•Wg WHO co czwarty (25%) pacjent zgłaszający się do lekarza cierpi na problemy natury psychologicznej wymagającej psychoterapii •9% pacjentów stoi na progu zaburzeń psychicznych •31% wykazuje objawy świadczące o problemach psychicznych Formy psychoterapii 1.Psych. indywid.– spotkania terapeutyczne, w których uczestniczy jedynie osoba poddająca się psychoterapii (i jej psychoterapeuta) 2.Psych. grupowa - w której bierze udział kilka osób i jeden bądź dwóch terapeutów. -W psych.indywidualnej, pacjent (klient) zajmuje się tylko swoimi problemami, a uwaga psychoterapeuty jest skupiona na nim i wszelkie poruszane na spotkaniu problemy, dotyczą jedynie pacjenta uczestniczącego w procesie terapeutycznym •W psych. grupowej pojedyncza osoba może przez całe spotkanie nie opowiedzieć nic o sobie, nie może zająć się bezpośrednio własnym problemem, zajęcia są bowiem skoncentrowane na problemach wszystkich osób z grupy. Jednak mimo że psychoterapia grupowa nie zawsze daje pacjentowi przestrzeń do wyrażenia siebie, niesie ze sobą sporo pozytywów. -Grupowa forma psychoterapii pozwala na doświadczenie jedności z grupą, zdobycie zaufania do ludzi, daje wsparcie i możliwość otworzenia się na innych, pokazuje , że pacjent nie jest sam ze swoimi problemami, że są osoby, które mają podobne trudności. -Psychoterapia prowadzona zarówno w indywidualnej jak i grupowej formie może być stosowana łącznie i rozłącznie. -Każda z tych form psychoterapii ma bowiem nieco inne cele oraz inne metody działania -Podczas pierwszego spotkania z psychologiem, przy tworzeniu kontraktu między pacjentem, a psychoterapeutą ustala się zakres i formę pomocy. Można również zadecydować, czy pacjent wymaga psychoterapii indywidualnej, grupowej czy zalecane byłyby obie formy reprezentowanej przez psychoterapeutę oraz techniki jakie stosuje w terapii, wyróżnia się współcześnie kilka podstawowych podejść Podejście psychodynamiczne •Za podst. czynnik leczniczy uważa się „wgląd", czyli uświadomienie sobie przez klienta ukrytych motywów oraz mechanizmów będących przyczyną doświadczanych problemów. •Techniki: interpretacja oraz wyjaśnianie genezy zgłaszanych objawów i dolegliwości. Zgodnie ze współczesną teorią psychoanalityczną źródłem aktualnie przeżywanych przez klienta trudności jest urazowy charakter jego wczesnodziecięcych doświadczeń w relacji z rodzicami, w związku z czym terapia skupia się głównie na analizie tej sfery życia człowieka. Podejście behawioralne -Opiera się założeniu, że wszystkie reakcje człowieka są wyuczone, w związku z czym przy zastosowaniu metod wywodzących się z teorii uczenia się można wyeliminować nawyki nie przystosowawcze wprowadzając w ich miejsce nową, poprawiającą życia aktywność życia – jakość -Terapia behawioralna skupia się na aktualnych zachowaniach jednostki, w odróżnieniu od psychoanalizy, która zajmuje się chronologią powstawania zaburzeń. Formy pracy terapeutycznej behawiorystów są zróżnicowane w zależności od rodzaju sytuacji problemowej zgłaszanej przez klienta. Przykładem są techniki relaksacyjne i metody polegające na modelowaniu (terapeuta demonstruje klientowi pożądane zachowanie, które ten następnie powtarza dopóty, dopóki nie osiągnie perfekcji w jego wykonaniu). Terapia CBT – Poznawczo-Behawioralna-Rozkłada problemy na mniejsze składniki, dzięki czemu łatwiej możemy je zrozumieć Sytuacja -Problem-Wydarzenie, z którymi zawsze są związane nasze: Myśli - Uczucia- Odczucia Fizyczne –Działania	spotkań psychoterap. Formy psychoterapii: 1.indywidualna, 2.grupową, 3. rodzin i małżeństw 4. kompleksowa ad1.Psychoterapia indywidualna - jest to bezpośredni kontakt psychoterapeuty z pacjentem, oparty na silnym związku tych dwóch osób i przebiegający w warunkach szczególnej intymności. •Uważa się za klasyczną postać psychoterapii •Zakłada by miejsce i czas spotkań psychoterapeuty z pacjentem sprzyjały szczerej i swobodnej rozmowie Kryteria: -norma intelektualna, -pozytywna motywacja do zmian, -chęć pracy nad sobą i z samym sobą, -ujmowanie własnych problemów w kategoriach problemów intra a nie inter -główną formą oddziaływania na pacjenta, staje się „rozmowa terapeutyczna”. Techniki stosowane w psych.indywidualnej: •sterowane wyobrażenia, •Desensytyzacja (odwrażliwianie - proces terapeutyczny polegający na redukowaniu intensywności reakcji lękowej przez konstruowanie sytuacji, w których osoba (w rzeczywistości lub w wyobraźni) może skonfrontować się ze złagodzoną wersją swoich doświadczeń •granie ról i hipnoza ad2.Psych. grupowa spotkania terapeutyczne, w których bierze udział kilka osób (7-11) mających wspólny cel •Celem jest poprawa funkcjonowania, a ich praca polega na poznawaniu siebie i poprawie relacji z innymi. •Pracę z grupą określa się „pracą indywidualną na tle grupy”, co oznacza , że uwaga terapeuty koncentruje się głównie na procesach interpersonalnych w grupie. •W psychoterapii grupowej, pracuje się na procesach zachodzących w grupie terapeutycznej, w której istotne są zarówno relacje interpersonalne między pacjentami należącymi do danej grupy, jak i naturalna zdolność grupy do wywoływania pożądanych zmian u poszczególnych pacjentów. -Każdy z wymienionych elementów wpływa na kolejno następujący po sobie element. -Nasze myśli na temat danego problemu wpływają na to, co czujemy i jak się czujemy fizycznie i emocjonalnie, a to z kolei zmienia nasze działania w tym zakresie Przykład: Na większość sytuacji można zareagować pozytywnie lub negatywnie, w zależności od tego, co o danej sytuacji myślimy: Sytuacja: Wstałaś i czujesz, że masz kiepski nastrój dzień, masz dość wszystkiego, postanawiasz wyjść na zakupy. Idąc ulicą, dostrzegasz znajomą osobę, która Cię mija i, jak sądzisz ignoruje Ciebie (myśli, nasza ocena) Reakcja: NegatywnaPozytywna Myśli: Ignoruje mnie – nie lubi mnie Wygląda na pogrążoną w myślach – może coś u niej nie tak? -Różny tok myślenia w tej samej sytuacji spowodował odmienne efekty. Nasze myśli miały wpływ na nasze uczucia i na nasze działania -Jeśli wrócimy do domu z poczuciem depresji, będziemy nadal myśleć, o tym co się stało, co doprowadzi do dalszego pogorszenia samopoczucia. -Jeśli skontaktujemy się ze znajomą osobą, jest szansa na poprawę naszego samopoczucia. -W przeciwnym razie, nie da się wyjaśnić nieporozumienia i poczujemy się jeszcze gorzej. Terapia CBT Odczucia emocjonalne: Przygnębienie, smutek, poczucie odtrącenia Zaniepokojenie drugą osobą Reakcje fizjologiczne: Skurcze żołądka, brak energii, mdłości Dobre samopoczucie Działanie: Wracasz do domu i unikasz znajomej osoby Kontaktujesz się ze znajomą, by upewnić się, że u niej jest wszystko w porządku Kiedy stosuje się terapię poznawczo-behawioralną (CBT)? 1.Zaburzenia seksualne 2.Złość i zaburzenia kontroli impulsów 3.Problemy i zaburzenia wieku dziecięcego	•Psychoterapia grupowa może być prowadzona w zarówno w grupach zamkniętych (gdy wszyscy członkowie danej grupy rozpoczynają i kończą leczenie w tym samym czasie) oraz •w grupach otwartych (członkowie nie spełniają powyższego warunku). •Lepsze rezultaty osiągają pacjenci pracujący w grupach zamkniętych, w których liczebność grupy nie przekracza od 12 do 15 osób. •Przed rozpoczęciem pracy w grupie, terapeuta wspólnie określa warunki spotkań z uczestnikami poprzez podpisaniu kontraktu, który określa: •czas trwania terapii, częstotliwość spotkań oraz •normy obowiązujące w grupie (począwszy od obowiązku regularnego i punktualnego przychodzenia, na swobodzie wypowiedzi kończąc) Czynniki leczące w psychoterapii grupowej -Wzbudzenie nadziei na rozwiązanie problemów, pozbycie się zaburzeń -Poczucie, że inni również borykają się z tymi samymi problemami likwiduje towarzyszące pacjentom przekonanie o ich negatywnej wyjątkowości. -Czynnikiem leczącym stają się również informacje zwrotne, które w czasie terapii pacjent otrzymuje od grupy. -Pozytywny wpływ na pacjenta mają również pożądane zachowania demonstrowane przez członków grupy oraz wsparcie, którego źródłem jest grupa terapeutyczna ad3.Psych.rodzinna 2 warianty:terapia pacjenta, najczęściej dziecka w grupie rodzinnej lub cała grupa osób tworzących rodzinę zajmuje pozycję "zbiorowego pacjenta". W obu wariantach występuje analiza sposobu funkcjonowania systemu rodzinnego, przebiegu interakcji i wzorców komunikowania się są etapem pośrednim mającym doprowadzić do wyleczenia osoby chorej lub całej rodziny. ad4.Psych. kompleksowa - stanowi komplementarne oddziaływanie wzbogacone zajęciami z muzykoterapii, choreoterapii, i młodzieńczego, np. zespół nadpobudliwości psychoruchowej z nieuwagą (ADHD) 4.Chroniczne bóle 5.Ogólne problemy zdrowotne (pomoc w zmianie negatywnych nawyków zdrowotnych - żywienie, palenie, zmniejszenie stresu) 6.problemy małżeńskie Psychoterapia współczesna •Większość współczesnych psychoterapeutów w terapii wykorzystuje zasady, koncepcje i techniki wywodzące się z różnych szkół teoretycznych. •Takie zintegrowane podejście do procesu pomagania wymaga dużej wrażliwości, elastyczności i wszechstronności w porównaniu do podejść opartych na jednym modelu teoretycznym.	psychorysunku i pracy z ciałem. -dbywa się zwykle w oddziałach szpitalnych dziennych lub całodobowych, społeczność terapeutyczna to pacjenci i personel a podstawową formą leczenia jest udział w grupie psychoterapeutycznej. -Psychoterapia może być krótkoterminowa (6-8 sesji) lub długoterminowa (kilka miesięcy lub lat). Podejścia w terapii rodzinnej •systemowe (psychoterapeuta pracuje ze wszystkimi członkami rodziny, chociaż problem jako zaburzenie dotyczy jednego członka rodziny)źródłem patologii nie jest jednostka, a cały system czyli rodzina •niesystemowe (patologia przypisywana jest jednostce i temu założeniu podporządkowane są wszystkie relacje i zabiegi terapeutyczne) Psychoterapia małżeńska •Adresowana jest do małżeństw oraz par, których wspólne życie nie układa , stanowi źródło konfliktów , występuje brak komunikacji i dominują negatywne emocje. Podejścia w psychoterapii małżeńskiej: Psychoterapia czerpie doświadczenia zarówno z terapii indywidualnej jak i grupowej, przy czym w oddziaływaniach terapeutycznych zwraca się uwagę przede wszystkim na wypracowanie właściwego poziomu porozumienia i komunikacji między partnerami. Terapia ułatwia wyrażanie własnego stanowiska, emocji, uczuć, pomaga sprecyzować wymagania partnerów względem siebie. Psychoterapia - to proces wykorzystania wiedzy psychologicznej w relacji: terapeuta – klient, mający na celu wprowadzenie zmian w życiu jednostki i skutkujących poprawą jej samopoczucia, wzrostem efektywności funkcjonowania w różnych dziedzinach życia (rodzinnego, osobistego, zawodowego i in.) Zakres psychoterapii •od zaburzeń osobowości, nerwic czy chorób psychosomatycznych do problemów egzystencjalnych oraz relacyjnych. •W zależności od koncepcji ludzkiego zachowania,