Wykład 06.11.2013

Urząd dozoru technicznego z nazwy sugerowałaby, że urząd powinien mieć status centralnego organu administracji rządowej ale nim nie jest. Jest państwową jednostką organizacyjną.

Kim jest prezes urzędu dozoru technicznego ?

Jest to inny podmiot upoważniony do wydawania decyzji z mocy prawa z mocy prawa.

Skoro urząd dozoru technicznego jest państwową jednostka organizacyjną to powstaje pytanie czym różni się ona od osoby fizycznej ( chociaż to nie ma sensu bo on gada tak, że nie da się tego zredagować). Osoba fizyczna jest podmiotem naturalnym. Wszystkie inne podmioty to podmioty sztuczne.

Żeby utworzyć państwową jednostkę organizacyjną trzeba ustawy albo umowę ( spółka cywilna) albo inny akt jednym słowem musi istnieć akt założycielski, który powoduje wyodrębnienie organizacyjne. Żeby taka jednostka mogła funkcjonować potrzeba masy majątkowej. Trzecim elementem, który umieszcza tą jednostkę w strukturze cywilnoprawnej są odpowiednie organy. Ponieważ większość tych jednostek występuje w obrocie cywilnoprawnym to jednostka taka musi uzyskać osobowość prawną poprzez system normatywny ( wpis do rejestru), z mocy aktów organów państwa ( z mocy prawa) lub w trybie koncesyjnym ( np. banki). Banki prywatne tworzone sa wyłącznie jako spółki akcyjne.

Jednostka organizacyjna nie musi posiadać osobowości prawnej np. szkoła.

Zarówno państwo jak i samorząd musi dysponować majątkiem. Powstaje pytanie skąd państwo ma majątek ? Realizując uprawnienia majątkowe państwo występuje jako skarb państwa czyli osobą prawną. Skarb państwa jest w istocie podmiotem prawa prywatnego a nie publicznego. Ale jest jeden problem bo administracja musi działać troszkę inaczej. I on na ma o tym opowiadać, o zgrozo..

Skąd samorząd ma majątek? Na mocy ustaw wprowadzających samorząd terytorialnych. Przejął on majątek należący do gminnych rad narodowych. Samorząd może występować do ministra skarbu państwa o przekazania pewnych składników majątkowych jeżeli samorząd uzna, że jest mu to niezbędne do realizacji zadań a skarb państwa się do tego przychyli. Plus oczywiście duperele radary, Janosikowe itp.

Skąd Państwo ma majątek? Na majątek publiczny składa się majątek państwowy i samorządowy. Majątek wziął się z przejęcia majątków porzuconych i poniemieckich. Drugim elementem było przejęcie przedwojennego majątku państwa polskiego, które przejęło ten majątek po zaborach, kolei warszawsko-wiedeńskiej czy rodzinie Paskiewiczów. Zrobiliśmy jedną dobrą rzecz bo mamy lasy państwowe. Przejęliśmy też po okupancie trochę majątków. Potem była nacjonalizacja, której po wojnie wszyscy chcieli. Ustawa mówiła, że będzie ona bez odszkodowania w przypadku Przedsiębiorstwa przemysłowe, górnicze hutnicze należące do byłej rzeszy niemieckiej i byłego wolnego miasta Gdańska, osób kolaborujących z okupantem. Za odszkodowaniem przechodziły przedsiębiorstwa w podstawowych gałęziach gospodarki narodowej, przedsiębiorstwa nie wymienione w punkcie pierwszym mogące zatrudnić na jedną zmianę powyżej 50 pracowników, przedsiębiorstwa komunikacyjne i telekomunikacyjne. Za znacjonalizowane w Polsce mienie odszkodowania dostali właściciele zagraniczni ( raczej nie Rosjanie). A dlaczego? Bo podstawa nawiązania z nami stosunków dyplomatycznych były umowy indemnizacyjne czyli umowy odszkodowawcze, od 49 do 72 myśmy te umowy podpisali i rząd polski przekazywał ryczałtowo jakąś kwotę pieniędzy i te rządy załatwiały sprawę u siebie. Walutą która służyła do zapłaty odszkodowania był węgiel.

Państwo Polskie przed wojną miało trochę majątku państwowego, zakłady komunalne, koleje. Po pierwszej wojnie światowej Państwo polskie, które przejęło trochę majątku stanęło przed dylematem. W jaki sposób ma prowadzić działalność gospodarczą. Do wyboru była typa forma komercyjna, która była spółka. Jednak została odrzucona bo niby zbyt ogranicza samodzielność podmiotu. Wymyślono więc przedsiębiorstwo państwowe. Czyli podmiot, który nie był spółką ale nie był też częściom administracji. To wyodrębnienie służyła nadaniu przedsiębiorstwu osobowości prawnej. Przedsiębiorstwa państwowego nie da się sprywatyzować. W zasadzie już ich nie ma. Jeżelibyśmy przejęli, że państwo powinno wykonywać pewne zadania też w sferze gospodarki to być może forma przedsiębiorstwa państwowego zdała by swój egzamin.

Status zakładu administracyjnego miały gazownie i elektrownie. Stosunek między państwem a zakładem był stosunkiem administracyjno –prawnym. Pracownicy takiej jednostki nie byli urzędnikami ale mieli status pracowników samorządowych (?).

Jednoosobowa spółka skarbu państwa jest osobą prawną. 100% własności tej spółki jest własnością skarbu państwa. A minister skarbu państwa wykonuje funkcje w tej spółce na walnym zgromadzeniu.

( Nie mam pojęcia o czym on teraz pieprzy).

Administracja ma wykonywać ustawy i ma to robić zgodnie z zaleceniami instancji wyższych. Trudno stwierdzić, że zakład państwowy może mieć inny interes prawny niż interes administracji. Odmiennie było w przedsiębiorstwie państwowym, który miał osobowość prawna i mógł przeciwstawić swój interes administracji.

Co zrobiono w z przedsiębiorcą państwowym? Miały one majątek państwowy, działały one na zasadach gospodarki rynkowej i mogły być postawione w stan upadłości. Żeby chronić majątek państwowy to konstrukcja przedsiębiorstwa państwowego wyglądała w ten sposób, że nie ruchomości nie stały się własnością przedsiębiorstwa a były oddawane w użytkowanie. Przedsiębiorstwo nie mogło więc tego majątku sprzedać. Majątek nieruchomy nabywały na rzecz skarbu państwa zatrzymywały go w użytkowanie. Właścicielem majątku osoby prawnej jest osoba prawna ale tutaj mieliśmy odstępstwo od tej zasady ( nieruchomości). Wyłączenie nieruchomości było zabezpieczeniem skarbu państwa bo w razie upadłości przedsiębiorstwa nie wchodziły one w skład masy.

Po wojnie nie chciano tworzyć spółek. Wykorzystano przedsiębiorstwa państwowe żeby zorganizować gospodarkę ale nie były one skomercjalizowane ( nie mogły upadać), nie działały według reguł gospodarki państwowej ( nie liczył się zysk). Były one przeznaczone do wykonywania zadań gospodarczych. Różnie to funkcjonowało.

Sytuacja w 1989 roku. Zmienia się gospodarka. Ustawa „ o działalności gospodarczej”. Wprowadzenie gospodarki rynkowej. Reaktywowano wolność działalności gospodarczej. Przestano nakładać na przedsiębiorstwa zadania planowe. Trzeba było przygotować przedsiębiorstwa państwowe do prywatyzacji. Majątek przedsiębiorstwa państwowego należy do niego. A w sensie konstytucyjnym był to majątek skarbu państwa. Bo w chwili likwidacji wraca on do skarbu państwa.

Te przedsiębiorstwa państwowe miały różny status

Wolność gospodarcza to prawo podmiotowe. Była jednak mała ilość firm i trzeba było prywatyzować przedsiębiorstwa państwowe. Jak prywatyzować? Bo żeby to robić trzeba mieć pieniądze. Ustalono, prywatyzacja odbyła się dwutorowo pośrednio i bezpośrednio. Żeby można było przedsiębiorstwa komercjalizować a ich majątki prywatyzować trzeba było uwłaszczyć przedsiębiorstwa na nieruchomościach. Prywatyzuje się kilka przedsiębiorstw a z resztą nie wiemy co mamy zrobić.

Prywatyzacja pośrednia (kapitałowa) przekształcano przedsiębiorstwo państwowe przekształcano w jednoosobową spółkę skarbu państwa ( komercjalizacja). Żeby je przekształcić trzeba było je zlikwidować. Wydawano decyzję o likwidacji i z rejestru przedsiębiorców wykreślano przedsiębiorstwo państwowe i w tym samym momencie wpisywał do rejestru spółkę. Minister skarbu państwa likwiduje spółkę a jej majątek jest wkładem do jednoosobowej spółki skarbu państwa.

Ustaw przewidywała trzy tryby prywatyzacji bezpośredniej.

Pierwszy sposób polegał na ona na sprzedaży przedsiębiorstwa.

Drugim sposobem był wkład przedsiębiorstwa do spółki.

Trzecim sposobem był leasing pracowniczy czyli oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania. Pracownicy tworzyli spółkę i brali majątek spółki w leasing. Problem polegał na tym, że znalazły się one w zupełnie nowych warunkach. Przedsiębiorstwa te upadły bo zamiast inwestować to ten kapitał przejadano. Nie mieli wolnych środków na kredyty bankowe inwestycje a jeszcze musieli spłacać państwu pieniądze za przedsiębiorstwo.

Wykład 13-11-2013

Kto mógł być organem przedsiębiorstwa państwowego oprócz dyrektora ( tego co działało w PRL)? Organem przedsiębiorstwa państwowego była rada pracownicza i ogólne zebranie pracowników i delegatów. Te organy reprezentowały załogę. Rada pracownicza mogła powołać i odwołać dyrektora.

Powstało pytanie czy wszystko prywatyzować ?

Przedsiębiorstwa o szczególnym znaczeniu dla państwa – nie mogą być sprywatyzowane , duża część z nich to obiekty wojskowe.

Państwo w dalszym ciągu dysponuje dość znacznym majątkiem. Majątek ten możemy podzielić na 3 kategorie;

• Majątek użytku publicznego

• Majątek administracyjny

• Majątek skarbowo – fiskalny.

Ten majątek można pogrupować jeszcze dalej. Dwa pierwsze majątki mają jedną wspólną cechę są to rzeczy res extra comercium. Tak długo jak spełniają cel do którego zostały powołane to majątek ten jest poza obrotem. Nie można nabyć tego majątku.

Około lat 70 nastąpiło zjawisko mieszania się kapitału prywatnego i publicznego.

Majątek publicznym jest majątek, który niezależnie od charakteru właściciela: zostaje przeznaczony do użytku publicznego,

Majątek administracyjno-prawny- majątek służący administracji do realizacji jej zadań. Największy problem jest z rozróżnieniem majątku administracyjnego od skarbowo – fiskalnego.

Wykład 20-11-2013

Czy państwo powinno prowadzić działalność gospodarczą a jeżeli tak to jaka powinna przybrać formę?

Wykład 11-12-2013

Zamówienia publiczne. Są one istotną sprawa na rynku europejskim. I mamy prawo zamówień publicznych z 2004 r.

Zamówienie publiczne jest to umowa. Ustawa o zamówieniach publicznych ma się tak do swobody umów jak pięść do nosa. Istnieje za to olbrzymia reglamentacja. Sytuacja wykonawcy jest prawie taka jak podmiotu przystępującego do umowy adhezyjnej.

Zamawiający – ten podmiot który będzie równocześnie prowadził procedurę udzielania zamówienia publicznego. Zamawiający jest zobowiązany do stosowania ustawy.

Wykonawca- nie musi stosować się do przepisów ustawy.

Konsorcjum – jednostka organizacyjna nie osoba prawna.

Przedmiot zamówień publicznych – przedmiotem są usługi, roboty budowlane, dostawy.

Dostawy – dostawa nie jest rozumiana jak w kodeksie cywilnym tylko wyraźnie określił, że gdy idzie o dostawy należy przez to rozumieć nabywanie rzeczy praw oraz innych dóbr.

Usługi- wszelkie świadczenia, których przedmiotem nie sa dostawy albo prace budowlane i są określone w przepisach ustawy.