Ferrorezonans napięć
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest poznanie zjawisk zachodzących w układzie dławika i kondensatora połączonych szeregowo lub równolegle.
Zjawisko ferrorezonansu napięć może występować w obwodzie nieliniowym składającym się z połączonych szeregowo: nieliniowego elementu indukcyjnego (dławika) oraz liniowego elementu pojemnościowego (kondensatora). Ferrorezonans napięć podobnie jak rezonans występuje wtedy, gdy UL = UC.
Warunkiem powstania ferrorezonansu jest przecięcie się charakterystyk prądowo - napięciowych elementów L i C użytych w obwodzie.
Przebieg ćwiczenia
Na sam początek został podłączony układ z dławikiem i odmierzyliśmy prąd który przepływa przez niego oraz napięcie i została wykonana charakterystyka prądowo napięciowa dławika. Zarówno została dobrana dobroć kondensatora na podstawie owej charakterystyki tak aby zjawisko ferrorezonansu wystąpiło przy możliwej małej wartości napięcia.
U [V] | 20 | 30 | 40 | 50 | 60 | 70 | 80 | 90 | 100 | 110 | 120 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
I [A] | 0,014 | 0,019 | 0,023 | 0,027 | 0,032 | 0,037 | 0,043 | 0,049 | 0,057 | 0,066 | 0,077 |
U [V] | 130 | 140 | 150 | 160 | 170 | 180 | 190 | 200 | 210 | 220 | 230 |
I [A] | 0,09 | 0,105 | 0,126 | 0,16 | 0,187 | 0,223 | 0,26 | 0,309 | 0,367 | 0,435 | 0,51 |
Na podstawie charakterystyk dobieramy pojemność kondensatora C. Zakładamy, ze charakterystyki przetną się w punkcie U=180V, I=0,187A
C = $\frac{I}{\omega\ U\ }$ = $\frac{0,187}{314*180}$ =3,5 µF
Kolejnie w obwodzie takim jak na schemacie poniżej odmierzony został prąd przepływający przez ten obwód oraz napięcie miedzy początkiem a końcem układu. Za pomocą tych danych zostały narysowane krzywe rezonansowe i oszacowane wartości rezystancji odpowiadającej straty mocy w uzwojeniu i rdzeniu dławika.
U [V] | 20 | 40 | 60 | 80 | 100 | 103,2 | 114 | 124 | 130 | 120 | 102,6 | 70 | 60 | 40 | 30 | 25 | 20 | 15 | 10 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
I [A] | 0,021 | 0,029 | 0,041 | 0,059 | 0,108 | 0,9 | 0,917 | 0,949 | 0,968 | 0,935 | 0,884 | 0,79 | 0,746 | 0,68 | 0,625 | 0,023 | 0,02 | 0,017 | 0,013 |
Wnioski i uwagi
W miarę zwiększania wartości napięcia można było zaobserwować stopniowy wzrost prądu, aż do momentu gdy napięcie osiągnęło określoną wartość w ok.103V po przekroczeniu, której nastąpił gwałtowny skok prądu przy bardzo małej zmianie napięcia. Fakt ten może świadczyć, iż nastąpiła zmiana charakteru obwodu z indukcyjnego na pojemnościowy.