04.03.2013

Przestępstwa przeciwko państwu są genetycznie związane z rozwojem państwowości. Już w starożytnym Rzymie, Sparcie czy Atenach mam bardzo restrukcyjne zapisy normatywne prawno-karne określające czym jest przestępstwo przeciwko państwu (patrz sprawa Sokratesa). Wydaje się iż pierwszym rozwiązaniem normatywnym dotyczącym przestępstw przeciwko państwu była tzn. ustawa 12 tablic z około 450r p.n.e. . oczywiście przestępstwa te występowały w prawie zwyczajowym a na przestrzeni dziejów w Polsce pojawiły się w artykułach henrykowskich, a bardziej współcześnie odnoszą się już do wieku XIX i terytorium RP jako część zasadnicza pojawiła się w austriackiej ustawie z 1852roku, w niemieckim kodeksie karnym z 1871 roku oraz rosyjskim kodeksie karnym z 1903 tzw. kodeks tangacela. Wszystkie te trzy akty prawne obowiązywały na ziemiach Polski do 1932. Wówczas wprowadzono pierwszą ustawę KODEKS KARNY, który kryminalizował przestępstwa przeciwko państwu od artykułu 93. Po II wojnie światowej w trakcie utrwalania władzy komunistycznej na ziemiach Polski w sposób zasadniczy zmieniono rozwiązania kodeksu karnego i kodeksu karnego wojskowego, wprowadzając dekretami zapisy. W sposób niezwykle surowy kryminalizowano czyny skierowane przeciwko państwu, szczególnie w dekrecie o ochronie państwa 1944, dekrecie o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa 1945, w dekrecie o tej samej nazwie z 1946 oraz szczególnie w kodeksie karnym wojska polskiego artykuły 86-88 z 1904 roku.

* Rozdział 17 kodeksu karnego z 6.06.19.. , ‘Przestępstwa przeciw RP’, art. 127-139.

* Rozdział 16 kodeksu karnego z 1969.

11.03.2013

Rozwiązanie normatywne dotyczące przestępstw przeciwko państwu skodyfikowane jeszcze w okresie Polski Ludowej, a obowiązujące w okresie Rzeczypospolitej, zawarte były w rozdziale XVI kodeksu karnego z 19.04.1969. rozdział nosił nazwę ‘Przestępstwa przeciwko interesom politycznym i gospodarczym Rzeczypospolitej Ludowej’.

Kodeks karny z 1969 obowiązywał formalnie w Polsce do 1997. W 1997 uchwalono kodeks karny 6.06, w rozdziale XVII, który nosił nazwę ‘Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej’. Kodeks wymienia następujące typy czynów zabronionych:

- zdrada Głowna, czyli zamach na państwo,

- zamach stanu – zamach na konstytucyjny organ państwa,

- przygotowanie do popełnienia czynu zabronionego,

- przestępstwo szpiegostwa,

- dezinformacja wywiadowcza,

- zdrada dyplomatyczna,

- zamach na prezydenta RP,

- uwłaczanie czci i powagi prezydenta RP,

- zamach na akredytowanych przedstawicieli państwa innego,

- uwłaczanie czci akredytowanego przedstawiciela państwa innego,

- znieważenie narodu oraz RP.

* Pięć podstawowych teorii przestępstw politycznych przeciwko państwu:

- teoria podmiotowa – określa się iż przestępstwo będzie miało charakter polityczny bądź będzie o pochodzeniu politycznym, gdy sprawca (podmiot) działa z motywów, chęci czy pobudek o charakterze ideowy, ideologicznym, doktrynalnym, politycznym. Zatem to co pobudza sprawcą działania jest polityczne. Natomiast przedmiot czynu zabronionego z punktu widzenia instytucji państwa niekoniecznie musi być polityczne. Motyw ekonomiczny, materialny nie wypełnia oczywiście tego warunku.

- teoria przedmiotowa – mniej istotny jest motyw, pobudka sprawcy a istotne jest dobro prawem chronione. Musi mieć charakter polityczny. Czyn uderzający w integralność, suwerenność, niezawisłość etc. Ma charakter polityczny.

- teoria mieszana – zawiera w sobie niejako teorię podmiotową i przedmiotową. Polega ona na spełnianiu tzn. podwójnego warunku co wyraźnie ogranicza liczbę czynów zabronionych, klasyfikowanych jako polityczne mające charakter zamachu na państwo.

- teoria preponderancji – znalazła ona swoje odzwierciedlenie w ramach międzynarodowego prawa karnego publicznego i polega na subiektywnej ocenie organu decydującego, władczego, sądowniczego czy w ramach tzn. pochodu przestępstw.

- teoria cywilnego posłuszeństwa – polega na tym, iż grupa jednostek bądź jednostka podejmuje działania nielegalne, na granicy prawa, a nieraz legalne mając pełną świadomość ponoszenia odpowiedzialności karnej i godząc się na to czyni to aby wymusić na organach władzy czy na ośrodku decyzyjnym zmiany decyzji politycznych czy prawnych, czy zmiany polityki w jakimś zakresie.

18.03.2013

Artykuł 128 kodeksu karnego z 06.06.1997 określa tzn. zamach stanu, czyli zamach na konstytucyjny organ państwa. Paragraf 1 ‘ Kto w celu usunięcia przemocą konstytucyjnego organu RP podejmuje działalność zmierzającą bezpośrednio do urzeczywistnienia tego celu, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3’. Paragraf 2 ‘Kto czyni przygotowania do popełnienia przestępstwa zawartego w paragrafie 1 podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5’.

Paragraf 3 ‘Kto przemocą lub groźbą bezprawnie wywiera wpływ na czynności urzędowe konstytucyjnego organu RP podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10’.

Konstytucja RP odnosi się w sposób szczególny do zdrady państwa , zamachu czy innych przestępstw pokrewnych przeciwko RP wprowadza ogólny termin zdrady stanu władzy instytucji politycznych. Odnosi się on w sposób szczególny do działalności Trybunału Stanu . trybunał Stanu został wprowadzony przez nowelizacje konstytucji z 22.07.1952 roku. Ustawa regulująca Trybunał Stanu pociąga do odpowiedzialności prawno-karnej najwyższych urzędników państwowych w tym prezydenta RP. Przykładowa ścieżka -> prezydent może być pociągnięty do odpowiedzialności konstytucyjnej lub/i prawno-karnej za:

- delikt konstytucyjny (łamanie konstytucji),

- złamanie ustawy,

-zdradę stanu.

- inne przestępstwa karne.

W takim przypadku, aby pociągnąć prezydenta do odpowiedzialności wniosek inicjujący ten proces ‘impeachment’. Zatem żeby w Polsce ten proces zainicjować potrzebny jest wniosek 140 członków zgromadzenia narodowego (sejm + senat). Gdy taki wniosek zostanie złożony zbiera się komisja odpowiedzialności konstytucyjnej, która bada jego zasadność, przedstawione argumenty faktyczne i prawdę, uzasadnienie itp. Gdy uzna, że wniosek jest zasadny, jest on głosowany przez członków zgromadzenia narodowego. Zatem aby postawić prezydenta w stan oskarżenia za wnioskiem musi opowiedzieć się 2/3 ustawowego składu zgromadzenia narodowego. Wówczas dopiero prezydent staje przed Trybunałem Stanu, który orzeka w dwóch instancjach na podstawie KPK. W drugiej orzekają sędziowie, którzy nie orzekali w pierwszej. Gdy Trybunał Stanu określi i uzna winę prezydenta RP następuje jego opróżnienie z urzędu, jego obowiązki przejmuje marszałek sejmu.

* Artykuł 128 stanowi, że przestępstwo zamachu stanu składa się nijako z dwóch typów czynów zabronionych: określone w 128.1, który mówi o przestępstwie zamachu na konstytucyjny organ państwa oraz stypizowane w art. 128.3 przestępstwo bezprawnego wywierania wpływu na czynności urzędowe organu konstytucyjnego RP. Paragraf 2 penalizuje czynności przygotowawcze do czynów z paragrafu 1.

* Dobrem prawnie chronionym z tego artykułu są

- konstytucyjny organ państwa.

- enumeratywnie wymienione w konstytucji RP organy państwa do których zalicza się prezydenta RP (specjalnie chroniony w artykule 134 a w tym przypadku penalizowane jest przygotowanie zamachu na jego życie), sejm, senat, rząd, PRM, wiceprezesa Rady Ministrów, Trybunał Konstytucyjny, Trybunał Stanu, NSA i Sąd Najwyższy.

Nie uwzględnia się w tym przypadku RPO, KRN i TV oraz Najwyższej izby Kontroli.

Organ RP to: organ jednej z władz państwowych, który jest określony w Konstytucji RP w art. 10, który określa ustrój RP i według tego przepisu reprezentuje RP jako podmiot prawa międzynarodowego.

*Podmiotem czynu sprawczego może być każda osoba bezpaństwowiec, Polak, obcokrajowiec, każdy zdolny do odpowiedzialności prawno-karnej.

Strona podmiotowa: znamiona; przestępstwo to jest przestępstwem kierunkowym, nie jest przestępstwem o charakterze ewentualnym. Przestępstwo to musi mieć charakter umyślny, może nastąpić w wyniku zamiaru bezpośredniego lub wynikowego. Przestępstwo jest publiczno-skargowym czynem zabronionym, ściganym z urzędu.

25.03.2013

WPŁYW TRANZYCJI SYSTEMU POLITYCZNEGO NA KSZTAŁT ROZWIAZAŃ W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA – APEKTY POLITYCZNE I PRAWNO – KARNO - MATERIALNE.

TRANZYCJA – to kierunkowy proces przemian ku demokracji, skupiający się wyłącznie na ich aspektach politycznych. Charakteryzuje się on 2 cechami: współistnieniem instytucjonalnych elementów autorytaryzmu i demokracji oraz niepewnością rezultatu. Wyodrębnia się go analitycznie wprowadzając jego moment początkowy i końcowy. Za początkowy okres tej tranzycji przyjmuje się zazwyczaj przeprowadzenie wolnych wyborów demokratycznych umożliwiających potencjalną alternatywę władczy (wymiana ekipy rządzącej). Za moment końcowy zaś uznaje się przejęcie władzy przez powołany w wyniku wyborów rząd, który nie dzieląc się z nikim własnych uprawnień jest w stanie utworzyć swój program polityczny. Zazwyczaj za wskaźnik tranzycji uznaje się : wyodrębnienie się w systemie ruchu o charakterze skierowanym przeciwko dotychczasowym systemom i jego wejście na arenę polityczną; uznanie przez przedstawicieli władzy publicznej wystąpienia konfliktu w ramach realizowania polityki; wprowadzenie rozwiązań normatywnych ograniczających możliwość użycia siły przez władzę; wprowadzenie rozwiązań o charakterze konstytucyjnym umożliwiających zlikwidowanie im sytuacji nie pochodzących z wyboru; wprowadzenie i uchwalenie konstytucje umożliwiającą … ; przeprowadzenie wolnych i demokratycznych wyborów i szeroka akceptacja ich wyników.

Z punktu widzenia merytorycznego, zestaw wymienionych wskaźników nie budzi wątpliwości, jednak tak owe wątpliwości budzi precyzyjne określenie momentu końcowego tranzycji. Aby to rozwiązać proponuje się określenie takiego końca na podstawie czynności empirycznych bądź interpretacjonistycznych. Odnosząc się do doświadczenia wskazuje się tutaj na określone fakty, którym arbitralnie przypisuje się pozytywne cechy wpływające na kształt demokracji. I tak jedni uważają, że kończy się z przyjęciem po raz pierwszy władzy przez opozycję. Jeszcze inni, że koniec tranzycji musi być spełniony podwójny warunek:

- przeprowadzenie wolnych wyborów demokratycznych,

- ustanowienie konstytucji demokratycznej.

Określenie warunków empirycznych mimo ich prostoty może wprowadzać znaczne kontrowersje, bowiem np. w Polsce wszystkie te elementy zostały zrealizowane w 1997. Jednak odstępstwem od powyższego jest n. Albania, gdzie przeprowadzono demokratyczne, cykliczne wybory co nie znaczy, że Albania ustaliła demokratyczną konstytucje. Na Białorusi przeprowadzono demokratyczne wybory i demokratyczną konstytucje, a następnie ustanowiono autorytaryzm nowego typu. Zatem aby rozwiać pojawiające się wątpliwości wprowadza się czynniki interpretacyjne, które mają stanowić odzwierciedlenie rzeczywistości stanu … i np. określa się, że SA one związane z progresywnym zmniejszeniem niepewności. Przyjmuję się, że tranzycja przechodzi proces ustanowienia nowych reguł gry i akceptacji, a następnie internalizacji. Samuel Huntington określa, ze dla tranzycji są charakterystyczne dwa elementy, specyficzne dla danego kraju:

- likwidacja instytucji nie pochodzących z wyboru,

- rozliczenie się z przeszłością.

Paradygmat Huntingtona był przez wiele lat uznawany jako klasyczny paradygmat demokratyczny. Rozbudowując jego koncepcje należy stwierdzić, że :

1. procesy demokratyzacyjne nie odbywają się autonomicznie, dotyczy to zazwyczaj grupy państw podobnego określonego czasu i podobnych mechanizmów.

2. w każdym przypadku przebiega on w podobny sposób -> upadek reżimu totalitarnego -> wprowadzenie systemu demokratycznego -> konsolidacja systemu demokratycznego.

3. predykatorem tych zmian jest następująca triada : ustanowienie , przemieszczenie, transformacja.

4. należy dążyć do rozliczenia przeszłości.

5. upadek reżimu autorytarnego nie oznacza automatycznie wprowadzenia demokracji, możliwe jest również ustanowienie autorytaryzmu nowego typu.

6. odchodzenie od demokracji również następuje falami.

7. proces demokracji bądź odchodzenia od demokracji jest różny niż miało to miejsce w poprzedniej fali.

Proces tranzycji można również interpretować z punktu widzenia regionu, grupy państw, np. współistnienie instytucji charakterystyczne dla komunizmu i demokracji. Pojawia się ruch opozycyjny w postaci solidarności, który wchodzi na arenę polityczną i razem z komunistami doprowadza do likwidacji instytucji nie pochodzących z wyboru, które były dysfunkcjonalne wobec demokracji. Tak modyfikowane wspólnie jest prawo, aby formalnie nie można użyć siły w obronie swoich stanowisk, przeprowadza się demokratyczne wybory i konstytucje. W prosty i czytelny sposób -> początek i koniec tranzycji wtedy gdy: autokraci zaczynają się bać (początek), a demokraci przestają się martwić (koniec).

Analizując Polskę można wskazać że: w Polsce mimo nieuchwalenia konstytucji to już w 1991 roku uznać należy, że mechanizmy demokratyczne się usankcjonowały społecznie; przeprowadzono wolne wybory; opozycja przejęła władze. Koniec tranzycji w PL (koniec 1991). Jednak właściwe uznaje się inne stanowisko np.

I tak niektórzy wskazują na wprowadzenie nowelizacji konstytucji z 1989 roku, która likwidowała zapisy poświadczające socjalistyczny charakter gospodarki, inni wskazują na ustanowienie małej konstytucji z 17.10.1952 wprowadziła reżim będący hybrydą zracjonalizowanego ….. , inni przełykają okres przypisując ……. .

22.04.2013

Artykuł 129. (występek)

Paragraf 1: ‘Kto będąc upoważnionym do występowania w imieniu RP w stosunkach z rządem innego państwa lub organizacją zagraniczną działa na szkodę RP podlega karze pozbawienie wolności od roku do lat 10’. -> zdrada dyplomatyczna

Czyn zabroniony określony w art., 129 stanowi odpowiednik zdrady dyplomatycznej stypizowanej w art.130 z 19.04.1969, która nazwana również jako nadużycie zaufania w stosunkach z zagranicą. Można je określić również jako nadużycie zaufania przez pełnomocnika RP w stosunkach prawno-prywatnych.

* Przedmiotem ochrony w tym przypadku jest interes RP, a szczególnie interesy o charakterze politycznym oraz gospodarczym, ale mowa w tym przypadku o zewnętrznych interesach RP. Ochronie podlega także specjalny model zaufania wynikający z udzielenia określonej osobie mandatu do reprezentowania RP.

* Przedmiot czynu zabronionego – osoba dysponująca określonym mandatem do reprezentowania RP w stosunkach międzynarodowych. Przestępstwo ma charakter indywidualny właściwy, nie wykonuje się go przez przypadek. Podstawą odpowiedzialności o charakterze karnym jest ‘złamanie’ mandatu do reprezentowania RP, ale mandat ten mus mieć charakter formalno-prawny, a więc musi istnieć obiektywny tytuł prawny do reprezentowania RP w stosunkach międzynarodowych.

* Sprawcą tego przestępstwa może być obywatel RP, bądź ktoś inny posiadający mandat do reprezentowania. Osoba upoważniona to mandatariusz. Upoważnienie do występowania z ramienia RP wynikać powinno wprost z przepisów prawa i wtedy ma charakter analityczny do przestępstwa; ale może wynikać z umowy decyzji właściwego organu RP, ale tez z dobrowolnego podjęcia działań w imieniu RP jeśli to formalnie zaakceptowane co najmniej w sposób konkludentny przez odpowiedni organ RP. Przy czym organ ten mus posiadać kompetencje do reprezentowania RP w stosunkach z zagranicą.

Przykładowo: sprawcą tego czynu może być -> prezydent RP, prezes Rady Ministrów, wiceprezes Rady Ministrów, przedstawiciel dyplomatyczny RP, specjalny wysłannik itp.

Komentowany przepis nie obejmuje ochroną interesów RP związanych z kontaktami z innymi państwami, czyli interesów zewnętrznych, jeżeli nie mają one charakteru kontaktu z rządem innego państwa bądź zagraniczną organizacją.

Na podstawie art.129 ochronie nie podlegają interesy gospodarcze RP związane ze stosunkami państwa polskiego z zagranicznymi przedsiębiorstwami prywatnymi, org. terytorialnymi, które nie przyjmują formy kontaktów z innym rządem. Ten artykuł nie obejmuje przestępstwa związanego z występowaniem tych czynów zabronionych na postawie JST oraz w sferze gospodarczej.

* Znamiona określające czynności sprawcze:

Zachowanie się sprawcy tego przestępstwa jest ściśle określone i polega działaniu na szkodę RP, z tym że podobnie jak pierwowzór tego artykułu (art.106 z 1932) ustawodawca nie określił precyzyjnie na czym polega szkodzenie interesom RP. Zachowanie się sprawcy musi szkodzić w interesy RP, ale ma polegać na celowym działaniu przy czym musi się to mieścić w zakresie zaleconej sprawcy misji do wykonania. Działanie na szkodę RP oznacza naruszenie stosunku fiducjarnego, czyli odnosi się tylko do zakresu wynikającego z mandatu, który sprawca posiada. Najczęściej dotyczy zawarcia niekorzystnej umowy gospodarczej bądź politycznej, ujawnieniu treści części umowy czy zleceń własnego rządu przedstawicielowi obcego państwa bądź organizacji, niewykorzystaniu przez mandatariusza wszystkich posiadanych walorów w trakcie negocjacji i w konsekwencji podpisaniu niekorzystnych umów itp.. ale także nie zawiadomienie rządu RP o uzyskaniu przez upoważnioną osobę istotnych informacji. Może też być niekorzystne przyznanie koncesji, udzielenie zezwolenia, ale również preferowanie określonych zagranicznych firm , doprowadzenie do uzyskania niekorzystnych cen w imporcie bądź eksporcie a nawet doprowadzenie do utraty tradycyjnych rynków zbytu.

Art. 129 nie określa w żaden sposób miejsca określonego czynu. Sprawca może być zagranicą bądź w kraju. Przestępstwo to ma charakter formalny.

* Znamiona strony podmiotowej: przestępstwo ma charakter umyślny, jest przestępstwem publiczno-skargowym.

24.03.2013

Prawa: I generacji, II generacji, III generacji.

ART.30

Przestępstwo to stypizowano w latach 80-tych i poza zamachem na państwo bądź zamiarem na zamach na państwo, które nijako pochłaniało zamach na konstytucyjny organ państwa oraz przestępstwem wystąpienia przeciwko porządkowi publicznemu, było najczęściej występującym przestępstwem w czasach PRL-u. określone było jako kwalifikowana forma zdrady ojczyzny, z tym że zdrada ojczyzny była określona w art.122 (współcześnie nie występuje ten czyn zabroniony). Szpiegostwo natomiast w art.124 i w rzeczywistości ustawowe znamiona czynu zabronionego były niemal identyczne, biorąc pod uwagę stronę podmiotową to dobrem prawnie chronionym była niepodległość, suwerenność w stosunkach międzynarodowych, ustrój, jednolitość terytorialna i moc obronna. Strona podmiotowa określa podmiot, czyli sprawcę.

PARAGRAF 1: ‘Kto bierze udział w działaniu obcego wywiadu przeciwko RP podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10’.

PARAGRAF 2: ‘Kto biorąc udział w obcym wywiadzie albo działając na jego rzecz udziela temu wywiadowi wiadomości, których przekazanie może wyrządzić szkodę RP podlega karze pozbawienia wolności do lat 3’.

PARAGRAF 3: ‘Kto w celu udzielenia obcemu wywiadowi wiadomości określonych w paragrafie 2, gromadzi je lub przechowuje, włącza się do sieci komputerowej w celu ich uzyskania albo zgłasza gotowość działania na rzecz obcego wywiadu przeciwko RP podlega karze pozbawiania wolności od 6 miesięcy do lat 8’.

PARAGRAF 4: ‘Kto działalność obcego wywiadu organizacje lub ją kieruje podlega karze pozbawiania wolności na czas nie krótszy od lat 5 lub karze 25 lat pozbawienia wolności’.

Zatem artykuł 130 określa 4 typy szpiegostwa, 2 typy kwalifikowane, 1 uprzywilejowany i podstawowy. I tak : w paragrafie 1 pojawia się typ podstawowy kryminalzujący branie udziału w działalności obcego wywiadu. W paragrafie 2 i 4 – typ kwalifikowany polegający na udzielaniu obcemu wywiadowi wiadomości, które mogą wyrządzić szkodę RP lub organizowaniu i kierowaniu siatką szpiegowską. Typ uprzywilejowany został stypizowany w paragrafie 3, polega on na gromadzeniu , przechowywaniu, włączaniu się do sieci komputerowej, by uzyskać informacje w celu przekazania ich obcemu wywiadowi lub utrzymuję się stan gotowości do potencjalnej współpracy z wywiadem.

a) PRZEDMIOT OCHRONY: chronione przede wszystkim bezpieczeństwo zewnętrzne RP, chodzi o stabilność i nienaruszalność RP. Ochronie podlegają zarówno: integralność terytorialna, konstytucyjne ustrój, niepodległość, konstytucyjne organy RP, podstawy bezpieczeństwa i obronności RP, moc obronna, innym słowy wszystko co może być w polu zainteresowania obcego wywiadu.

b) PODMIOT CZYNU ZABRONIONEGO: przestępstwo powszechne, każdy może dokonać tego czynu zabronionego.

c) ZNAMIONA OKREŚLAJĄCE CZYNNOŚCI SPRAWCZE: polegają na tym , że wszystkie wymienione w przepisie znamiona muszą wystąpić jednocześnie, przy czym za obcy wywiad rozumie się instytucje bądź organizację obcego państwa lub grupy państw lub ich organizacji, których celem jest zbieranie informacji w sposób tajny przy wykorzystaniu wszelkich dostępnych metod, informacji, dotyczącej sytuacji militarnej, politycznej, gospodarczej, a także społecznej określonego państwa. Dla określenia instytucji jako organizacji społecznej decydujące jest wypełnianie przez nią funkcji, która stanowią podstawowy cel jej działania , natomiast nazwa, miejsce siedziby, czas trwania nie mają znaczenia dla określenia instytucji jako organizacji wywiadowczej.

d) PRZEDMIOTEM BEZPOŚREDNIEGO DZIAŁANIA (czynnością wykonawczą) są wiadomości, a więc są to wszelakiego rodzaju informacje: pisemne, słowne, rzeczowe przy czym muszą one zawierać określoną wiedzę. Po drugie zakres wiadomości zostaje ograniczony jedynie do takich, które mogą wyrządzić szkodę RP, przy czym nie ma znaczenia wielkość ewentualnej szkody, zakres itp., może jedynie wpłynąć na karę.

Intencja sprawcy nie ma charakteru pozytywnego czy negatywnego, nie ma to znaczenia. Znaczenie natomiast ma ich autentyczność, ponieważ przedmioty , informacje itp. nieaktualne, a przekazywane nie mogące wyrządzić już szkody RP, nie wypełniają podstawowych znamion tego czynu.

Przestępstwo ma charakter umyślny, nie można go popełnić przez przypadek.

28.04.2013.

PARAGRAF 1: ‘Nie podlega odpowiedzialności karnej za usiłowanie przestępstwa określonego w artykule 130 paragraf 1 (zamach na państwo), artykule 128 paragraf 1 (zamach na konstytucyjny organ państwa), z artykułu 130 paragraf 1 i 2 (szpiegostwo), kto dobrowolnie poniechał dalszej działalności oraz ujawnił wobec organu powołanego do ścigania tych przestępstw wszelkie istotne okoliczności popełnionego czynu’.

PARAGRAF 2: ‘ Nie podlega karze za przestępstwa określone w artykule 128 paragraf 2, artykuł 129 lub 130 paragraf 3 , kto dobrowolnie poniechał dalszej działalności i podjął istotne starania zmierzające do zapobieżenia popełnionemu zamierzonego czynu zabronionego oraz ujawnił wobec organu powołanego do ścigania przestępstw wszystkie istotne okoliczności popełnionego czynu’.

CZYNNY ŻAL (Instytucja czynnego żalu) – odnosi się przede wszystkim do zniesienia określonych czynów zabronionych. Chodzi o przygotowania oraz odstąpienie od usiłowania. I w różnych konfiguracjach odnosi się do zamachu na państwo, konstytucyjny organ państwa, zdradę dyplomatyczną oraz przestępstwo szpiegostwa. Warunkiem natomiast poniechanie odpowiedzialności jest właśnie zaniechanie dalszej odpowiedzialności oraz ujawnianie wszelkich informacji o mającym się dokonać określonym czynie (miejsce, czas itp.)

Artykuł 131. ‘ Kto oddając usługi wywiadowcze RP wprowadza w błąd polski organ państwowy przez dostarczanie podrobionych bądź przerobionych dokumentów lub innych przedmiotów albo przez ukrywanie prawdziwych bądź udzielanie fałszywych wiadomości mających istotne znaczenie dla RP podlega karze pozbawienia wolności od 1 do lat 10.’

Ma charakter występku, (podwójny agent – dezinformacja wywiadowcza). Trzeba mieć atrybut do tego, trzeba być agentem. Przestępstwo o charakterze indywidualnym.

a) PRZEDMIOT OCHRONY: bezpieczeństwo RP przy czym sformułowanie ‘oddając usługi wywiadowcze RP’ sugeruje iż mamy do czynienia z bezpieczeństwem zewnętrznym.

b) PODMIOT CZYNU ZABRONIONEGO: jego podmiotem może być tylko osoba pełniąca usługo wywiadowcze. Jednak nie ma znaczenia czy działalność na rzecz wywiadu czy kontrwywiadu, odpłatne czy bezpłatne. Forma współpracy bez znaczenia.

c) ZNAMIONA OKREŚLAJĄCE CZYNNOŚCI SPRAWCY:

- przekazywanie Polskiej Instytucji wywiadowczej podrobionych czy przerobionych ‘informacji’, a więc wprowadzenie organu RP w błąd, bądź przekazywanie obcemu wywiadowi informacji tajnych.

- czyn można wykonać w formie zaniechania, mamy coś przekazać, ale tego nie robimy.

* przestępstwo skutkowe, materialne.

Samo zachowanie polegające na dostarczeniu tych przerobionych, podrobionych dokumentów lub innych przedmiotów bądź ukrywania tych informacji, jeśli nie doprowadziło do powstania po stronie polskiej mylnego wyobrażenia o rzeczywistości nie stanowi czynu zabronionego, ale jeżeli te informacje sprawca przekazuje z zamiarem kierunkowym (dolus coloratus), z określonym celem, ale polski organ państwowy ma już na ten temat wiedze to powstaje możliwość popełnienia usiłowania.

Te informacje powinny mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa RP. Ma charakter umyślny, nie można przez przypadek. Musi istnieć świadomość u sprawcy popełnionego czynu. Publiczno-skargowe, które jest ścigane z urzędu.

ARTYKUŁ 132: ‘Kto publicznie znieważa naród bądź RP podlega karze do lat 3’.

Jest to odpowiednik art. 270 KK z 1969 i art. 152 KK z 1932. Ustawodawca kryminalizuje wszelkie czyny godzące imię narodu i RP. PRZEDMIOTEM OCHRONY jest dobre imię RP oraz narodu.

Ma to zasadnicze znaczenie z punktu widzenia narodu, bowiem w PL obowiązuje dzisiaj normatywna definicja … , która jest zawarta w preambule w Konstytucji RP z 2.04.1997, gdzie 'Naród Polski to wszyscy obywatele RP, zarówno wierzący w Boga , który jest źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra itp., jak i niewierzących’. Definicja narodu mimo zapisów ma charakter polityczno-obywatelski , nie etniczno-kulturowy. Zatem obywatelem PL jest każdy kto posiada obywatelstwo.

Jest to występek

PODMIOTEM CZYNU ZABRONIONEGO może być każdy zdolny do odpowiedzialności karnej.

ZNAMIONA CZYNU ZABRONIONEGO: znieważenie może przyjąć różne formy: gestu, słowa, symbolu, rzeźby, muzyki itp.

SKUTKOWE, można tez przez przypadek.

06.05.2013.

ARTUKUŁ 134 Zamach na życie prezydenta RP.

‘ Kto dopuszcza się zamachu na życie prezydenta RP podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 12, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności’.

Artykuł 134 Kodeksy Karnego z 06.06.1997 jest odpowiednikiem artykułu 94 z KK z 1932r. a jednocześnie nie znajdujemy odpowiednika dla tego artykułu w KK z 1969. KK w Artykułach 122-135 z 1969, a więc w ramach czynów skierowanych przeciwko politycznym i gospodarczym interesom PRL (taka nazwa rozdziału w tym kodeksie), nie przewidywał kryminalizacji, jednocześnie penalizacji zamach na prezydenta bowiem ta instytucja władzy państwowej nie została wtłoczona do systemy normatywno-konstytucyjnego ( w okresie PRL instytucje prezydenta utrzymywała ustawa z 1947 o wyborze prezydenta RP. Jednak urząd ten został zniesiony przez ustawę zasadniczą z 22.07.1952. Funkcje prezydenta spełniała do 1989 Rada Państwa określana często jako kolegialny prezydent).

We współczesnych rozwiązaniach ustrojowych wyróżnia się z reguły dwa sposoby ochrony prezydenta RP. Zatem wyróżnia się ochronę prezydenta sensu stricte i sensu largo.

* W Polsce obowiązuje sensu largo co wynika z polskiej tradycji ludowej.

Obecnie w RP mamy system polityczny o charakterze parlamentarno-gabinetowy. W latach … miał charakter hybrydy semiprezydencjalizmu i zracjonalizowanego parlamentaryzmu.

Ze względu na kształt dzisiejszego systemu politycznego w artykule 7 chroniony jest prezydent. W II RP art. 2 części szczególnej był chroniony prezydent, co świadczy o szczególnej roli prezydenta w systemie. System parlamentarno-gabinetowy to prezydent z reguły chroniony jest w dalszych artykułach części szczególnej w KK w rozdz. 17 ‘Przestępstwa przeciwko RP’. Natomiast jeśli system jest w innej formie, w której dominuje władza głowy państwa to z reguły jest on chroniony w pierwszych artykułach rozdziału KK zaraz po instytucji państwa jak to miało miejsce w 1932

Współcześnie przestępstwo z artykułu 134 jest zbrodnią, przestępstwo o charakterze powszechnym. Jest to najcięższa zbrodnia przewidziana w KK. W pewien sposób jest to forma kwalifikowana przestępstwa zabójstwa art. 148 paragraf 2 i 3, czyli kwalifikowany typ przestępstwa zabójstwa (przepis szczególny znosi przepis ogólny). Jednocześnie art. 134 nie przewiduje kryminalizacji przygotowań do zamachu na życie prezydenta, co nie znaczy że nie jest to karane, bowiem kryminalizowane jest to art. 128 paragraf 2.

* Dobrem chronionym jest życie i zdrowie prezydenta RP jako instytucji, która stoi na czele państwa i narodu polskiego, jest symbolem nienaruszalności terytorium, suwerenności itp., czyli gwarantem ciągłości państwowej.

* Przestępstwo to ma charakter publiczno-skargowy.

* Znamiona określające czynności sprawcze: musi wystąpić czynność sprawcza związana z zamachem, zatem jest to działanie stanowiące zagrożenie przez podjęcie określonych czynności, zniszczenia określonego dobra prawem chronionego. Istotą zamachu jest użycie przemocy, musi mieć on charakter gwałtowny. Nie jest konieczne wystąpienie skutków w postaci śmierci -> przestępstwo formalne o zabarwieniu emocjonalnym; przestępstwo nie ma charakteru kierunkowego, można popełnić ten czyn zabroniony z ewentualnym zamiarem.

13.05.2013

ARTYKUŁ 135. Paragraf 1. ‘Kto dopuszcza się czynnej napaści na prezydenta RP podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5’.

Paragraf 2. ‘Kto publicznie znieważa prezydenta RP podlega karze pozbawienia wolności do lat 3’.

*Każdy z nas ma ochronę cielesną, a jednocześnie orgazny RP SA specjalnie chronione z artykułu 226.

*Artykuł 135 jest lex specialist w stosunku do art. 226, czyli ochrona cielesna.

*Przedmiotem ochrony jest -> bezpieczeństwo prezydenta RP i państwa RP 9prezydent ucieleśnia państwo).

* Działania sprawcy dopiero w drugiej kolejności skierowane w stosunku do nietykalności cielesnej. Przestępstwo ma charakter powszechny, składa się z dwóch czynności: uwłaczania czci lub czynnej napaści. Czynna napaść definiowana jest w literaturze zazwyczaj jako działanie zmierzające do wyrządzenia krzywdy fizycznej,. Dokonanie działania następuje z chwila podjęcia działania.

* Przedmiotem ochrony jest jedynie obecnie urzędujące prezydent.

- przestępstwo ma charakter umyślny, możliwe jest do dokonania tylko z zamiarem bezpośrednim (intencjonalne), publiczno-skargowe -> czyn ścigany z urzędu.

20.05.2013

Artykuł 136. Paragraf 1. ‘Kto na terytorium RP dopuszcza się czynnej napaści na głowę obcego państwa lub akredytowanego szefa przedstawicielstwa dyplomatycznego takiego państwa albo osobę korzystającą z podobnej ochrony na mocy ustaw, umów lub powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5’.

Paragraf 2. ‘Kto na terytorium RP dopuszcza się czynnej napaści na osobę należącą do personelu dyplomatycznego przedstawicielstwa lub urzędnika konsularnego obcego państwa w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych podlega karze pozbawienia wolności do lat 3’.

Paragraf 3. ‘ Karze pozbawienia wolności określonej w paragrafie 2 podlega : kto na terytorium RP publicznie znieważa osobę określoną w paragrafie 1’.

Paragraf 4 ‘Kto na terytorium RP dopuszcza się publicznego znieważenia osoby określonej w paragrafie 2, podlega karze grzywny, karze ograniczenia wolności albo ograniczenia wolności do roku’.

W każdym z 4 podanych przypadków mamy do czynienia z przestępstwem, które przyjmuje formę wykroczenia.

Polska doktryna prawno-karna kryminalizuję i penalizuje określone czyny związane z wystąpieniem przeciwko urzędnikom reprezentującym obce państwo lub organizacje międzynarodową, klasyfikuje te czyny zabronione jako przestępstwo przeciwko RP.

-> Prawa deregowalne – w określonej okoliczności możne je znieść.

-> Prawa niederegowalne – nie można ich znieść.

W rozwiązaniach prawa międzynarodowego obowiązuje tzw. zasada wzajemności , któ®a określa iż jeżeli przedstawiciel RP chroniony jest przez stosowne rozwiązania normatywne (prawno-karne) przez obce państwo to względnie analogicznej ochronie podlega także przedstawiciel obcego państwa na terytorium RP.

Przestępstwa stypizowane w art. 136 wynikają przede wszystkim z umów międzynarodowych, a w szczególności z :

- konwencji wiedeńskiej (1961) ‘O stosunkach dyplomatycznych’;

- konwencji nowojorskiej (1973) ‘O zapobieganiu przestępstwom i karaniu sprawców przestępstw przeciwko osobom korzystającym z ochrony międzynarodowej’.

* Przedmiot ochrony – przepis 136 udziela prawno-karnej ochrony interesom państwa polskiego jako podmiotu SM i zgodnie z normami prawa międzynarodowemu publicznego oraz powszechnie uznanymi aktami i zwyczajami międzynarodowymi; głowy obcych państw, przedstawiciele dyplomatyczni itp. w połączeniu z realizowaną przez nich misją dyplomatyczna, czyli wypełnianiem własnych obowiązków, podlegają szczególnej ochronie.

*Zachowanie wymierzone w głowę obcych państw bądź przedstawicieli dyplomatycznych stanowią akt wrogi w stosunku do obcego państwa i godzą jednocześnie w bezpieczeństwo RP, a przynajmniej mogą osłabić lub pogorszyć relacje między RP a stosownym państwem. W tym przypadku pojawia się niezwykle rozbudowana ochrona przedstawicieli państw obcych, bowiem mamy do czynienia z rozbudowaną sensu largo, doprowadza to do sytuacji iż uwzględniając interpretacje kodeksową uwłaczanie , poniżanie etc. biurowemu pracownikowi obcego państwa przy uwzględnieniu zasady wzajemności sprawca występuje przeciwko interesom RP. Przepis określający przestępstwo z art. 136 wskazuje, że ten czyn zabroniony ma charakter powszechny, popełnić go może każda osoba posiadająca zdolność do odpowiedzialności karnej. Przestępstwo może popełnić zarówno obywatel RP jak i bezpaństwowiec czy obywatel innego państwa.

*Czynność sprawcza polega na tym, że akt ma charakter bezpośredni czy intencjonalny polegający na napaści czy znieważeniu, przestępstwo ma charakter formalny.

* Przedmiotem bezpośredniego działania jest zaatakowanie określonego dobra prawem chronionego w tym:

a) głowę państwa,

b) akredytowanego przedstawiciela,

c) osoby korzystające z podobnej ochrony,

d) urzędnika konsularnego obcego państwa bądź obcej organizacji.

*Znamiona strony przedmiotowej: przestępstwo określone w art. 136 ma charakter umyślny (koloratus), które wynika z określenia : czynna napaść, znieważenie itp. Umyślność ta związana jest z postacią zamiaru bezpośredniego. Przestępstwo to ma charakter publiczno-skargowy, czyli jest ścigane z urzędu.

TERRORYZM:

* Doktryna prawa karnego materialnego wskazuje, że występuje wyraźna separacja między przestępstwem przeciwko państwu a czynami określonymi jako przestępstwa terroryzmu. Z kolei z nauki polityczne wskazują wprost, że nie istnieje terroryzm niepolityczne. Każde działanie mające na celu wywołanie strachu w społeczeństwie, obawy etc. lub działanie, które ma an celu podjecie kontr działania lub zaniechania działania przez dane państwo bądź instytucje międzynarodowe ma charakter zawsze polityczny.

- nonkonformizm.

* Jednak terroryzm to nie przestępstwo polityczne, jest to separowane przez historie. (np. Piłsudski dokonał aktu ‘terroryzmu’, jednak w pozytywnym aspekcie, ponieważ dla dobra ogółu, aby wprowadzić alternacje władzy.)

* Z kolei przestępstwa, które często koreluje się z przestępstwem przeciwko państwu to:

- wojenne (‘czy wystąpienie przeciwko sile zbrojnej państwa nie jest jednocześnie wystąpieniem przeciwko państwu?’)

- wystąpienie przeciwko ludowi (ludobójstwo).

Oczywiście, że można utożsamić (bez wątpienia politycznie) wystąpienia przeciwko narodowi jako wystąpienia przeciwko państwu, ale z punktu widzenia prawno-karnego ten znak nie może być zawsze postawiony.

Z punktu widzenia nauk prawnych, terroryzm, ludobójstwo, przestępstwa wojenne, nie ma charakteru wystąpień przeciwko państwu. Natomiast z punktu widzenia nauki o polityce zauważalne są związki między ww., a przestępstwami przeciwko państwu.

Warto wspomnieć, że: ludobójstwo (art. 118 KK), zbrodnie przeciwko ludzkości (jak wyżej) oraz przestępstwa wojenne (122-123 KK) na podstawie art. 105 KK nie ulegają przedawnieniu, ścigane są w nieskończoność, jedyną barierą jest śmierć.

ARTYKUŁ 137. Paragraf 1. ‘Kto publicznie znieważa, niszczy, uszkadza Luc usuwa godło, sztandar, banderę, flagę, chorągiew lub inny znak państwowy podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku’.

Paragraf 2. ‘Tej samej karze podlega kto na terytorium RP znieważa, niszczy, uszkadza lub usuwa godło, sztandar, chorągiew, banderę, flagę lub inny znak państwa obcego wystawiony publicznie przez przedstawicielstwo tego państwa lub na zarządzenie polskiego organu władzy’.

Znowu mamy w paragrafie 2 artykułu 137 występującą zasadę wzajemności, zatem jeżeli podobny zapis występuje w prawie obcego państwa dot. Polskich emblematów to polskie praw czyni przedmiotem ochrony emblemat państwa obcego.

* Przedmiot ochrony -> interes RP związany z poszanowaniem symboli państwowych. Ochronie podlegają również uczucia osób żywiących szacunek dla znaków symbolizujących określoną organizacje państwową. W przypadku zamachów, które są skierowane przeciwko dobrom odnośnie emblematów państw obcych, przedmiotem ochrony są również SM.

* Podmiot czynu zabronionego -> każdy zdolny do ponoszenia odpowiedzialności karnej , jest to przestępstwo powszechne.

* Czynność sprawcza -> polega na znieważeniu, niszczeniu, uszkadzaniu, usuwaniu itp.; ma charakter materialny. Publiczno skargowe ścigane z urzędu.