Temat: Dlaczego każdy może nazwać Ziemię swoją Matką?
Cel główny
Rozwijanie umiejętności analizy i interpretacji utworu literackiego oraz zwrócenie uwagi na potrzebę ochrony środowiska.
Cele lekcji:
Uczeń:
Zna treść utworu „Matka Ziemia” T. Ferenc;
Podaje skojarzenia ze słowem MATKA;
Potrafi zanalizować i zinterpretować wybrane fragmenty utworu;
Respektuje potrzebę ochrony środowiska i zna podstawowe formy takich działań.
Metody: słowna, hipoteza interpretacyjna, analiza porównawcza.
Formy pracy: samodzielna, zbiorowa.
Czas realizacji: 1 jednostka lekcyjna.
Podstawa programowa:
Cele edukacyjne
Rozbudzanie motywacji czytania i rozwijanie umiejętności odbioru dzieł literackich i innych tekstów kultury, także audiowizualnych, a przez nie przybliżanie rozumienia człowieka i świata; wprowadzanie w tradycję kultury narodowej i europejskiej.
Uczenie istnienia w kulturze, przede wszystkim w jej wymiarze symbolicznym i aksjologicznym, tak by stawała się wewnętrzną i osobistą własnością dziecka.
Treści nauczania
a) Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informuję, proszę).
Osiągnięcia
1. Mówienie
a) do rzeczywistych i wyobrażonych słuchaczy, z przejrzystością intencji, z uwzględnianiem różnorodnych sytuacji, ról i kontaktów międzyludzkich (oficjalnych i nieoficjalnych),
b) płynne, z poprawną i wyraźną artykulacją oraz dykcją, akcentowaniem, intonacją, pauzowaniem
i tempem (w tym wygłaszanie tekstów z pamięci).
2. Słuchanie
a) uważne i ze zrozumieniem,
b) rozmaitych wypowiedzi, w różnych celach i sytuacjach.
3. Czytanie
a) głośne i wyraziste, z uwzględnieniem zasad kultury żywego słowa,
b) różnych rodzajów tekstów z uwzględnianiem celu (np. informacja, przeżycie, perswazja itp.).
4. Pisanie
a) z dążnością do odkrywania ich dosłownego, przenośnego i symbolicznego sensu,
b) wykorzystaniem różnych kontekstów,
c) z uwzględnieniem obserwacji swoistości ich tworzywa.
Środki i materiały dydaktyczne:
Łuczek A, Murdzek A. Język polski 4, Między nami – podręcznik. GWO, 2007.
Bibliografia metodyczna:
Okoń W. Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa 1995.
Chrząstowska B. Lektura i poetyka. Zarys problematyk kształcenia. Warszawa 1987.
Nagajowa M. ABC metodyki języka polskiego dla początkujących nauczycieli. Warszawa 1990.
Bibliografia merytoryczna:
Ferenc T. Matka Ziemia [w:] Łuczek A, Murdzek A. Język polski 4, Miedzy nami – podręcznik, str. 206.
Tok lekcji:
Faza przygotowawcza
Czynności organizacyjno – porządkowe.
Uczniowie podają skojarzenia ze słowem MATKA. Zapisanie pomysłów na tablicy w postaci diagramu.
Faza realizacyjna
Nauczyciel odczytuje głośno wiersz „Matka Ziemia” Teresy Ferenc (podręcznik str. 206).
Wspólna analiza i interpretacja tekstu ukierunkowana poleceniem:
Jak Ziemia została ukazana w wierszu? Dlaczego nazywana jest Matką? Zacytuj określenia.
Wykarmiła – dba o swoje dzieci, karmi je;
Nasyciła – nie pozwala, by jej dzieci były głodne;
Śpi dookoła, drzemie wokół – opiekuje się swoimi dziećmi, jest przy nich;
Przygarnęła się do niej – nikogo nie odrzuca, jest sprawiedliwa;
Zapobiegliwa – zbiera zapasy, gromadzi dary dla swoich dzieci;
Gospodarna – myśli o wszystkim i dobrze rządzi swoimi darami.
Zapisanie tematu lekcji.
Zapisanie w zeszytach diagramu z pkt 2.
Uczniowie samodzielnie odpowiadają na pytanie zawarte w temacie lekcji i zapisują swoje odpowiedzi w zeszytach.
Odczytanie odpowiedzi i poprawa ewentualnych błędów.
Faza podsumowująca
Rozmowa na temat zanieczyszczeń i sposobów ochrony Ziemi ukierunkowana poleceniem:
Zobaczcie jak wygląda ‘zdrowa’ ziemia i wyobraźcie sobie, co stanie się jeśli nie będziemy dbać o naszą planetę (przyczepienie na tablicy obrazów Ziemi).
Zastanówmy się jak można pomóc Ziemi. Podajcie znane Wam sposoby ochrony środowiska.
Segregowanie śmieci;
Oszczędzanie wody;
Jeżdżenie autobusami i tramwajami zamiast samochodem;
Oszczędzanie światła i energii;
Używanie energooszczędnych żarówek;
Używanie ekologicznych torebek i reklamówek.
Zadanie pracy domowej ukierunkowane poleceniem:
Waszym zadaniem będzie stworzenie plakatu o ochronie środowiska. W oparciu o wiadomości zdobyte na lekcji stwórzcie afisz, który pozwoli nam lepiej dbać o naszą planetę.