Awangarda radziecka w latach 20.

Kontekst:
- hasło: „entuzjazm i kamera” – fascynacja nowością
- Lenin: „Film jest najważniejsza ze sztuk”
- tragizm
- szkoła pohamowania
- próba dorównania sztuce wysokiej
- Rosyjska Szkoła Formalna
- LEW Lewy front sztuki – rozwój filmu – wykształcenie takiego modelu komunikacji, który pomógłby w rozwoju demokratycznego społeczeństwa
- kraj kontrastów
- wiedza o świecie podawana za pomocą ikon
- zainteresowanie montażem
- metrum 3-3-3, rytm 3-6-9
- fascynacja kabaretem, cyrkiem, teatrem
- montaż atrakcji
- montaż wg dominanty
- montaż na 3 elementach

Niema liryka rewolucyjna – I fala reżyserów porewolucyjnych, hołd rewolucji, pokazanie rozwoju, wyższości partii bolszewickiej. Przedstawiciele: Eisenstein, Kuleszow, Pudowkin, Wiertow.

Eistenstein

- wychodzi z teatru, uczeń i współpracownik Meyerholda
- scenograf, reżyser teatralny i filmowy
- Trylogia rewolucyjna: „Strajk” (1924), „Pancernik Potiomkin” (1925), „Październik” (1927)
- awangardzista
- zbliżony do LEW
- kino – idealne połączenie rewolucyjnej treści z całkowicie rewolucyjną formą

„Strajk”
- 1924
- bunt robotników spacyfikowany przez wojsko
- inspiracje Kuleszowem
- krótkie ujęcia
- zasada kontrastu
- bohater – MASA
- teoria typażu – nakładanie masek zwierząt na ludzi
- teoria atrakcji – każdy agresywny moment widowiska, który jest obliczony z matematyczną dokładnością ma wyrwać widza ze stanu gapienia się
- zbliżenia

„Pancernik Potiomkin”
- 1925
- o rewolucji w 1905 roku
- operator Edward Tisse
- masa jako bohater
- porównanie do greckiej tragedii
- zasada złotego podziału – harmonia, wywodzi się z funkcjonowania przyrody
- precyzyjnie budowane napięcie
- sekwencje schodów odeskich i mgieł
- dynamika
- patos
- film – wizualna eksplikacja rewolucji i komunistycznej idei
- film o samej idei rewolucji – poziom intelektualnego dyskursu – budowanie przekazu na abstrakcyjnych pojęciach w montażu
- montaż cięty, zrytmizowany, kreacyjny
- przedmiot zastępuje osobę
- ustanawianie relacji pomiędzy znakiem – człowiekiem – przedmiotem

„Październik”
- 1927
- o rewolucji październikowej z 1917
- montaż intelektualny – zmusza film do tego, aby zastosował myślenie abstrakcyjne
- operator Edward Tisse

Pudowkin
- aktorzy grają metodą Stanisławskiego
- inspiracje Griffithem
- montaż cegiełkowy – jedna rzecz wynika z drugiej
- zespolenia kadrów
- opowiadanie pewnej historii, rzucanie indywidualnej historii na tło historyczne
- „Matka”, „Burza nad Azją”, „Koniec Sant Petersburga”

Kuleszow
- założyciel laboratorium
- artykuły na temat sztuki filmowania
- eksperyment/efekt Kuleszowa -> zderzenie kadrów tworzy nowe pojęcie, które nie istnieje osobno w tych kadrach – budowanie własnej rzeczywistości filmowej.
Znaczenie filmowe wynika nie z prezentowanej rzeczywistości, ale z tego, w jaki sposób stworzyliśmy tą rzeczywistość.
Film dzieje się w umyśle widza.
Związek z Heglem (teza – antyteza –synteza)
- „Niezwykłe przygody Mr. Westa w kraju bolszewików” – odpowiednik amerykańskiego filmu sensacyjnego, naśladowanie burleski amerykańskiej

Wiertow
- „Człowiek z kamerą” -> film zaczyna się obrazem, w którym widzimy kamerę, obiektyw skierowany w stronę widza, pokazana jest widownia i stół montażowy – ujawnia autotematyzm, w obręb filmu wchłonięte jest wszystko, co często jest poza kadrem filmowym.
- film powinien być niezależny od wszystkiego, nie powinien mieć scenariusza, powinien być jedynie bazą danych.
- jedność mechanizmu i człowieka – Kinook – oglądanie świata bez kamery/mechanizmu nie ma sensu, kamera widzi więcej niż człowiek.
- wszystko jest pokazane wprost
- futuryzm filmowy