TRANSPORT POLSKI
Transport ze względu na rodzaj środowiska, w którym funkcjonuje, dzieli się na lądowy, wodny i powietrzny. Natomiast w skład transportu lądowego wchodzi m.in. transport kolejowy i drogowy, a także transport przewodowy np. linie przesyłające energię elektryczną, gazociągi, naftociągi, wodociągi. W transporcie wodnym wyróżnia się transport morski i śródlądowy, zaś transport powietrzny to inaczej transport lotniczy.
NAJWAŻNIEJSZE WĘZŁY POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW TRANSPORTU :
„TRANSPORT KOLEJOWY”
KOLEJE - Mają szczególnie duże znaczenie w Polsce z powodu słabszego rozwoju innych gałęzi transportu oraz dużego ich udziału w przewozach ciężkich i masowych surowców przemysłowych oraz rolniczych. Polskie koleje należą do grupy największych przewoźników na świecie i zajmują 6 miejsce w wielkości przewożonych towarów oraz 7 miejsce pod względem liczby przewożonych pasażerów. W Polsce w roku 1994 długość linii kolejowych wynosiła 24 313 km . Największą gęstość linii kolejowych zaobserwować można w województwach południowych, południowo - zachodnich, położonych nad dolną Wisłą oraz w Warszawie i Łodzi. Do najważniejszych linii kolejowych w Polsce należy powstała w okresie międzywojennym magistrala węglowa: Herby - Karsznice - Inowrocław - Kościerzyna - Gdynia oraz linie: Warszawa - Częstochowa - Kraków itd. Warszawa - Poznań - Krzeż - Szczecin ; Poznań - Toruń - Olsztyn. Wyżej wymienione miasta oraz niemal wszystkie inne duże miasta w Polsce są równocześnie ważnymi węzłami transportu kolejowego.
„TRANSPORT SAMOCHODOWY”
Transport samochodowy - odbywa się przede wszystkim na drogach kołowych o nawierzchni twardej i gruntowej, tworzących najbardziej gęstą sieć transportową. Umożliwia one dotarcie do wszystkich miejscowości i niemal do każdego domu i dlatego nazywa się go transportem „ od drzwi do drzwi ”. Jest to jedna z najważniejszych zalet tegoż transportu, ponieważ nie trzeba przesiadać się ani przeładowywać towaru - ładunku. W roku 1994 długość dróg kołowych w Polsce o twardej nawierzchni wynosiła 235 tys. km . Porównując gęstość położenia dróg kołowych do dróg kolejowych, to drogi kołowe mają prawie 10 razy większą gęstość niż kolejowe. Rozmieszczenie sieci dróg kołowych na terenie kraju jest bardziej równomierne w porównaniu z rozmieszczeniem dróg kolejowych. Niestety jak chodzi o szybkość przemieszczania się transportu, to niestety zajmujemy jedno z niższych miejsc porównując z innymi krajami. Szczególnie brakuje w Polsce dróg szybkiego ruchu oraz (przede wszystkim) autostrad, którymi można by się szybko przemieścić z jednego końca Polski na drugi koniec Polski.
„TRANSPORT RZECZNY”
Transport wodny śródlądowy - uzależniony jest od naturalnej sieci hydrograficznej (tzw. Długości, głębokości oraz szerokości rzek), oraz od wielkości ponoszonych kosztów na przystosowanie rzek do wymogów nowoczesnego transportu wodnego. Pomimo sprzyjającego systemu rzecznego dwóch dorzeczy - Wisły i Odry, obejmujący niemal cały obszar Polski, zaniedbania inwestycyjne szlaków żeglugi śródlądowej spowodowały, że ten rodzaj transportu odgrywa minimalną rolę w strukturze przewozów w Polsce. W Polsce w roku 1994 długość żeglownych, śródlądowych dróg wodnych wynosiła 3980 km . Odra jest najważniejszą drogą wodną w Polsce, mającą połączenia kanałami z siecią żeglugową Europy Zachodniej. Porównując z innymi rzekami europejskimi wielkość przewozów na Odrze jest zdecydowanie mniejsza. W jeszcze niższym stopniu dla celów transportowych wykorzystywana jest Wisła. Niewielkie przewozy na tej rzece odbywają się pomiędzy Warszawą a Gdańskiem oraz między Krakowem a GOP-em. W 1994 roku żegluga śródlądowa w Polsce posiadała 14 holowników, 349 pchaczy i 866 barek rzecznych. Śródlądowa żegluga pasażerska ogranicza się do rejsów turystycznych. Odbywają się one najczęściej w pobliżu większych miast położonych nad rzekami. Charakter turystyczny, sezonowy ma też żegluga na Wielkich Jeziorach Mazurskich, na Kanale Elbląskim i jego odgałęzieniach, na Kanale Augustowskim oraz na niektórych sztucznych zbiornikach wodnych.
„TRANSPORT LOTNICZY”
Transport Lotniczy - służy głównie przewozom pasażerskim, nie odgrywa w Polsce znacznej roli. Dość skutecznie konkuruje z nim na terenie kraju, a nawet Europy, dużo tańszy i coraz sprawniejszy transport kolejowy i samochodowy. W Polsce posiadamy aż 8 portów lotniczych (np. w Niemczech tych portów jest prawie 3 razy więcej), znajdujących się w Warszawie, Gdańsku, Szczecinie, Poznaniu, Wrocławiu, Katowicach, Krakowie i Rzeszowie. Wszystkie te porty, oprócz Szczecina i Rzeszowa, mają połączenia międzynarodowe. Polskie Linie Lotnicze „LOT”, posiadają ok. 40 samolotów, utrzymują regularną komunikację z blisko 50 miastami w ponad 30 państwach. Najważniejszym Polskim lotniskiem jest „Okęcie” w Warszawie.
„TRANSPORT MORSKI”
Flota Handlowa i Porty Morskie - Ważną cechą położenia Polski jest jej położenie geograficzne, jej dostępność do Morza Bałtyckiego na granicy o długości 528 km . Umożliwia to prowadzenie gospodarki morskiej, w tym rybołówstwa morskiego, przemysłu stoczniowego, wykorzystania turystycznego, oraz transportu morskiego. Morska flota handlowa służy przede wszystkim do przewozu i wywozu surowców i produktów z i do krajów nadmorskich. Jest to najbardziej ekonomiczny rodzaj transportu towarów masowych na duże odległości. W roku 1994 Polska flota morska posiadała 178 statków morskich oraz 9 promów morskich. Większość tych statków była stara, licząca nawet 15 lat. Polska ma 4 duże Porty Morskie, tj. w Gdańsku, w Gdyni, w Szczecinie oraz w Świnoujściu. Poza tymi dużymi istnieją jeszcze trochę mniejsze w Kołobrzegu, Darłowie i Ustce. Łączne przeładunki wszystkich Polskich portów przekroczyły w 1994 roku 52 mln ton. Największy udział w strukturze przeładunków naszych portów mają węgiel i koks, drobnica, ropa i przetwory naftowe, inne ładunki masowe, a także zboża i rudy metali.
Morska żegluga pasażerska zapoczątkowana została w Polsce w okresie międzywojennym. Od 1988 roku, tj. od czasu, kiedy zakończył rejs do Ameryki „Stefan Batory”, nie posiadamy pasażerskiego statku transoceanicznego. W pasażerskim ruch międzynarodowym polska żegluga morska ogranicza się obecnie jedynie do linii promowych ze Świnoujścia i Gdańska do Szwecji, Finlandii, Danii i Niemiec.
Znaczenie niemal wyłącznie turystyczne ma żegluga przybrzeżna, działająca głównie w sezonie letnim na zalewach Szczecińskim i Wiślanym oraz w zatokach Gdańskiej i Puckiej. W takich miejscowościach nadbałtyckich jak Łeba, Władysławowo, Hel, Jastarnia i innych istnieją małe porty obsługujące przybrzeżne rybołówstwo morskie.
Transport przesyłowy:
Największe znaczenie ma transport
rurociągowy i przesyłowy energii elektrycznej. Transport rurociągowy to przesyłanej rurociągami ropy naftowej i produktów naftowych, gazu oraz wody. W 1998 r. istniało w Polsce 2,3 tys. kilometrów rurociągów naftowych. Najważniejszy to: "Przyjaźń", biegnący z Rosji przez Płocka do Niemiec, oraz rurociąg z Gdańska do Płocka. Transportuje się też w Polsce gaz ziemny w znacznej części importowany z Rosji. Gazociągami przesyła, się gaz węglowy. Przesyłanie energii elektrycznej w Polsce jest bardzo rozwinięte. Przesyła się nimi na obszar całego kraju energię elektryczną wytworzoną w elektrowniach cieplnych i wodnych. Polska sieć energetyczna jest połączona z europejskim systemem energetycznym.
Transport śródlądowy:
Transport śródlądowy jest jednym z najstarszych i najtańszych rodzajów transportu. Pomimo sprzyjających warunków naturalnych jest on bardzo mały. Co prawda odcinki rzek po których odbywają się żeglugi wynoszą 4 tys. km., lecz odbywa się ona tylko późną wiosną, latem i wczesną jesienią. Ponadto szlaki wodne nie są na przeważającej długości uregulowane, co utrudnia żeglugę. Dotyczy to szczególnie Wisły.