Marcin Olewiński

Transport w Turystyce

Istotą turystyki jest przemieszczanie się osób do obszarów i miejscowości o atrakcyjnych walorach turystycznych, znajdujących się poza ich codziennym otoczeniem. Przyjmując, że przemieszczanie się turystów w przestrzeni jest najbardziej charakterystyczną cechą turystyki, transport zapewniający to przemieszczanie jest podstawowym warunkiem jej uprawiania

Z jednej strony popyt na usługi transportu turystycznego pobudza wzrost podaży usług transportowych w ogóle, a z drugiej – podaż usług transportowych istotnie wpływa na popyt turystyczny. Działa tu zasada sprzężenia zwrotnego: dostępność transportowa obszarów atrakcyjnych z turystycznego punktu widzenia ożywia ruch turystyczny, który z kolei wpływa na rozwój transportu w pożądanych kierunkach.

Dostępność transportowa walorów turystycznych jest podstawowym warunkiem rozwoju ruchu turystycznego.

Usługi transportowe należą do podstawowych usług turystycznych i są powszechnie uważane za dynamiczny czynnik kształtowania ruchu turystycznego i jego obsługi.

Transport / Ruch jest:
• integralnym elementem turystyki, umożliwia przemieszczanie, jest podstawową usługą turystyczną.
• Proces transportowy jest nieodzownym elementem procesu turystycznego.
• Brak lub niedostateczny rozwój środków przewozu wyklucza lub ogranicza turystykę, hamuje jej wzrost.

• Rozmiary usług transportowych, świadczonych na rzecz turystyki są bardzo różne. Zależą one przede wszystkim od realizowanego turystycznego programu przestrzennego. Również i rodzaj uprawianej turystyki ma wpływ na stopień zaangażowania środków transportu.

W praktyce turysta podczas jednego wyjazdu korzysta z różnych środków transportu, wśród których można wymienić:
• środki transportu podstawowe (dowozowo – odwozowe do regionów turystycznych – są to środki transportowe wszystkich gałęzi transportu)
• środki transportu pomocnicze (środki transportu wykorzystywane w regionie turystycznym – komunikacja lokalna, komunikacja miejska, taksówki, rowery, wyciąg, koleje linowe itp.)

Kształtowanie się poziomu transportu:

*Spadek poziomu przewozów pasażerskich

*Wzrost znaczenia transportu lotniczego

*Zwiększenie ilości przebytych kilometrów przez jednego pasażera

*spadek poziomu transportu samochodowego i kolejowego na rzecz lotniczego

*wzrost poziomu transportu w pasażerokilometrach

*(czyli prościej: ludzie podróżują w ostatnich latach mniej ale na większe odległości:)

Transport Kolejowy

* Transport kolejowy  Jest pionierem turystyki (pierwszy masowy środek transportu)

* szczególnie ważną rolę w przewozie ładunków masowych na duże odległości.

*traci na znaczeniu przy przewozie pasażerów i ładunków drobnicowych w krajach wysoko rozwiniętych

*skutecznie konkuruje z nim transport samochodowy.

Zalety:
- niskie koszty przewozów pasażerskich i towarowych na średnich i długich trasach
- duża wydajność przy transporcie ładunków
- niewielki wpływ na środowisko
- możliwość organizacji sprawnego transportu miejskiego i podmiejskiego (tramwaje, metro, koleje dojazdowe)

Wady:
- dość wysokie koszty budowy nowych linii i utrzymania użytkowanych
- niewielka możliwość zmian tras
- utrudnione wytyczanie nowych szlaków na niektórych terenach (np. w górach, na obszarach podmokłych)
- w przypadku budowy metra - konieczność inwestowania ogromnych środków

Transport Samochodowy

*Największe znaczenie w transporcie

*Ilość pasażerów przewożonych transportem samochodowym maleje

Zalety transportu samochodowego:

• przestrzenne rozmieszczenie dróg kołowych – największa gęstość spośród wszystkich rodzajów transportu
• dobre własności związane z czasem transportu na małych i średnich odległościach
• realizuje przewozy bezpośrednie
• daje swobodę wyboru miejsca, trasy, przerw w podróży
• zwiększa mobilność turystyczną (można odwiedzić więcej miejsc w krótszym czasie)

• duża dostępność

Wady:
- duży wpływ na zanieczyszczenie środowiska (spaliny)
- konieczność inwestowania w budowę nowych autostrad, dróg i parkingów
- duże zagęszczenie ruchu, zwłaszcza w wielkich miastach
- bardzo duży współczynnik wypadków

- mała pojemność

Transport Lotniczy

wykorzystywany do przewozu ludzi na dalekich trasach oraz małych ładunków wymagających szybkiego przemieszczenia. W związku z tym najwięcej połączeń powstało między gęsto zaludnionymi obszarami, o znacznym stopniu rozwoju gospodarczego.

Zwiększa się jego udział w transporcie. Najbardziej dynamiczny rozwój.

.Pod względem tempa wzrostu ruchu lotniczego Polska pozostaje wciąż jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się krajów w Europie i na świecie.

zalety:
*najszybszy rodzaj transportu
*najbezpieczniejszy , najmniej kolizyjny
*coraz niższe ceny biletów , transport ten staje się dostępniejszy 
*komfort transportu 

wady:
*wciąż jest dość kosztownym środkiem transportu 
*mała ładowność
*najbardziej narażony na ataki terrorystyczne 
*jest uzależniony od stanów pogody
Największym przewoźnikiem są USA również linie lotnicze z USA stanowią czołówkę światową. Wynika to z wysokiego rozwoju gospodarczego i nierównomiernemu rozmieszczeniu ludności.
W Polsce wzrasta rola transportu lotniczego z pojawieniem się tanich przewoźników.

Transport Morski - Żegluga

Żegluga – transport wodny. Oznacza w szczególności przewóz statkami, w celach zarobkowych, pasażerów i ładunków, przez wody morskie lub śródlądowe.

Przewozy pasażerskie stanowią znikomy odsetek ogólnego transportu ludzi, a to ze względu na długi czas podróży. Jedynie w niektórych regionach świata, na przykład na obszarach o silnie rozwiniętej linii brzegowej lub w państwach wyspiarskich, ważną rolę odgrywa komunikacja promowa.

Zalety: 
• Bardzo duża ładowność 
• Stosunkowo bezpieczny dla środowiska 
• Transportowany może być każdy rodzaj towaru. Jego rola wzrosła wraz z zastosowaniem kontenerów
• Stosunkowo tani
Wady:
• Możliwość katastrof- awaria tankowców (duża część przewożonych towarów to ropa naftowa 
• Transport powolny 
• W niewielkim stopniu wykorzystywany do transportu osób- statki turystyczne , promy.
• Nie jest docelowy, wymaga przeładunku, przesiadek 
• Spore uzależnienia od pogody

Żegluga morska realizowana jest między portami morskimi za pomocą wyspecjalizowanych statków, np.: statków pasażerskich do przewozu osób

Mały udział w przewozie pasażerów jednak w stosunku do lat 90 duża dynamika

Flota pasażerska znajduje sięw gestii kilku przedsiębiorstw żeglugowych: Żegluga Gdańska , Polska Żegluga Bałtycka, Żegluga Kołobrzeska

Żegluga śródlądowa odbywa się po zbiornikach śródlądowych i ciekach. Żegluga śródlądowa odbywa się ogólnie w warunkach znacznie bardziej komfortowych niż żegluga morska, co stawia środkom transportu wodnego śródlądowego znacznie mniejsze wymagania, przez co umożliwia również bardziej uniwersalne ich wykorzystanie. Jedynym poważnym mankamentem jest możliwość uprawiania tej żeglugi na mniejszą skalę, jeśli chodzi o jednorazową ilość transportowanych osób lub ładunków. Specyfiką tej żeglugi jest również występowanie różnorodnych przeszkód – mielizny, przemiały, mosty, śluzy itp.

Wielkość przewozów pasażerów żeglugą śródlądową w latach 2003 -2006 i 2010 .

Utrzymuje się na podobnym poziomie mały udział w transporcie , ukierunkowana na rejsu wycieczkowe

Żegluga przybrzeżna oznacza żeglugę uprawianą wzdłuż brzegu morskiego w odległości nie większej niż20 mil morskich.

Jednostki wykonujące przewozy tego rodzaju nazywane są ”białą flotą” w skład tej floty wchodzą wodoloty, katamarany, tramwaje wodne, małe wycieczkowce, i przeróbki kutrów rybackich.

Głównymi ośrodkami żeglugi przybrzeżnej w Polsce są Gdańsk i Szczecin, a firmami z największymi tradycjami w tej dziedzinie Żegluga Gdańska i Żegluga Szczecińska.

Sukcesywny spadek przewozów pasażerskich żeglugąprzybrzeżną

Przyczyną takiego załamania przewozów to – analogicznie jak w żegludze śródlądowej – zły stan techniczny „białej floty”. Rozwój przewozów samochodami osobowymi i mniejsza atrakcyjność przygranicznego obrotu handlowego( strefa bezcłowa).

Reasumując Należy stwierdzić, że sprawne funkcjonowanie danego obszaru i jego społeczności( miasto, region, kraj) pod względem turystycznym jest pochodną reakcji (działań) zachodzących na rynku transportowym. Zaspokojenie potrzeb przewozowych następuje w drodze wyboru danej gałęzi ze względu na jej walory eksploatacyjne (dostępność, komfort, punktualność, bezpieczeństwo) i ekonomiczne (cena usługi). Preferencje usługobiorców są nierzadko w pewnej sprzeczności z pożądanym przez państwo podziałem zadań przewozowych, optymalnym dla danego stanu gospodarki i środowiska