Rejestracja operacji gospodarczych na kotach księgowych:

Aby zmniejszyć pracochłonność wykonywania zmian zachodzących w aktywach i pasywach prowadzi się konta księgowe.

Konto księgowe (z włoskiego: contare)- to podstawowe urządzenie księgowe służące do rejestracji jednorodnych operacji gospodarczych

Z punktu widzenia istoty i miejsca urządzenia księgowego w systemie rachunkowości konto księgowe definiowane jest jako- rachunek zmian wartości przedmiotu obserwacji spowodowanych operacjami gospodarczymi

Konto księgowe przeznaczone jest do wartościowego:
-ujmowania stanów początkowych poszczególnych składników aktywów i pasywów
-bieżącej ewidencji zmian zachodzących w stanach początkowych poszczególnych składników majątku i źródeł jego finansowania pod wpływem działalności gospodarczej przedsiębiorstwa
-ustalenie w dowolnym czasie stanów końcowych
-ujmowanie wszelkich operacji gospodarczych związanych z powstawaniem kosztów, czyli związane z wynikiem finansowym z działalności

Konto księgowe nie musi posiadać ujednorodnionej formy. Współcześnie konta prowadzi się za pomocą techniki komputerowej, gdzie konto oznacza określony zbiór liczb i symboli, które posiadają określony sens ekonomiczny. Na potrzeby dydaktyczne prowadzi się konta w kształcie litery T, tzw. konta T-owe.

LEWA NAZWA KONTA PRAWA

DEBET Dt CREDIT Ct

Winien Wn Ma

Cechy konta:
-każde konto ma nazwę, to znaczy służy do ewidencji określonego rodzaju operacji
-każde konto ma symbol cyfrowy
-każde konto ma dwie strony służące do ewidencji zmian wartości poszczególnych rodzajów zasobów, źródeł pochodzenia lub zmian wynikających z działalności gospodarczej
-jedna strona służy do ewidencji zwiększeń, a druga do zmniejszeń

Konta prowadzi się oddzielnie dla każdej pozycji bilansu.

Założenie konta- polega na wpisaniu jego nazwy oraz symbolu, jaki został mu nadany w planie kont

Otwarcie konta- następuje w momencie zaksięgowania stanu początkowego z bilansu otwarcia. Stan ten nosi nazwę salda początkowego (Sp). Jeśli dane konto nie występuje w bilansie otwarcie wówczas jego otwarcie następuje z chwilą zaksięgowania pierwszej operacji gospodarczej

Zapisane na danym koncie operacje gospodarcze podlegają okresowemu sumowaniu, tworząc obroty konta.

Obrót konta- ogólna suma zapisów po jednej ze stron konta.

Konto ma dwie strony, dlatego rozróżnia się obrót debetowy i kredytowy.

Podobnie operacje gospodarcze zaksięgowane po stronie Dt to operacje debetowe, a te po stronie Ct to operacje kredytowe.

Saldo konta (Sk)- różnica między obrotami konta

Saldo ustala się po podsumowaniu obrotów oddzielnie po lewej i po prawej stronie konta. Saldo konta to różnica między obrotem większym, a obrotem mniejszym i przyjmuje nazwę większego obrotu.

Jeśli obroty są sobie równe to saldo = zero (saldo końcowe nie występuje)

Wpisanie salda końcowego na koncie oznacza jego zamknięcie.

Saldo końcowe danego konta jest równocześnie saldem początkowym dla konta z okresu następnego.

Zapisy księgowe dokonywane po stronie debet są określone jako obciążenia konta lub zapisy w ciężar konta, a zapisy księgowane po stronie credit jako uznawanie konta lub zapisy na dobro konta. Rozróżnia się konta bilansowe i wynikowe. Konta bilansowe to konta aktywne i pasywne, które się otwiera oddzielnie dla każdej pozycji bilansu natomiast konta wynikowe to konta, na których ujmuje się operację gospodarcze związane z powstawaniem kosztów, przychodów, zysków lub strat nadzwyczajnych. Konta kosztów i strat nadzwyczajnych zachowują się jak konta aktywne, natomiast konta przychodów i zysków nadzwyczajnych zachowują się jak konta pasywne. Konta wynikowe są niezbędne do obliczenia wyniku finansowego. Wyjątkowym kontem jest wynik finansowy, który może mieć saldo debetowe lub kredytowe. Saldo debetowe oznacza stratę i jest ujęte w pasywach w kapitałach własnych ze znakiem plus.

Każda jedna operacja gospodarcza jest ujmowana na kontach księgowych zgodnie z zasadą podwójnego zapisu, która oznacza, że każda operacja gospodarcza jest ujmowana:
-na podstawie dowodu księgowego
-przynajmniej na dwóch różnych kontach
-po przeciwnych stronach tych kont
-w tej samej kwocie po każdej ze stron

Konta, na których ujmuje się operacje gospodarcze pozostają we wzajemnym związku co nazywa się korespondencją kont, a konta które pozostają we wzajemnym związku zwane są kontami korespondującymi lub przeciwstawnymi.

W celu sprawdzenia czy nie została naruszona zasada podwójnego zapisu sporządza się obowiązkowo w rachunkowości zestawienie obrotów i saldo zwane też bilansem próbnym. Obejmuje ono wykaz wszystkich kont tzw. syntetycznych, ich salda początkowe, obroty i salda końcowe.

Zestawienie obrotów i sald sporządzone na dzień:

Lp.	Nazwa konta	Symbol konta	Saldo początkowe	Obroty	Razem	Saldo końcowe
			Dt	Ct	Dt	Ct
	Sumy ogólne		Suma	Suma	Suma	Suma