OSTRY ZESPÓŁ WIEŃCOWY – to choroba niedokrwienna serca mięśniowego.
Jest to zespół kliniczny spowodowany zwykle ustaniem przepływy krwi przez tętnice wieńcowe w skutek jej całkowitego zamknięcia.
Termin ten zawiera trzy jednostki chorobowe z ostrymi objawami choroby wieńcowej:
Zawał mięśnia sercowego(AMI) z uniesieniem odcinka ST –STEMI.
Zawał mięśnia sercowego bez uniesienia odcinka ST – NSTEMI.
Niestabilna dusznica bolesna – UAP.
Dusznica bolesna ( dławica piersiowa)- oznacza ból w klatce piersiowej pochodzenia sercowego wskazujący na niedokrwienie mięśnia sercowego z powodu dużego zwężenia naczyń wieńcowych utrudniającego dopływu utlenowanej krwi do mięśnia sercowego.
Bóle dławiące występują w czasie wysiłku( ból wysiłkowy), gdzie zwężenie światła tętnicy wieńcowej wynosi 75%, a w spoczynku, gdy zwężenie tętnicy wynosi 90%.
Objawy kliniczne:
Ból zamostkowy tępy określany jako ściskający, dławiący, uczucie gniecenia. Ból może promieniować do ramienia, szyi, żuchwy, łopatki lub nadbrzusza, spłycenie oddechu, czkawka. Objawom towarzyszą nudności, wymioty, pocenie się, tachykardia, omdlenia. Nie specyficzne objawy u osób starszych i chorych na cukrzycę: tj zawroty głowy, splątanie, spadek RR krwi mogą być przejawem bezbólowego niedokrwienia.
Postacie dławicy:
Stabilna dławica piersiowa – ból pojawia się o stałym nasileniu przy tym samym wysiłku fizycznym. Ból ustępuje po odpoczynku lub zażyciu Nitratów 0,4 mg jeden wziew do 1,2mg max.
Niestabilna dławica piersiowa – ból zamostkowy i duszność pojawia się po wysiłku, ale nie ustępuje po spoczynku, zmienia się jego nasilenie ale ustępuje po podaniu mitratów.
Cechy:
Obniżenie poziome odcinka ST w stosunku do liii izoelektrycznej.
Płaski lub ujemny załamek T.
Dławica PRINZMETALA – skurcz tętnicy wieńcowej prowadzący do niedokrwienia lub zawału serca zwykle występujący w miejscu usytuowania blaszki miażdżycowej. Ból pojawia się gwałtownie budząc chorego ze snu.
Cechy:
Uniesienie odcinka ST podczas bólu w klatce piersiowej, po ustąpieniu bólu EKG wraca do normy.
Badania:
EKG ( elektrokardiograficzne) w okresie bólu dławiącego stwierdza się objawy ostrego niedokrwienia pod postacią zmian klasycznych – obniżenie odcinków ST i odwrócenie załamków T daje podejrzenie niepełno ściennego niedokrwienia. Natomiast dławica prinzmetala i niedokrwienie pełnościenne powodują uniesienie odcinków ST podobne do objawów ostrego zawału serca.
Badanie laboratoryjne – oznaczenie aktywności enzymów pochodzenia sercowego: CK( Fosfokinaza keratynowa), CK- MB( mioglobina),
troponiny T i I, ASPAT, ALAT( aminotransferaza asparginianowa), stężenie elektrolitów, kreatyniny, badanie układu krzepnięcia, badanie poziomu glukozy.
Postępowanie i leczenie.
Unieruchomienie i ułożenie w pozycji z uniesieniem tułowia.
Ocena saturacji i tlenoterapia bierna 3-4l|min przez maskę tlenową.
Ocena RR krwi.
Podłączenie pod kardiomonitor, wykonanie12 odprowadzeniowego EKG i ciągłe monitorowanie pracy serca, tętna, saturacji, RR krwi.
Postępowanie wg. MONA:
M- podanie Morfiny 3-5 mg i.v. dawkę można powtarzać don ustąpienia bólu max do 10mg. ( dawki frakcjonowane).
O – tlenoterapia bierna 4-6l|min.
N – Nitraty 0,8-1.2mg pod język wziewnie lub tabletka 1 mg( 1 tablekka) pod język pod kontrolą RR, można podać przy ciśnieniu skurczowym >100mgHg.
A – Aspiryna ( kwas acetylosalicylowy) 300mg.
Może być podawana Heparyna w bolusie 80j \ kg. m. c.i.v., następnie we wlewie kroplowym 15j | kg.m.c.|h
Pomocne mogą być leki Bera- adrenolityczne stosowane szczególnie u chorych z tachykardią i nadciśnieniem: Metoprolol w trzech kolejnych dawkach po 5mg. i.v., Atenolol lub Esmolol