Wykł. II
Temat : pielęgniarstwo jako nauka. Rola
Cechy konstytutywne nauki
Swoisty język
System twierdzeń i praw (paradygmat)
Przedmiot badań
Swoiste metody badań
Umiejętności
Czytanie ze zrozumieniem
Myślenie
Zręcznie podejmowanie decyzji
Pozwoli ci na
Stawiać odpowiednie pytania
Poszukiwać w literaturze naukowej
Oceniać zawarte w innych opracowaniach wyniki badań, które będziesz mógł użyć w swojej praktyce.
Pytania:
Co powoduje że w jednej grupie pacjentów z wrodzona wadą serca leczenie jest efektywne a w drugiej nie?
Jakie są efekty modułowego nauczania w przedmiotach klinicznych?
Jakie badania zostały przeprowadzone w zakresie ustalenia barier w przesiewowych badaniach dotyczących raka jelita grubego wśród mężczyzn w Polsce, a jakie na świecie?
Jakie jest obecny stan nadań nad leczeniem dotykiem?
Czy wyniki uzyskane w badaniach nad leczeniem bólu są gotowe do użycia w praktyce pielęgniarskiej?
Znaczenie badań w pielęgniarstwie
Profesjonalne pielęgniarki stale rozszerzają swoją wiedzę, aby zapewnić pacjentom opiekę na jak najwyższym poziomie.
Poprzez kreatywne podejście do znanych im oraz nowych problemów zdrowotnych
Poprzez tworzenie innowacyjnych programów, które w rzeczywisty sposób zmieniają poziom życia ludności.
Poprzez rozwijanie wiedzy na temat biologicznych, behawioralnych i środowiskowych czynników wpływających na zdrowotne decyzje pacjentów.
Temat do opracowania ; etyka badacza (Internet) [świadoma zgoda ], zasady dobrej praktyki w badaniach naukowych, ochrona dóbr osobistych (prawa człowieka, prawa pacjenta, ustawa o ochronie danych osobowych )respondenta i ochrona własności intelektualnej. (ustawa o ochronie własności intelektualnej – przeciwdziałanie plagiatu)
Ochrona dóbr osobistych
Artykuł 17 powszechna deklaracja praw człowieka
Każdy człowiek, zarówno sam jak i wespół z innymi, ma prawo do posiadania własności.
Nie wolno nikogo samowolnie pozbawiać jego własności.
Karta praw pacjenta
18. Prawo do wyrażenia osobiście lub przez przedstawiciela ustawowego sprzeciwu na wykonanie sekcji zwłok w zakładach opieki zdrowotnej (art. 24 ust. 3 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej).
19. Prawo do dostępu do dokumentacji medycznej na wniosek pacjenta, jego przedstawiciela ustawowego lub osoby przez niego upoważnionej, a w razie śmierci - osoby przez pacjenta upoważnionej do uzyskania dokumentacji w przypadku jego zgonu w formie m.in.: wglądu w zakładzie opieki zdrowotnej lub poprzez odpłatne sporządzenie jej wyciągów, odpisów, kopii (art. 18 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej; § 52 rozporządzenia w sprawie dokumentacji medycznej).
20. Prawo do ochrony danych zawartych w dokumentacji medycznej oraz innych związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych (art. 27 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z późn. zm.); art. 18 ust. 2 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej; § 52 ust. 2 rozporządzenia w sprawie dokumentacji medycznej).
21. Prawo do zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem uzyskanych przez personel medyczny w związku z wykonywaniem zawodu z uwzględnieniem wyjątków przewidzianych w przepisach prawa (art. 40 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty; art. 21 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej; art. 29 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej).
22. Prawo do przechowywania wartościowych rzeczy w depozycie zakładów opieki zdrowotnej przeznaczonych dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych (art. 19b ustawy o zakładach opieki zdrowotnej).
Prawa pacjenta w szpitalu
5. Wyrażenia zgody (obok zgody lekarza) na uczestnictwo innych osób poza personelem medycznym niezbędnym ze względu na rodzaj udzielanego Tobie świadczenia zdrowotnego (art. 36 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty).
6. Wyrażenia zgody na uczestnictwo podczas udzielania Tobie świadczeń zdrowotnych: studentów nauk medycznych, lekarzy oraz innego personelu medycznego, w przypadku demonstracji o charakterze wyłącznie dydaktycznym, jeżeli Jesteś pacjentem kliniki, szpitala akademii medycznych, medycznej jednostki badawczo-rozwojowej lub innej jednostki uprawnionej do kształcenia wyżej wymienionych (art. 36 ust. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty).
Psychiatry
9. Wyrażenia odrębnej zgody lub zgody Twojego przedstawiciela ustawowego na świadczenia zdrowotne stwarzające podwyższone ryzyko takich jak:
1) punkcja podpotyliczna lub lędźwiowa przeprowadzana w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego lub podania leków;
2) leczenie metodami śpiączkowymi (śpiączki atropinowe, śpiączki insulinowe);
3) leczenie elektrowstrząsami.
Masz prawo również do otrzymania od lekarza informacji o dających się przewidzieć skutkach świadczeń zdrowotnych wymienionych powyżej (§ 1 i § 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 4 sierpnia 1995 r. w sprawie wykazu świadczeń zdrowotnych wymagających odrębnej zgody pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego (Dz. U. Nr 100, poz. 503)).
10. Uprzedzenia Cię o zastosowaniu wobec Twojej osoby środka przymusu bezpośredniego przed tym zanim środek ten zostanie podjęty oraz zachowania szczególnej ostrożności i dbałości o Twoje dobro przez personel medyczny w trakcie stosowania środka przymusu bezpośredniego (art. 18 ust. 4 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego).
Dzieci
5. Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat szesnastu wymagana jest również (obok zgody Twojego przedstawiciela ustawowego) Twoja zgoda na wykonanie badania lub udzielenie innego świadczenia zdrowotnego. W przypadku zastosowania zabiegu operacyjnego albo metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko dla Ciebie jest wymagana również (obok zgody Twojego przedstawiciela ustawowego) Twoja zgoda w formie pisemnej (art. 34 ust. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty).
6. Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat szesnastu, masz prawo do wyrażenia sprzeciwu na pobranie po śmierci komórek, tkanek i narządów (art. 5 ust. 3 ustawy o transplantacji).
7. Jeżeli jesteś małoletnim i ukończyłeś szesnasty rok życia lub nie ukończyłeś szesnastego roku życia i jesteś w stanie z rozeznaniem wypowiedzieć opinię w sprawie swego uczestnictwa w eksperymencie medycznym lub badaniu klinicznym (po poinformowaniu Cię o istocie, znaczeniu, skutkach i ryzyku tego badania), konieczne jest wyrażenie w formie pisemnej Twojej świadomej zgody na udział w powyższych obok zgody Twojego przedstawiciela ustawowego (art. 25 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty; art. 37 b ust. 2 pkt 4 i art. 37h ust. 1 pkt 1 prawa farmaceutycznego).
8. Wyrażenia w każdej chwili cofnięcia zgody na udział w badaniu klinicznym lub eksperymencie medycznym bądź wycofania się w każdej chwili z tego badania lub eksperymentu (art. 27 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty; art. 37h ust. 1 pkt 3 i art. 37 b ust. 2 pkt 2 prawa farmaceutycznego).
10. Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat trzynastu masz prawo do wyrażenia zgody na pobranie od Ciebie szpiku na rzecz Twojego rodzeństwa, jeżeli nie spowoduje to dającego się przewidzieć upośledzenia sprawności Twojego organizmu (art. 12 ust. 3 ustawy o transplantacji).
11. Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat szesnastu masz prawo do złożenia wniosku do sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce Twojego zamieszkania o zgodę na pobranie od Ciebie szpiku lub komórek krwiotwórczych krwi obwodowej w sytuacji gdy ma miejsce bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia Twojego rodzeństwa (art. 12 ust. 4 ustawy o transplantacji).
Ustawa o ochronie danych osobowych
Art. 1. 1. KaŜdy ma prawo do ochrony dotyczących go danych osobowych.
Przetwarzanie danych osobowych moŜe mieć miejsce ze względu na dobro publiczne,
dobro osoby, której dane dotyczą, lub dobro osób trzecich w zakresie i trybie określonym
ustawą.
Art. 2. 1. Ustawa określa zasady postępowania przy przetwarzaniu danych osobowych oraz
prawa osób fizycznych, których dane osobowe są lub mogą być przetwarzane w zbiorach
danych.
3. W odniesieniu do zbiorów danych osobowych sporządzanych doraźnie, wyłącznie ze
względów technicznych, szkoleniowych lub w związku z dydaktyką w szkołach wyŜszych, a
po ich wykorzystaniu niezwłocznie usuwanych albo poddanych anonimizacji, mają
zastosowanie jedynie przepisy rozdziału 5.
2. Ustawę stosuje się również do:
2) osób fizycznych i osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niebędących osobami
prawnymi, jeŜeli przetwarzają dane osobowe w związku z działalnością zarobkową,
zawodową lub dla realizacji celów statutowych - które mają siedzibę albo miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
albo w państwie trzecim, o ile przetwarzają dane osobowe przy wykorzystaniu środków
technicznych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 6. 1. W rozumieniu ustawy za dane osobowe uwaŜa się wszelkie informacje dotyczące
zidentyfikowanej lub moŜliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej.
Art. 23. 1. Przetwarzanie danych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy:
4) jest niezbędne do wykonania określonych prawem zadań realizowanych dla dobra
publicznego,
25.2. Przetwarzanie danych w celu innym niŜ ten, dla którego zostały zebrane, jest dopuszczalne,
jeŜeli nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą, oraz następuje:
1) w celach badań naukowych, dydaktycznych, historycznych lub statystycznych,
Art. 27. 1. Zabrania się przetwarzania danych ujawniających pochodzenie rasowe lub
etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynaleŜność
wyznaniową, partyjną lub związkową, jak równieŜ danych o stanie zdrowia, kodzie
genetycznym, nałogach lub Ŝyciu seksualnym oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o
ukaraniu i mandatów karnych, a takŜe innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym
lub administracyjnym.
Przetwarzanie danych, o których mowa w ust. 1, jest jednak dopuszczalne, jeŜeli:
7) przetwarzanie jest prowadzone w celu ochrony stanu zdrowia, świadczenia usług
medycznych lub leczenia pacjentów przez osoby trudniące się zawodowo leczeniem
lub świadczeniem innych usług medycznych, zarządzania udzielaniem usług medycznych i są stworzone pełne gwarancje ochrony danych osobowych,
9) jest to niezbędne do prowadzenia badań naukowych, w tym do przygotowania rozprawy
wymaganej do uzyskania dyplomu ukończenia szkoły wyŜszej lub stopnia naukowego;
publikowanie wyników badań naukowych nie moŜe następować w sposób umoŜliwiający
identyfikację osób, których dane zostały przetworzone,
Art. 51. 1. Kto administrując zbiorem danych lub będąc obowiązany do ochrony danych
osobowych udostępnia je lub umoŜliwia dostęp do nich osobom nieupowaŜnionym, podlega
grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Ochrona własności intelektualnej
Ochrona własności intelektualnej oznacza ochronę praw w zakresie:
praw autorskich i pokrewnych,
praw do wzoru przemysłowego lub wzoru użytkowego,
znaków towarowych,
oznaczeń geograficznych,
patentów,
topografii układów scalonych,
farmaceutyków,
środków ochrony roślin
odmian roślin.
Osoba będąca właścicielem praw lub jej pełnomocnik może złożyć do Dyrektora Izby Celnej w Warszawie (ul. Modlińska 4) wniosek o podjęcie działań przez organy celne wraz z wymaganymi dokumentami. Za rozpatrzenie wniosku nie uiszcza się żadnych opłat.
Ochrona jest przyznawana na okres nie dłuższy niż jeden rok, z możliwością przedłużenia tego okresu.
1. DOBRA OBJĘTE PRAWEM AUTORSKIM - chronione są począwszy od momentu ich powstania, bez konieczności dokonywania ich rejestracji. Ochrona ta jest co do zasady powszechna - na podstawie umów międzynarodowych obejmuje prawie wszystkie kraje świata.
Do przedmiotów prawa autorskiego Ustawa zalicza w szczególności utwory:
wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe),
plastyczne,
fotograficzne,
lutnicze,
wzornictwa przemysłowego,
architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne,
muzyczne i słowno-muzyczne,
sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne, i pantomimiczne,
audiowizualne
Twórcą utworu chronionego prawem autorskim może być jedynie osoba fizyczna.
Regulacja prawa autorskiego i praw pokrewnych należy do właściwości Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.