2. Właściwości mechaniczne: wytrzymałość na rozciąganie(Rm), granica plastyczności(Re), wydłużenie(A), przewężenie(Z), praca łamania, twardość. Metody ich wyznaczania.

a) statyczna próba rozciągania (pr Hooke’a σ=Eε)- Rm, Re, A, Z

b) twardość- pomiar polega na wciskaniu w materiał wgłębnika. Jako miarę twardości przyjmuje się iloraz siły obciążającej przez powierzchnię powstałego odcisku lub głębokość odcisku.

Podstawowe metody pomiaru twardości

Brinella HB=0,102 F/s- do materiałów miękkich, średnio-twardych

Vickersa HV=0,102 F/s- do wszystkich materiałów

Rockwella C- miarą jest odl. wgłębienia od pow. bazowej- do mat. twardych (HRC~0,1HV)

c) próba udarności- bada się odpowiedź materiału na obciążenie dynamiczne (uderzenie) -młot Sharpy’ego- wyznacza pracę łamania (oznaczamy lit K oraz lit podającą rodzaj karbu np KU - praca łamania dla próbki z karbem U, KV - praca łamania dla próbki z karbem V.) [J- jednostka], w tej próbie wyznaczamy również udarność.

’

29. Temperatura przejścia plastyczno-kruchego w stalach. Wpływ struktury i dodatków stopowych na przejście plastyczno-kruche. Stal do pracy w obniżonych temperaturach.

Temperatura przejścia plastyczno-kruchego – temperatura poniżej której występuje skokowy spadek udarności stali. Dzięki wprowadzeniu do stali dodatków stopowych można uzyskać niską temperaturę przejścia plastyczno kruchego (wysoką udarność w niskich temperaturach). Zanieczyszczenia tj. S i P, gazy O podwyższają temperaturę przejścia plastyczno-kruchego. (negatywne zjawisko). Stale do pracy w obniżonych temperaturach (zakres temp ich stosowania wynosi 20 ^oC do - 273 ^oC). Obniżenie temperatury, zwłaszcza znacznie poniżej 0 ^oC, powoduje wzrost granicy plastyczności i wytrzymałości, z równoczesnym zmniejszeniem plastyczności. Przykłady- SSPW z mikrododatkami, stale niklowe normalizowane i ulepszane cieplnie, stale specjalne austenityczne chromowo-niklowe typu 18/8 i chromowo - manganowe z dodatkami niklu i azotu.