SKOLIOZIE towarzyszą zmiany biochemiczne, będące zaburzeniem metabolizmu tkanki kostnej, chrzęstnej, łącznej i nerwowej. Zdaniem Adamsa Somerville`a Dicsona wyboczenie kręgosłupa oraz jego rotacja SA wtórne, a zmniejszenie kifozy piersiowej ma charakter pierwotny prowadząc do progresji skoliozy. Nazwa boczne skrzywienie kręgosłupa stanowi określenie geometryczne i nie informuje o jego przyczynach. Skolioza jest choroba ogólnoustrojową, powodującą zmiany wtórne w narządzie ruchu oraz układach oddychania i krążenia.

PODZIAŁ SKOLIOZ WG. COBBA

I.Skoliozy czynnościowe

II.skoliozy strukturalne

1-kostnopochodne(osteopatyczne)

-torakopochodne

-układowe

-wrodzone

2-nerwopochodne(neuropatyczne)

-wrodzone

-porażenie wiotkie

-porażenie spastyczne

-inne

3-mięśniopochodne(miopatyczne)

-wrodzone

-dystrofie mięśniowe

-inne

4-idiopatyczne – o nie ustalonej etiologii

PODZIAŁ WG ŻUKA I DZIAKA

1-skoliozy wrodzone

-kostnopochodne

-mięśniopochodne

-kostno – nerwowo – mięśniowo pochodne

-kifoskoliozy

-w przebiegu nerwiakowłókniakowatości

2-skoliozy rozwojowe

-neurogenne(porażenia wiotkie i spastyczne)

-mięśniopochodne(dystrofie mięśniowe, atonia mięśniowa)

-choroby systemowe(układowe)

-zaburzenia i zniekształcenia klatki piersiowej

3-skoliozy idiopatyczne

Wrodzone boczne skrzywienia kręgosłupa kostno pochodne:

-wady segmentacji kręgosłupa

-wyraźne wrodzone niedorozwoje kręgów lub żeber

-kręgi klinowe

-wrodzone ubytki kręgów

-zrosty międzykręgowe, wyrostków stawowych, żebrowo – kręgowe, żeber.

Wrodzone boczne skrzywienia kręgosłupa kostno – Nerwo – mięśniopochodne

-nie ograniczają się tylko do trzonów kręgowych, wyrostków stawowych lub żeber

-zmiany występują również w obrębie łuków, które nie zrastają się i nie zamykają kanału kręgowego, powstaje często tzw. tarń dwudzielna.

Wrodzone boczne skrzywienia mięśniopochodne

-występują rzadko

-bezpośrednia przyczyna – płodowe bliznowacenia mięśni tzw. płodowa dystrofia mięśni

-bocznym skrzywieniom najczęściej towarzysz nadmierne przodowy gięcie kręgosłupa

Wrodzone boczne skrzywienia nerwopochodne

-powstają w nerwiak włókniakowej chorobie Recklinghausen, mnogie guzki w skórze, zmiany barwnikowe skóry oraz skłonność do występowania glejaków i oponiaków w mózgu

-skoliozy są najczęściej krótkołukowe i wykazują duże tyłowygięcie kifoskoliozy, komponent kątowego zgięcia kręgosłupa w płaszczyźnie przednio – tylnej przeważa nad bocznym skrzywieniem.

Nabyte boczne skrzywienia o znanej etiologii

1-nabyte rozwojowe boczne skrzywienia kręgosłupa ściśle związane z osobniczym rozwojem

Czynniki wywołujące skrzywienie:

-niedowłady lub porażenia wiotkie lub spastyczne

-dystrofia mięśniowa

-atrofie mięśniowe, choroba Friedreicha, jamistość rdzenia, guzy rdzenia, stwardnienie rozsiane

-uszkodzenia i chorobowe zniekształcenia klatki piersiowej

-choroby układowe tj. dystrofie (kostne, chrzęstno kostne, łącznotkankowe), zaburzenia przemiany materii, hormonalne i enzymatyczne.

2-nabyte nawykowe skrzywienia kręgosłupa – czynniki funkcjonalne, które :

-zaburzają czynność elementów odpowiednich za utrzymanie prawidłowej postawy, krótkotrwałe, przedłużające utrzymanie pozycji nieprawidłowych, przeciążenia odcinkowe.

BOCZNE IDIOPATYCZNE SKRZYWIENIA KRĘGOSŁUPA – powstają tylko i wyłączne u dzieci i młodzieży, w okresie wzrostu, częściej dziewcząt niż u chłopców, częściej skierowane wypukłością w lewo niż w prawo.

TYPY LOKALIZACJI SKOLIOZ IDIOPATYCZNYCH WG SCHULTHESSA

1-pierwotne skrzywienie piersiowo – szyjne (poziom D1 – D5; szczyt D3; wypukłość w lewo)około 1,5%

2-pierwotne skrzywienie piersiowe piersiowe – około 44% (poziom D6 – D12, szczyt D9, zazwyczaj prawostronne około 90% - dolne wyrównawcze L1-L4, górne D1-D5, słaba kompensacja i najwieksza tendencja do progresji)

3-pierwotne skrzywienia piersiowo – lędźwiowe (D7,8 – L1,1; zazwyczaj lewostronne. Gorsza kompensacja od [2]

4-pierwotne skrzywienie lędźwiowe (D11,12 – L3,4, wypukłość w lewo, odcinki wyrównawcze L4-5, D4-10; skrzywienia późne, niskie wartości Katowe)

5-podwójne pierwotne skrzywienie piersiowe i lędźwiowej (D5,6 – D11,12 – w prawo; d11,12 – L3,4 w lewo)

TYPY CHRONOLOGOCZNE (dotyczące tylko skolioz idiopatycznych)

1-niemowlęcy – przed 3 rokiem życia, najczęściej miedzy 6-24 miesiącem życia, głównie dotyczy chłopców, pierwotnie piersiowe, lewostronne, rzadko pierwotne podwójne). Podtypy:

-skolioza niemowlęca postępująca , o największej tendencji do progresji, zaniedbania, skolioza powyżej 100 stopni.

-skolioza niemowlęca cofająca się – ustępuje najczęściej samoistnie przed ukończeniem 4 roku życia, czasem nieco później

2-dzieciecy – między 3 a 10 rokiem życia, najczęściej 5-8 r. ż, u dziewcząt, prawostronne, długi okres progresji.

3-młodzieńczy – między 10 a 14 r. ż, najczęstsza i najbardziej charakterystyczna prawostronna skolioza.

PODZIAŁ SKOLIOZ ZE WZGLĘDU NA KĄT SKRZYWIENIA I OGÓLNE ZASADY LECZENIA

Wg Grucy i Wejsfloga

I° 0 -30 – ćwiczenia lecznicze

II° 30-60 - gorset

III° 60 – leczenie operacyjne

Wg Cobba

I ° 10-20 – ćwiczenia lecznicze

II° 20-40 – gorset i ćwiczenia lecznicze

III ° 40 – leczenia operacyjne i ćwiczenia lecznicze