Globalizm
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Globalizm – zbiór przekonań i poglądów dotyczących globalizacji, która w globalizmie jest najczęściej oceniana pozytywnie i uznawana za najważniejszy proces zachodzący we współczesnym świecie. Wiele twierdzeń globalizmu (a w szczególności bezkrytyczne podejście do globalizacji) krytykowane jest przez anty- i alterglobalistów. Globalizm może też oznaczać pewien kierunek polityki nastawiony na skalę globalną lub globalny wymiar zjawisk społecznych.
Spis treści [ukryj] |
|---|
Globalizm jako zbiór poglądów na temat globalizacji [edytuj]
Globalizm uznaje globalizację za najważniejszy proces zachodzący we współczesnym świecie, którego długofalowe skutki będą pozytywne. Globalizacja pociągać ma za sobą wzrost ogólnego dobrobytu, wolność i emancypację jednostek, rozprzestrzenienie się pozytywnych wartości (np. demokracji czy praw człowieka).
Część autorów (szczególnie związana z ruchem alterglobalistycznym) uważa natomiast globalizm za współczesną ideologię, ściśle powiązaną z założeniami neoliberalizmu i umacniającą amerykańską hegemonię oraz podział świata na bogatą Północ i biedne Południe.
Manfred B. Steger wyróżnia sześć tez, na których opiera się tak rozumiany globalizm[1]:
globalizacja to liberalizacja i integracja rynków,
globalizacja jest nieunikniona (There is No Alternative),
globalizacja nie jest procesem sterowanym, lecz jest w głównej mierze wynikiem działania sił wolnorynkowych,
w długiej perspektywie czasu wszyscy skorzystają na globalizacji,
z globalizacją wiąże się demokratyzacja,
globalizacja wymaga walki z terroryzmem.
Globalizm jako kierunek polityki [edytuj]
Globalizm jako kierunek polityki czy rodzaj poglądów politycznych przeciwstawiany jest regionalizmowi. Regionalizm jest tu pojmowany jako rodzaj polityki skupiony na celach pewnego regionu (najczęściej państwa), takich jak: obrona suwerenności, zwiększenie jego bogactwa, znaczenia czy relatywnej potęgi w stosunku do innych regionów. Za pewną formę regionalizmu można uznać nacjonalizm.
W przeciwieństwie do niego globalizm skupia się na globalnych strukturach instytucjonalnych i często wiąże się z następującymi poglądami[2]:
rząd światowy jest dobrem, do którego należy dążyć,
globalne zarządzanie (global governance) jest lepsze od rozwiązywania problemów na poziomie narodowym,
powinna nastąpić harmonizacja systemów prawnych poszczególnych krajów,
suwerenność i autonomia krajów powinny zostać ograniczone na rzecz struktur międzynarodowych,
umowy międzynarodowe powinny być zawierane z punktu widzenia globalnych potrzeb, a nie narodowych interesów stron.
Tak rozumiany globalizm bliski jest kosmopolityzmowi czy internacjonalizmowi.
Globalizm jako globalny wymiar zjawisk społecznych [edytuj]
Powyższe ujęcia widzą w globalizmie pewien zbiór postaw czy poglądów charakterystycznych dla przełomu XX i XXI wieku. Dla niektórych autorów (np. dla Josepha Nye'a) globalizm oznacza natomiast globalny wymiar zjawisk społecznych i jako taki nie jest przypisany do jednej epoki historycznej[3]. Poszczególne epoki różnią się między sobą skalą globalizmu, a więc stopniem powiązania oraz zakresem przepływów o charakterze globalnym. W tych ujęciach globalizacja traktowana jest jako proces zwiększania się globalizmu.
------------------------------------------------------------------------