Mateusz Żołądkiewicz Grupa 12A4
Tomasz Siwek
MTM
Jest to skrót od słów „Methods – Time Measurment” co można tłumaczyć jako pomiar czasu metody. Głównym założeniem metody jest fakt że czas potrzebny na realizację określonej pracy zależy od metody wykonywania czynności. Początki tej metody w przemyśle światowym datowane są na czterdzieste lata XX w. Natomiast w Polsce pierwsze informacje ukazały się w 1957 r. w artykule Romualda Wołka „Analiza i normowanie czynności ręcznych wg. systemu MTM. Jednak do przemysłu została wdrożona dopiero około dwa lata później, spowodowane było to brakiem odpowiednio wyszkolonych ludzi.
MTM należy do Systemu czasów Elementarnych, jej autorem jest Frank Bynker Gilberth. Był to pionier inżynierii humanistycznej, koncentrującej się głównie na motoryce wykonywania ruchów oraz optymalnej organizacji stanowiska pracy. Podczas obserwacji przebiegów pracy stwierdził, że ruchy wykonywane przez człowieka można podzielić na 17 elementarnych. Z czego najczęściej używa się tylko pięciu ( sięganie, chwytanie, przenoszenie, łączenie, puszczanie) . Jedne z pierwszych badań MTM dotyczyły pracy podczas budowy muru z cegieł. Gilberth podczas swoich prac zwiększył produktywność robotników o ponad 200 %. Osiągną to poprzez odpowiednią organizację stanowiska pracy ( utworzył specjalne rusztowanie, które opatentował w 1891r) oraz poprzez znormalizowanie ruchów robotników.
W skład podstawowej metody wchodzą narzędzia służące do optymalizacji metody wykonawczej zadania roboczego. Wdrażanie metody polega na analizowaniu wstępnie zadanych czasów dla ruchów elementarnych a następnie ich ewentualna korekcja. Wprowadzanie metody należy zacząć już w trakcie projektowania obiektu produkcji i linii produkcyjnej ponieważ może to zapobiec w późniejszym czasie niepotrzebnym korekcjom linii. Stanowisko musi być zaprojektowane w sposób umożliwiający jak najszybsze i jak najbardziej intuicyjne operowanie na nim. Po zamontowaniu stanowiska, zadajemy wstępne czasy przebiegów uwzględniając zdolności pracowników. Kolejnym krokiem jest obserwacja i ewentualna korekcja czasu poszczególnych ruchów. Ten punkt należy powtórzyć do momentu uzyskania optymalnych czasów. Czasy które zadamy na początku uruchamiania stanowiska mogą się zmienić w późniejszym okresie produkcji , spowodowane jest to adaptacją pracownika na danym stanowisku co powoduje bardziej automatyczne wykonywanie pracy a co za tym idzie możliwość skrócenia czasu produkcji a w konsekwencji zwiększenia zysków.
Założenie metody MTM:
Każda praca rąk składa się z różnych poznawalnych ruchów elementarnych.
Każdy ruch elementarny ma stałą wartość i średnią wydajność.
Wartości czasowe dla wszystkich ruchów elementarnych zostały dokładnie pomierzone.
Elementarna jednostka stosowana w MTM
1 TMU = 0,00001 godz. = 0,036 sek.
TMU - Time Measurement Unit
Zaletety MTM :
Łatwe i szybkie usprawnianie procesów
Łatwość zapisu
Możliwość stworzenia różnych wariantów pracy
Metody stworzone w oparciu o MTM:
SDB – Dane standardowe
Dane standardowe są systemem opracowanym na podstawie metody podstawowej MTM-1. Tak jak inne metody czasów wstępnie ustalonych, służą do analizy czynności manualnych dzięki czemu można łatwo zaplanować metody pracy i obliczenia czasu.
Dane standardowe podają uproszczony system analityczny w porównaniu do standardowej metody MTM, który przy bardzo małym nakładzie czasu daje dość dokładne wartości w produkcji o profilu wielkomasowej i masowej. Ten system może być stosowane w procesach o charakterze produkcji seryjnej i jednostkowej, czyli wymagających szczegółowego opisu.
Warunkiem jego zastosowania jest spełnienie następujących uwarunkowań:
produkcja powtarzalna, jak np. produkcja masowa i wielkoseryjna
czas trwania cyklu dłuższy niż cykle w metodzie MTM-1
przebiegi ukształtowane w detalach
instruktaż zawierający szczegółowy opis metod
pracownicy o wysokim stopniu rutyny, bez wyraźnych różnic w sposobie pracy
MTM MEK – dla produkcji jednostkowej
System MEK pozwala na opracowanie normatywów czasowych z bardzo dużą dokładnością oraz wyznaczenie optymalnych metod wykonania zadań roboczych dla prac o charakterze produkcji małoseryjnej i jednostkowej.
Ta metoda uwzględnia specyficzne wymagania dla produkcji małoseryjnej i jednostkowej. Warunki zastosowania tej metody można opisać w następujący sposób:
produkcja wyrobów na zlecenie bez lub z nieznacznymi powtórzeniami
duża różnorodność rodzajów i wariantów wyrobów
przebiegi o długich cyklach lub niecykliczne
ciągłe zmiany przebiegów i warunków pracy
względnie mały stopień zrutynizowania prac
ograniczone możliwości szczegółowego instruktażu, co skutkuje znacznymi różnicami w sposobie pracy
Typowymi obszarami zastosowania metody są przedsiębiorstwa budowy maszyn i obiektów konstrukcji stalowej, spawalnictwa, zakłady produkcji urządzeń, zakłady lotnicze, jak również działy konserwacji i naprawy, logistyki oraz przygotowawczo –zakończeniowe.
MTM w logistyce
Jest to jedno z najlepszych i najłatwiejszych w zastosowaniu narzędzi służących do ewidencjonowania, normowania i optymalizacji wewnątrzzakładowych procesów logistycznych.
Za pomocą metody MTM w Logistyce można wykonać takie czynności jak:
ewidencjonowanie procesów logistycznych i ich struktury ilościowej,
wizualizacja procesów logistycznych,
optymalizacja ustawień w technice magazynowej,
wycena i kształtowanie procesów logistycznych,
stosowanie danych logistycznych MTM,
ustalanie czasów wykonania i planowania procesów logistycznych,
ustalanie zapotrzebowania na personel.
Powody wzrostu kosztów logistycznych są bardzo złożone i częściowo sprzeczne z sukcesami w redukcji zapasów i w zmniejszaniu związania kapitału w wielu branżach i przedsiębiorstwach. Przyczyny wzrostu kosztów staną się jasne, jeżeli uwzględnimy znaczny wzrost wymagań technicznych, organizacyjnych oraz personalnych, które dzisiaj są stawiane logistyce wykraczającej swoim zasięgiem poza przedsiębiorstwo. Inne przyczyny polegające również na tym, że procesy logistyki fizycznej, a więc takiej, w której człowiek ingeruje operacyjnie w proces logistyczny, często nie są stosowane tak konsekwentnie, jak to ma miejsce np. w przypadku procesu produkcyjnego. Dokładnie w tym miejscu zastosowanie MTM może stanowić istotny element przyczyniający się do zmiany organizacji, kształtowania i oceny procesów logistycznych.
MTM - Office (MOS)
To metoda przeznaczona głównie do optymalizacji procesów usługowych i administracyjnych. Stosowana w zakresie technik organizatorskich, modelowania i zarządzania procesami przy użyciu popularnych narzędzi. Odnosi się również do nauki (w teorii i praktyce modułu MTM-Office), pozwala na szczegółowe zapoznanie się z zasadami tworzenia struktury danych, wykonania poprawnej analizy na podstawie praktycznych przykładów, a także przedstawia alternatywne metody normowania.
Typowymi obszarami zastosowania MOS są przedsiębiorstwa usługowe (np. banki, instytucje ubezpieczeniowe), administracja (np. urzędy, szpitale) lub działy administracyjne w przedsiębiorstwach przemysłowych (np. dział osobowy, dział socjalny, księgowość, zakupy).
MTM – 2
Metoda ta oparta jest na Metodzie Podstawowej MTM-1 Jej zaletą jest podwójna szybkość zastosowania w porównaniu z MTM-1 oraz możliwość łączenia z innymi danymi MTM . Przeznaczona jest do produkcji wymagającej szczegółowego opisu, takich jak produkcja wielkoseryjna i masowa.
Oprogramowanie TiCon – Base
TiCon jest narzędziem umożliwiającym tworzenie, modyfikację i stosowanie danych w kompleksowym zarządzaniu czasem. Użytkownik, korzystając z dostarczonych mu danych bazowych MTM (np. UAS, MEK), może wprowadzać i pracować z własnymi danymi, specyficznymi dla jego przedsiębiorstwa. TiCon wspomaga użytkownika znającego MTM w sporządzaniu analiz za pomocą procesów analitycznych, danych standardowych, UAS, MEK i danych MTM -Office, jak również ułatwia pracę metodą podstawową MTM.
Możliwości oprogramowania TiCon:
ewaluacja systemów i procesów pracy
kwantyfikowanie, zbieranie i wykorzystywanie bazy danych
administrowanie modułami czasu łącznie z danymi bazowymi i przykładami wzorcowymi
zarządzanie czasem dla określenia zdolności produkcyjnych i zapotrzebowania na personel
taktowanie linii montażowych
podstawy dla kalkulacji kosztów produktów i usług
Oprogramowanie podzielone jest na następujące moduły:
TiCon®-Base,
TiCon®-Ergo,
TiCon®-MSA i TiCon®-KVP,
TiCon®-Taktung.
TiCon – Taktung
W porównaniu do pełnej wersji TiCon nie są dostępne następujące opcje:
eksploatacja przez dodatkowych użytkowników
zarządzanie przez użytkownika i uprawnienia
konfiguracja i ustawienia
funkcje eksportowania
kryteria wyszukiwania zdefiniowane dla użytkownika
podpięcie obrazów i dokumentów
analiza wartości dodanej
Taktowanie w TiCon opisuje zarówno manualne jak i automatyczne przyporządkowanie modułów czasu z TiCon-base do stanowisk pracy lub urządzeń w procesie taktowania. Na podstawie prostych przykładów przedstawia elementy specyficzne pod względem stanowiska pracy i zarządzania czasem.
Możliwości TiCon Taktung:
Elementy charakterystyczne pod względem stanowisk pracy (linia montażowa, ustawienie pozycji urządzeń)
Elementy charakterystyczne pod względem zarządzania czasem (plan sieciowy, program produkcji)
Taktowanie manualne
Taktowanie automatyczne i ograniczenia
Taktowanie przy typie produkcji mieszanej
TiCon - Ergo
MTM -Ergo® umożliwia ergonomiczną analizę ryzyka przebiegów na bazie modułów prosesów MTM, w celu oceny niekorzystnego przeciążenia fizycznego na stanowisku pracy lub jego prognozowania już w fazie planowania .
Analiza przebiega w następujący sposób:
Stworzenie kodu ergonomii z kodu UAS lub MEK i interakcji użytkownika jako opis fizycznego obciążenia pracownika.
Wygenerowanie analizy ryzyka wraz z generatorem obciążenia dla szeregu kodów ergonomicznych (AAWS).
Stworzenie oceny ryzyka według schematu sygnalizacji świetlnej wraz z generatorem oceny.
Software MTM-Ergo dostarczany jest jako komponent ActiveX dla integracji z systemami planowania produkcji klienta.
TiCon – KVP
Dzięki modułowi KVP można symulować zmiany w modułach procesów, a ich skutki wizualizować i wartościować w zakresie obserwacji określanym przez użytkownika. Dokonywanie zmian może zostać przeprowadzone w dowolnym momencie, po porównaniu różnych wariantów.
TiCon – MSA
Dzięki modułowi MSA użytkownik otrzymuje możliwość odtworzenia graficznego jednoczesnych lub następujących po sobie manualnych i technologicznych procesów roboczych, prowadzących do pełnego wykonania zlecenia.
Analiza pokazuje obciążenie uczestniczących w procesach roboczych ludzi i maszyn, a także umożliwia porównanie różnych scenariuszy w odniesieniu do zróżnicowanej ilości pracowników i maszyn.