ADMINISTRACJA PUBLICZNA - SPOSOBY DEFINIOWANIA; SFERY INGERENCJI ADMINISTRACJI/FUNKCJE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
- administrację publiczną charakteryzuje władztwo, przewaga, nie równorzędność i (co do zasady) władcza działalność.
- administracja staje się publiczną, gdy ma dostęp do władztwa administracyjnego, przymusu administracyjnego = aspekt państwowy administracji
- administracja publiczna działa w imieniu państwa lub innego podmiotu administracji publicznej
- administracja publiczna ma dostęp do władztwa na zewnątrz - inaczej niż adm. prywatna, która nie ma do tego prawa
- ADMINISTRACJA PUBLICZNA = zespól działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne podmioty, organy i instytucje na podstawie ustaw określonych i w określonych prawem formach (definicja mieszana - przedmiot przed podmiotem) - def. Izdebskiego i Kuleszy
- szeroki zakres działania administracji publicznej - wszystko to, co robią administrujący
- administracja = wszelka zorganizowana działalność zmierzająca do osiągania pewnych celów, jest działalność trwałą, celową i planową
- administracja publiczna jest sprawowana przez państwo w najszerszym tego słowa znaczeniu, a więc przez organy państwowe, jak i związki publicznoprawne (związki samorządowe) i inne podmioty administracji.
- administrację publiczną można traktować jako pewną całość z punktu widzenia organizacyjnego, funkcjonalnego i prawnego
- w teorii wyróżnia się administrację publiczną w ujęciu organizacyjnym (podmiotowym), materialnym (przedmiotowym) i formalnym
- administrację publiczną w ujęciu organizacyjnym (podmiotowym) stanowi ogół podmiotów administracji, a więc organy administracji i inne podmioty wykonujące określone funkcje z zakresu administracji publicznej
- adm. publiczną w ujęciu materialnym (przedmiotowym) jest działalność państwa, której przedmiotem są sprawy administracyjne albo inaczej zadania i kompetencje w zakresie władzy wykonawczej
- adm. publiczną w ujęciu formalnym jest cała działalność wykonywana przez podmioty administracji bez względu na to, czy ma ona charakter administracyjny czy też nie ma takiego charakteru
- rozróżnienie między administracją w ujęciu podmiotowym a przedmiotowym ma istotne znaczenie, gdyż wiąże się z zasadą podziału władz, polegającą na przydzieleniu określonych działań państwa określonym organom państwowym
- zadania administracyjne są przeważnie, ale nie zawsze, wykonywane przez organy administracyjne. Ale również organy ustawodawcze i organy wymiaru sprawiedliwości wykonują zadania administracyjne. Z drugiej strony organy administracyjne są upoważnione do stanowienia prawa np. do wydawania rozporządzeń
- wg definicji negatywnej administracji publicznej administracją jest każda działalność państwowa nie będąca działalnością ustawodawczą i sądowniczą
- administracja jest zjawiskiem społecznym - przedmiotem administracji jest współżycie społeczne, administracja musi zajmować się sprawami wspólnoty i członkami tej wspólnoty
- administrację cechuje aktywność, inicjatywa i działalność ukierunkowana na przyszłość - ta cecha występuje wyraźnie, gdy administracja wykonuje ustawy; to co ustawodawca określa generalnie i abstrakcyjnie, administracja ma przekształcić w rzeczywistość
- administracja może rozwijać swoją inicjatywę i podejmować działania wg własnych wyobrażeń np. w zakresie budowy dróg publicznych
- zadaniem administracji jest celowa, podejmowana również z własnej inicjatywy, działalność ukierunkowana na przyszłość
- administracja podejmuje konkretne środki do uregulowania spraw jednostkowych i urzeczywistniania określonych przedsięwzięć
- administracja bazuje na biurokracji
- administracja to całość, ale nie jedność
- administracja publiczna w znaczeniu przedmiotowym - współcześnie zorganizowana, celowa i permanentna działalność publiczna w państwie, której celem jest zaspokajanie i obsługa społeczeństwa, a w szczególności realizacja interesu publicznego w państwie
- administracja publiczna w znaczeniu podmiotowym - określona struktura organów administracyjnych (rządowych i samorządowych) o ustalonym zakres działania i ustalonych kompetencjach, w tym także władczych
+ BOĆ strony 12-23
SPOSOBY DEFINIOWANIA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO; POGRANICZE PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
- prawo administracyjne jest zespołem norm, które regulują administracyjną działalność państwa, regulują funkcje administrowania. Jest to przedmiotowe określenie prawa administracyjnego, gdyż za punkt wyjścia bierze się tu treść działania - administrowania.
- Starościak - funkcje administrowania są regulowane nie tylko przez prawo administracyjne, ale również przez konstytucję, prawo cywilne, a nawet częściowo przez prawo karne. Nie zgadzał się również z tzw. podmiotową definicja prawa administracyjnego, tj. z określeniem prawa administracyjnego jako zespołu norm prawnych regulujących te stosunki społeczne, które wynikają w toku działalności organów administracyjnych. Dwa zarzuty w odniesieniu do tej definicji:
1. działalność organów administracyjnych jest regulowana nie tylko przez normy prawa administracyjnego
2. funkcje administrowania wykonują nie tylko organy administracyjne
- Starościak - prawo administracyjne stanowi gałąź prawa, które reguluje działalność organów państwowych, podejmowaną w celu wykonania ustalonych prawem zadań organizatorskich wypełnianych w swoistych formach działania - definicja ta uwzględnia 3 elementy: podmiotowy, przedmiotowy i form działania właściwych dla organów administracyjnych
- prawo administracyjne może być dzielone na pewne części: na część ogólną i szczególną prawa administracyjnego
- w poszczególnych ustawach regulowane są nie tylko zagadnienia materialnego prawa administracyjnego, ale również prawa ustrojowego i procesowego, a nawet problemy wykraczające poza zakres prawa administracyjnego; podział ten jest jednak umowny, ponieważ poszczególne grupy norm zazębiają się wzajemnie, często zamieszczane są w jednej ustawie, a przede wszystkim muszą być jednocześnie stosowane przy rozstrzyganiu prawie każdej sprawy administracyjnej
- Leoński - materialne prawo administracyjne - wyodrębnia działy prawa materialnego wg dziedzin ingerencji administracji w określone dobra jednostki lub ujmując dziedziny rodzajowo pokrewne; są to działy dotyczące praw człowieka i wolności obywatelskich, statusu prawnego jednostki, wolnych zawodów etc.
- inny podział prawa administracyjnego oparty jest na kryterium charakteru stosunku łączącego organ stosujący normę z adresatem działania: 1) normy regulujące stosunki między organami administracyjnymi i innymi podmiotami administracji z jednej strony a obywatelami i osobami prawnymi z drugiej strony, normy te dotyczą tzw. sfery zewnętrznej, 2)normy regulujące stosunki jakie zachodzą między organami i instytucjami państwowymi wzajemnie, normy te regulują stosunki wewnątrz systemu organizacji administracji publicznej
- część ogólna prawa administracyjnego jest wynikiem refleksji naukowej - obejmuje ona pewne zasady i pojęcia oraz instytucje prawne, które w zasadzie dotyczące wszystkich dziedzin prawa administracyjnego, wyprowadza jak gdyby przed nawias to wszystko, co jest wspólne i typowe dla większości szczegółowych działów prawa administracyjnego
- istnieje pogląd, że prawo administracyjne jest skonkretyzowanym prawem konstytucyjnym
- rozgraniczenie między prawem administracyjnym a innymi gałęziami prawa nie nasuwa trudności w przypadku, gdy przedmiot regulacji danej gałęzi prawa jest różny od sfery prawa administracyjnego; trudności w rozgraniczeniu pojawiają się, gdy istnieją bliższe związki między prawem administracyjnym a inną gałęzią prawa, zwłaszcza w przypadku prawa cywilnego i konstytucyjnego
- w przypadku prawa konstytucyjnego związki z prawem administracyjnym są bardzo ścisłe - należą do dziedziny prawa publicznego, która dotyczy ustroju i działań organów państwa podejmowanych w interesie publicznym - pod względem teoretycznoprawnym stanowią jedność, bowiem posługują się tymi samymi konstrukcjami, metodami i regułami; prawo administracyjne jest częścią konstytucyjnego porządku prawnego
- prawo cywilne a prawo administracyjne - najtrudniej je odgraniczyć, nie istnieje żadna materialna nie przekraczalna granica między pc a pa, a o każdorazowej kwalifikacji konkretnego stosunku prawnego powinna decydować analiza jego treści i przyjętej przez ustawodawcę metody rozwiązywania powstających na jego tle konfliktów; trzeba więc odrzucić przekonanie, że stosunek prawny zawsze musi być albo prywatno-, albo publicznoprawny, nie może być natomiast nigdy publiczno- i prywatnoprawny łącznie.
+ Boć str. 34-49