PODSTAWY PRAWNE – bezpieczeństwo wewnętrzne UE
I.System Schengen - likwidacja kontroli granicznych w UE
a)Układ o stopniowym znoszeniu kontroli na wspólnych granicach z 14 czerwca 1985r., Schengen(Beneluks,RFN,RF)
-cz.I działania krótkoterminowe; uproszczenie procedur kont rolowych;
-cz.II działania długoterminowe, do 31.12.1989r: likwidacja kontroli paszportowej w wewnętrznym ruchu osobowym (ścisła kontrola na granicach zewnętrznych);
-wspólna polityka azylowa i wizowa
-stworzenie podstaw współpracy policji w zakresie przestępczości zorganizowanej, terroryzmu, nielegalnego handlu, przemyt narkotyków;
-analiza czynników utrudniających pomoc sądową i ekstradycję;
-możliwości prowadzenia pościgu trans granicznego
b) Jednolity Akt Europejski z 9 września 1985
utworzenie rynku wewnętrznego do 31.12.1992 z prawem do kontroli wewnętrznej państw członkowskich
c)Konwencja Wykonawcza z 19 czerwca 1990 ( od 26.03.1995)
katalog środków zabezpieczającychna granicach zewnętrznych i w UE
-przekraczanie granic przez osoby spoza UE
-stworzenie wspólnej polityki wizowej i azylowej
-zasady współpracy policji oraz sądownictwa
-stworzenie Systemu Informacyjnego Schengen – SIS
-rola i zadania Komitetu Wykonawczego
II.Traktat z Maastricht o utworzeniu Wspólnoty Europejskiej z 7.02.1992
Cele Unii Europejskiej
-wspieranie stałego i trwałego postępu gospodarczego, społecznego, przede wszystkim przez utworzenie
Obszaru, który byłby pozbawiony granic wewnętrznych, pogłębienie gospodarczej i społecznej spójności, ustanowienie unii gospodarczo- walutowej, która doprowadza do jednej waluty.
-potwierdzenie na arenie międzynarodowej swojej tożsamości, głównie przez realizację wspólnej polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa, które mogłyby w przyszłości prowadzić do wspólnej obrony;
-umacnianie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich, przez wprowadzenie obywatelstwa UE.
-rozwijanie bliskiej współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych;
-umacnianie prawnych struktur integracji, utrwalanie jej mechanizmów i instytucji.
Struktura UE ustalona w traktacie z Maastricht
I Filar –Europejska Wspólnota Węgla i Stali.Wspólnota Europejska Euratom-Decyzje wspólnotowe(ponadnarodowe)
II Filar- Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Decyzje międzynarodowe
III Filar –Współpraca wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych-Decyzje międzynarodowe
a)współpraca międzyrządowa w sferze wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, możliwość wspólnej regulacji spraw
-polityka azylowa
-zasady przekraczania zewnętrznych granic państw członkowskich
-polityka imigracyjna
-zwalczanie narkomanii
-przeciwdziałanie nadużyciom na skalę międzynarodową
-współpraca sądowa i celna
-współpraca policji w zwalczaniu przestępczości międzynarodowej(terroryzm,handel narkotykami),wymiana informacji
b)specjalne instytucje IIIfilaru
-Komitet Koordynacyjny
-Europejskie Biuro Policji(Europol)
III.Traktat Amsterdamski 2.10.1997
-cz.I polityka azylowa,wizowa,współpraca sądowa ws.cywilnyc
-kontrola granic zewnętrznych,zapobieganie przestępczości,zwalczanie nielegalnej imigracji
-wprowadzanie przepisów wspólnotowych
-rola Parlamentu i Trybunału Sprawiedliwości
-cz.II nowy III filar
-międzyrządowa współpraca policyjna i sądowa ws.karnych
-przeniesienie do I filaru spraw dot.ruchu osobowego
-Nordycka Unia Paszportowa
IV.Traktat Nicejski 26.02.2001
-Eurojust,koordynacja współpracy sądowej ws.karnych
Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii
8lutego 1993 decyzja o utworzeniu; od 1995 w Lizbonie
Zarzad,Dyrektor Wykonawczy, Komitet Naukowy;
-przygotowywanie propozycji i planów działania UE w zwalczaniu narkotyków i narkomanii
-dostarczanie informacji o poziomie i konsekwencjach zagrożenia
Zadania:gromadzenie i analizowanie danych od państw członkowskich,prowadzi samodzielne badania naukowe oraz studia przygotowawcze,programy pilotażowe,spotkania z ekspertami,propaguje działalność informacyjną,koordynuje Europejski System Informacji o Narkotykach.
Europejskie Biuro ds.Zwalczania Nadużyć finansowych(OLAF)
28kwietnia 1999
Komitet Nadzorujący,Dyrektor
-prowadzenie zewnętrznych dochodzeń w walce z korupcją,oszustwami finansowymi,nielegalną działalnością finansową
-prowadzenie wewnętrznych dochodzeń w walce z korupcją,oszustwami.
-badanie faktów wpływających na działalność zawodową
Zadania zlecane:
-przygotowywanie koncesji walki z oszustwami
-wspieranie KE w walce z oszustwami
-przygotowywanie ustawodawczych i regulacyjnych inicjatyw KE
-utrzymywanie stałych kontaktów z EUROJUST i EUROPOL
Uprawnienia:dostęp do każdej informacji,kontrola księgowości,żądanie udzielania niezbędnych informacji
Europejskie Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii
2czerwca 1997
Zarząd,Rada wykonawcza,Dyrektor
Cel:dostarczanie obiektywnych i miarodajnych informacji, zjawisk rasizmu i ksenofobii oraz antysemityzmu, prowadzenie badań w.w zjawisk
Zadania:
-rozpowszechnianie wiedzy o ww zjawiskach w policji,szkolnictwie,polityce społecznej, organizowanie spotkań Okrągłego Stołu
-publikowanie rocznych raportów
-promowanie współżycia środowisk różnych etnicznie i religijnie
-prowadzenie bazy danych o ww zjawiskach
-wydawanie kwartalnika” Equal Voice”
ZWALCZANIE PRZESTĘPSTW
1.Nielegalna Imigracja
Konwencja, Dublin15.7.1990 zapobieganie wielokrotnym wnioskom azylowym
-system wymiany informacji
-kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego
-pobieranie odcisków wszystkich palców(system Eurodac)
Obrady w Sewilli(21,22.6.2002)
-wspólne prawodawstwo
-wspólne zasady walki z nielegalną imigracją
-lepsze zarządzanie granicami zewnętrznymi
-sprawy imigracyjne w stosunkach z państwami trzecimi
Wnioski:
a)powołanie wspólnej straży granicznej(14.4.2005)
b)konsolidacja przepisów granicznych
-wspólna definicja ułatwiania nielegalnego wjazdu,tranzytu,pobytu
-katalog środków prawnych wzmacniających prawo karne
-sieć oficerów łącznikowych ws.imigracji
-program AENEAS
-kampania informacyjna i porady prawne o nielegalnej imigracji i zatudnieniu, handlu ludzmi,przemycie imigrantów
-porady prawne o legalnej pracy,podatkach i pobycie
-system zbierania danych o sytuacji imigracyjne
-wsparcie docelowej społeczno-ekonomicznej imigracji
2.Handel narkotykami
RE,Helisnki, grudzień 1999
-podstawowe zadania służb policyjnych
-priorytet walki w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym
-gromadzenie i rozpowszechnianie danych w tym o podaży i popycie
-kampania informacyjna(dostępność,następstwa,zdrowotne,skala nałogu,koszty)
-prawnie brudnych pieniędzy
-udział w pracach ONZ
Wiedeń,grudzień 1988
Konwencja o zwalczaniu nielegalnego obrotu środkami odurzającymi oraz substancjami psychotropowymi:prawo karne, postanowienia o charakterze regulacyjnym i administracyjnym
3.Zwalczanie handlu ludzmi(Sewilla21,22.6.2002)
-podstawowe zadania służb policyjnych
-czyny karalne – werbowanie- uprowadzanie-zastraszanie-przymus-przewóz-dysponowanie-przechowywanie-nierząd i pornografia(Internet)-oszustwa,nadużycia finansowe-systemy zbierania danych o sytuacji
4.Zwalczanie rasizmu i ksenofobii
Rasizm:pseudonaukowa teza o nierówno wartości biologicznej,intelektualnej i społecznej ras ludzkich
Ksenofobia:niechętny, wrogi stosunek do cudzoziemców
Czyny karalne:
-publiczne podżeganie do dyskryminacji rasowej, przemocy lubi nienawiści(antysemityzm)
-publiczne podżeganie do zachowań rasistowskich i ksenofobicznych
-publiczne negowanie zbrodni popełnionych podczas II wojny światowej
-rozpowszechnianie rasistowskich i ksenofobicznych informacji
- uczestnictwo w działaniach grup,organizacji,stowarzyszeń
Konstytucja RP Art.13 o zakazie istnienia partii politycznych i organizacji o w/w poglądach.
INSTYTUCJE UE
(sprawy wewnętrzne i wymiar sprawiedliwości)
I.Instytucje o kompetencjach ogólnych
a)Rada Europejska
-kluczowe znaczenie w rozwoju współpracy
-‘konkluzje prezdycencji’
b)Rada UE
-forum wymiany poglądów(współpraca sądowa,zwalczanie przestępczości zorganizowanej)
-zwalczanie nielegalnej migracji
-polityka azylowa i wizowa
-przyjmowanie aktów prawnych(opinie,rozporządzenia,dyrektywy,decyzje,zalecenia)
c)Komisja Europejska
-inicjatywa prawodawcza
d)Parlamet Europejski
-opiniowanie aktów prawnych
-współdecydowanie-wraz z Radą UE o przyjęciu aktów prawnych
e)Trybunał Sprawiedliwości(deklaracja państwa o uznaniu roli)
-orzeka na wniosek sądu krajowego(wyjątek kontrola graniczna)
-orzeczenia wstępne dot.interpretacji prawa(na wniosek Rady UE i Komisji)
-bada legalność przyjętych decyzji ramowych
-rozstrzyga spory związane ze stosowaniem konwencji
f)Trybunał Obrachunkowy
-kontrola wydatków
II.Instytucje wyspecjalizowane
a)Europejskie Biuro Policji(EUROPOL)
konwencja o Europol,Bruksela,18lipca1995, doskonalenie współpracy władz krajowych w zwalczaniu przestępczości międzynarodowej.
-ekspansja grup mafinych,kradzieże i przemyt samochodów oraz materiałów radioaktywnych
-przemyt narkotyków
-nielegalna migracja
-terroryzm i fałszowanie euro
Zadania EUROPOL
-ułatwianie wymiany informacji między państawami
-dokonywanie zestawień informacji i doniesień
-powiadamianie kompetentnych władz członkowskich
-wspomaganie śledztw prowadzonych w krajach członkowskich
-prowadzenie skomputeryzowanego systemu informacji
Struktura organizacyjna Europol
Zarząd:ustala prawa i obowiązki oficerów łącznikowych,uczestniczy w przyjmowaniu przepisów regulujących stosunki europol z państwami członkowskimi, opracowuje przepisy wykonawcze, zarządza systemem informatycznym, nadzoruje pracę Dyrektora,przyjmuje sprawozdanie ogólne(roczne)
Dyrektor:wykonuje zadania Europol,przygotowuje i wykonuje decyzje Zarządu,kieruje administracją projektuje budżet i plany kosztów
Komitet Finansowy:opracowywanie zagadanień natury budżetowej i finansowej
b)EUROJUST
28lutego2002,decyzje o utworzeniu, 13czerwca 2002 regulamin
Cel:intensyfikacja walki z poważną przestępczością
Kolegium,Dyrektor Administracyjny
-współpraca sądowa w sprawach karnych
-stymulowanie i koordynacja współpracy państw członkowskich
-poprawa współpracy władz państw członkowskich
-wspieranie działań uprawniających dochodzenia i ścigania
-zapewnienia obiegu informowania państw członkowskich
-wzajemna współpraca EUROJUST z EUROPOL i OLAF