GEOGRAFIA – USŁUGI – SŁOWNIK MATURZYSTY
usługi – dział gospodarki, w którym nie wytwarza się dóbr materialnych, lecz wykonuje czynności mające charakter świadczeń jednych osób na rzecz drugich
Do tego sektora gospodarki zaliczamy między innymi: |
---|
transport i łączność |
handel |
gospodarkę komunalną |
pośrednictwo finansowe i ubezpieczeniowe |
bankowość |
obsługę nieruchomości |
naprawy |
turystykę |
oświatę |
ochronę zdrowia |
działalność związaną ze sportem i rekreacją |
administrację |
wymiar sprawiedliwości |
POZIOM ROZWOJU USŁUG W KRAJACH O RÓŻNYM STOPNIU ROZWOJU GOSPODARCZEGO
Kraje słabo rozwinięte | Kraje rozwijające się | Kraje wysoko rozwinięte |
---|---|---|
etap preindustrialny | etap industrialny( w tym kraje Europy Środkowo- Wschodniej | etap postindustrialny |
1)mała liczba osób zatrudnionych w tym sektorze | 1)niedorozwój usług spowodowany silnym rozwojem przemysłu(dla państw socjalistycznych) | 1)wysokie zatrudnienie w tym sektorze |
2)silne zróżnicowanie w poszczególnych krajach | 2)duża dynamika rozwoju usług związana z transformacją ustrojową i pojawieniem się nowych potrzeb | 2)usługi silnie wyspecjalizowane |
3)ludność podejmuje nisko płatne i mało wyspecjalizowane prace | 3)dynamiczny rozwój handlu zaspokajający potrzeby konsumentów | 3)pojawienie się bezrobocia technologicznego, polegającego na wypieraniu działalności ludzi przez maszyny |
4)małe zasoby finansowe brak działalności naukowo- badawczej, bankowości, firm ubezpieczeniowych | 4)wytwarzanie ok. połowy PKB | 4)wytwarzanie zdecydowanej większości PKB |
5)wytwarzanie niewielkiego odsetka PKB (poza krajami monokultury) |
komunikacja – to dział gospodarki narodowej obejmujący transport (usługi związane z przewozem osób i towarów) oraz łączność (usługi dotyczące przekazywania informacji)
KOMUNIKACJA |
---|
TRANSPORT | ŁĄCZNOŚĆ |
---|
POCZTA | TELEKOMUNIKACJA | PRASA |
---|
1)niezmechanizowany (np. konny) 1)telefonia stacjonarna
2)szynowy (kolej, metro, tramwaj) 2) telefonia komórkowa
3)samochodowy 3) telegrafia
4)radiofonia i telewizja
1)morski 5) telekomunikacja komputerowa
2)żegluga śródlądowa 6)Internet
1)lotniczy
1)przesyłowy
tonokilometry bądź pasażerokilometry – mierniki wielkości przewozów w poszczególnych krajach albo przez porównanie wartości przewozów w środkach płatniczych (często w dolarach)
Transport niezmechanizowany wykorzystuje:
zwierzęta przenoszące na grzbiecie ładunki i ludzi –tzw. transport juczny
siłę zwierząt ciągnących wóz lub sanie – tzw. transport zaprzęgowy (dla krajów słabo rozwiniętych)
TRANSPORT KOLEJOWY
Duzy rozwój po II wojnie światowej. Najgęstszą sieć kolejową ma Benelux. Najdłuższa linia kolejowa na świecie to linia transsyberyjska, łącząca Moskwę z Władywostokiem nad Pacyfikiem, linia trans amazońska.
Transport kolejowy odgrywa współcześnie największą rolę w krajach rozwijających się, w których dominują przewozy masowe. W wysoko rozwiniętych państwach likwiduje się nierentowne linie kolejowe, unowocześniając je i przystosowując do szybkiego przewozu towarów bądź ludzi.
PRZYKŁADY SZYBKICH KOLEI NA ŚWIECIE
TGV – Francja
ICE – Niemcy
AVE (ALTA VELOCIDAD) – Hiszpania
SHINKANSEN – Japonia
Do krajów o największej gęstości linii kolejowych należą;
--- Czechy (12,1 km/ 100km2)
---Belgia (11,4 km/100km2)
---Niemcy (10,5 km/100km2)
Krajami o najmniejszej gęstości linii kolejowych są:
---Australia i Rosja (0,5km/100km2)
Największą długość linii kolejowych mają:
--USA (160tys. km)
--Rosja (87 tys. km)
--Kanada (85 tys. km)
Najdłuższa linia kolejowa na świecie –transsyberyjska (9288km). Są kraje które nie maja kolei, np. : Islandia, Afganistan, Cypr, Bhutan, Laos, Jemen
ZALETY | WADY |
---|---|
nie zanieczyszczają środowiska | kosztowna infrastruktura (tory, umocnienia) |
przewozi ładunki o dużej masie(transport masowy)oraz objętości(bardzo ładowny) | wymaga przeładowanie towaru |
niskie koszty jednostkowe przewozu, koszty maleją ze wzrostem odległości | integracje utrudniają różne szerokości toru |
dogodny w mieście, ponieważ dzięki kolei podziemnej można szybko przewozić dużą liczbę osób | nie dowozi towarów ,,od drzwi do drzwi”, wymaga ich przeładunku |
w wysoko rozwiniętych krajach jest bardzo wygodny (wagony sypialne) | stosunkowo długi jest czas przewozu |
istnieje zagrożenie atakami terrorystycznymi (metro w Tokio, pociągi w Hiszpanii) | |
TRANSPORT SAMOCHODOWY
Rozwija się obecnie wypierając transport kolejowy. Jest to transport ,,od drzwi do drzwi”. Na początku XX w zaczął się gwałtownie rozwijać
Odgrywa najważniejszą role w krajach wysoko rozwiniętych. Największą gęstość dróg kołowych mają kraje o niewielkiej wielkości (Belgia, Japonia, Włochy najmniejszą kraje afrykańskie oraz azjatyckie)
Największa długość dróg kołowych na świecie występuje w USA (6 303 tys. km). w tym kraju porusza się również największa liczba samochodów
W krajach wysoko rozwiniętych gospodarczo dominuje obecnie rozbudowa dróg wielopasmowych i bezkolizyjnych (autostrady).
ZALETY | WADY |
---|---|
przewozi towary ,, od drzwi do drzwi” | samochody mają małą ładowność |
na niewielkich odległościach jest opłacalny | zużywa dużo paliwa |
szybkość przewozu towarów jest stosunkowo duża | wymaga budowy kosztownej infrastruktury (drogi, mosty, tunele, autostrady) |
może przewozić różnorodne towary | silne zanieczyszczenie środowiska, zwłaszcza powietrze |
jest łatwo dostępny dla prywatnych użytkowników | jest źródłem uciążliwego hałasu |
stanowi najmniej bezpieczny środek lokomocji, duża ilość wypadków | |
duże zużycie energii i trzeba płacić |
TRANSPORT LOTNICZY
Rozpoczął się po I wojnie światowej. Wykorzystywany do przewozu pasażerów i poczty. Dynamicznie się rozwijał. Transport ten wykorzystujemy jeśli zależy nam na szybkości. Jeśli chodzi o wykorzystanie tego transportu to występuje w USA, Kanadzie, Austrii. W Polsce 95% -linie międzynarodowe. USA- największy przewoźnik lotniczy – 40% .Transport ten dominuje w przewozach na duże odległości. Najgęstsza sieć połączeń istnieje miedzy:
-- Europą a Ameryką Północną
--USA a Ameryką Południową
--USA a Japonią
-- Europą Zachodnią a Indiami, Chinami i Australią
Transport lotniczy odgrywa największą role w krajach o dużych powierzchniach, szczególnie w USA, Kanadzie, Rosji, Australii. Do największych lotnisk świata należą: a) Londyn ( Heathrow) b) Los Angeles (International) c)Nowy Jork (J. F. Kennedy) Samoloty przewożą głównie pasażerów, transport towarów nie odgrywa znaczącej roli. Samolotem przewozi się produkty, które trzeba szybko dostarczyć.
ZALETY | WADY |
---|---|
jest najszybszy | wymaga dużych nakładów na środki transportu i infrastrukturę naziemną (lotniska, system nawigacji) |
jest najbezpieczniejszy | ma małą ładowność |
ma duży zasięg | jest kosztowny na małych odległościach |
w niewielkim stopniu wpływa na środowisko geograficzne (jest ekologiczny) | duży hałas jest uciążliwy dla mieszkańców |
czasami bywa jedynym możliwym środkiem transportu (trudno dostępne obszary) | zależy od stanów pogody np. mgła, burze |
zapewnia dużą regularność i terminowość dostaw | ostatnio wzrosło zagrożenie atakami terrorystycznymi |
komfortowy jest | w razie katastrofy pasażerowie mają nikłe szanse przeżycia |
porty lotnicze są przeciążone | |
wysokie koszty |
TRANSPORT MORSKI
Ten transport odgrywa główną rolę w międzynarodowej wymianie handlowej, ponieważ przewozi się nim ponad 2/3 towarów będących przedmiotem obrotu światowego. W transporcie tym istnieje silna specjalizacja, np.:
1)masowce przewożą surowce mineralne, zboża
2)zbiornikowce służą do transportu ropy naftowej, siarki, benzyny, skroplonego gazu ziemnego
3)kontenerowce transportują towary w urządzeniach wielokrotnego użytku, które nie wymagają przeładowywania i pozwalają na łatwy załadunek i wyładunek
4)chłodniowce przewożą najczęściej towary spożywcze w chłodzonych pomieszczeniach
5)drobnicowce przewożą towary przemysłowe liczone w sztukach, zapakowane w skrzynkach
Tonaż floty morskiej podajemy w mln DWT lub w mln BRT.
DWT – nośność statku, czyli wielkość ładunku, zapasów i ludzi, który statek może przewieść nie przekraczając dopuszczalnej linii zanurzenia
BRT – całkowita pojemność brutto statku
żegluga kabotażowa – żegluga wzdłuż wybrzeża we własnym kraju. Jeśli odbywa się w obrębie jednego morza to jest mały kabotaż, a jeśli wielu mórz to mówimy wtedy o dużym kabotażu. Największy ruch kabotażowy odbywa się miedzy portami Chin, Japonii, Indonezji, Wlk. Brytanii, czyli w krajach wyspiarskich lub o długiej linii brzegowej
WAŻNIEJSZE SZLAKI MORSKIE
Północnoatlantycki
dalekowschodni (kanał sueski)
południowoatlantycki
pacyficzny
Duże znaczenie w przebiegu tych szlaków mają kanały morskie La Manche, Sueski, Panamski, Kiloński oraz cieśniny np. Gibraltarska, Bosfor i Dardanele.
Krajami o największej flocie handlowej są: Panama, Liberia, Bahamy, Malta, Cypr – tzw. kraje taniej bandery. Armatorami (właścicielami) są kraje rozwinięte gospodarczo m.in. Japonia, Niemcy, Grecja, USA, Wlk. Brytania, Szwecja. Kraje taniej bandery mają niskie opłaty rejestracyjne, niewielkie wymagania odnośnie stanu technicznego rejestrowanych statków oraz nie wymagają wysokich standardów pracy |
---|
Kraje ,,taniej bandery” |
=Panama =Liberia =Grecja =Cypr =Bermudy =W-y Bahama |
W przewozach morskich dominują towary masowe; np. Ropa Naftowa, Rudy Metali, Węgiel kamienny
WAŻNIEJSZE PORTY MORSKIE |
---|
EUROPA |
=Rotterdam =Bordeaux =Nantes =Hawr =Hamburg =Brema |
ZALETY | WADY |
---|---|
może przewozić różne towary (specjalizacja) | cechuje go niewielka prędkość przewozu |
przewozi jednorazowo duże ładunki (waga, objętość) | jest ograniczony tylko do obszarów morskich, stąd konieczność przeładunku towaru i dowozu innym transportem |
jest tani ze względu na niskie koszty transportu | zamarzające porty morskie są sezonowo wyłączone z eksploatacji |
umożliwia przewóz wielu osób na krótkich dystansach (promy) | powoduje duże zanieczyszczenie środowiska mórz i oceanów głównie z powodu katastrof tankowców |
TRANSPORT ŚRÓDLĄDOWY
Ten transport wykorzystuje sieć rzek oraz budowanych kanałów i śluz śródlądowych i należy do najstarszych transportów (np. dolina Nilu). Obecnie, poza krajami o dobrze rozwiniętej sieci połączeń (USA, Niemcy, Belgia, Holandia, Wlk. Brytania) oraz posiadającymi duże żeglowne rzeki, jego znaczenie jest coraz mniejsze.
NAJWAŻNIEJSZE SZLAKI ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ NA ŚWIECIE |
---|
Szlak Wielkich Jezior Amerykańskich(J. Górne, J. Michigan, J. Huron, J.Erie, J. Ontaria) połączonych z systemem rzeki Missisipi i Missouri |
system Renu połączony kanałami z rzekami Rodan, Sekwana, Dunaj, Wezera, Łaba, Odra, Wisła – NAJWIĘKSZY SYSTEM ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ W EUROPIE |
system Wołgi połączony kanałami z Donem, Newą i Dźwiną. WOŁGA JEST ,,PORTEM PIĘCIU MÓRZ” |
system Jangcy- Rzeka Żółta połączony Wielkim Kanałem, rzeki chińskie |
system Amazonki |
system Parany |
ZALETY I WADY TRANSPORTU ŚRÓDLĄDOWEGO |
---|
ZALETY |
jest tani |
nie powoduje dużego zanieczyszczenia środowiska |
można nim przewozić towary o dużej masie i objętości |
może być wykorzystany jako jedyna droga transportu na obszarach słabo rozwiniętych i trudno dostępnych ( Amazonka) |
TRANSPORT PRZESYŁOWY
Środkami transportu przesyłkowego są różnego rodzaju rurociągi (ropociągi, gazociągi oraz wykorzystywane w gospodarce komunalnej wodociągi), taśmociągi (służące do transportu np. węgla brunatnego z kopalń odkrywkowych do elektrowni) oraz linie przesyłowe wysokiego napięcia łączące elektrownie ze stacjami transformatorowymi (zmniejszające napięcie przesyłowe do napięcia pracy odbiorników).
Na szczególną uwagę zasługuje transport ropy naftowej i gazu ziemnego. Największe znaczenie ma on w USA, w Europie łączy głównie porty z rafineriami położonymi w głębi lądu (np. Rotterdam z Nadrenią ) oraz obszary wydobycia na szelfie M. Północnego z portami Wlk Brytanii, Norwegii, Holandii i Niemiec.
Ważne też są naftociągi i gazociągi biegnące z Rosji do Europy Środkowej i Zachodniej (np. gazociąg jamalski), które przesyłają duże ilości surowców i są ostatnio narzędziem ,tzw. szantażu energetycznego (utrzymanie zależności energetycznej od Rosji). Ważną rolę odgrywają tez rurociągi w najbogatszym obszarze występowania ropy naftowej na Świecia – ich sieć oplata niemal całą Zatokę Perską.
RODZAJE TRANSPORTU PRZESYŁKOWEGO | PRZYKŁADY |
---|---|
gazociągi | gazociąg jamalski z północnej Syberii do Polski |
ropociągi (kraje Arabskie, Rosja, Ukraina) | rurociąg przyjaźni (do Płocka)- jeden z najdłuższych rurociągów (ponad 5 tys. km) |
wodociągi na stałe odległości | w Krajach Bliskiego Wschodu |
linie wysokiego napięcia (najmłodszy rodzaj transportu, rozwinął się po II wojnie światowej) | w Północnej Afryce |
w Krajach Arabskich |
Zalety i wady transportu przesyłkowego
ZALETY | WADY |
---|---|
przewozi dużą ilość towaru (masowość) | wymaga wysokich nakładów na inwestycje i utrzymanie szczelności rurociągów(wysokie koszty budowy (podpory, stacje pomp, rura) |
niski koszt transportu materiałów | można nim przesyłać tylko wybrane towary (najczęściej surowce mineralne) |
ciągłość dostaw nie zależy od warunków pogodowych | towar można przesyłać tylko w jednym kierunku |
bez przeładunku można transportować surowiec na lądzie i morzu | umożliwia kradzież surowców (nie da się kontrolować sieci na całej długości) |
jest przyjazny dla środowiska | jest zagrożony atakami terrorystycznymi |
nie potrzebuje powierzchni składowych (oprócz taśmociągów) | niszczy krajobraz |
dość bezpieczny w porównaniu z innymi | wysokie koszty konserwacji |
służy do przesyłania tylko jednego surowca | |
zagrożenia katastrofami | |
ograniczona ze względu na rzeźbę terenu |
łączność – czyli przesyłanie informacji, umożliwia procesy globalizacji, a jednocześnie wpływa na zmniejszenie transportu osobowego. Największe znaczenie ma telekomunikacja komputerowa
Według ludzi nauki, noblistów i większości cywilizowanych społeczeństw, komputery i Internet to największy wynalazek XX wieku.
REWOLUCJA TELEINFORMACYJNA
bardzo szybkie przekazywanie informacji
ogromny (globalny) zasięg
e- podpis- podpisz elektroniczny
e-usługi – usługi elektroniczne
TELEFONIA KOMÓRKOWA
Rozwija się dynamicznie dzięki dużej mobilności oraz ze względu na różnorodność przesyłania informacji, a także liczne dodatki oferowane wraz z telefonami. Gwałtowny wzrost użytkowników telefonów komórkowych zaobserwowany jest w krajach rozwijających się jak np. Chiny, Indie. W liczbie użytkowników dominują mieszkańcy krajów Unii Europejskiej, USA, Japonii oraz Azji Płd. – Wsch. W Europie Środkowo –Wschodniej telefonia najszybciej rozwija się w Rosji oraz na Ukrainie.
TELEFONIA PRZEWODOWA
Powoli traci na znaczeniu na rzecz telefonii komórkowej i internetowej. Dobrze rozwinięta jest w krajach Europy Zachodniej, najsłabiej w krajach afrykańskich (ok. 5apaaratów na 1000 mieszkańców).
Najlepiej rozwinięta na kontynencie Europejskim, zwłaszcza w Europie Zachodniej. W Europie Środkowej najlepiej rozwinięta na Węgrzech i w Czechach. Najsłabiej rozwinięta w krajach afrykańskich.
W Polsce najlepiej rozwinięta telefonia przewodowa jest w województwach uprzemysłowionych i lepiej zurbanizowanych, np. woj. mazowieckie, dolnośląskie, łódzkie.
Najmniej telefonów stacjonarnych jest w woj. wschodnich, południowych, np. woj. lubelskie, podkarpackie, świętokrzyskie.
RADIOFONIA I TELEWIZJA
Są wciąż popularnym systemem przekazywania informacji, ich zaletą jest atrakcyjna forma przekazu, nie wymagają posiadania bardziej zaawansowanych umiejętności.
POCZTA
Zajmuje się obrotem przesyłek, a także wykonywaniem niektórych usług na rzecz telekomunikacji oraz usług bankowych. W ostatnim dziesięcioleciu udział przesyłek drogą poczty tradycyjnej spada na rzecz silnej konkurencji m.in. ze strony poczty elektronicznej i wiadomości tekstowych przesyłanych poprzez telefony komórkowe.
PRASA
Ogólne określenie gazet oraz czasopism. Najstarszy środek masowego przekazu, w którym informacje są podawane za pomocą drukowanego tekstu i obrazu.
ZALETY I WADY KORZYSTANIA Z INTERNETU |
---|
ZALETY |
szybki dostęp do nieograniczonej ilości informacji |
sprawność w wyszukiwaniu informacji |
łatwe przekazywanie informacji |
ogromnie zwiększony zasięg działania |
aktualne informacje z całego świata – świat stał się globalną wioską |
prowadzenie działalności gospodarczej – telepraca, telenauczanie, telesprzedaż |
urządzenie sterowane za pomocą komputerów i sieci informacji, np. sprzęt AGD |
większa świadomość świata, w którym żyjemy |
handel – jest dziedziną gospodarki, która polega na wymianie dóbr między wytwórcą a odbiorcą za pomocą aktów kupna – sprzedaży lub barteru (wymiany towarów). Zysk z handlu powstaje wskutek sprzedania towaru po cenie wyższej, niż się go nabyło (marża handlowa)
HANDEL
WEWNETRZNY ZAGRANICZNY
obrót towarów na obszarze danego państwa wymiana wszelkiego rodzaju towarów z jjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjpartnerem, partnerami zagranicznymi
Podmiotem handlu lub wymiany mogą być: | Handel zagraniczny obejmuje następujący ruch towarów: |
---|---|
dobra materialne | import (przywóz towarów z innych krajów) |
usługi | eksport (wywóz własnych towarów do innych krajów) |
kapitał | reeksport ( wywóz towarów przywiezionych uprzednio z innych krajów (najczęściej zostały one przetworzone przed wywiezieniem) |
dobra niematerialne | |
siła robocza |
bilans handlowy – porównanie wartości eksportu i importu w danym okresie (najczęściej jest nim rok)
BILANS HANDLOWY = EKSPORT – IMPORT
Bilans handlowy jest dodatni, kiedy eksport przewyższa import!!
Ujemny jest kiedy import przewyższa eksport!!
Zrównoważony jest gdy eksport jest równy importowi!!
bilans płatniczy – wszystkie obroty danego kraju z zagranicą w określonym czasie
Największe obroty w handlu zagranicznym osiągają kraje wysoko rozwinięte
Wśród największych importerów i eksporterów brak państw Afryki i Ameryki Płd.
usługa finansowa—usługa o charakterze finansowym oferowana przez właściwą instytucje(usługodawcę). Usługi finansowe obejmują usługi ubezpieczeniowe i pokrewne oraz wszystkie usługi bankowe i inne usługi finansowe z wyłączeniem ubezpieczeń
Według Centralnej Klasyfikacji Produktów, stosowanej w ONZ, usługi finansowe dzielimy na |
---|
Usługi ubezpieczeniowe i pokrewne |
ubezpieczenia bezpośrednie |
reasekuracja(ubezpieczenie pośrednie lub wtórne) i retrocesja( dalsza reasekuracja w kolejnym zakładzie ubezpieczeń) |
pośrednictwo ubezpieczeniowe (agencja bezpieczeństwa) |
usługi pomocnicze w ubezpieczeniach |
wszelkie usługi płatności i przekazu pieniędzy |
gwarancje i poręczenia |
udział w emisji papierów wartościowych |
maklerstwo pieniężne |
zarządzanie aktywami |
usługi rozliczeniowe i rozrachunkowe |
dostarczanie i przekazywanie informacji finansowych, przetwarzanie danych finansowych i związane z tym usługi |
doradztwo, pośrednictwo i inne pomocnicze usługi finansowe |
Rynek usług finansowych na całym świecie ciągle się rozwija. Zauważalną tendencją ostatnich kilkunastu lat jest zmniejszenie się znaczenie usług banków na rzecz innych instytucji finansowych i przedsiębiorstw spoza sektora finansowego.
Wśród najnowszych usług finansowych należy zwrócić uwagę m.in. na: |
---|
mobilną bankowość |
dystrybucję prostych ubezpieczeń za pośrednictwem programów telezakupowych |
wykorzystywanie bankomatów jako urządzeń, dzięki którym można doładować telefony komórkowe, rozmienić banknoty itd. |
usługi specjalne, np. w Holandii i Anglii można uzyskać specjalną rentę wypłacaną przez bank pod zastaw hipoteki domu |
giełda - to forma zorganizowanego rynku (kapitałowego – papierów wartościowych lub towarowego – giełdy towarowe), na którym regularnie spotykają się kupujący i sprzedający w celu zawierania transakcji. Największe giełdy papierów wartościowych znajdują się w Nowym Jorku, Londynie, Amsterdamie, Paryżu, Frankfurcie, Tokio, Hongkongu i Singapurze – dzięki nim możliwy jest przepływ kapitału między firmami, poszczególnymi sektorami gospodarki narodowej oraz krajami.
Na giełdach towarowych kształtują się ceny surowców mineralnych i płodów rolnych
NAJWIĘKSZE GIEŁDY TOWAROWE NA ŚWIECIE ZNAJDUJA SIĘ W CHICAGO, LONDYNIE, TOKIO I SZANGHAJU |
---|
PIERWSZĄ GIEŁDĘ ŚWIATOWĄ OTWART W 1531 ROKU W ANTWERPII, KOLEJNE POWSTAŁY W LONDYNIE, PARYŻU, WIEDNIU, BERLINIE, NOWYM JORKI, WARSZAWIE |
---|
Po II wojnie światowej w Polsce giełda nie funkcjonowała, ponownie została otwarta w roku 1991. Dziś Giełda Papierów Wartościowych pełni następujące funcie:
koncentruje podaż i popyt na papiery wartościowe dopuszczone do obrotu giełdowego, aby kształtować ich powszechny kurs
zapewnia bezpieczny i sprawny przebieg transakcji i rozliczeń
dostarcza informacji na temat aktualnej wartości papierów wartościowych będących w obrocie giełdowym
KIEDY NA GIEŁDZIE DOCHODZI DO WZROSTU KURSU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH LUB CEN TOWARÓW, MÓWIMY O HOSSIE, GDY DOCHODZI DO ICH SPADKU, MÓWIMY O BESSIE
turystyka – tak nazywamy wyjazd poza miejsce stałego zamieszkania, podjęty w celu wypoczynkowym, poznawczym lub innym, trwający nie dłużej niż rok bezprzerwy. Turystyka może też przybierać formę czynnego wypoczynku. Głównym celem turystyki nie może być praca zarobkowa!!!
ruch turystyczny – liczba osób biorących udział w podróżach
gospodarka turystyczna – obsługa ruchu turystycznego
TURYSTYKA MOŻE BYĆ: |
---|
TURYSTYKA MIĘKKA |
nastawiona na nowe doznania i doświadczenia zdobywane przez turystów oraz ich wysiłek fizyczny. Muszą dojść na nogach, muszą wziąć coś ciężkiego. Chroni przyrodę |
Zasada zrównoważonego rozwoju – EKOTURYSYKA ; jest to rozwój turystyki z jak najmniejszą ingerencją człowieka w środowisko.
PODZIAŁ TURYSTYKI |
---|
ZASIĘG PRZESTRZENNY |
CZYNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKI ROZWÓJ TURYSTYKI W 2POŁ. XX WIEKU
wydłużenie czasu wolnego od pracy
wzrost zamożności społeczeństw, dzięki czemu większa ilość może być przeznaczona na wypoczynek
wzrost mobilności społeczeństw będący efektem rozwoju różnych środków transportu
intensywne procesy industrializacyjne i urbanizacyjne powodujące chęć odpoczynku w tzw. krajobrazie naturalnym
stabilizacja polityczna, związana z upadkiem tzw. żelaznej kurtyny
wydłużenie czasu życia mieszkańców krajów wysoko rozwiniętych, wskutek czego znaczna część turystów stanowią bogaci emeryci
intensywna kampania reklamowa obszarów i biur turystycznych
zróżnicowana oferta turystyczna
WALORY TURYSTYCZNE
CZYNNIKI WPŁYWAJACE NA ATRAKCYJOŚĆ TURYSTYCZNA MIEJSC (REGIONÓW) |
---|
elementy przyrodnicze |
Kraje wysoko rozwinięte dzięki bogatej infrastrukturze uzyskują wysokie dochody z turystyki. Równie wysokie dochody z turystyki mają kraje słabo rozwinięte, ale o wybitnych walorach turystycznych i małej liczbie ludności np. Tunezja. Stosunkowo niskie dochody uzyskują kraje o wybitnych walorach turystycznych, ale dużej liczbie ludności np. Chiny.
ZNACZENIE TURYSTYKI
Turystyka wywiera wpływ na wiele sfer życia |
---|
ekonomiczną |
jako źródło dochodów państwa, ważna w krajach słabo rozwiniętych |