Cios

• tektoniczny - powstaje w czasie fałdowania

• termiczny - powstaje z powodu stygnięcia lawy - bazalty

• odprężeniowy - w wyniku zdjęcia nadległych skał

• diagenetyczny - utworzony w skałach osadowych wskutek zmniejszania się objętości osadu w czasie procesu diagenezy

Prawo Darcy - liniowe prawo filtracji Ilość wody przepływającej przez środowisko porowate w jednostce czasu jest proporcjonalne do spadku hydraulicznego (J), poprzecznego przekroju środowiska filtrującego i współczynnika filtracji

Typy genetyczne wód podziemnych

• Wody infiltracyjne

• Wody kondensacyjne

• Wody juwenilne

• Wody reliktowe

Typy tarasów rzecznych

• Erozyjne.

• Akumulacyjne.

• Akumulacyjno-włożone.

• Zalewowe

• Powodziowe

• Wysokie

Akumulacja rzeczna i jej formy geomorfologiczne

• Osady rzeczne

• .Tarasy rzeczne

• Stożki napływowe

• Delty rzeczne

Rodzaje erozji rzecznej

• wgłebna (polega na wgłębianiu koryta rzecznego, przypomina litere V)

• wsteczna (powoduje cofanie się obszarow źródłowych i wodospadow)

• boczna (podcina brzegi doliny, która stopniowo się rozszerza)

Rodzaje transportu rzecznego:

• transport w postaci wleczonej

• transport w postaci zawieszonej

• transport w postaci rozpuszczonej

Rodzaje działalności wiatru i ich charakterystyka

Niszcząca działalność wiatru to deflacja i korazja, twórcza- akumulacja

• DEFLACJA- (wywiewanie)

• KORAZJA

• UTWORY EOLITYCZNE(wydmy i lessy)

Ablacja (zmywanie) - zależy od czynników:

• budowy geologicznej

• rzeźby terenu

• intensywność opadów

• stopnia pokrycia szatą  roślinną i rodzaju roślin

• działalność człowieka

Rozmieszczenie form geomorfologicznych akumulacji lodowcowej jednego zlodowacenia (rys. z objaśnieniami):

Morenę czołową,Morenę spiętrzoną,Morenę denną ,Ozy ,Sandry ,Kemy ,Pradoliny

Czynniki powodujące wietrzenie chem.:

• Woda

• Dwutlenek węgla

• Tlen,Związki azotowe

• Siarczany i inne

Rodzaje wietrzenia chemicznego zależne od reakcji chemicznych zachodzących w skałach:

• Utlenianie

• Uwodnienie

• odwodnienie

• uwęglanowienie

Formy powierzchniowe:

• leje krasowe

• studnie krasowe

• żłobki krasowe

• ostańce krasowe(skały)

Formy podziemne:

• kominy krasowe;

• Jaskinie i komory krasowe

Czynniki powodujące wietrzenie mechaniczne skał i skutki tego procesu

.Zachodzi pod wpływem:

• insolacji (nasłonecznienie)

• zamarzającej wody

• organizmów.

• mechanicznego działania soli

Deformacje ciągłe - to zaburzenia pierwotnego układu warstw skalnych bez zerwania ciągłości skał.

• monoklina

• fałd

• płaszczowina.

• płyty

Rodzaje metamorfizmu:

• kontaktowy/termiczny - występuje podczas wdzierania się magmy w górne warstwy skorupy ziemskiej skały. Znajdujące się w jej sąsiedztwie skały ulegają przeobrażeniu głównie pod wpływem wysokiej temperatury (rys. 4).

• dynamiczny - wywołany głównie wzrostem ciśnienia, a duże ciśnienie ->ruchami skorupy ziemskiej

• regionalny/termodynamiczny - przypadek, gdy oba czynniki (temp. i ciśnienie) działają jednocześnie

Strefy przeobrażeń w metamorfizmie regionalnym:

płytka/epizona - do głębokości 6-10km, stosunkowo niska temperatura (ok. 100-300st.C) i niezbyt wysokie ciśnienie jednokierunkowe (tzw. stress) w granicach 1600-2700*10² kPa

pośrednia/mezozona - pod wpływem wysokiej temperatury (300-500st.C) następuje częściowe przekrystalizowanie skał, a pod wpływem wysokiego ciśnienia jednokierunkowego (2700-5400*10²kPa), podobnie jak w wyższej strefie, powstają skały o teksturze łupkowej i gnejsowej

głęboka/katazona - temp. wzrasta do 800st.C, ciśnienie kierunkowe zanika i pojawia się ciśnienie hydrostatyczne. W tych warunkach następuje całkowite przekrystalizowanie skał, a w wyniku działania ciś. wielokierunkowego powstają tekstury nieuporządkowane. Metamorfizmowi podlegają skały magmowe (tworzy się szereg orto) i osadowe (szereg para).

Skały metamorficzne:

gnejsy - z kwaśnych skał magmowych

łupki metamorficzne - ze skał magmowych i osadowych klastycznych

marmury - ze skał węglanowych

Przyczyny trzęsień ziemi
- przemieszczanie się mas skalnych wzdłuż rozłamów. Im bardziej "żywy" jest rozłam, tym większa siła podziemnego wstrząsu. Największe rozłamy występują w największych strefach fałdowych: pacyficznej i śródziemnomorskiej.
 -przyczyna to gwałtowne rozładowanie energii nagromadzonej w skorupie ziemskiej lub górnym płaszczu. Energia w ośrodkach skalnych kumuluje się, a gdy przekroczy krytyczną wartość, ośrodek pęka powodując wstrząs.
- gwałtowne erupcje wulkanów lub zapadanie się stropów opróżnianych komóry magmowe.
- zawalanie się stropów nad jaskiniami lub innymi próżniami w podłożu.
- naruszenie równowagi naprężeń w górotworze bądź też napełnienie zbiornika zaporowego

Podział procesów geologicznych:

• wywołane przez czynniki zewnętrzne (egzogeniczne):

• niszczące (denudacja) - wietrzenie, erozja, ruchy masowe,

• budujące - sedymentacja,

• wywołane przez czynniki wewnętrzne (endogeniczne):

• plutonizm,

• diastrofizm,

• metamorfizm

• wulkanizm

---