problemów z zakresu techniki , socjologii , ekonomii , sztuki kultury estetycznej itp. Układ treści w programach dla szkół podstawowych powinien być jednolity , natomiast zróżnicowanie należy poprowadzić stopniowo na poziomach ponadpodstawowych .
5. Strukturalizm - przesłanką wyjściową strukturalizmu było stwierdzenie , iż programy nauczania są przeładowane materiałem , co powoduje wiele ujemnych następstw , a postulat jego redukcji pozostaje w sprzeczności z rozwojem nauki , której osiągnięcia powinny być uwzględniane w programach szkolnych . Mechaniczna realizacja wymienionego postulatu mogłaby zatem naruszyć zasadę systematycznego układu treści kształcenia . Aby uniknąć tego niebezpieczeństwa trzeba włączyć do programu treści najważniejsze , stanowiące trwały dorobek danej nauki nawiązując jednak i do jej historycznego źródła i osiągnięć naukowych .
6. Egzemplaryzm - Scheuerla - Wychodzili z założenia , że bezwzględnie konieczna jest redukcja materiału nauczania przewidzianego w dotychczasowych programach dla różnych typów szkół . Redukcja ta nie powinna jednak prowadzić do zubożenia obrazu świata odzwierciedlanego w świadomości uczniów , gdyż pociągnęłoby to za sobą wiele nie korzystnych skutków pedagogicznych i poza pedagogicznych .
7. Materializm Funkcjonalny - Wzg. Okonia - podkreśla opracowania teorii która zapewniałaby uczniom zarówno wiedzę jak i umiejętności posługiwania się nią w procesie przekształcania rzeczywistości . U podstaw tej nowej teorii musi się znaleźć o integralnym związku poznania z działaniem .Zgodnie z tym założeniem podstawowym kryterium doboru i układu treści programowych powinny być względy światopoglądowe .
8. Teoria programowania dydaktycznego - w przeciwieństwie do opisywanych dotychczas teorii , stanowi odpowiedź nie tyle na pytanie czego uczyć na określonym szczeble dydaktyczno wychowawczym , co raczej jak to czynić w sposób optymalny . Dlatego też rzecznicy tej teorii przywiązują dużą wagę do starannej analizy treści kształcenia , a zwłaszcza składających się na tę treść wiadomości oraz zachodzących między nimi związków w tym celu posługują się przeważnie metodą tzw. .macierzy dydaktycznych oraz metodą grafów .
Cele wychowania - stanowią swoistą wypadkową panujących w danym społeczeństwie społeczno - ustrojowych i ekonomicznych , charakterystycznego dla nich poziomu nauki , techniki i kultury , tradycji własnego narodu postępowej spuścizny ludzkości itp.
W. Okoń „ nowy słownik pedagogiczny”
Ideały wychowania - 1) najwyższy cel wychowania , któremu powinny być podporządkowane wszystkie inne cele treści i metody pracy wychowawczej . 2)ogół celów i innych norm regulujących działalność wychowawczą . 3) Określony wzór osobowy , którego cechy uważa się za doskonałe , a więc za godne naśladowania .
Cz. Kupysiewicz „ dydaktyka ogólna”
Proces Kształcenia - wyznacza kierunek zarówno udzielaniu wiadomości i umiejętności , jak i ćwiczeniu umysłu Dzięki temu jest możliwe ukształtowanie człowieka w wiedzę , którą stanowi nie tylko dorobek jego pracy intelektualnej , lecz również wytyczną jego stosunku do rzeczywistości oraz drogowskaz postępowania . Proces ten obejmuje jednocześnie wszelkie świadome , planowe i systematyczne oddziaływania dydaktyczno - wychowawcze na uczniów zapewniając im wykształcenie ogólne lub zawodowe .
W. Okoń „ nowy słownik pedagogiczny”
Proces wychowania - system czynności wychowawców i wychowanków , umożliwiających wychowankom zmienianie się w pożądanym kierunku , a więc kształtowanie i przekształcenie wiedzy o świecie , uczuć , przekonań i postaw społecznych , moralnych , estetycznych , kształtowanie woli i charakteru oraz wszechstronne rozwijanie osobowości .
Opieka Pedagogiczna - ...................................................................................................................................................................................................................
Wychowanie - świadomie organizowana działalność społeczna , oparta na stosunku wychowawczym między wychowankiem , a wychowawcą , której celem jest wywołanie określonych zmian w osobowości wychowanka . Zmiany te obejmują stronę poznawczo instrumentalną i proces ten jest uwarunkowany wieloma czynnikami .
Kształcenie - Oznacz czynność oraz wynik . Dla Muszyńskiego to nauczanie , jest działaniem zmierzającym do ukształtowania wiedzy , umiejętności inteligencji .
Kultura - ogół stworzonych przez ludzi wartości naukowych społecznych artystycznych i technicznych oraz procesy tworzenia tych wartości . To te dobra które godne są kultu , a więc szczególnej czci i pielęgnacji .
Nauczanie - planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniem mająca na celu wywołanie pożądanych i trwałych zmian w ich postępowaniu , dyspozycjach i całej osobowości pod wpływem uczenia się i opanowania wiedzy , przeżywania wartości działań praktycznych .
Uczenie się - proces w którego toku na podstawie doświadczenia , poznania i ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianą formy wcześniej nabyte . Jest podstawową formą działalności ludzi .
Samokształcenie - samouctwo , osiąganie wykształcenia poprzez działalność , której cele , treść , warunki , środki ustala sam podmiot.
Samo nauczanie
Osobowość- zespół stałych właściwości i procesów psychologicznych , odróżniających daną jednostkę od innych , wpływający na organizacje jej zachowania , a więc na stałość w nabywaniu i porządkowaniu doświadczeń , wiadomości i sprawności , w reagowaniu emocjonalnym , w stosunku z innymi ludźmi oraz na stałość w wyborze celów i wartości .
Środowisko - całość procesów ekonomicznych , ekologicznych , politycznych , społecznych , kulturowo oświatowych i instucjonalnych w ich wzajemnych związkach i zależnościach .