Geologia

1. Skały magmowe:

1. Głębinowe

- granit- powstał w wyniku wolnego stygnięcia magmy.

Skład mineralny: kwarc, skalenie, miki, rzadziej amfibole i pirokseny.

Struktura: jawnokrystaliczna, średnio lub gruboziarnista.

Tekstura: zbita, bezładna. Jest to skała kwaśna, barwa: jasna.

Zastosowanie: różnorodne płyty okładzinowe zewnętrzne i wewnętrzne posadzki w budownictwie powszechnym, jako materiał w budownictwie inżynieryjnym, a także na pomniki, cokoły, nagrobki, krawężniki, oporniki, kostkę drogową, murowy do budowy budynków, murów, regulacji rzek, kamień łamany, kruszywa, a także płyty chodnikowe, nagrobne , krawężniki uliczne, drogowe, mostowe, proste i łukowe surowo łupane i cięte, elementy małej architektury.

-sjenit- skała obojętna zawsze ciemna.

Skład mineralny: skalenie alkaliczne, biotyt, hornblenda, niekiedy małe ilości kwarcu

Struktura: jawnokrystaliczna, średnio lub gruboziarnista

Tekstura: zbita, bezładna, tylko czasem jednokierunkowa

Zastosowanie: skała używana na różnorodne płyty wykładzinowe pionowe i poziome w budownictwie powszechnym oraz monumentalnym(pomniki, nagrobki itp.) Bardzo odporne na wietrzenie. Zalecana zwłaszcza na posadzki, stopnie narożne w budynkach o dużym natężeniu ruchu, np. warszawskie metro, dworzec centralny w warszawie.

-dioryt- obojętna skała głebinowa

Skład mineralny: plogioklazy i amfibole, rzadziej pirokseny, biotyty i kwarc.

Struktura: jawnokrystaliczna, średnio lub gruboziarnista

Tekstura: zbita, bezładna

Barwa: ciemna lub szara

Zastosowanie: budownictwo drogowe, produkcja kruszywa do betonów i nawierzchni bitumicznych.

-gabro- obojetna skała głębinowa.

Skład mineralny: plagioklazy i pirokseny, podrzędne hornblenda i biotyt.

Struktura: jawnokrystaliczna, średnio lub gruboziarnista

Tekstura: zbita, bezładna

Barwa: ciemna, prawie czarna, czasem ciemnozielona.

Zastosowanie: jako tłuczeń drogowy.

1. Wylewne(wulkaniczne)

-tuf

Skład: minerał piroklastyczny

Tekstura: równoległa

Struktura: zwięzła porowata

Zastosowanie: meteriał budowlany

-pumeks- nadzwyczaj lekka skała powstająca ze spienonej lawy, bogatej w składniki lotne.

Tekstura: gąbczasta

Struktura: prawie zawsze hielinowa( bezpostawiowe powstałe w wyniku szybkiego stygnięcia)

-bomba wulkaniczna- jest to wyrzucany z wulkanu podczas wybuchu materiał piroklastyczny

1. Żyłowe:

- pegamtyt- skała kwaśna

Skład mineralny: kwarc, skalenie alkaliczne, muskowit.

Tekstura: zbita, bezładna

Struktura: jawnokrystaliczna, gruboziarnista

Barwa: jasna, różowa

Brak zastosowania w budownictwie.

1. Wylewne:

-bazalt: obojętna skała głębinowa

Sklad mineralny: diwiny i pirokseny

Struktura: afanitowa, rzadziej porfirowa

Tekstura: zbita, bezładna

Barwa: czarna lub prawie czarna

Zastosowanie: budownictwo drogowe do wyrobu kamienia podkładowego oraz jako kruszywo. W architekturze ogrodowej.

-obsydian: kwaśna skała wylewna, złożona ze szkliwa wulkanicznego, zawiera do 1% wody.

Powstaje w wyniku natychmiastowego stygnięcia magmy, z czasem ulega krystalizacji.

-riolit- kwaśna skała wulkaniczna

Skład mineralny: kwarc, skalenie

Struktura: porfirowa

Tekstura: zbita, bezładna

Barwa: jasna, zielonkawa, czerwonawa

Zastosowanie: budownictwo ogólne i drogowe, jako różne asortymenty materiałów kamiennych.

1. Osuwiska: nagłe przemieszczenie się mas ziemnych, powierzchownej zwietrzeliny i mas skalnych podłoża spowodowane siłami przyrody lub działalnością człowieka. Jest to rodzaj ruchów masowych, polegający na przesuwaniu się materiału skalnego lub zwietrzelinowego wzdłuż powierzchni poślizgu(na której nastąpiło ścięcie), połączone z obrotem. Ruch taki zachodzi pod wpływem działania siły ciężkości. Miejscem występowania osuwisk są naturalne stoki i zbocza doliny oraz zbiorników wodnych, obszary źródłowe rzek, skarpy wykopów oraz nasypów i wyrobisk.

2. Rodzaje osuwisk:

- ze względu na kształt powierzchni poślizgu:

Rotacyjne- o cylindrycznej powierzchni poślizgu

Ześlizgowe- o płaskiej powierzchni poślizgu

- ze względu na układ warstw podłoża:

Asekwentne

Konsekwentne

Insekwentne

Subsekwentne

Złożone

- ze względu na czas występowania:

Periodyczne- występuje przy obfitych geodach

Chroniczne- są w ciągłym ruchu, dopóki nachylenie stoku nie stanie się minimalne.

- ze względu na sposób rozwoju:

Delapsywne- rozwój od dołu w górę stoku, podmycie podstawy przez wodę, walcowa powierzchnia poślizgu.

Detruzywne- rozwój od góry w dół stoku, pionowe rozwarstwienie gruntu,jeżeli w szczeliny dostanie się woda to następuje spływ całej masy osuwiskowej.

Deluwialne- odklejanie mas skalnych np. przez deszcz, materiał przyklejony na powierzchni przycyzną spływu masy np. woda opadowa powodująca poślizg (na zasadzie suchego mydła polanego wodą)

1. Rodzaje wód podziemnych i powierzchniowych:

1. Podział wód podziemnych

- wody zaskórne

- wody głębinowe, na bardzo dużych głębokościach, wody z dawnych epok.

- wody gruntowe- do głębokości izolującej.

1. Wody mineralne- woda krążąc wokół skał reaguje z minerałami i wzbogaca je w związki chemiczne

2. Cieplice- wody zalegające na dużych głębokościach, mają często podwyższoną temperaturę, ponieważ ogrzewane są ciepłem wewnętrznym ziemi.

3. Wody krasowe- co2 dostaje się do wody i rozpuszcza się w niej.

4. Gejzery- ciepłe fontanny, pod wpływem ciśnienia pary wodnej woda gwałtownie wydostaje się na powierzchnię.

1. Wody powierzchniowe:

1. Rzeki:

-rzeki główne

- dopływy

- dorzecza, systemy rzeczne, dział wód, zlewisko

1. Jeziora:

-naturalne

-sztuczne

- zbiorniki retencyjne

-pojezierze

-rynnowe jeziora

-oczka

-jeziora morenowe

1. Bagna

2. Lodowce i lądolody:

-paki lodowe

-czapy lodowe

-lodowce górskie

1. Zwierciadło napięte- pozostające pod ciśnieniem wyższym niż atmosferyczne. Jego położenie jest wymuszone przez wyżej leżące utwory nieprzepuszczalne, które uniemożliwiają wzrost poziomu zwierciadła wody. Występuje na granicy warstwy wodonośnej i warstwy nieprzepuszczalnej.

2. Zwierciadło swobodne- pozostające pod ciśnieniem atmosferycznym, co oznacza że nad zwierciadłem wody w tej samej warstwie przepuszczalnej występuje przestrzeń bez wody umożliwiająca jego podnoszenie się.

3. Kategorie geotechniczne:

-dokumentacja geotechniczna: powstała na podstawie zespołu czynności badawczych, wykonywanych w celu określenia rodzaju, właściwości, cech wytrzymałościowych i odkształcalności gruntów, ich zmienności, poziomu wody gruntowej oraz stateczności wykopów i nasypów.

1. Ustalanie kategorii geotechnicznych:

- opracowanie programu badań geotechnicznych zależy od ustalenia kategorii. Program opracowuje się na podstawie materiałów archiwalnych, wizji lokalnych oraz danych budowli.

a) kategoria I- obejmuje proste konstrukcje w niewielkich obiektach budowlanych i prostych warunkach gruntowych, dla których wystarcza jakościowe określenie właściwości gruntów. Badanie kat I można stosować jedynie przy wstępnie rozpoznanych warunkach gruntowych, niewielkich obiektach i gdy zagrożenie życia i mienia jest małe.

b) kategoria II- obejmuje konstrukcje i fundamenty nie podlegające szczególnemu zagrożeniu, w prostych lub złożonych warunkach gruntowych przy mało skomplikowanych przypadkach obciążenia. Konstrukcje te są przeważnie projektowane i wykonywane z zastosowaniem powszechnie stosowanych metod.

c) kategoria III- obejmuje obiekty bardzo duże lub rzadko występujące , wrażliwe na osiadanie, konstrukcje w skomplikowanych warunkach gruntowych lub konstrukcje obarczone nadzwyczajnym ryzykiem nawet w prostych lub złożonych warunkach, obiekty na obszarach działania czynnych procesów geologicznych, czynnych szkód górniczych, konstrukcje zagrażające środowisku.

2. Kategorie geologiczne:

Ustalenie obejmuje dwa etapy

1. Projektowanie:

-określenie calu badań

-analiza materiałów archiwalnych i literatury

-analiza zdjęć lotniczych i satelitarnych

-przegląd terenu

-projekt prac geologicznych

-określenie zakresu badań

1. Dokumentowanie:

-roboty geologiczne

-badania polowe

-badania laboratoryjne

1. Warunki geologiczno inżynierskie

na obszarach akumulacji lodowej:

Przy rozpatrywaniu osadów lodowcowych jako

podłoża budowlanego należy zwrócić uwagę czy

analizowany teren znajduje się w zasięgu

ostatniego lodowacenia, bowiem grunty

te mają stosunkowo młody wiek i charakteryzują

się większą odkształcalnością w

porównaniu z osadami starszych zlodowaceń.

Dotyczy to przede wszystkim osadów spoistych:

-obszar moreny czołowej, obszar moreny dennej- bardzo dobre podłoże

-sandry- bardzo dobre podłoże budowlane

-kemy- lepsze gdy mają w sobie więcej żwirów

Osady zastoiskowe- najbardziej typowym osadem są iły warowe.

Duża wrażliwość i drgania.