Czym jest superwizja? – omów na podstawie wybranej definicji.
Superwizja szczególna metoda usprawniania realizacji celów instytucji pomocy społecznej i profesjonalnego doskonalenia pracowników socjalnych”
Jakie jest znaczenie superwizji pracy socjalnej? Po co ona w ogóle jest?
- powiększanie obszarów świadomości profesjonalnej i świadomości osoby zajmującej się pomaganiem
- adekwatność do sytuacji okazywania uczuć i radzenia sobie z trudnymi emocjami
- uczenia postawy odpowiedzialności i uczuciowości wobec nowych doświadczeń zawodowych
- kształtowanie postawy otwartości i gotowości przyjęcia informacji zwrotnych
Po co jest?
- jest elementem procesu uczenia się permanentnego
- daje możliwość wsparcia emocjonalnego
- stwarza możliwości profesjonalnej refleksji nad praktyką zawodową
- poszerza świadomość osoby w niej uczestniczącej
- przyczynia się do wzrostu prestiżu zawodu
- zapewnia wewnętrzny monitoring i kształtuje potrzebę autorefleksji
- stanowi profilaktykę wypalenia zawodowego
3. Czym się różni superwizja od terapii?
Terapia- pogłębiona analiza własnych doświadczeń i przeżyć.
Superwizja- zajmuje się sprawami związanymi z pracą zawodową
Jeśli problemy zawodowe wynikają z prywatnych trzeba skierować superwizanta na terapię.
Jakie są rodzaje superwizji?
- Indywidualna/grupowa lub zespołowa.
- Nieformalna/formalna.
- Pośrednia/bezpośrednia
Czym jest superwizja koleżeńska? Jakie są jej wady zalety?
Superwizja wewnętrzna może mieć charakter koleżeński służy doskonaleniu umiejętności zawodowych i podniesieniu skuteczności działań ale w żaden sposób nie jest narzędziem oceny czy kontroli superwizowanego. Oparta jest na metodyce pracy socjalnej jej celach, metodach, technikach a także działaniach pracownika.
Zalety:
- określenie terminu spotkań, reguł/ zasad
- atmosfera skupienia nad danymi tematami/problemami jest ustalona na początku spotkania
- udzielania wsparcia w poszukiwaniu samodzielnych rozwiązań
- porządkowanie faktów/ zbieranie informacji
- koncentracja na konkretnych problemach
- spotkania są zaplanowane i odbywają się w określonym cyklu
- odbywa się w miejscu gwarantujący komfort
Wady:
- brak dyscypliny w grupie
- większe uczucie zagrożenia
- nadmierna liczba porad
- proces może rozwlecz się w czasie
- uczestnicy mogą czuć się krytykowani
- może być trudniejsze zachowanie granic
- niektóre osoby mogą dominować
6. Czym się różni superwizja koleżeńska od nieformalnego wsparcia?
- spotkania odbywają się nieregularnie
- luźna atmosfera
- cel nie jest wyraźnie określony
- brak czasu i komfortowej przestrzeni
- problemy wnoszone są spontanicznie
- wsparcie odbywa się w miejscach nie zawsze komfortowych
- ma formę spotkania towarzyskiego
7. Jakie są funkcje superwizji – wymień i omów
- funkcja administracyjna= koordynacja działań pracowników w placówce i ze społecznością, praca z personelem i kierownictwem nad opracowaniem polityki i procedur wspierające działania placówki
- funkcja menadżerska= sprawowanie nadzoru i kontroli nad sposobem realizacji działań zawodowych i sposobem funkcjonowania pracownika socjalnego w relacjach zawodowych
- funkcja kontrolna= utrzymanie działalności pracowników w granicach wyznaczonych przez przepisy administracyjne i rozporządzenia wewnętrzne instytucji
- funkcja wspierająca= specyficzny rodzaj szkolenia kadry, w której szkolenie jest podporządkowane potrzebą danego pracownika pracującego z określonymi przypadkami
- funkcja edukacyjna= pomoc w radzeniu sobie przez pracownika ze stresem zawodowym i traumatycznymi incydentami
8. Czym się różni superwizja „miękka” i „twarda”.
Miękka:
- cel: rozwój osobisty i doskonalenie
- często udział dobrowolny
- podstawowe oddziaływanie przez refleksję i rozmowę
- skupienie się na interakcji i procesach psychologicznych
- superwizor nie odpowiada za zarządzanie ani nie uczestniczy w przydzielaniu zadań
- ocena jakości pracy nie wchodzi w zakres superwizji
Twarda:
- cel: zarządzanie przypadkami i jakość usługi
- obowiązkowy udział z wyznaczonym superwizorem
- skupienie na ocenie potrzeb, wyznaczeniu zadań
- podstawowe oddziaływanie przez systematyczne , wspólne poddawanie kontroli sposobu prowadzenia przypadków i czynionych postępów
- superwizor pełni funkcje kierownicze i rozdziela zadania
9. Jaka jest geneza superwizji i jej historia w Polsce.
Początkowo była to metoda stosowana w psychoterapii, potem w innych dyscyplinach, w których ważnym aspektem jest psychiczne zdrowie osób i opieka nad nimi. Pierwszy raz słowo superwizja pojawiło się w XIX wieku w angielskich organizacjach pomocowych, gdzie superwizorzy mieli za zadaniazwiązane z nadzorem i wsparciem ochotników(wolontariuszy),których pozycja była niezależna od relacji pomagania i w ten sposób widzieli więcej. Role późniejszych superwizorów pełnili płatni pracownicy, którzy oceniali pracę wolontariuszy, prowadzących działania kierowane do mieszkańców dzielnic biedy. W późniejszym okresie zaczęto ich określać mianem supervisors(złac.super–nad,videre–patrzeć). Na przełomie XIX i XXw.,został zainicjowany rozwój tendencji do profesjonalizacji i pracy socjalnej, co uczyniło działania superwizorów bardziej złożonymi.
W Polskiej pracy socjalnej superwizja pojawiła się wraz z innymi innowacjami w trakcie zmian, związanych z transformacją ustrojową.
10. Jakie jest miejsce superwizji w ustawodawstwie i czego dotyczą zapisy ustawowe.
Nowelizacja ustawy o pomocy społecznej, uchwalona przez Sejm w dniu18marca2011r.(Dz.U.Nr81poz.440zdnia18kwietnia2011r.)wprowadza szereg zmian dotyczących bezpośrednio pracowników socjalnych. Pracowniksocjalnybędziemiałmożliwośćkorzystaniazporadnictwaprowadzonegoprzezsuperwizorówpracysocjalnej.
Poradnictwo będzie miało na celu zachowanie i wzmocnienie kompetencji zawodowych, utrzymanie wysokiego poziomu świadczonych usług oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego i będzie wykonywane w porozumieniu z pracodawcą co do wyboru formy i osoby udzielającej porad. Superwizorem pracy socjalnej będzie mogła być osoba, która ukończyła szkolenie z zakresu superwizji pracy socjalnej i uzyskała certyfikat superwizora pracy socjalnej.
11. W jaki sposób superwizja wkraczała w system kształcenia pracowników socjalnych?
1.Jako pierwsze zajęcia z superwizji wprowadziły Kolegia Pracowników Służb Społecznych (2001)
2.Następnie superwizja stała się elementem szkolenia w zakresie II stopnia specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny (MPiPS,2008)
3.Superwizja po woli stała się elementem programów kształcenia uczelni wyższych na kierunku praca socjalna
4.Ostatnim krokiem jest specjalizacja superwizja pracy socjalnej (MPiPS,2013)
12. Jakie etyczne regulacje dotyczą superwizji?
1.Nie ma jednego kodeksu etycznego superwizorów w pomocy społecznej
2.Wynika to z braku standardu samej superwizji oraz z raczkującej praktyki superwizyjnej w polskiej pracy socjalnej
3.W związku z tym superwizor stosuje się do zasad etycznych wyznaczonych przez krajowe i międzynarodowe kodeksy etyczne profesjonalnych stowarzyszeń psychologicznych, psychiatrycznych, doradców, terapeutów oraz ustawy o pomocy społecznej oraz Kodeksu Etycznego Pracowników Socjalnych
13. Jakie są typy superwizji? – Wymień i omów.
- superwizja opiekuńcza= superwizor może pełnić rolę bardziej opiekuńczą, skupiając się prawie wyłącznie na funkcji edukacyjnej, by pomóc superwizowanemu w analizowaniu jego pracy z klientami. W takim typie superwizji superwizor jest postrzegany przede wszystkim jako pedagog odpowiedzialny za proces edukacji superwizowanego.
- superwizja szkoleniowa= To, co odróżnia ten rodzaj superwizji od superwizji opiekuńczej, to fakt, że superwizor będzie ponosił ograniczoną odpowiedzialność za pracę z klientami. Superwizja szkoleniowa to swoisty plan rozwoju, która umożliwia superwizowanemu niezależne i skuteczne funkcjonowanie w osiąganiu oczekiwanego poziomu dojrzałości zawodowej.
- superwizja konsultacyja = Ten typ superwizji także realizuje przede wszystkim funkcję edukacyjną, aczkolwiek korzystają z niej ci pracownicy, którzy osiągnęli znaczny poziom dojrzałości zawodowej. W superwizji konsultacyjnej to superwizowani zachowują pełną odpowiedzialność za pracę z klientami, ale w pewnych, trudnych sytuacjach konsultują się ze swoim superwizorem.
- superwizja kierownicza= W tym rodzaju superwizji superwizor jest w pewnym stopniu odpowiedzialny za pracę z klientami, ale związek pomiędzy superwizorem a superwizowanym ma charakter relacji przełożonego i podwładnego, a nie trenera i ucznia. Ten rodzaj superwizji oznacza, że superwizor, jako członek kadry zarządzającej, odgrywa rolę w zarządzaniu tokiem prac w ramach świadczenia pracy socjalnej.
14. Jakie są podejścia w superwizji?
1.superwizja z perspektywy mocnych stron
2.praca nad biografią
3.podejście systemowe w superwizji
4.superwizja na żywo
5.superwizja na podstawie materiału Video (np. VIT)
15. Jakie są metody superwizji? Wymień i omów.
- metoda symulacji= oparta na uczeniu się eksperymentalnym, zawiera takie techniki jak: gry symulacyjne, odgrywanie ról, technika odwróconych ról. Daje możliwość rozwoju empatii i zrozumienia.
- metoda dyskusji= Rozumiana jako rozmowa ,która posiada swobodną lub sformalizowaną formę, wyraźnie określony cel, określone reguły, program, czas trwania itp.
- metoda bezpośredniego nadzoru = Polega na realizowaniu nadzoru w trakcie pracy.
- metoda planowania= Planowanie jest zwykle łączone z formalna kontrolą pracowników .Planowanie może służyć także wsparciu emocjonalnemu i edukacji.
- metoda rozwiązywania problemów= burza mózgów, technika grupy nominalnej praca nad projektem
16. Jakie znaczenie ma praca superwizora dla pracownika socjalnego?
- możliwość interakcyjnej komunikacji pomiędzy pracownikiem socjalnym, superwizorem, superwizantem
- świadomość posiadania przez pracownika socjalnego umiejętności
- daje wsparcie emocjonalne
- dzieli się odpowiedzialnością z pracownikiem socjalnym
- prowadzi analizę mocnych i słabych stron superwizanta
- refleksję nad metodyką
- trening lub wskazówki jak trenować nowe umiejętności
- przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu
- pobudzanie rozwoju osobistego
17. Jakie są zadania superwizora pracy socjalnej?
- zbudowanie z superwizantem relacji opartej na sojuszu
- wspólna uczciwa refleksja
- doskonalenie wiedzy i umiejętności superwizanta
- dbanie o rozwój osobisty superwizanta
- analiza z superwizantem dokonanej diagnozy
- doskonalenie pracy grup/zespołów
- kształtowanie dobrych praktyk
18. Jakie są wady i zalety superwizji grupowej.
Zalety:
- oszczędność czasu i wysiłku superwizora
- możliwość stosowania zróżnicowanych metod
- stwarza środowisko zawodowe
- stwarza przestrzeń do wymiany doświadczeń zawodowych
- obecność kilku osób daje możliwość sięgnięcia do bardziej zróżnicowanych technik i metod pracy
Wady:
- jest czasochłonna
- trudność włączania nowych członków
- osoby superwizujące mogą mieć problem alby podzielić się problemem
- istnieje możliwość wystąpienia rywalizacji
19. Z jakich elementów składa się sesja superwizyjna? Wymień i omów.
1.Ustanowienie pozytywnej relacji z superwizorem ( co u Ciebie słychać)
2.Wyjaśnienie celu ( jakie sprawy mamy omówić)
3.Zdecydowanie, od czego nastąpi rozpoczęcie, ( od czego zaczniemy)
4.Rozpoznanie problemu ( jak to było)
5.Wyobrażenie alternatyw ( a co by było gdyby)
6.Orientacja superwizora ( co jest teraz przed Tobą)
7.Sugestie superwizora ( a gdybyś Ty teraz)
8.Planowanie ( czy Ty teraz)
9.Podsumowanie ( czy My)
10.Uzgodnienie następnej sesji ( kiedy się znów widzimy)
20. Co to jest kontrakt superwizyjny? Z jakich elementów się składa?
- to umowa pomiędzy superwizorem a superwizantem
- strony koncentrują się na osiągnięciu uzgodnionych celów
- to proces współkonstruowany przez jednego z uczestników
- można je zawierać na jedną sesję bądź długoterminowo
Elementy, które należy uwzględnić:
•Realistyczne, pozytywne cele obu stron
•Typ superwizji (w odniesieniu do funkcji)
•Prawa uczestnika i superwizora
•Zadania do wykonania –np. rozwijanie kompetencji, praca nad problemami
•Środki do wykonania zadań –metody pracy
•Perspektywa antyopresyjna-likwidacja dyskryminacji
•Poufność –wyłączenie
•Ustalenia organizacyjne (miejsce, czas, częstotliwość)
•Procedury ewaluacji, rewizji i zakończenia
21. Na czym Pani/Pana zdaniem polega dobra superwizja?
22. Na czym polega właściwa informacja zwrotna?
1.Mów o zachowaniu osoby a nie o samej osobie
2.Skupiaj się na swoich spostrzeżeniach a nie wyciągaj wniosków
3.Dokonuj opisu a nie ocen
4.Dziel się pomysłami i informacjami a nie dawaj rad
5.Ogranicz ilość informacji do minimum
6.Skup się na tym co zostało powiedziane a nie dlaczego
7.Informacja zwrotna ma służyć odbiorcy a nie nadawcy
23. Na czym polega komplementowanie?
1.zasoby rodzinne lub najbliższego otoczenia
2.umiejętności i wykonane prace, konkretne działania
3.pasje, zainteresowania, hobby
4.zmiany, starania o zmianę
5.system wartości
6.plany i marzenia, pozytywne wizje przyszłości
24. Czym jest superwizja z perspektywy mocnych stron?
Podstawowym założeniem pracy superwizyjnej jest podejście ukierunkowane na aktywizowanie uczestników, by stali się świadomi swoich umiejętności i dzięki temu udoskonalili swój warsztat pracy pracownika socjalnego –idea EMPOWERMENT
- skupienie się na zasobach i mocnych stronach
- szukanie rozwiązań problemów
- wsparcie grupy podczas superwizji
- dzielenie się własnymi doświadczeniami, wiedzą refleksją
- komplementowanie i świętowanie najmniejszych sukcesów