AKADEMIA TECHNICZNO - ROLNICZA
w BYDGOSZCZY
Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn
Projekt
Temat : Zaprojektować reduktor dwustopniowy.
Wykonał :
Konek Krzysztof
semestr IV
studium dzienne inżynierskie
Założenia projektowo-konstrukcyjne
1.1.Opis potrzeby
Zadaniem przekładni mechanicznej jest zmiana prędkości obrotowej na wale wejściowym wynoszącej n1 = 2895 [obr/min] na prędkości obrotową na wale wyjściowym n2 = gdzie przełożenie i = 9. Wały: wejściowy i wyjściowy mają być położone względem siebie współosiowo.
1.2. Założenia konstrukcyjne
Poprawne działanie układu napędowego polega na przenoszeniu momentu obrotowego z silnika na wciągarkę linową. Moment obrotowy z silnika elektrycznego trójfazowego przenoszony będzie poprzez sprzęgło przeciążeniowe i przekładnię zębatą na bęben wciągarki. Przekładnie będzie pracowała w oleju . Łożyska smarowane będą olejem metodą rozbryzgową.
1.3.Dane ilościowe
moc na wale wyjściowym N = 3 [kW]
przełożenie i = 9
prędkość obrotowa silnika ns = 2895 [obr/min]
ustawienie wałów względem siebie współosiowe
czas pracy 10 godzin x 280 dni x 3 lata
ilość włączeń w ciągu godziny i = 10
korpus spawany
produkcja jednostkowa
1.4. Dane sytuacyjne
przekładnia będzie napędzana silnikiem elektrycznym trójfazowym
miejscem pracy będzie hala produkcyjna i będzie zamontowana stacjonarnie
temperatura otoczenia podczas pracy od -10 do 40 oC
przekładnia będzie służyła do przeciągania elementów
2.Wybór koncepcji optymalnej
2.1. Koncepcje rozwiązań konstrukcyjnych
2.1.1. Koncepcja pierwsza
2.1.2. Koncepcja druga
2.2.Kryterium oceny
Określamy kryteria oceny koncepcji optymalnej :
prostota konstrukcji
koszt wykonania (koła zębate, łożyska)
gabaryty
obciążenia wałów
Tabela oceny koncepcji (1-3)
Kryteria oceny | |
---|---|
1 | |
Koncepcje rozwiązań |
pierwsza |
druga |
Współczynniki ważności kryteriów podstawowych ( 0 - 1 )
Kryterium |
1 | 2 | 3 | 4 |
---|---|---|---|---|
Współczynnik ważności | 1 | 1 | 1 | 0,5 |
Wyniki punktacji | |
---|---|
Koncepcje rozwiązań |
pierwsza |
druga |
W świetle przyjętych założeń i po przeprowadzeniu analizy koncepcyjnej stwierdzam, iż najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest koncepcja pierwsza.
3. Przyjmuję przełożenia:
Całkowite przełożenie i = 9
ic = i1 . i2
Przełożenie pojedynczej pary kół zębatych:
i1 = i2 = 3
z1 = s / i+1
z2 = s - z1
- dla każdej pary kół i = 3 ; Przyjmuję sumę zębów na parze kół zębatych s = 56
z1 = 56/3+1 = 14
z2 = 56 – 14 = 42
n = = 321,66 [obr/min]
6. Obliczam wartość modułu kół zębatych
6.1 Obliczam wartość modułu kół zębatych z warunku na zginanie
m≥10
qz - współczynnik kształtu zęba odpowiadający liczbie zębów
N0 = N . Kp . Kb . Kd
N - moc przenoszona przez koło zębate
Kp - współczynnik przeciążenia
Kb - współczynnik uwzględniający ugięcie wału
Kd - współczynnik dynamiczny
λ - współczynnik szerokości zęba
z - liczba zębów obliczanego koła
n’ - najmniejsza prędkość koła
Przyjmuję wstępnie:
Kp = Kb= Kd=1;
λ=6;
materiał kół 45 → zgo= 400 [MPa]
x = 2
kgo= = = 200 [MPa]
Z wzoru wnioskuję, iż moduł zębów będzie największy w tym kole w którym wyrażenie z . n’ będzie najmniejsze. Zachodzi to w kole 3 i 4 (wyniki są identyczne)
- koło 3
z3 = 14
n3 = = 321,66 [obr/min]
qZ3 = 2,38
m4 ≥ 10 . = 2,95 [mm]
m ≥ 10 .
y1 - wskaźnik jednoparowego punktu zazębienia β1 wstawiany do wzoru przy obliczaniu koła
o mniejszej liczbie zębów
k0 = 90 [MPa]
- koło 3
z3 = 14
n3 = = 321,66 [obr/min]
i = 3
y3 = 3,85
m3 ≥ 10 . = 2,74 [mm]
- średnica podziałowa d = m . z
- średnica wierzchołkowa da = m . (z + 2)
- średnica podstaw df = m . (z - 2,5)
- szerokość uzębienia b = λ . m
- całkowita wysokość zęba h = ha + hf
- wysokość głowy zęba ha = y . m
- wysokość stopy zęba hf = y . m + c
L.p. | z | dp [mm] |
da [mm] |
df [mm] |
b [mm] |
h [mm] |
ha [mm] |
hf [mm] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 14 | 42 | 48 | 34,5 | 18 | 6,25 | 3 | 3,25 |
2 | 42 | 126 | 132 | 118,5 | 18 | 6,25 | 3 | 3,25 |
8. Obliczam momenty skręcające występujące na poszczególnych wałach
Ms = 9550
N - moc przenoszona przez koło
n - obroty na wale
Wał wejściowy
n = nsil = 2895 [obr/min]
Ms = 9550 . = 9,9 [Nm]
Wał pośredni
n = = = 965 [obr/min]
Ms = 9550 . = 29,8 [Nm]
Wał wyjściowy
n = = = 322 [obr/min]
Ms = 9550 . = 88,9 [Nm]
9. Obliczenia wstępne wałów (ze względu na moment skręcający)
- materiał wałów St4 → zsj = 120 [MPa]
współczynnik bezpieczeństwa x = 2
[MPa]
- wał wejściowy
Ms = 9900 [Nmm]
= 9,3 [mm]
- wał pośredni
Ms = 29800 [Nmm]
= 13,5 [mm]
- wał wyjściowy
Ms = 88900 [Nmm]
= 19,5 [mm]
10. Obliczam siły na kołach zębatych
Po = 2Ms / d
Pn = Po . tgα
α = 20°, d1 = d3 = 42 [mm], d2 = d4 = 126 [mm]
Ms1 = 9900 [Nmm], Ms2,3 = 29800 [Nmm], Ms4 = 88900 [Nmm]
L.p. | Po [N] | Pn [N] |
---|---|---|
1 | 470 | 170 |
2 | 470 | 170 |
3 | 1420 | 515 |
4 | 1420 | 515 |
11. Obliczam reakcje podór
11.1. Wał wejściowy
25 20
Płaszczyzna X – Z
25 20
Σ MiA = 0
RBX . 45 = PO . 25
RBX = PO . = 470 . = 261 [N]
Σ MiB = 0
RAX . 45 = PO . 20
RAX = Pr1 . = 470 . = 209 [N]
Płaszczyzna Y – Z
25 20
Σ MiA = 0
RBY . 45 = Pr . 25
RBY = Pr . = 170 . = 92 [N]
Σ MiB = 0
RAY . 45 = Pr . 20
RAY = Pr . = 170 . = 76 [N]
Sumując otrzymujemy:
RA =
RB =
Analogicznie obliczam wał pośredni i otrzymuję wartość reakcji podpór:
RA = 945 [N]
RB = 902 [N]
Analogicznie obliczam wał wyjściowy i otrzymuję wartość reakcji podpór:
RA = 1964 [N]
RB = 2028 [N]
Wszystkie wały będą ułożyskowane łożyskami kulkowymi zwykłymi. Zakładam trwałość łożysk na wszystkich wałach LH = 100000 [h]
12.1 Wał wejściowy
Dla trwałości LH = 25000 [h] oraz prędkości obrotowej n = 2895 [obr/min] przyjmuję
C/P = 16,8
Podpora A
C = 16,8 . P = 16,8 . 222 = 3729 [N]
Przyjmuję łożysko kulkowe zwykłe 6001
d = 12 [mm]
D = 28 [mm]
B = 8 [mm]
C = 5100 [N]
Podpora B
C = 16,8 . P = 16,8 . 276 = 4636 [N]
Przyjmuję łożysko kulkowe zwykłe 6001
d = 12 [mm]
D = 28 [mm]
B = 8 [mm]
C = 5100 [N]
12.2 Wał pośredni
Dla trwałości LH = 25000 [h] oraz prędkości obrotowej n = 965 [obr/min] przyjmuję
C/P = 11,5
Podpora A
C = 11,5 . P = 11,5 . 945 = 10867 [N]
Przyjmuję łożysko kulkowe zwykłe 6302
d = 15 [mm]
D = 35 [mm]
B = 11 [mm]
C = 11400 [N]
Podpora B
C = 11,5 . P = 11,5 . 902 = 10373 [N]
Przyjmuję łożysko kulkowe zwykłe 6302
d = 15 [mm]
D = 35 [mm]
B = 11 [mm]
C = 11400 [N]
Wał wyjściowy
Dla trwałości LH = 25000 [h] oraz prędkości obrotowej n = 88,9 [obr/min] przyjmuję
C/P = 5,32
Podpora A
C = 5,32 . P = 5,32 . 1964 = 10448 [N]
Przyjmuję łożysko kulkowe zwykłe 6004
d = 20 [mm]
D = 42 [mm]
B = 13 [mm]
C = 12700 [N]
Podpora B
C = 5,32 . P = 5,32 . 2028 = 10788 [N]
Przyjmuję łożysko kulkowe zwykłe 6004
d = 20 [mm]
D = 42 [mm]
B = 13 [mm]
C = 12700 [N]
Przyjmuję przełożenia:
Całkowite przełożenie i = 12
ic = i1 . i2
Przyjmuję wartości poszczególnych przełożeń:
i1 = i2 = 3,46
ic = 3,46 . 3,46 = 11,97 ≈ 12
Przyjmuję ilości zębów:
- dla pierwszego koła zębatego z1 = 17
z2 = z1 . i = 17 . 3,46 ≈ 59
n = = = 840 [obr/min]
n = = = 242 [obr/min]
Obliczam wartość modułu kół zębatych
Obliczam wartość modułu kół zębatych
m ≥ 10
q - współczynnik kształtu zęba odpowiadający liczbie zębów
N - moc przenoszona przez koło zębate
λ - współczynnik szerokości zęba
z - liczba zębów obliczanego koła
n - prędkość koła
Przyjmuję:
λ=10; qZ = 2,42 oraz materiał kół St0S → kgj = 85 [MPa]
Najbardziej obciążonym kołem jest koło wyjściowe (4) i dla niego przeprowadzam obliczenia
m4 ≥ 10 . = 2,43 [mm]
Przyjmuję moduł m = 2,5 [mm]
- średnica podziałowa d = m . z
- średnica wierzchołkowa df = m . (z + 2)
- średnica podstaw da = m . (z - 2,5)
- szerokość uzębienia b = λ . m
- całkowita wysokość zęba h = ha + hf
- wysokość głowy zęba hf = y . m
- wysokość stopy zęba ha = y . m + c
L.p. | Z | dp [mm] |
da [mm] |
df [mm] |
b [mm] |
h [mm] |
ha [mm] |
hf [mm] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1, 3 | 17 | 42,5 | 36,25 | 47,5 | 25 | 5,25 | 2,25 | 2,5 |
2, 4 | 59 | 147,5 | 141,25 | 152,5 | 25 | 5,25 | 2,25 | 2,5 |
Obliczam momenty skręcające występujące na poszczególnych wałach
Ms = 9550
N - moc przenoszona przez koło
n - obroty na wale
Wał wejściowy
n = nsil = 2915 [obr/min]
Ms = 9550 . = 13,1 [Nm]
Wał pośredni
n = = = 840 [obr/min]
Ms = 9550 . = 45,5 [Nm]
n = = = 242 [obr/min]
Ms = 9550 . = 157 [Nm]
Obliczenia wałów ze względu na moment skręcający
materiał wałów St0S → ksj = 50 [MPa]
- wał wejściowy
Ms = 13100 [Nmm]
= 10,9 [mm]
- wał pośredni
Ms = 45500 [Nmm]
= 14,5 [mm]
- wał wyjściowy
= 18,9 [mm]
Po = 2Ms / d
Pn = Po . tgα
α = 20°, d1 = d3 = 42,5 [mm], d2 = d4 = 147,5 [mm]
Ms1 = 13100 [Nmm], Ms2,3 = 45500 [Nmm], Ms4 = 157000 [Nmm]
L.p. | Po [N] | Pn [N] |
---|---|---|
1 | 615 | 225 |
2 | 615 | 225 |
3 | 2140 | 780 |
4 | 2140 | 780 |
Obliczam reakcje podór
11.1. Wał wejściowy
Płaszczyzna X – Z
20 60
RBX = PO . = 615 . = 153 [N]
RAX = PO . = 615 . = 460 [N]
Płaszczyzna Y – Z
20 60
RBY = Pn . = 225 . = 56 [N]
RAY = Pn . = 225 . = 168 [N]
Reakcje wypadkowe
RA =
RB =
W sposób podobny obliczam reakcje na pozostałych wałach i otrzymuję wyniki:
- na wale pośrednim
RA = 658 [N]
RB = 587 [N]
- na wale wyjściowym
RA = 1254 [N]
RB = 1435 [N]
Wszystkie wały będą ułożyskowane łożyskami kulkowymi zwykłymi. Zakładam trwałość łożysk na wszystkich wałach LH = 10000 [h]
Dla trwałości LH = 10000 [h] oraz prędkości obrotowej n = 2915 [obr/min] przyjmuję
C/P = 10,4
Podpora A
C = 10,4 . R = 10,4 . 490 = 5096 [N]
Przyjmuję łożysko kulkowe zwykłe 6002
d = 15 [mm]
D = 32 [mm]
B = 9 [mm]
C = 5600 [N]
Podpora B
C = 10,4 . R = 10,4 . 172 = 1788 [N]
Przyjmuję łożysko kulkowe zwykłe 6002
d = 15 [mm]
D = 32 [mm]
B = 9 [mm]
C = 5600 [N]
W podobny sposób dobieram łożyska na pozostałych wałach.
Wał pośredni
Podpora A oraz podpora B → łożysko 6003
Wał wyjściowy
Podpora A oraz podpora B → łożysko 6004
Założenia konstrukcyjne
Układ napędowy ma za zadanie przenosić moment obrotowy z silnika na wał odbiornika którym jest betoniarka. Moment obrotowy z silnika elektrycznego trójfazowego przenoszony będzie poprzez sprzęgło podatne i przekładnię zębatą na bęben wciągarki. Przekładnie będzie pracowała w oleju.
Dane ilościowe
moc na wale wyjściowym N = 4 [kW]
przełożenie i = 12
prędkość obrotowa silnika ns = 2915 [obr/min]
ustawienie wałów względem siebie równoległe
czas pracy 16 h/dobę
ilość włączeń w ciągu godziny i = 10
korpus spawany
produkcja jednostkowa
Dane sytuacyjne
miejscem pracy będzie hala produkcyjna
przekładnia będzie zamontowana stacjonarnie
temperatura otoczenia podczas pracy od -10 do 40 oC
przekładnia będzie służyła do przeciągania elementów
Wybór koncepcji optymalnej
Koncepcja pierwsza
Koncepcja druga
Kryterium oceny
Określamy kryteria oceny koncepcji optymalnej :
wymiary gabarytowe
koszt wykonania
złożoność konstrukcji
obciążenia wałów
Koncepcje rozwiązań | Kryteria oceny/ współczynniki ważności |
---|---|
1/3 | |
pierwsza |
3 |
druga | 2 |
Wyniki punktacji | |
---|---|
Koncepcje rozwiązań |
pierwsza |
druga |
W świetle przyjętych założeń i po przeprowadzeniu analizy koncepcyjnej stwierdzam, iż najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest koncepcja pierwsza.