Na świecie wykorzystywane jest rolniczo 11% pow.,max może być 14%.Podział roślin:a)
zbożowe:pszenica,jęczmień,żyto,owies,pszenżyto,kukurydza,proso,gryka b)okopowe:-
bulwiaste:ziemniak,słonecznik bulwiasty(topinambur),bataty –korzeniowe: buraki cukrowe
,pastewne,ćwikłowe,marchew pastewna, jadalna, brukiew, rzepa, cykoria korzeniowa
.Znaczenie tych roślin ulega zmniejszeniu c)oleiste:lnianka,mak,dynia,sezam Znaczenie
wzrasta d)strączkowe:-jadalne:groch,fasola,bób,soczewica,ciecierzyca –pastewne: bobik
,łubiny(zółty,biały,wąskolistny),wyki,soja,zielonka(siano kiszone) e)przemysłowe:tytoń
szlachetny,chmiel f)energetyczne, najdłuższy okres wegetacji-opolskie, najkrótszy-
suwalszczyzna 5 GRUP WOJ: 1)dolnośląskie,opolskie-najwyższa jakość rolniczej
przestrzeni prod.,uzyskiwanie najwyższych plonów,niska obsada zwierząt 2)wielkop
,kujawsko-pom: najwyższa intens organizacji prod rośl,mało gleb kwaśnych i b.kw
3)śląskie,mał.podkar, świętokrz,łodz,maz-gorsze wskażniki agrotechniczne gleb.
Większe zartudnienie w rolnictwie. 4)lubuskie,zachpom,pom,warm-maz:duże
gospodarstwa,mało indywidualnych gosp,przenica i rzepak >40% zasiewów
5)podlaskie:najgorsze warunki przyrodnicze,niskie plony zbóż.Najwięcej gleb kw
i b.kw,najmn nawożenie mineralne,najw udział prod zwierz Rośliny okopowe
-korzeniowe: przemysłowe:burak cukrowy,cykoria korzeniowa, pastewne:buraki
past,marchew past,brukiew,rzepa ścierniskowa.Znaczenie tych roślin maleje
,poza march pas. –wszystkie gatunki gromadzą w korzeniach subst zapasowe w
formie węglowodanów (dwucukry,cukry proste), -liście w porównaniu do korzeni
bogatsze w białko, -zaw suchej masy oraz skład chem korzeni snatowią o
przydatności przemysłowej i pastewnej, -okopowe są często pielęgnowane,
-najwięcej suchej masy zawiera korzeń cykorii
Rośl korzeniowe char botaniczna i rolnicza: -rośliny dwuletnie obcopylne, -w 1 roku tworzą liście
osadzone na skróconym pędzie w formie rozety, -w 2 roku pędy kwiatowe, -pędy kwiat w 1 roku
nazywamy pośpiechami, Mat siewny: -owoce(buraki,cykoria,marchew), -nasiona (rzepa,brukwiew)
, Wzrost i rozwój: 1 rok:-kiełkowanie i początek wzrostu, -formowanie rozety,faza 2 liści, -korzeń
dojrzały 2 rok:-formowanie pędu kwiatowego, -kwitnienie, -dojrzewanie. Części korzenia:głowa,
szyja,korzeń właściwy,ogon Burak uprawny: 4 zasadnicze typy: -b.boćwina, b.ćwikłowy,pastewny
,cukrowy. Burak pochodzi z poł-zach Azji.Uzyskuje się z nich 40% światowej prod cukru. Barwy
b.pastewnego:biały,zielony,zółty, pomarańcz,karminowa. 3 typy nasienników buraków: -o jednym
pędzie głównym, -o kilku pędach z wyraźnie zaznaczonym pędem głównym, -o wielu jednakowo
rozwiniętych pędach bocznych(bez p.gł) ODMIANY bur past: -typ plenny(pastewny)-bur biały i
żółty,półcukrowe, zaw więcej suchej masy, ale niższy plon korzeni-70t, -t.normalny(pastewno-
cukrowy)- odmiany półcukrowe, ustępują odmianą plennym –t.o wys zaw suche masy(cukrowo-
pastewny)-półcukrowy,plon 2-3x większy niż ziemniaków.W polskich gospodarstwach nie chcą
rosnąć. Ziemia spławikowa-pozyskiwana w cukrowniach z mycia buraków, ma b.dużą produktywność
. Cykoria- rodzina złożonych.Formy dzikie i uprawne. Marchew zwyczajna- rodzina baldaszkowate
.M.jadalna i pastewna.M.biała(małe wymag. glebowe,wysokie plony),żółta(żyźniejsze gleby,średn
i plon),czerwona(największe wymag. glebowe,mały plon) Brukiew-karpiel,botanicznie kapusta,
rzepak,należy do roślin krzyżowych. Rzepa-kapusta polna podgatunek rzepa,należy do roślin
krzyżowych
Rośliny okopowe-nawożenie obornikiem powinno być stosowane jesienią-z punktu OŚ to złe rozw,gdyż
na skutek opadow następuje wypłukiwanie azotu. Ziemniaki-obornik stosujemy wczesną wiosną.Ziemniaki
sadzimy w drugiej dekadzie kwietnia.Opady-wymywanie zw.min. Rośliny zbożowe-75% pow uprawnej
Polski zajmują zboża. Ziarno zbóż wykorzystanie: -przemysł chem-farmaceutyczny, -rolnictwo-mat.siewny,
-przem. spożywczy: -koncentraty spoż(makarony,syropy,kawy zboż,przyprawy), -piekarski i cukierniczy
(pieczywo,ciastka), -młynarsko-skrobiowy(mąki,kasze,krochmal,otręby), -gorzelniczy(piwo,wódki,słód)
POW. zasiewów: pszenica-30%,żyto-22,mieszanki zbożowe-16,5,jęczmień-12,5,pszenżyto-9,owies-6,5,
kukurydza-2,5,gryka i proso-0,6 SYSTEMATYKA: -zboża właściwe-jednoroczne gat z rodziny traw,których
skrobiowe owoce(ziarniaki) są głównym celem upraw (pszenica, żyto ,jęczmień,owies,pszenżyto,proso
,ryż,kukurydza)-zboża rzekome-nie będące trawami rośliny dwuliścienne,dostarczają skrobiowych owoców
lub nasion(gryka,szarłat) Fazy rozwojowe zbóż: kiełkowanie: temp +3st,optimum 20 st –etap fizyczny –
etap biochemiczny –e.morfologiczny (kiełek i korzonki) wschody:-szpilkowanie,piórkowanie, krzewienie:
wytwarzanie dodatkowych pędów,intensywność krzewienia zależy od gatunku.Kłosy na pędach głównych
są większe niż na bocznych.Azot wpływa pozytywnie na krzewienie.Na lepszych glebach krzewienie jest
większe. strzelanie w źdżbło: wzrost polega na przyroście międzywęźli.Wzrostowi sprzyja nawożenie azotem
oraz stos subst wzrostowych.Dolistne dokarmianie nawozami na podst cech liści:N-przedsiewnie,pogłównie,
P,K-przedsiewnie, Ca-co 4 lata, Mg-dolistnie BUDOWA liścia zbóż:kolanko,pochwa,nasada blaszki liściowej,
blaszka liściowa. kłoszenie:-kłoski jednokwiatowe, -k.wielokwiatowe
1.Ile trwa okres wegetacyjny na uż rolnych:b)180-220 2.Plony:a)okopowe2,5t zbożowe:2,9-3,5t przemyslowe:2,5t
strączkowe na nas.2,3. 3.Odmiany ziemnniaków: sadzeniaki, paszowe, jadalne, przemysłowe 4.Właściwy rozstaw
redlin ziemniaka: 67,5cm 5.Obornik:d)30-40 t/ha 6.Rozstaw rzędów w upr zbóż kłosowych:c)10-15cm 7.Dawka
azotu:pszenica oz:150, kukurydza: 120-160, rzepak oz: 175-210, bobik:40 8.(t/ha)ziarno lub nasiona:pszenica:4-6
, kukurydza:7-10, rzepak oz:2,5, bobik:3-5 9.(%s.m)białka w ziarnie: pszenica oz:13,9, kukurydza:10, rzepak oz:
20-15, bobik:28-30 10.c)groch siewny ma największe znaczenie gospodarcze 11.Najlepszy fitoekstraktor to:a)
rzepak ozimy 12.(kg/ha)azotu który zostawaiją rośliny strączkowe:50-80 13.a)pszenica jara najlepsza roślina
podporowa dla wyki jarej 14.Najwłaściwsza pielęgnacja ziemniaków to:c)mechaniczno-chemiczna 15.Najważniejszy
gatunek z oleistych rzepak bo:a)dobry jakościowo olej i śruta poekstrakcyjna 16.Najepsza roślina ochronna dla
lucerny:b)owies na zielonkę 17.Od czego zależy plon ziarna pszenicy:a)liczba kłosów,ziaren w kłosie,MTZ 19.%s.m
białka u lucerny:pokos I-10,II-13,III-17,Iv-19. 20.Plon zielonki lucerny: a)pokos I-15-20t zależy od nawożenia
b)pokos IV:10t zależy od war klim 21.w uprawie a)lucerna wykonujemy pokos pielęgnacyjny 22.W uprawie zbóż
ozimych najlepszym przedplonem są b)rzepak ozimy Uprawa międzyplonów ścierniskowych: wpływa na
zwiększenie plonowania rośliny następczej,działa fitosanitarnie.Poprzez wysianie międzyplonów można
wyeliminować lub ograniczyć rozwój niektórych patogenów.Międzyplony można uprawiać na zielony nawóz,
który wzbogaca glebe w próchnice oraz w celu poprawy właściwości fiz-chem gleby. MŚ lubią równomiernie
rozłożone opady deszczu,od lipca do września blisko 150 mm.Temp średnia nie niższa niż 12 stopni.Dł okr
weg wynosi 65-90 dni.Pod międzyplony najczęściej uprawia się:łubiny,seradele,bobik,groch,rzepak i
gorczycę.
1.wymien najw grupy roslin rolniczych:zbozowe,okopowe,oleiste,strączkowe 2. Największe wymagania do przedpl
ma pszenica i jęczmień. Rosliny zbożowe należy uprawiać po roślinach użyźniajacych glebe np. motylkowych,
okopowych lub przemyslowych. Przy doborze przedplonow pod zboza ozime nalezy pamietac o terminie schodzenia
rosliny przedplonowej z pola3. Wszystko w dt\ha = Burak c.- 350-500, ziemniak- 300-400, rzepak- 25, pszenica 40-60
8. Krzewienie-charakteryzuje się silnym rozrostem Obsada kłosów- daje możliwość dużego plonu 9. MIESZANKI:
Jęczmień 33%+pszenica33%+owies33%, jęczmień50%+owies50% , pszenica50%+owies50% Fitoekstrakcja - wyk roślin
akumulujących metale ciężkie do transportu tych metali czy też związków organicznych z gleby i ich bioakumulacji w
nadziemnych częściach roślin.10. Pokos – ogół części roślin zebrany podczas jednego sianokosu.w wypadku zbioru
dwóch pokosów w roku należy rozpocząć w fazie początku lub pełni kwitnienia. Zbierając trzy pokosy koniczyny
czerwonej w sezonie, zaleca się koszenie pierwszego i drugiego odrostu w fazie początku kwitnienia, a trzeciego –
w fazie pąkowania. 11. Groch: jest rośliną o dużych wymaganiach glebowych,gleby żyzne, pH powyżej 6, Klimat
umiarkowany,Optymalna temperatura wzrostu i rozwoju grochu wynosi 13-18 stopni C .Groch jest bardzo wrażliwy
na niedobór światła i nie powinien być uprawiany w miejscach zacienionych ,wymaga umiarkowanej wilgotności
gleby i powietrza Rzepak: Gleby żyzne,Ich odczyn nie powinien być mniejszy niż 6, nie mogą być zbytnio wilgotne.
Odmiany rzepak ozimy (duże wymagania glebowe i klimatyczne, wysokie plony) i jary (odporny na złe warunki
klimatyczne, niższe plony) 12. Rzepak:1. Kiełkowanie 2.Rozwój lisci 3.Rozwój pędów bocznych 4.Wzrost
(wydłużenie) pędu głównego 5.Rozwój pąków kwiatowych (pąkowanie) 6.Kwitnienie 7.Rozwój owoców 8.
Dojrzewanie 9.Zamieranie. Rośliny zbożowe: 1.Kiełkowanie 2.Wschody 3.Krzewienie się 4.Strzelanie w źdźbło
5.Kłoszenie 6.Kwitnienie 7.Dojrzewanie 13. do scierniskowego tylko - łubiny - 140-160 kg/ha - bobik - 200-250
kg/ha - seradela - 50-60 kg/ha - słonecznik - 25-30 kg/ha