Czynność neuronu. OUn czy obwodowy składa się z 2 rodzajów komórek :

• Neurony (niedojrzałe to neuroblasty)

• Komórki glejowe wyróznia się 3 podtypy

  • Astrocyty

    • Astrocyty protoplazmatyczne

    • Włókniste

  • Oligodendrocyty

  • Komórki mikrogleju

  • Komórki szwana nie śa neurocytami ale zalicz się je do komórek glejowych

  • Komórki ependymalne(komórki wyściólkowe wyścielaja komory mózgowe, których jest 4 dwie boczne [3 i 4]oraz kanał centralny rdzenia kręgowego

Neuron uproszczenie sytuacji to:

1. Ciłko komórki nerwowej pokryte błona komorkowa od zewnątrz posiada jądro, cytoplazmę – neuroplazme w których jest wiele organelli gdzie występują ciałka nizla

2. Od ciałka odchodzić może cały szereg wypustek, które dziejla się na 2 rodzaje:

   1. Na wypustki krótsze bardziej rozgałęzione, przypominające swoimi morfologicznymi cechami budowę drzewa (nauka o drzewach dendrologia)więc zwa ise dendrytami może być tylko 1 dendryt odchodzący od ciała komórki albo wiele kilka, kilkanaście a nawet kilkadziesiąt

   2. Aksony (wypustki osiowe) roznia się tym od denrytów ze zawsze wystepuje jeden akson nie wiele odchodzący od komórki nerwowej.

3. Skoro istnieje tak duża różnorodność to wyróżniamy:

   1. Neurony wielowypustkowe, ale posiadający tylko jeden akson,

   2. Neuron dwubiegunowy- jeden dendryt, jeden akson

   3. Neurony pseudojednobiegunowe jedno ramie wychodz jedna wypustkai ale dzieli się na dalej na akson i dendryt dwa morfologicznie różne elementy, znajdują się w niektórych zwojach, a konkretnie w zwojach czuciowych znajdujących si na terenie konarów czuciowych odchodzących od rdzenia kręgowego

4. Impulsy biegną:

   1. albo od ciała komórkowego takie impulsy przechodzą dzięki istnieniu aksonu – włokna zwa się włóknami eferentnymi

   2. Dendryty przwodza wszystkie bodxce do ciałka komórki nerwowej włokna te nazywają się aferentne

5. Aksony na końcach maja kolaterale to bocznice które koncza się dokładnie na jednym włókienku mięśnia np. poprzecznie prążkowanego, inne wypustki aksonu tworza styki inaczej synapsy z innymi komórkami włókienka nerwowego, gdy komórki nerwowe ssą połączone z komórkami gruczołowymi lub komórkami mięśni głaedkich to oznacza to że komórki przewodzą impuls od kom prąz a te do gruczołów inne poaczenia miedzy

Miedzy samą powierzchnią mięśnia jest synapsa, złacze nerwowo mięśniowe

Zakończenia dendrytów sa zlokalizowane najczęściej w komórkach skory, mięśniach i scięgnach, w narządach wewntrznych sa zwane wtedy receptorami zlokalizowanie dendrytów w tkance nie nerwowej oczywiste jest ze te zakończenia łacza się z innymi elementami tkanki nerwowej w postaci prawdziwej synapsy nerwowo nerwowej np. synapsy dendro –aksonalnej

Zarówno dendryty jak i aksony nazywane sa włóknami nerwowymi aczoywiste jest ze mogą być one skupiskami od kilku do kilku tysięcy wtedy mówimy o nerwie mogą być pojedyncze krótkie bardzo krótkie lub bardzo długoie np. u człowieka może dojść np. do 1 lub 0,5 metra.

Poszczegolne włókna

• albo nie posiadaja osłonek (włokana nagie) lub posiadaja osłonki

• Osłonkę mielinową nie posiadaja osłonki shwanna- włokna zmielinizowane, proces powstawania osłonek w okresie życia pre i post natalnego zwie się mielinizacją. Isnieje choroby które dotykają układu nerwowego i niektóre prowadza do dezintegracji osłonki mielinowej te choroby do choroby demielizacyjne np. stwardnienie rozsiane.

• Włókna bezmielinowe z Osłonka schwanna znajduje się w nerwach obwodowych nigdy w centeralnym układzie nerwowym

• Włókana z osłonka mielinowa z osłonkami schwanna

Procesy patologiczne

Astrocyty Pomiedzy neuronami a naczyniami krwionośnymiShatter foots nóżki ssace maja wszystko co potrzebne jest do życia neurony poprzez pas transmisyjny przekazują z naczyń krwionośnych

W drodze odwrotnej to co niepotrzebne jest zwracane od naczyń krwionośnych

Komórki mikrogleju najmniejsze z komorek nerwowych kiedy nic się nie dzieje w komorkach nerwowych sa w stanie uśpieniu w zagrożeniu przekształcają się w makrofagi jeśli jest krwiak powstaje wiele martwych komorek jednym z istotnych funkcji jest powstawanie mezogleju

Astrocyty w stanach patologicznych przekształcają się spełniają role grabarzy w układzie nerwowym czyli tak jak kom, mezoglejowe biora udział w porządkowaniu ukladunerwowego dzięki nim powstają blizny glejowe

„synapsy można wyraxnic synapsy

Nerwowo nerwowe czyli synapsy stykow nerwowo nerwowych

• Dendro-aksonalne

• Akso-aksonalne

• Synapsy pomiędzy błonami komórkowymi otzcaczjacymi poszczególne ciała neuronow a zakonczniami dendrytów bądź aksonów – synapsy somatodendrytycznymi albo somatoaksonalnymi

Budowa synapsy:

• Szczelina synaptyczn – przestrzeń miedzy dwoma blonami

• Blona presynaptyczna dendrytu

• Błona post synaptyczna błona pokrywajaca ciało neuronu która jest pre a która post decydue impuls przepływający przez neuron

• Ziarnistości synaptyczne 9pecherzyki synaptyczne) znajduja się tam neurotransmitery, jeslin w tych pęcherzykach będzie się znajdować acetylocholina to elementy nerwowe zawierające acetylocholinę będą się zwac elementami cholinergicznymi znajduje się w układzie parasympatycznym ten neuroprzekaznych

Inne pęcherzyki b]w innych s]częściach układu nerwowego będą zawierać inny neurotransmiter noradrenaline padronergcizne

Kwas gamoaminomasłowy –elementy gabaergiczne

Dopamina – elementy dopaergiczne

Serotonina- elementy pęcherzyki sa nazywane soraergicznymi

Kieydś obowiazywala zasada ze w jednej kórce ze w jednej komórce nie może być wielcej niż jeden neurotransmiter, ktostam stwierdził ze to nie prawda, w jednej komórce może znajdować się więcej neurotransmiterów

Rozpoczęly się badni kotransmiterów ( substancje dzięki którym istnieje prawidłowe działanie transmiterów) neuromodulatory (opóxniaja przyspieszaja lub chamuja działalność transmiterów)

Neuropeptydy reprezentują kotransmitery i neuromodulatory odkrytych na dzień dzisiejszych jest ok. 100. Np. VIP neuropeptyd y , SP substancja P, endorfiny ( wewnątrz produkowane morfiny), dymorfiny, engafaliny lub Morfiny pochodzące z zewnątrz

Układ nerwowy dzieli się

1. Kryterium lokalizacyjne

• Układ centralny (ośrodkowy)= mózgowie(encephalon)+ rdzeń (medulla spinalis)

• Układ obwodowy

Budowa rdzenia kręgowego oraz innych elementów ośrodkowego układu nerwowego:

• Zwoje (ganglia) skupiska ciał komórek nerwowych wraz z początkowymi odcinkami (przykomorkowymi) ich wypustek zlokalizowanych poza centralnym układem nerwowym. Na terenie glowy wyroznia sięzwoje parasympatyczne związane z nerwami parasympatycznymi, zwoje przykregowe (ganglia para vertabralia) – zwoje parasympatyczne, zwoje przedkregalne(pregalia preintebralia)- zwoje sympatyczne, zwoje czuciowe inaczej zbudowane z komórek pseudojednobiegunowych (spinalia)

• Rdzen kregowy Twór anatomiczny splatanych włokien nerwowych bez ciał komorek nerwowych

• Na terenie splotów wsystepuje cos mniej lub bardziej rozmieszczone to splotozwoje

• Nerwy – zbiorowisko wypustek nerwowych dendrytów bądź aksonów bądź i dendrytów i aksonów

Istota szara (istota grizea) składa się z ciał kom nerwowych araz z początków wypustek sa to morfologicznie duże twory znajdziemy ja na terenie mózgowia

,Biała (substancja alba nie wystepuja na terenie obwodowego układu nerwowego, występują w centralnym układzie nerwowym) sklada się wyłącznie z włókien nerwowych jest biała o osłonki mielinowe posiadają białe zabarwienie co sprawia ze mówimy o istnieniu istoty białej

Szlak nerwowy skupisko wypustek kom. Nerwowych traktus odfikus (szlak wzrokowy)

Drogi wstepujace prowadzące impulsy od obwodu do mózgowia

Od mózgowia na obwód to drogi zstepujace skupisko włokien nerwowych przesyłające scisle zdefiniowane informacje

Jadro nerwowe nucleus skupisko ciłakomórek nerwowych scisle określonych fizjologicznie o mniejszych lub większych które znajduję się na terenie centeralnego układu nerwowego

Szlak rodzaj drogi nerwowej

Czynnosciowy podział układu nerwowego: wyróznia się poszczególne części właczone w szczególne czynności)

• Część czuciowa jest to ta część która odbiera informacje, te informacje mogą płynąć z zewnątrz lub z wnętrza ciała. To oznacza jedno musimy mieć takie elementy nerwowe które będą odbierać informacje z zewnątrz (receptory)

• Część ruchowa kojarzy się z mieśniamy jest kontrolowany intuicjoidalnie, lub nie kontrolowane przez nas mięsień sercowy oddechowe, pokarmowe – układ enteryczny lub autonomiczy

• Część autonomiczną (układ wegetatywny)- PO CO JEST?

  • Układ parasympatyczny

  • Układ sympatyczny

DZIAŁAJACY BARDZO CZĘSTO PRZECIWSTAWNIE SOBIE PARASYMPATYCZNY ZWOLNIENIE AKCJI SERCA, SYMPATYCZNY ODWROTNIE, Zaopatrzenie miesni gładkich oraz mięśnia sercowego – nerwy ruchowe unerwiające tylko i wyląacznie miesnie szkieletowe. Zaopatruje wszystkie tkanki wydzielnicze (te dzięki który utworzone sa narządy np. przytarczyce, gruczoly ślinowe)

• Część zmysłowa – odpowiedzialna za zmysły narzad smaku, zmyslł smaku, powonienia, wzrok,słuch, równowaga