Zagubiona owca i zaginiona drachma

"Zbliżali się do Niego wszyscy celnicy i grzesznicy, aby Go słuchać. Na to szemrali faryzeusze i uczeni w Piśmie: Ten przyjmuje grzeszników i jada z nimi. Opowiedział im wtedy następującą przypowieść: Któż z was, gdy ma sto owiec, a zgubi jedną z nich, nie zostawia dziewięćdziesięciu dziewięciu na pustyni i nie idzie za zgubioną, aż ją znajdzie? A gdy ją znajdzie, bierze z radością na ramiona i wraca do domu; sprasza przyjaciół i sąsiadów i mówi im: "Cieszcie się ze mną, bo znalazłem owcę, która mi zginęła". Powiadam wam: Tak samo w niebie większa będzie radość z jednego grzesznika, który się nawraca, niż z dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych, którzy nie potrzebują nawrócenia.

Albo jeśli jakaś kobieta, mając dziesięć drachm, zgubi jedną drachmę, czyż nie zapala światła, nie wymiata domu i nie szuka starannie, aż ją znajdzie? A znalazłszy ją, sprasza przyjaciółki i sąsiadki i mówi: "Cieszcie się ze mną, bo znalazłam drachmę, którą zgubiłam". Tak samo, powiadam wam, radość powstaje u aniołów Bożych z jednego grzesznika, który się nawraca" (Łk 15, 1-10).

W Ziemi Świętej do dziś można spotkać ludzi trudniących się pasterstwem.

Troska dobrego pasterza

Obie te przypowieści opowiadają o tym samym: o zgubieniu, o pełnym poświęcenia poszukiwaniu i wielkiej radości z odnalezienia. W pierwszym przypadku pasterz szuka zaginionej owcy. W Palestynie czasów Jezusa pasterstwo było zajęciem bardzo popularnym, więc przykład ten bardzo dobrze przemawiał do wyobraźni ówczesnych słuchaczy. Palestyńscy pasterze paśli stada na terenach górzystych, więc często zdarzało się, że któraś z owiec wpadła w skalną szczelinę lub zaplątała się w ciernie. Dodatkowe niebezpieczeństwo zagrażało owczarni ze strony dzikich zwierząt zamieszkujących sąsiadującą z górami Pustynię Judzką. Owczarnia z przypowieści Jezusa liczy sto owiec, zatem jej właściciel jest człowiekiem bardzo majętnym. Kiedy ginie jedna owca, zostaje mu jeszcze dziewięćdziesiąt dziewięć zwierząt. Jednak dobremu pasterzowi zależy na każdej owieczce. Zostawia więc dziewięćdziesiąt dziewięć owiec w bezpiecznym miejscu, a sam wyrusza na poszukiwanie. Wie, że najczęściej od stada odłączają się słabsze i mniej doświadczone zwierzęta. Kiedy znajduje przerażoną i poranioną owieczkę, bierze ją troskliwie na ramiona i z radością niesie do reszty stada.

Odnalezienie, czyli nawrócenie

Również wiele trudu, by znaleźć zgubę zadaje sobie kobieta z drugiej przypowieści. Jest ona osobą ubogą, jeżeli przyjmiemy, że cały jej majątek stanowi

10 drachm. Wartość drachmy jest o wiele mniejsza niż wartość owcy. Jednak dla kobiety jedna drachma to bardzo wiele. Aby ją odnaleźć, z przejęciem sprząta cały dom, wymiata wszystkie szczeliny i przeszukuje każdy kąt. A kiedy znajduje zgubiony pieniądz, cieszy się tak samo, jak pasterz z odnalezienia owcy.

Obie te przypowieści ukazują ten sam scenariusz, niezależnie od tego, kto jest bohaterem - mężczyzna czy kobieta, bogaty czy ubogi. Bo Bóg tak samo raduje się z odnalezienia, czyli nawrócenia, każdego zbłąkanego, odrzuconego, poranionego grzesznika, niezależnie od tego, kim on jest. On nigdy nie pozostawia samemu sobie człowieka, który zboczył z Jego drogi, lecz nieustannie go szuka. Bóg nie pragnie zguby grzesznika, lecz chce mu przebaczyć. Pasterz nie może przecież pragnąć śmierci owcy, która należy do jego owczarni, a uboga kobieta nie może cieszyć się z tego, że zgubiła drachmę.

Radość prawdziwych przyjaciół

Obie przypowieści łączy jeszcze jeden wspólny szczegół: pasterz i kobieta spraszają przyjaciół i sąsiadów, by cieszyli się razem z nimi z odzyskania zguby. Oznacza to, że Bóg wzywa całą wspólnotę do radości z nawrócenia grzesznika. Chrześcijanin to ktoś, kto miłość do Boga łączy z miłością bliźniego. A ten, kto kocha swego bliźniego, pragnie jego zbawienia, a nie jego zguby.

Nasuwa się tu jeszcze pytanie: czy naprawdę Bóg woli jednego nawróconego grzesznika od dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych? Porównanie to ma na celu po prostu oddanie wielkiej radości, którą odczuwa Bóg w chwili, gdy grzesznik się nawraca. Bowiem sprawiedliwi są bezpieczni, a grzesznik szedł na zatracenie.

Metody:

metoda słowna: uproszczona synektyka, zmodyfikowany list, praca z książką

Środki dydaktyczne: podręcznik

Przebieg lekcji

1. Celem pierwszego etapu lekcji Jest zapoznanie uczniów z niektórymi zwyczajami pasterskimi w Palestynie. Wyjaśniamy, że od czasów Abrahama w Palestynie masowo hoduje się owce. Przez wieki ta gałąź hodowli była głównym źródłem utrzymania mieszkańców tego obszaru.

Uczniowie korzystają z „Atlasu biblijnego" (s. 14) oraz z informacji zamieszczonych na marginesie podręcznika, uzupełniaj ą swój ą wiedzę na temat owiec i ich hodowli,

Jeśli czas na to pozwoli, można podać jeszcze inne szczegóły życia pasterskiego, np. na podstawie: F, H. Wight, Obyczaje krajów biblijnych, Warszawa 1999, ss. 128-148[1].

2. Kolejny etap lekcji ma na celu analizę przypowieści o zaginionej owcy i zgubionej drachmie.

Na wstępie przypominamy, czym jest przypowieść (patrz kat. 34). Odczytujemy temat lekcji i informujemy, że na lekcji spróbujemy odkryć sens, znaczenie tego cytatu, analizując kolejne przypowieści.

3. Czytamy tekst Łk 15, 1-6. Z przeczytanego tekstu wypisujemy słowa, które uczniowie uznają za najistotniejsze. Mogą to być zarówno słowa występujące w tekście, jak i takie, które mają z nim związek. Przykładowo: owca, pasterz, zgubienie, znalezienie, radość, przyjaciele.

Czytamy Łk 15, 7. W oparciu o ten tekst i wiedzę uczniów staramy się wyjaśnić poszczególne elementy przypowieści, które wypisaliśmy na tablicy.

Przykładowo:

owca —> człowiek

pasterz —> Bóg

zgubienie —> grzech

ramiona —>bliskość

znalezienie —> nawrócenie, przebaczenie

radość —> wspólnota z Bogiem

przyjaciele —> Kościół

W podobny sposób możemy przeanalizować przypowieść o zgubionej drachmie.

4. Kolejny etap lekcji ma na celu wyjaśnienie sensu przypowieści.

5. Uczniowie zamykają podręczniki (!).

Dzielimy uczniów na zespoły 4-osobowe. Informujemy, że są oni autorami podręcznika do religii dla kl. 5. W podręczniku znajduje się zawsze wyjaśnienie przeczytanego tekstu oznaczone lampką oliwną. Prosimy, by uczniowie napisali, jakie wyjaśnienie powinno znaleźć się w podręczniku jako komentarz do przeczytanych przed chwilą przypowieści. Pomocą w wykonaniu tego zadania jest zapis na tablicy. Po wykonaniu zadania przedstawiciele grup odczytuj ą rezultaty pracy.

6. Podsumowaniem może być odczytanie tekstu z bloku interpretacyjnego.

7. Zastanawiamy się:

· W jaki sposób dzisiaj Bóg szuka ludzi, którzy od Niego odeszli?

· Przez kogo stara się dzisiaj przyprowadzić ich do siebie?

8. W podsumowaniu wskazujemy, że Pan Bóg nigdy nie odwraca się od człowieka. Na różne sposoby stara się go odnaleźć i przyprowadzić do siebie.

9. Modlitwa - podziękowanie Panu Bogu za Jego miłosierdzie słowami modlitwy z bloku refleksyjnego.