Temat: Interwencje policyjne i kontrola osobista.

INTERWENCA POLICYJNA

ZARZĄDZENIE NR 213 KGP z dnia 28 lutego 2007 r. w sprawie metod i form przygotowania
i realizacji zadań Policji w przypadkach zagrożenia życia i zdrowia ludzi lub ich mienia albo bezpieczeństwa i porządku publicznego;

ZARZĄDZENIE NR 768 KGP  z dnia 14 sierpnia 2007 r. w sprawie form i metod wykonywania zadań przez policjantów pełniących służbę patrolową oraz koordynacji działań o charakterze prewencyjnym;

Ustawa z dnia 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. 02.147.1231 z późn. zm.)

Vademecum interwencji policyjnych 997, K. Łagoda, R. Częścik, Szczytno 2006.

Prawne i organizacyjne uwarunkowania interwencji policyjnych, E. Szafrańska, Szczytno 2006.

Pojęcie „interwencja policyjna”

„szybkie włączenie się policjanta (ów) w tok zdarzenia, naruszającego normy prawne lub zasady współżycia społecznego i podjęcie działań zmierzających do ustalenia charakteru, rodzaju i okoliczności powstałego zdarzenia oraz przedsięwzięć ukierunkowanych na przywrócenie naruszonego porządku prawnego lub zasad współżycia społecznego”

Rodzaje interwencji policyjnych

Podstawa formalna	Miejsce interwencji	Sposób działania	Sposób załatwienia
Polecenia przełożonych Własna inicjatywa Wezwanie osób poszkodowanych, pokrzywdzonych Wezwanie osób trzecich	W miejscu: -publicznym -prywatnym -należącym do osób prawnych	Wymagające użycia określonych środków przymusu bezpośredniego lub broni palnej Nie wymagające użycia środków przymusu bezpośredniego lub broni palnej	Zakończone na miejscu rozpoczęcia Zakończone poza miejscem rozpoczęcia Zakończone bez represyjnie Ukaranie mandatem lub sporządzenie wniosku Zatrzymanie, doprowadzenie osoby

Cechy interwencji policyjnej

• Szybkość działania - oznaczająca bezzwłoczne przybycie na miejsce interwencji oraz postępowanie w trakcie jej załatwiania. Szybkość nie oznacza postępowania bezmyślnego, chaotycznego, bezcelowego.

• Wszechstronność - oznaczająca działanie nie tylko w sytuacji naruszenia „pisanego" prawa, ale także w związku z naruszeniem norm społecznych oraz w sytuacjach nadzwyczajnych, np. podczas klęsk żywiołowych
  i katastrof - cecha ta odnosi się również do przygotowania policjanta do przeprowadzenia interwencji.

• Aktywność policjanta - oznaczająca podjęcie czynności niezależnie od tego, skąd pochodzi informacja o zdarzeniu. Aktywność tak rozumiana znajduje też odniesienie do czynności wykonywanych na miejscu zdarzenia, wymagających inicjatywy i zaangażowania policjantów. Jest to także gotowość do działań w wypadku potrzeby natychmiastowego wystąpienia na rzecz ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

• Bezpośredniość działań- wykonywanie czynności przez policjanta „twarzą w twarz"
  w odniesieniu do zdarzenia i osób w nim uczestniczących, niezależnie od występujących zagrożeń.

• Indywidualność działania - oznaczająca realizację czynności interwencyjnych „od początku do końca" najczęściej przez jeden zespół (patrol). To także względna samodzielność decyzyjna co do sposobu postępowania i użytych środków.

Policjant ma obowiązek udzielania pomocy przedmedycznej.

Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności
do lat 3 art. 231 § 1 kk

10 zasad bezpiecznego interweniowania

• wiedza i umiejętności

• szybkość i zdecydowanie

• bezpieczeństwo własne i innych

• takt, kultura, obiektywizm

• analiza i ocena

• przemyślane decyzje

• pomoc sobie i innym

• ustalenie „kto jest kim”

• stała łączność z jednostką policji

• dokumentowanie

CZERWONY -NIEBEZPIECZEŃSTWO

• policjant wie, że ma do czynienia ze szczególnie niebezpiecznym przestępcą,

• osoby objęte czynnościami mają broń lub inne niebezpieczne narzędzia i są gotowe ich użyć,

• osoba jest zdesperowana, agresywna, gwałtownie reaguje,

• osoba jest gotowa dokonać zamachu pod namową innych osób,

• okoliczności i otoczenie zdarzenia stwarzają zagrożenie dla życia lub zdrowia.

ŻÓŁTY - UWAGA

• miejsce, czas, okoliczności interwencji na to wskazują (np. noc, odludzie, duża liczba osób objętych czynnościami),

• interwencja dotyczy osób
  o specjalnych właściwościach psychofizycznych (chorych psychicznie, chorych na AIDS),

• osoby objęte interwencją wykazują narastająca nerwowość, połączoną ze zmianą pozycji
  (cofanie się, odchylanie),

• występują inne okoliczności lub nietypowe zachowania, które według oceny policjantów mogą spotęgować zagrożenie.

ZIELONY- WZGLĘDNIE BEZPIECZNIE

Wykonywanie czynności według przyjętego planu, zgodnie z ogólnymi zasadami, lecz :

• z zachowaniem podstawowych zasad bezpieczeństwa wynikających z reguł policyjnego postępowania,

• nie rutynowo.

1. Interwencje w stosunku do osób nietrzeźwych

Taktyka interwencji w stosunku do osób będących w stanie po spożyciu alkoholu:

- Dokonać wstępnej oceny stanu trzeźwości osoby i określić ewentualne obrażenia ciała.

- Powiadomić o podjęciu czynności dyżurnego jednostki Policji.

2. Taktyka interwencji w stosunku do osób będących w stanie po spożyciu alkoholu

• W wypadkach wątpliwych wezwać pogotowie ratunkowe (widoczne obrażenia ciała, krwawiące rany, zwłaszcza głowy, stłuczenia, złamania, stan nieprzytomności, objawy zatrucia alkoholowego).

• W miarę możliwości ustalić tożsamość osoby nietrzeźwej.

• Decyzja o dalszym postępowaniu z nietrzeźwym:

  1. pouczyć,

  2. oddać pod opiekę innej osobie, np. towarzyszącej,

  3. przewieść do miejsca zamieszkania lub pobytu ),

  4. doprowadzić do izby wytrzeźwień lub jednostki Policji w celu wytrzeźwienia,

  5. zatrzymać osobę, np. w związku
     z popełnionym przestępstwem,

  6. zatrzymać w celu wytrzeźwienia.

• Wykonać czynności
  w związku z ewentualnym wykroczeniem popełnionym przez osobę nietrzeźwą, jak np. ustalenie świadków, zabezpieczenie dowodów rzeczowych, pojazdu.

• Po doprowadzeniu osoby do izby wytrzeźwień należy:

- uczestniczyć w czynnościach związanych z jej przyjęciem do wytrzeźwienia, zwłaszcza podczas zatrzymania depozytu,

- wypełnić odpowiednie rubryki „Karty pobytu w izbie wytrzeźwień” (część nagłówkową, całą część pierwszą, w części IV – podpis policjanta doprowadzającego),

- udokumentować czynności w notatniku służbowym, m.in. wpisać ważniejsze przedmioty oraz pieniądze zatrzymane w depozycie izby.

• W związku z doprowadzeniem nietrzeźwego do jednostki Policji i umieszczeniem
  do wytrzeźwienia w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych, m.in. :

- Spowodować badanie lekarskie osoby doprowadzonej np. na pogotowiu ratunkowym,

- poinformować o doprowadzeniu dyżurnego jednostki Policji,

• dokonać oceny stanu trzeźwości osoby doprowadzonej, np. przeprowadzając badania na urządzeniu kontrolno – pomiarowym,

  • sporządzić protokół z doprowadzenia osoby w celu wytrzeźwienia,

  • wykonać inne czynności (podobnie jak w związku z umieszczeniem osoby
    w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych).

KONTROLA OSOBISTA

Dokonywanie kontroli osobistej, przeglądania zawartości bagażu, sprawdzenia ładunku.

Podstawy prawne

Ustawa z dnia 06.04.1990r. o Policji, z późn. zm. art. 15 ust. 1 pkt. 5;

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2005 roku „w sprawie sposobu postępowania przy

wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów”, (Dz. U. Nr 141, poz. 1186),

Uprawnienia policjantów

- dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach i na dworcach oraz w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego, w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary

- czynności powinny być wykonywane
- w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, wobec której zostają podjęte.

- na sposób prowadzenia czynności, przysługuje zażalenie do właściwego miejscowo prokuratora.

Policjant przy przeprowadzaniu kontroli osobistej wykonuje kolejno następujące czynności:

1)przedstawia się, a gdy jest nie umundurowany okazuje legitymację służbową;

2) sprawdza zawartość odzieży osoby kontrolowanej i przedmioty, które znajdują się na jej ciele, nie odsłaniając przykrytej odzieżą powierzchni ciała;

3) sprawdza zawartość podręcznego bagażu oraz innych przedmiotów, które posiada przy sobie osoba kontrolowana;

4)odbiera osobie kontrolowanej posiadaną broń lub inne niebezpieczne przedmioty mogące służyć do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia albo przedmioty mogące stanowić dowody w postępowaniu lub podlegające przepadkowi;

5) legitymuje osobę kontrolowaną;

Kontrolę osobistą powinien przeprowadzać policjant:

• tej samej płci, co osoba kontrolowana;

• w miejscu niedostępnym w czasie wykonywania kontroli dla osób postronnych.

• Jeżeli kontrola osobista musi być przeprowadzona niezwłocznie, w szczególności ze względu na okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla życia, zdrowia ludzkiego lub mienia, może jej dokonać policjant płci odmiennej,

• Osoba poddana kontroli osobistej może przybrać do tej czynności osobę przez siebie wskazaną. Policjant jest obowiązany dopuścić osobę wskazaną do udziału w czynności, chyba że jej obecność utrudniałaby lub uniemożliwiałaby przeprowadzenie czynności;

• Policjant może przybrać do obecności przy kontroli osobistej osobę trzecią, jeżeli uzna to za konieczne dla uzyskania celu kontroli.

• Policjant przegląda zawartość bagaży lub sprawdza ładunek znajdujący się w portach, na dworcach oraz w środkach transportu lądowego, wodnego i powietrznego w obecności:

- posiadacza bagaży lub ładunku

- albo przedstawiciela przewoźnika,

- spedytora

- lub agenta morskiego.
Policjant przegląda zawartość bagażu lub sprawdza ładunek przyjęty do przewozu wyłącznie w obecności:

- przedstawiciela przewoźnika

- spedytora

- lub agenta morskiego

W przypadku braku możliwości zapewnienia natychmiastowej obecności wymienionych osób, policjant może dokonać czynności bez ich obecności jeżeli z posiadanych informacji wynika, że zwłoka może spowodować zagrożenie dla życia, zdrowia ludzkiego lub mienia, lub gdy istnieje uzasadniona obawa zniszczenia bądź utracenia rzeczy mogących stanowić dowód w sprawie albo podlegających zajęciu w postępowaniu karnym.

Policjant dokumentuje czynności służbowe w:

• notatniku służbowym, określając datę, czas, miejsce i przyczynę ich przeprowadzenia oraz dane dotyczące osób objętych czynnościami i w nich uczestniczących, a także rodzaj i wynik czynności;

• na żądanie osoby poddanej kontroli osobistej albo przedstawiciela właściciela, przewoźnika, spedytora lub agenta morskiego policjant sporządza protokół z przeprowadzonych czynności.