Performatyka jako podróż w realnym życiu.
Teoria performance szeroka! Performatyka – Richard Schechner
co z kontekstualnością Duchampa i Świdzińskim? (kontekst czasu miejsca i osoby) Co z Kosuthem. Uklański sprzedał koncepcje plamy . Ja nie jestem teoretykiem nie potrzebuje tych definicji, ja zajmuje się postrzeganiem?
Nierozerwalność życia codziennego i sztuki (w którym momencie jest ta granica- obserwujemy z Adamem cienie na suficie i zastanawiamy się, które auto z której strony nadjeżdża- w którym momencie to jest sztuka- jak pomyśle żeby to nakręcić jak to nakręcę?
Temat Idei podróży w sztuce w mojej pracy będzie umiejscowiony w bardzo szerokim kontekście. Prowokując pytania nad samą definicją sztuki i podróżowania. Wywrotowość będzie dodatkowo wyrażana przez Karnawał (jednocześnie będąc rekonstrukcją w ogóle postrzegania, nie tylko definicji – rzeczywistość nie ma harmonijnej struktury. Zresztą szkieletem całej historii będzie serial „Carnival”(emitowany w latach 2003-2005 na antenie HBO). Którego bohaterem jest trupa cyrkowa zawierająca w sobie całe spektrum „ gabinetu osobliwości”, przemierzająca Amerykę Północną.
Immersyjny odbiór
Nie chciałabym jednak abyśmy ulegali złudzeniu, w którym ta wieloczęściowa forma telewizyjna jest sztuką zamkniętą w pudle a idei podróży poszukujemy w jej wielowątkowej fabule. Pierwszy etap podróży zaczyna się na linii pomiędzy naszym umysłem a ekranem. Podróż naszego umysłu zaczyna się gdy to co percypujemy ma silne właściwości immersyjne. Sam termin powstał w kontekście nowych mediów wykorzystujących zasadę interaktywności. Idea aktywnego odbioru dzieła okazała się jednak bardziej znacząca niż przypuszczano. Zdewaluowała ona także dotychczasowy sposób funkcjonowania dzieła w kontakcie z odbiorcą. Obiekt sztuki nigdy nie jest czymś skończonym, a zaledwie zainicjowanym (nawet w kontekście dzieł pro scenicznych, tradycyjnych). To odbiorca generuje i współtworzy sensy. Tak jak wiele niepowtarzalnych konstruktów biologicznych (z własnym bagażem doświadczalnym i ) funkcjonuje tak wiele dróg interpretacyjnych jest do pokonania. Dróg, które bo przemierzeniu tworzą kolejne unikatowe dzieła. Tak jak to się dzieje w tym momencie. Co więcej nie potrzebujemy mieć bezpośredniego namacalnego kontaktu z dziełem. Pierwszy kontakt pozostawia ślad, którym nieskończenie wiele razy możemy podążać, za każdym razem znajdując się w innym miejscu. Takie wrażenie odnoszę w ty momencie, wracam cza
Carnivale
Jest to nazwa cyrku którego namiot skrywa osobowości odbiegające od norm, funkcjonujące na marginesie. Żyją tu siostry syjamskie, kobieta z brodą, człowiek wąż, erotyczne tancerki, telepatka, olbrzym, człowiek guma, hermafrodyta, kobieta krab. Dyrektorem całej tej gromady jest karzeł nad którym stoi kierownictwo, nigdy nie wychodzące ze swojego wozu. Jednocześnie Carnival w tłumaczeniu oznacza Karnawał. Jedna z etymologii tej nazwy poszukuje jej znaczenia w łacińskim carrus navalis (wóz w kształcie okrętu) , i jest kojarzone z obrządkami związanymi z płodnością na cześć Izydy. Karnawał jest jedynym okresem w roku, w którym rzeczywistość pozbawiana jest swojej uporządkowanej struktury. Jest czasem w którym nie obowiązują dotychczasowe reguły funkcjonowania, a wszystko odwrócone jest do góry nogami- tworząc świat na opak. Nasi bohaterowie i to co sobą reprezentują jest dyskursem pojawiającego się w ikonografii od starożytności (doskonałym przykładem może być rycina “ŚWIAT NA OPAK” Nicolo Nelii (1552-1579),Wenecja 1575-2590, miedzioryt 390x489. Dzieło składające się z mniejszych części- scenek zwanych impossibilia, czyli “nagromadzenie rzeczy nieprawdopodobnych”)
Tabor Cyrkowy jest ucieleśnieniem idei karnawału, tam gdzie się pojawiał pozwalał ludziom na oderwanie się od codziennych czynności i posmakowanie innej rzeczywistości. Są tym czym dla całych społeczeństw był karnawał sensem w czymś pozornie jego pozbawionym (funkcja psychologiczna takich zdarzeń- swego rodzaje oczyszczenie, wejście na świat po raz drugi). Istotą pomimo swej wywrotowości. Właśnie ten cyrk jest prawdziwym obrazem świata. To tutaj kierownictwo decyduje (czas w jakim pisze) o losie ludzi.
Przyzwyczailiśmy się do postrzegania świata jako coś rozpoznawalnego, ogładzonego przez rytmikę codziennie wykonywanych czynności. Tymczasem gdzieś pod tą warstwą kryje się syndrom pozbawiony struktury, mający w sobie ogromny potencjał wyrwania nas z tej monotonii. Zagłębienie się w niego jest jednak jak podróż w nierozpoznanym otoczeniu , nieraz wzbudzając w nas poczucie lęku. To właśnie w nieprzewidywalności jest skryty potencjał. Siła kreacyjna tkwiąca w każdym z nas. Zanim jednak –należy mieć za sobą doświadczenie całkowitego rozkładu, przewartościowanie, rozpad samego siebie pozwala na odnajdywanie nowego ja (to ten chaos jako dobro-pozwalający rozpad by ukonstytuować się na innym poziomie). Potęga ludzkiego umysłu tworzy świat dziwności by znaleźć odpowiedzi na rzeczy ostateczne. Tak jak mit na poziomie nieuświadomionym pełni funkcje terapijną.
Czasy wielkich migracji
Czasy w, których osadzona jest opowieść ma silne korzenie historyczne i wiążę się z ideą podróży bardzo silnie. Fabuła serialu osadzona jest w latach trzydziestych w Stanach Zjednoczonych – czasach największych migracji ludności wywołanych „Wielkim Kryzysem” ekonomicznym oraz klęską żywiołową. W przeciągu dziesięciu lat ponad 3 miliony ludzi zmienił
Na obszarze wielkich równin miały miejsce potężne burze piaskowe. „Dust Blow” jak były nazywane, powodowane nie tylko procesami zachodzące w naturalnym środowisku (w tym przypadku suszą), ale przede wszystkim ingerencją człowieka w naturę. Coraz intensywniej zasiedlane ziemie Ameryki Północnej, poddawane były intensywnej eksploatacji rolniczej. Grunty poddawane ciągłej orce i wypasaniu bydła nie miały szansy na naturalną cykliczną odnowę, w ten sposób powstawały ogromne tereny pozbawione naturalnej zieleni, coraz szybciej poddawane erozji. W efekcie w przeciągu 7 lat przez Amerykę przeszło kilkadziesiąt burz piaskowych, z czym najpotężniejsza w 1935.
Wydarzenia te sprowokowały nazywanie lat trzydziestych „brudnymi” („Dirty Trirties”). Źródło takiej terminologii możemy znaleźć w scenerii, zdarzeniach bohaterach serialu: 1. Ciągła ciemność spowijająca niebo. Czyste niebo oświetlone promieniami słońca było czymś bardzo rzadkim. Często z relacji późniejszych 2.Duża umieralność ludzi spowodowana chorobą (na pylice –w wyniku ciągłego wdychania unoszącego się w powietrzu piasku- szczególnie w Kansan i Oklahomie)), głodem (po przejściu burzy całe miasta znajdowały się częściowo pod ziemią) . 3. Sylwetka ówczesnego człowieka rysuje się jako brudny, ciągle skąpany w pyle. Brak regularnych opadów uniemożliwiał funkcjonowanie w higienie.
Postawieni ludzie w sytuacji klęski odnajdywali jedyny sens swojej egzystencji w drodze. W trakcie historii, której jesteśmy uczestnikami sami jesteśmy członkami trupy cyrkowej stworzonej właśnie z takich ludzi. Sami podróżujemy od miasta do miasta obserwując zniszczenia, i biorąc pod swoją opiekę osamotnionych wędrowców. W ten też sposób poznajemy głównego bohatera. Bena.
Podróż cyrkowców z Carnival przebiega zgodnie z trasą imigrantów czasu piaskowych burz- historyczną drogą U.S. Route 66, z Oklahomy do Kalifornii (może fragment opisujący poczucie tych ludzi z „Grona Gniewu” Steinbecka, za którą otrzymał nagrodę Pulitzera np. Książka opisuję drogę jaką przemierza rodzina zmuszona do porzucenia własnego domu przez ciężką sytuacje : „Wzbijało go zresztą wszystko, co było w ruchu: człowiek idący zwykłym krokiem wznosił rzadką, sięgającą mu do piersi warstwę pyłu, zaprzęg konny kurzył na wysokość parkanu, za samochodem kłębiła się istna chmura. Kurz nie opadając wisiał długo w powietrzu.”)
Podróż fizyczna a podróż mentalna
Podróż zawsze była utożsamiana z drogą przez życie oraz wszystkimi doświadczeniami, które na tej trasie zdobywamy. Dla głównego bohatera jest ona związana z przemianami jakie zachodzą w jego świadomości i rozumieniu siebie.
Podróż ta jak pielgrzymka lub inny rytuał przejścia pozwala na dotknięcie istoty. Jest procesem konstytuowania się na wyższym poziomie zrozumienia. Wyraża ten proces ciągłych zmian.
Dwaj bohaterowie
Carnivale jest swego rodzaju mitologią, która tak jak inne jej pokrewne zawiera w sobie nie tylko archetypy ludzkich zachowań ale pokazują istotę funkcjonowania świata. Podróż z bohaterami cyrku jest tak naprawdę podróżą w głąb siebie, tam gdzie w zakamarkach „ja” skryta jest zbiorowa świadomość. (Archetypy Junga) Uświadamia nam, że Tożsamość jest procesem- czymś płynnym, nieokreślonym. Ma on wymiar silnie psychologiczny, sytuacja . Najbardziej rozwijające są sytuacje krytyczne-psychologia (tu też źródło)
Podróż materii (energii)
Historia, której jesteśmy uczestnikami uświadamia nam, że wędrówka jest cechą charakterystyczną dla każdej materii. Już słowa starożytnego myśliciela wskazują : „Nigdy nie wejdziesz do tej samej wody po raz drugi. Tymczasem indoktrynacja „rozumowa”, przez którą przeszliśmy w ostatnich paruset lat sprawiła, że zapomnieliśmy o tym jak silnie zanurzeni jesteśmy w rzeczywistości. Żyjemy u progu czasów, w których antropocentryczna figura człowieka upada. I tak jak dawniej intuicyjność była domeną tego w pełni istnienia w świecie, a rozum brutalnego wyrwania. Na przekór to właśnie rozumowe dociekania uświadomiły nam, że jesteśmy zbudowani z tych samych atomów jak każda materia. Kolejnym przełomem był rozwój biotechnologii. Powoływanie laboratoryjne wykreowanego życia okazało się być łatwiejsze niż kiedykolwiek. Okazuje się, że żyjemy w czasach „przepływu energii” (już na poziomie atomowym) Doskonałym przykładem tej idei jest praca Eduarda Kaca, który stworzył kwiat z fragmentem swojego materiału genetycznego .
Nigdy nie mamy do czynienia z ostateczną śmiercią (i nie mam tu na myśli zmartwychwstanie w sensie chrześcijańskim) – nasze ciało partycypuje w narodzinach kolejnego życia.
To co w Carnival wyrażane jest przez telepatie Sophie czy pokazujące się duchy mówi właśnie o tym przepływie.
Te rozważania prowadzą nas jeszcze dalej. Czym w takim razie jest definicja czasu. Niezwykle spójny charakter ma w serialu. Ma się poczucie, że tworzy on swego rodzaju nierozerwalną całość (wróżenie z kart ale i wizje z przeszłości). Jeden czas determinuje kolejny.
Na ile przypadek na ile los(fortuna)?
Przeszłość jest zaledwie obrazem naszej pamięci przyszłość
Mam silne poczucie utożsamiania się z bohaterami. Droga, którą wybrali jest definiowana przez dziwne profesje, którymi się zajmują. To kim są i czym się zajmują jest nierozerwalne od ich życia. Wpisane w ich życiową podróż. Sposób odbierania sztuki i jej
Il. Logo Cyrku. Ciągły cykliczny ruch podkreślony jest przez poruszające się po nieboskłonie : słońce i księży. W każdym odcinku widać ten charakterystyczny ruch ciał niebieskich.
Il. X Składowe performance wpisane w diabelski młyn ulegający ciągłemu obrotowi wokół własnej osi, zgodnie z teorią Richarda Schcechnera. „W gruncie rzeczy centrum nie istnieje – powinno się wyobrażać sobie system w nieustannym ruchu i przebudowie”. Ruch kołowy jednocześnie sprawia, że jedne znaczenia mogą swobodnie być zastępowane drugimi. Wskazując na swego rodzaju podróż terminologii w miejscu ( w zamkniętym obiegu), z nieskończenie dużą ilością możliwości. W Carnivals obiekt ten przed każdym rozstawieniem cyrku jest dogłębnie sprawdzany zanim zostanie ponownie wprowadzony w ruch.
1Swiat na opak
do gory nogami- zauszczenie sie w nieznane
2
zajecia w oparciu o cwiczenia
podroz wglab siebie- rozpad "ja"
3
integracyjne z otoczeniem - ukonstytuowanie na nowym poziomie