Nycz postuluje odejście od wielkich opowieści i zakwestionowanie ich. Nadmienia iż postrstrukturalizm jest krytyką strukturalizmu, ale od niego się wywodzi. Skupia się na problemie teorii w nauce – właściwie w poststr. Mamy do czynienia z końcem teorii: to koniec pewnego etapu w dziejach nauki o literaturze, spowodowany przesytem naukowego dogmatyzmu. Nie ma jednej obiektywnej i niepodważalnej teorii. Współcześnie konstruowanie teorii w badaniach jest problematyczne, teoria uznawana jest za bezużyteczną. TEORIA traktowana jako metajęzyk nie ma już racji bytu ( w strukturalizmie była tak postrzegana – była systemem twierdzeń i metod- narzędzi badawczych, zakłądano jej neutralność i uniwersalność). W postrstr. Teoria to dyskurs, rodzaj wypowiedzi uwikłany w praktykę interpretacyjną i literacką. Należy być sceptycznym, nie istnieje coś takiego jak kryterium pewności – trzeba zakładać pluralizm tekstu. Teoria istnieje,ale w srednim zasiegu, ograniczona, zamknieta w ramach kulturowo – historycznego dyskursu. Postrstr. Podzielil sie tutaj jakoby na 2 stanowiska: sceptyczny oraz akceptujacy w pewnym zakresie badania i teorie.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Teoria to cos subiektywnego, relatywnego, okreslonego przez kontekst kulturowy. Teoria zarazona jest interpretacja badawcza, ma char. Interpretatywny przeciwstawiony teoretyzowaniu. Teoria byla dobra dla badan strukturalistycznych – ale nie ma to juz miejsca w poststr, poniewaz nie ma statusu ontologicznego, tworzona jest w procesie interpretacji, jest zastepowalna. Miernikiem wartosci teorii bedzie jej prawdopodobienstwo, nie zas jej prawdziwosc. Teoria wg Nycza nie jest obiektywna, nie istnieje tez kryterium prawdy, ktora nie moze byc podwazona. Prawdziwa interpretacja tekstu jest wiec niemozliwa. Owa teoria sredniego zasiegu, o ktorej pisalam juz wczesniej, odnosi sie do danego konkretnego okresu ( np. postmodernizmu), pewnego poziomu analizy dyskursu, feminizmu, czy nowego historyzmu. Prawda jest tu odrzucana jako cos nie majacego metafizycznego odniesienia. Waznym postulatem jest tu zaakceptowanie historycznosci i kontekstu historycznego, w ktorym sie funkcjonuje.

Glownym motywem przewodnim rozwazan o interpretacji i „nad”i.jest teza, ze nie wszystko jest dozwolone. Istnieje nieograniczona semioza, produkcja znaków i znaczeń. Język nie jest w stanie wyrazić ani pawdy ani jedynego słusznego znaczenia – zawsze można zinterpretować inaczej. Intencja autora nie jest tu nadrzędna. „Autor głupszy niż jego tekst”- intencja autora nie jest tu znacząca, bo zawsze można odczytać inaczej. Odrzucany jest błąd intencjonalności. Należy więc szukać ukrytych znaczeń i być podejrzliwym. Istnieje też modelowy czytelnik, który bezbłednie odczytuje strukturę znaczeniową tekstu. Wg Eco niektóre interpretacje są przesadzone i paranoidalne.. Przesadną interpretację tekstów Eco uznaje za zbyt duże przyznanie sobie przez czytelnika pewnej dowolności w odbieraniu otwartego tekstu. Wyklarowuje on pojęcie intencji autora i intencji interpretatora oraz intencji tekstu. Opera aperta – to aktywna rola interpretatora w odczytywaniu tekstów. Posiada ona wartość estetyczną. Intencja dzieła znaczy tu źródło znaczenie – chodzi o to, iż intencja autora ma wyprzedzać tekst. Eco jednak uważa, że nie może służyć jako podstawa do interpretacji, gdyż może być myląca. Nadinterpretacją nazywa zbytnią pomysłowość czytelnika ( i tutaj mamy przykład wywodzący się ze średniowiecznych interpretacji jako nadinterpretację dążącą do wykrycia jakiejś wiedzy tajemnej, gnostycznej). Nie ma jednej ograniczonej prawdy, jest wiele interpetacji, interpetacja nie ma końca, nie musi też mieć happy endu. Nie da sie wskazac, ktora int. Jest wlasciwa, z pewnoscia jednak mozna wskazac interpretacje nieprawdziwa (nadinterpretacje) tutaj duze znaczenie ma relacja intencji dziela (intentio operis) i intencji czytelnika (int.lectoris). intencja dziela to rezultat domyslu czytelnika. Tekst wytwarza czytelnika modelowego w efekcie czytelnik wytwarza Autora Modelowego. To powoduje, iż tekst jest w pwnym sensie budowany przez interpretację Interpretacja to tworzenie hipotez dot. Znaczenia tekstu i proba jego zrozumienia. Nadint. Jest z kolei nienaturalna. Intencja autora nie jest podstawa do interpretacji tekstu, ponieważ tekst po ukończeniu zyskuje swoje własne życie w obrębie systemu. Autor moze skrytykowac czyjas interpretacje, ale takze z pozycji czytelnika ( Eco przytacza interpretacje czytelnikow I.Rozy i W.Focaulta). Eco uwaza, ze nadinterpretacje mozna rozpoznac – istnieje ona w relacji tekst – czytelnik. Rozroznia interpretacje na lepsze i gorsze. Nie ma zasadnosci tez w okresleniu , ze wszystkie sa prawdziwe – wowczas nie mialaby sensu jakakolwiek dyskusja nad tekstem. Dzielo wyznacza ramy interpretacji. Intencja dziela to cos tworzonego nieswiadomie,w trakcie odbioru tekstu.

Rozważając kwestię interpretacji tekstu i jego użycia, podkreśla się kulturowy i językowy kontekst w jakim tekst jest umiejscowiony. Rorty uwaza, ze tekst jest w specyficzny sposob uzywany (jest on pragmatysta – postuluje nastawienie na uzywanie tekstow). Nie istnieje wewnetrzna wlasnosc tekstu, nie ma spojnosci wewnetrznej i zewnetrznej tekstu. Wszystkie uzycia sa rowno uzasadnione, nie ma lepszego czy gorszego. Nie ma roznicy m. Uzyciem tekstu do wlasnych celow, a jego interpretowaniem ( bo to i to jest uzyciem tekstu). Nie ma wiec rozroznienia na int. I nadint. Bo kazda jest uzyciem t.! Interpretacja jest prawomocna wowczas, kiedy potrafimy ja uzasadnic. Lektura tekstow polega na czytaniu ich w swietle innych tekstow – a interpretacja uzalezniona jest od tego, co chce sie przeczytac i do jakich celow tekst uzyc. W akcie lektury nastepuje interakcja m. Kompetencja czytelnika a kompetencja w tekscie (przyklad slowa „gay”). Culler staje w obronie nadinterpretacji. Int. Traktuje jak zadawanie pytan tekstowi. Zadawanie pytan „ponad” tekst tez jest ciekawe. Nadinterpretacja to niedointerpretacja – ukazuje niezrozumienie i stereotypowe odczytanie tekstu. Niedointerpretacja to okreslenie zamiast negatywnie brzmiacej nadinterpretacji. Nadrozumieniem byloby szukanie tego, co tekst ukrywa. Jest ono produktywne, bo powoduje refleksje n.t. o czym dzielo zapomina. Sama prosta interpretacja to wg Cullera pojscie na latwizne. Chodzi tu o poznanie mozliwosci funkcjonowania dziela i literatury. Wg niego interpretacja jest ciekawa tylko wtedy, gdy jest skrajna. OPOWIESC PALIMPSESTOWA.Dotyczy opowiesci osadzonej w rzecz. Hist. Lecz przeksztalconej. To interpretacja historii a nowa. To historie magiczne, uczace spojrzenia na nowo na swiat, dotychczas dobrze znany. In. Może być zla, ale nie rzadzi sie publicznymi kryteriami. Interpretator spełnia aktywną rolę w interpretacji tekstu. Także autor tekstu nie może uważać, iż jego tekst jest jednowymiarowy, gdyż istnieje wiele różnych odczytań.