Pedagogika wczesnoszkolna jako nauka. Edukacja wczesnoszkolna, jej istota, podstawowe problemy. Przedmiot pedagogiki wczesnoszkolnej. Subdyscyplina nauk pedagogicznych zajmująca się wychowaniem i nauczaniem młodszych dzieci szkolnych. w zakresie różnych kierunków edukacji (polonistycznej, matematycznej, środowiskowej, plastycznej, muzycznej, technicznej, motoryczno-zdrowotnej). Wyrasta z teorii i dydaktyki. Zajmuje się istotą wychowania i nauczania. Rozpatruje obiekt kogo wychowywać i uczyć: 1wartość wychowania i nauczania (po co?). 2treść wychowania i nauczania ( w jakim zakresie?) 3rozpatruje sposób wychowania i nauczania – jak w. i n.? 4istotę wychowania i nauczania - co to znaczy wychowywać i nauczać? (cele wychowawcze realizowane w ramach zajęć szkolnych i pozaszkolnych) 5obiekt wychowania i nauczania – kogo w. i n.? 6czynniki wychowania i nauczania (efektywność) – kogo i gdzie w. i n.?
Problem wg okonia: Zadanie wymagające pokonania trudności o charakterze praktycznym lub teoretycznym. Przy udziale aktywności podmiotu. Pseudoproblemy: Wynikają z traktowania każdej trudności , jako problemu np. przecięcie kartki papieru. Zadania które nie wymagają samodzielnego myślenia. Pytania i zadania sformułowane tak, że dziecko nie jest w stanie odpowiedzieć. Pytanie , które posiadają fałszywe przekonanie Problemy natury teoretycznej. Problemy praktyczne. Problemy otwarte Niski poziom informacji Wymaga uruchomienia myslenia dywengencyjnego PROBLEMY ZAMKNIĘTE Podajemy pełny zbiór rozwiązań myślenia niższego poziomu konwengercyjne PROBLEMY INT. Myśl przyczynowo – skutkowa polega na dostrzeganiu związków między El.struktury problemu lub na wykrywaniu nowych Problemy SPOŁECZNO – MORALNE Występuje wartościowanie opr. Myślenia logicznego kształtowanie przekonań postaw ocen postepowania ludzi. UCZENIE PROBLEMOWE Gdy uczeń w pewnych sytuacjach dostrzega i formułuje problem poszukuje wiadomości wytwarza pomysły rozwiązań sprawdza je i stosuje zdobytą wiedze w syt teoret i prakt. Nauczanie problemowe polega na kierowaniu nauczonym procesem rozwiązywania problemów przez ucznia czyli: 1Stwarzanie sytuacji problemowych 2Formułowanie problemów przez ucznia lub nauczyciela 3Udzielaniu uczniom niezbędnej pomocy 4Sprawdzaniu tych rozwiązań 5Kierowanie czynnościami uczniów przez stosowanie nowych wiad. METODA PROBLEMOWA Etapy rozwiązywania problemów: 1 Tworzenie syt problemowej 2 Sformułowanie problemów przez uczniów lub naucz. 3 Analiza początkowa problemów 4 Zgłaszanie pomysłów hipotez i przyjęcie rozwiązania 6 Systematyzacja i zastosowanie nowo zdobytej wiedzy Posługiwanie się takim językiem ułatwiającym rozwiązanie problemu Wielostronne działanie Różne pkt. Widzenia dzieci i dorosłych. Stytuacje problemowe w których znajduje się uczeń po postawienu problemu 1 syt problemowe przedst.. na podstawie tekstu lit. 2 syt problemowa przedst. Słowami 3 syt przedst. Poglądowo 4 syt rzeczywiste których dzieci brały udział 5 syt zadaniowe Ad.2 sformułowanie piramidy pomysłów burzy mózgu itp. Ad.3 analiza początkowa problemu uzmysłowienie dziecku struktury problemu. Ad.4 Syt początkowa nie jest jednoznaczna a cel jest jednoznaczne określony Ad.5 Syt p[początkowa nie jest określona 6 zgłaszanie pomysłów rozwiązań 7weryfikacja |
Teoria wielostronnego kształcenia W. Okonia. Modele zajęć w klasach I-III. Kształcenie wielostronne to rozbudzanie i rozwijanie zdolności poznawczych , motywacyjnych i uczuciowych oraz zdolności działania twórczego praktycznego. 3 AKTYWNOŚCI: INTELEKTUALNA – przejawia się przez przyswajanie sobie wiedzy o przyrodzie społeczeństwie kulturze lub korzystania ze źródeł pozwalających na zdobycie wiedzy. EMOCJONALNA – przeżywanie oraz wytwarzanie. PRAKTYCZNA – poznaje wiedzy rzeczywistości którą ma do czynienia. Wiedza ta staje się użyteczna. STRATEGIA NAUCZANIA Nauczanie przez przyswajanie (A) asocjacja 1.Część wstępna 2 sprawdzenie zadania 3 wstępna pogadanka 4 opracowanie materiału 5 usystematyzowanie 6 zastosowanie nowych wiadomości 7 objaśnienie pracy domowej Przez odkrywanie (P) 1Znalezienie się ucznia w syt. problemowej i skonfrontowanie wynikłych z niej pytań 2 wyłonienie na podstawowe odpowiedzi 3 sprawdzanie tych odpowiedzi na drodze teoretycznej lub praktycznej 4 uporządkowanie wiedzy i utrwalenie 5 zastosowanie ich w nowych sytuacjach. Przez przeżywanie ( E ) 1Część wstępna nawiązywanie do twórczości 2 informacje o autorze i jego utworze 3 ekspresja utworu 4 analiza i interpretacja utworu 5 dyskusja na temat podstawowych wartości utworu 6 aktywność własna uczniów. Przez działanie ( O ) 1 sprawdzenie zadania domowego 2 uswiadomienie zadania lekcji 3 ustalenie zasad i reguł w których stosowaniu uczniowie maja się uczyć 4 wzorowy pokaz danej czynności 5wykonanie zadań przez uczniów pod kontrolą nauczyciela 6 ćwiczenia systematyzujące odpowiednio urozmaicone 7 zadanie pracy domowej w celu utrwalenia wiadomości Tworzenie konspektu Model zajęć APO 3 elementy , które obowiązko9wo musza wystąpić 1zadania i cele lekcji 2 kształtowanie umiejętności mówienia czytania pisania liczenia ruch – obowiązkowo na lekcji 2 kontrola i ocena kto ma problemy kto zrozumiał pochwała za aktywność np. naklejki MODEL ZAJĘĆ I UKŁADANIE CZYNNOŚCI NAUCZYCIELA I UCZNIÓW 1charakter zadań programowych 2 prawidło. Procedury nauczania jakie metody stopień trudności rozwuj psychofiz uczniów 3 organizacja pracy ucznia skierowanych na wyrażeniu się w wiedzy umiejętnościach i post. Zalezy od celów zajeć. CZYNNOŚCI NAUCZYCIELA 1podajacy w toku przyswajania wiedzy 2 poszukujący na drodze do rowiązywania problemów 3eksponujący analiza tresci lub wartości 4 normatywny w drodze działań praktycznych INTEGRACJA MATERIAŁU NAUCZANIA WG TWK 1 metody asymilacji wiedzy pogadanka , dyskusja, wykład, praca z książką 2 metody samodzielne dochodzenia do wiedzy m. problemowa, przypadków, sytuacyjna, giełda pomysłów 3 metody waloryzacyjne impresyjne ekspresyjne 4metody praktyczne ćwiczebne, realizacji zadań wytwórczych SYNAKSA WG „UCZYMY SIĘ NAUCZAĆ” AREHOLSA Synaksa modelu 1 przedstawienie celów 2 przestawienie czynnika organizacji materiału 3przedstawienie materiału 4 wzbogacenie procesu myślenia SYNAKSA MODELU L. O NAUCZANIU POJ. 1przedstawienie celów i wywołanie nast. 2wpow. Przykład 3 sprawdzenie przyswojenie 4 analiza myślenia SYNAKSA MODELU NAUCZANIA ROZP. 1 przedstawienie celów i wywołanie nast. 2 przekaz wiedzy i pokaz umiejętności 3 ćwiczenia pod kierunkiem 4 sprawdzanie opanowanych umiejętności i wiedzy 5rozbudowane ćwiczenia SYNTAKSA MODELU UCZENIA WE WSPÓŁPRACY 1podanie celów 2 podanie wiadomości 3 rozpoznaie zesp. 4 pomaganie w pracy grupowej 5 sprawdzian 6 uznanie osiągnięć SYNAKSA MODELU DYSKUSYJNEGO 1podanie celów i wywołanie następstw 2 ukierunkowanie dyskusji 3 prowadzeinie dyskusji 4 zakończenie dyskusji 5 omówienie dyskusji Integrowanie celów Do procesów edukacyjnych zaliczamy 1 cele 2 treść 3 zasady 4 środki 5metody 6 formy Cele odnoszą się do uczniów opisują zmianę jaką chcemy w nich uzyskać . Odnosimy je do zmian końcowych. Zawieramy wyniki uczenia się metody nauczania i org. Pracy nauczyciela i uczniów, mają być podporządkowywane tak ….. Nie mówi się o osiągnięciu celu , gdy go uczniowie nie uzyskali i gdy on nie wystąpił. |
Taksonomia celów nauczania i wychowania. Operacjonalizacja celów dydaktycznych i wychowawczych. TAKSONOMIA CELÓW NAUCZANIA I wiadomości : zapamiętanie wiadomości, zrozumienie wiadomości II umiejętności: stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych, stosowanie wiadomości w sytuacjach nietypowych TAKSONOMIA CELÓW WYCHOWANIA Idziałanie: urzeczywistnienie w działaniu, podejmowanie działań II podstawy: nastawienie na działanie, syst. Działań TAKSONOMIA CELÓW EDUKACYJNYCH ZALECANA PRZEZ UNESCO Cele ostateczne – wizja przyszłości Cel pośrednie- odnoszące się do aspiracji mniej ogólnych średnioterminowych, kieruje wysiłkiem na jednym lub kilku poziomach Zadania edukacji- wiąże się z celami pośrednimi odpowiada konkretnym zadaniom nauczanie uczenie się . PROGRAM NAUCZANIA I – III Cele kierunkowe: wszechstronny rozwój dziecka Szczegółowe cele kształcenia i wychowania dla poszczególnego przedmiotu. Cele operacyjne – co nauczyciel sobie planuje Cele heterogenne i te które zakłada nauczyciel: uczeń potrafi to a to Cele podmiotowe – będące odpowiedzią na zaspokojenie potrzeby edukacyjnej ucznia z tym co uczniowie uznają za wartość z cenionymi przez nich ideami Operacjonalizacja celów- w postępowaniach konkretnych rezultat nauczania i uczenia się i wskazania sposobu ich sprawdzenia. Cele operacyjne – opisuje to co po skończeniu zajęć uczniowie powinni wiedzieć umieć jak się zachować STRUKTURA CELU Opis zachowania jakiego oczekujemy od ucznia po nauce Opis warunków w jakich uczeń ma demonstrować te zachowania Standardy określone najwyższy dopuszczalny poziom realizacji zachowań końcowych. ZACHOWAŃIA KOŃCOWE to co uczeń powinien zrobić żeby wykonać założony cel i że sostał osiągnięty np. dodał, narysował, rozpoznał, napisał, zredagował. Srodki dydaktyczne z jakich pozwala się korzystać podczas sprawdzania Rozmaite ograniczenia nakładane na ucznia np. czas Różbne mogą być sposoby przedstawiania informacji przez uczniównp ustne pisemne STANDARDY Określają np. 9 na 10m odpowiedzi poprawnych. PROCEDURA WYPR. CELÓW OPERACYJNYCH 1sformułowanie celów 2 ustalenie sytuacji odniesienia 3sporządz tekst sytuacji odniesienia 4sformułowanie grupy celów kształcenia 5 wyznaczenie dobrej granicy stałości realizacji Krok 1 cele ogólne z dobieranych tresci kształcenia wynika z realizowanych programów nauczania przyjętych przez danego nauczyciela K2 odniesienie sytuacji wyznaczonych uczniom sytuacja w których będą mogli wykonac to czego się nauczą K3 test sytuacji odniesienia stawiamy pytanie co uczeń musi zrobić że osiągną cel K4 przekształcenie tekstu syt. Odniesienis w celu … chodzi o takie sformułowanie celu aby można było sprawdzic w war szkolnych. K5 stałość realizacji odnosi się do testu mającego mierzyć osiągnięcia celu operacyjnego przez ucznia liczba udanych prób niezbędna do wykazania osiągnięcia celu. OPERACJONALIZACJA CELU KSZTAŁCENIA 1zapis celu w postaci ogólnej 2intuicyjny obraz ucznia osiągającego cel 3 luźne zapisy celów operacyjnych 4 selekcja luźnych zapisów 5klasyfikacja luźnych zapisów 6 sformułowanie celów operacyjnych 7 sprawdzanie celów operacyjnych 8 ewentualne powtórzenie 2-7 WALORY I MANKAMENTY Zalety: pomagają w doborze treści metod, podnoszą poziom motywacji i ukierunkowują ich procesy uczenia się, ułatwia kontrolę rezultatów, sprzyja integracji międzyprzedmiotowe Wady: ogranicza swobodę uczeniu, mechaniczne podejście do określenia poziomu rozwoju ucznia, prowadzi do preferowania niższych TAKSONOMIA CELÓ WYCHOWAWCZYCH I działania kat A Świadome i uważne odbieranie określonego rodzaju bodzców oraz wyk czynności odpowiednio przyjetej Zach. Bez wyk inicjatywy II podejmowanie działania B Samorzutne rozpoznaie danego rodzaju działania i wewnętrznego zaangażowania. III postawy C konsekwentnie wykonanie danego rodzaju działania na skutek trwałej potrzeby wewnętrznej IV postawy systematycznego działania D reagowanie określonego typu działań za pomocą harmonijnego uporządkowanego zbioru zasad |
Postepowania z , którymi wychowanek identyfikuje się do tego stopnia, że można je uważać za cechy jego osobiste. NACZELNE CELE WYCHOWANIA JAKO POSTAWA Ideowe humanizm, intencjonalizm, zaangażowanie, umiłowanie wolności, szacunek do pracy Postawy społeczne: zaangażowanie, patriotyzm, s użyteczność, odpowiedzialność, gospodarność Interpersonalne: poszanowanie godności człowieka, szacunek do zdrowia i życia, tolerancja, opiekuńczość, poszanowanie wolności, współczucie Intrapersonalne: osobistea godność perfekcjonizm, odp[ow, za siebie, optymizm, samodzielność, dzielność, odwaga osobista Postawy wobec przyrody wrażliwość na piękno , szacunek i pietyzm wobec przyrody, racjonalne korzystanie z przyrody, dążność do kontaktu z przyrodą Postawy wobec kultury: wrażliwość na piekno i wielkość dzieł kultury, pietyzm wobec kultury, twórczej ekspresji, twórczej percepcji, kulturowego samodoskonalenia, dążność do kontaktu z kulturą STRUKTURA POSTAWY Wiedza, emocje, działanie, motywowanie, zainteresowanie Struktura celów operacyjnych wychowania 1 jaką kształtować postawę? 2 który element postawy wykorzystać, qw jaki sposób i z wykorzystać jakie pomoce dydaktyczne, Integracja w edukacji wczesnoszkolnej – założenia reformy, podstawowe problemy. Płaszczyzny integracji. 4 płaszczyzny integracji : tresciowa, metodyczna, wychowawcza, organizacyjna Dwa cykle pełna integracja 0-1 cykl integracji wybiórczej 2-3 Założenia reformy: 1 ograniczenie przekazywanie gotowej wiedzy , nauczanie łagodne przechodzenie od przedszkola do szkoły, pobudzanie działania dziecka, uczenie rozwiązywania róznych problemów, łączenie aktywności emocjonalnej, inel plast poznawczej, zapewnienie możliwości rozwojowych , uwzględniać podmiotowość. System wartości jasny. Brak podziału na przedmioty. Nauczyciel decyduje o jej strukturze charakterze zajeć oraz czasie na jej rozwiązanie . Powinny być zachowane proporcje czasowe wspólna tematyka zajeć. Planując swoje działania: Wykorzystaj różne tresci z zakresu danego przedmiotu, wiąz problematykę pokrewną kilku przedmiotów, wiażącą treść róznych przedmiotów w danym czasie, wiążąca aktualnie realizowane treści z tymi które były opracowane wcześniej, wcześniejsze skorelowanie treści. UZASADNIENIE WPROWADZENIA EDUKACJI WCZWESNOSZKOLNEJ Uwzględnianie przemiany funkcjonowania oswiaty, upodmiotowienie edukacji, demokratyzacja i uspołecznienie oswiaty, samoregulacja i elastyczność systemu edukacyjnego, integracja zorientowana na dziecko jako podmiot i indywidualność, postrzeganie dziecka jako niepowt całość, respektowanie indyw dziecka, respektowanie sposobów nabywania kompetencji dziecięcych styl myslenia i działania, aktywne działanie uczenie się wszystkimi zmysłami, stwarzanie sprzyjajacyh warunków do ujawniania swego potencjału ropzwojowego na róznych obszarach aktywności., STWARZAJAC ODPOWIEDNIE WARUNKI NALEŻY PAMIETAĆ: Cele rozwojowe jakie zajecia dostarczają uczniom najwięcej doświadczeń, perspektywy rozwoju umożliwienie dziecku poznawanie przedmiotów i zjawisk, ułatwienie poznawanie otaczającej rzeczywistości dotykać spostrzegac smakować itp., ułatwianie doświadczenia na włanej osobie, zachęcanie by chciały i potrafiły racjonalnie działać W centrum uwagi jest dziecko: jego potrzeby, opry i bariery, potencjalny komfort psych i fiz, sposoby motywacji do nauki INTEGRACJA: Dokonuje się w samym dziecku poznaje doświadcza przeżywa ma poznać związki miedzu faktami, zrozumieć zależności, dokonuje się to przez aktywne działanie które towarzyszą przezycia emocjonalne. Odbywa się przez nauczyciela . |
---|