Okresy w dziejach ludzkości o największym wzroście ludności.
rewolucja rolnicza (8000 lat p.n.e) – ludzie zaczęli prowadzić osiadły tryb życia, zaczęli uprawiać ziemię, dzięki czemu ludzie przestali umierać z głodu.
rewolucja przemysłowa (połowa XVIII w.) – polepszyły się warunki życia.
eksplozja demograficzna (najbardziej gwałtowny skok liczby ludności) (II połowa XX w.) – postęp medycyny, lepsze warunki życia (higiena), wprowadzanie szczepionek.
Przyrost naturalny.
Współczynnik urodzeń – współczynnik zgonów = współczynnik przyrostu naturalnego [‰]
Wu = $\frac{\text{liczba}\ \text{urodze}n}{\text{liczba}\ \text{ludno}s\text{ci}}$ ∙ 1000‰
Wz = $\frac{\text{liczba\ zgon}ow}{\text{liczba\ }\text{ludno}s\text{ci}\ }$ ∙ 1000‰
Przykłady państw o ujemnym przyroście naturalnym:
Niemcy – społeczeństwo się starzeje.
Rosja, Ukraina, Białoruś – zła sytuacja gospodarcza, emigracja.
państwa Europy Zachodniej – konsumpcjonizm, wyścig szczurów.
Przyczyny niskiego przyrostu naturalnego u państw bogatych.
chęć spełnienia się,
konsumpcjonizm,
konsumpcyjny styl życia,
wygoda,
niechęć obniżenia poziomu życia.
Przyczyny wysokiego przyrostu naturalnego w państwach biednych.
model rodzin wielodzietnych,
potrzeba większej liczby rąk do pracy na roli,
zapewnienie bytu na starość,
chęć przekazania gospodarstwa,
brak antykoncepcji.
Średnia długość trwania życia.
Polska: mężczyzna – 71 lat,
kobieta – 79 lat.
Przyczyny krótszej długości życia mężczyzn.
ciężka praca fizyczna, wypadki przy pracy,
nałogi,
kobiety bardziej o siebie dbają,
wojny,
pracoholizm.
Współczynnik dzietności – liczba dzieci przypadająca na jedną kobietę w wieku rozrodczym. Współczynnik powinien wskazywać 2,1. W Europie współczynnik wynosi 1,42; w Afryce 5,2; Ameryce Północnej 2,01; Ameryce Południowej 2,7; Azji 2,7; a na świecie 2,8.
W skali świata jest równowaga pomiędzy liczbą mężczyzn, a liczbą kobiet.
Od 0 do 18 lat jest więcej chłopców (rodzi się więcej chłopców).
W wieku emerytalnym jest więcej kobiet.
Współczynnik feminizacji – ilość kobiet na stu mężczyzn. W Polsce współczynnik wynosi 106. Ogólnie na całym świecie współczynnik wynosi ponad 100.
W Bangladeszu, Wietnamie, Pakistanie wskaźnik jest poniżej 100. Powody:
częste porody,
ciężka praca,
śmierć przy porodach (brak higieny).
Wskaźnik maskulinizacji – ilość mężczyzn przypadająca na sto kobiet.
Wskaźnik obciążenia demograficznego.
$\frac{liczba\ ludzi\ w\ wielu\ przedprodukcyjnym + liczba\ ludzi\ w\ wielu\ poprodukcyjnym}{\text{liczba\ ludzi\ w\ wielu\ produkcy}\text{jnym}}$ ∙ 100%
Przyczyny malejącej ilości ludności w Polsce.
mała liczba ludności.
przeciętny wiek Polki, która rodzi pierwsze dziecko – 27/28 lat,
brak wsparcia ze strony państwa,
trudne warunki życia – bezrobocie,
kryzys gospodarczy,
drogie mieszkania i kredyty,
coraz mniejsza liczba małżeństw (związki partnerskie).
emigracje.
Analiza piramidy wieku i płci ludności w Polsce.
wybrzuszenia w piramidzie.
bardzo dużo osób około 60 roku życia – osoby po II wojnie światowej,
wyż kompensacyjny,
dużo osób około 30 roku życia,
echo wyżu kompensacyjnego,
dużo dzieci około 5 roku życia – osoby w latach 76-84 wchodzą w wiek rozrodczy.
wyrwy w piramidzie.
osoby około 70 roku życia urodzone w czasie II wojny światowej,
osoby około 40 roku życia – niż demograficzny lat 60. – dzieci osób urodzonych w czasie I wojny światowej,
niż demograficzny lat 90.