Prof. dr hab. W. Starzyńska
System zamówień publicznych
19.02.10r.
Instytucja, która zajmuje się systemem zamówień publicznych to Urząd Zamówień Publicznych.
System zamówień publicznych w Polsce obowiązuje w praktyce od stycznia 1995 roku, a w jednostkach samorządu od 1996r. Do marca 2004r. obowiązywała ustawa „o zamówieniach publicznych” wielokrotnie nowelizowana. Od 1 stycznia 2004r. uchwalona została ustawa „prawo zamówień publicznych” (zaczęła obowiązywać od marca 2004r.).
Nowelizacje: 25 maja 2006r., 11 czerwca 2007r., 25 października 2008r., grudzień 2009r. (aktualny stan prawny 4 września 2008r.).
Już w drugiej RP istniały regulacje prawne dotyczące procedur zamówieniowych (ustawa z 1933r. „o dostawach i robotach na rzecz Skarbu Państwa, samorządu oraz instytucji prawa publicznego” i rozporządzenia Rady Ministrów z 1937r.). W 1948r. weszła w życie ustawa „o dostawach i robotach na rzecz Skarbu Państwa, samorządu oraz niektórych kategorii osób prawnych” zastępując akty z okresu międzywojennego. Ustawa ta wprowadziła zasadę bezprzetargowych zamówień w ramach sektora uspołecznionego, co było jawną dyskryminacją sektora prywatnego.
Dla prywatnych przedsiębiorców zamówienia publiczne były dostępne tylko wtedy, gdy nie mogły być wykonane przez jednostki gospodarki uspołecznionej. Kolejne zmiany miały miejsce w 1957r. wraz z pojawieniem się ustawy „o dostawach, robotach i usługach na rzecz jednostek państwowych”. W 1983r. uchylono ją i od tego momentu instytucje publiczne nie miały obowiązku stosowania ustawowo regulowanych procedur. Potrzeba opracowania i przyjęcia regulacji określającej zasady wydatkowania środków publicznych pojawiła się już w 1991r., kiedy to rozpoczęto prace nad przygotowaniem projektu ustawy „o zamówieniach publicznych”. Miała to być całkiem nowa regulacja zgodna z normami międzynarodowymi oraz uwzględniająca potrzeby zmieniającej się polskiej gospodarki. Ustawa „o zamówieniach publicznych” została uchwalona 10 czerwca 1994r. i zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 1995r., tym samym został w Polsce wprowadzony system zamówień publicznych. Od tego momentu system zamówień publicznych ulegał licznym modyfikacjom, które wynikały z konieczności dostosowania przepisów do nowych warunków społecznych i gospodarczych, a także do zmian zachodzących w Unii Europejskiej.
Prawo UE w zakresie zamówień publicznych
Traktat Rzymski z 1997r. nie zawierał żadnych jednoznacznych postanowień dotyczących zamówień publicznych, tym niemniej Traktat ustanawia szereg fundamentalnych zasad leżących u podstaw UE, które odnoszą się także do zamówień publicznych. Do najważniejszych należą:
- zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową,
- swobodny przepływ towarów oraz zakaz ograniczeń ilościowych w przywozie i wywozie oraz wszelkich środków o skutku równoważnym,
- swoboda prowadzenia działalności gospodarczej,
- swoboda świadczenia usług.
UE przyjęła szereg dyrektyw w zakresie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych zarówno dla sektora publicznego jak i sektora użyteczności publicznej, opartych na zasadach zakazu dyskryminacji i realizacji zamówień konkurencyjnych.
Sektor publiczny:
- dyrektywa o koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na usługi (92/50/EEC),
- dyrektywa o koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na dostawy (93/36/EEC),
- dyrektywa o koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane (93/37/EEC).
Wielokrotnie zmieniane zostały w 2004r. skonsolidowane w jedną dyrektywę dla sektora publicznego (2004/18/EC) [(2004/18/WE)].
Sektor użyteczności publicznej:
- dyrektywa sektorowa (90/53/EEC),
- dyrektywa sektorowa (93/38/EEC).
Od 2004r. obowiązuje jedna dyrektywa (2004/17/EC), odnosi się do sektorów gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych.
Celem dyrektyw jest ujednolicenie procedur przyznawania zamówień przez prowadzenie minimum wspólnych przepisów proceduralnych stanowiących odzwierciedlenie podstawowych zasad Traktatu Rzymskiego, a nie ujednolicenie wszystkich krajowych przepisów w tym zakresie. Owe wspólne przepisy polegają na stosowaniu tych podstawowych zasad, a więc zakazu dyskryminacji, równego traktowania i przejrzystości w odniesieniu do:
- publikacji ogłoszeń o zamówieniach publicznych,
- formułowania specyfikacji technicznych,
- wyboru procedury udzielania zamówień publicznych,
- kwalifikacji i wyboru wykonawców,
- decyzji o udzielaniu zamówień publicznych.
Po przyjęciu Zielonej Księgi Komisji z 1998r. ustawodawca europejski przyjął w styczniu 2004r. dwie nowe dyrektywy:
- dyrektywa klasyczna (2004/18/EC),
- dyrektywa sektorowa (2004/17/EC).
Dyrektywa klasyczna obejmuje swym zakresem roboty budowlane, dostawy oraz usługi.
Dyrektywa sektorowa dotyczy dostaw, usług i robót budowlanych w odniesieniu do sektorów gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych.
Dyrektywa proekologiczna z 2009/33/EC w sprawie promowania ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów transportu drogowego. Państwa członkowskie UE mają na jej wdrożenie czas do 4 stycznia 2010r. Celem dyrektywy jest pobudzenie rynku ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów transportu drogowego poprzez zagwarantowanie popytu na tego rodzaju pojazdy m.in. w zamówieniach publicznych. Porozumienie w sprawie zamówień rządowych GPA zawarte w ramach Światowej Organizacji Handlu w roku 1994 podczas Rundy Urugwajskiej. Wspólnota podpisała umowę z innymi krajami podczas Rundy Urugwajskiej w sprawie otwierania się rynków publicznych na bardziej efektywne.
Podstawowe definicje w sprawie zamówień publicznych
Zamówienie publiczne – umowa odpłatna zawierana między zamawiającym a wykonawca, której przedmiotem są albo usługi albo dostawy albo roboty budowlane lub tzw. Zamówienia mieszane;
Dostawy – to nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr w szczególności na podstawie umowy sprzedaży, dostawy, najmu, dzierżawy oraz leasingu;
Roboty budowlane – wykonanie lub zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z 7 lipca 1994r. „prawo budowlane”, a także realizacje obiektu budowlanego w rozumieniu tej samej ustawy za pomocą dowolnych środków zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego;
Usługa – wszelkie świadczenia, których przedmiotem nie są roboty budowlane lub dostawy, a są usługami wymienionymi w załączniku II do dyrektywy 2004/18/EC oraz załącznikach XVII do dyrektywy 2004/17/EC;
Zamawiający (podmiot zamawiający) – to os. fizyczna, os. prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, obowiązana do stosowania ustawy „prawo zamówień publicznych” (Pzp);
Wykonawca – os. fizyczna, os. prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego;
Środki publiczne – to środki publiczne w rozumieniu przepisów o finansach publicznych;
Najkorzystniejsza oferta – to oferta, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówień publicznych albo ofertę z najniższą ceną, a w przypadku zamówień publicznych w zakresie działalności twórczej lub naukowej, których przedmiotu nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący – ofertę, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego;
Zakres podmiotowy ustawy Pzp
Katalog podmiotów zobowiązanych do stosowania procedur zamówień publicznych zawarty jest w art. 3 Pzp. Podmioty te zostały podzielone na dwie grupy. Ustęp 1, pkt. 1 i 2, art. 3 obejmuje zamawiających (klasycznych) tzn. jednostki sektora finansów publicznych. Grupa ta zobligowana jest do stosowania przepisów Pzp w sposób bezwarunkowy i dokładny (sformalizowany). Do jednostek sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych (ustawa z 30 czerwca 2005r. „o finansach publicznych”) zalicza się:
organy władzy publicznej,
organy administracji rządowej,
organy kontroli państwowej i ochrony prawa,
sądy i trybunały,
jst (gminy, powiaty, samorząd województwa i ich organy oraz związki),
jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych,
państwowe i samorządowe fundusze celowe,
państwowe szkoły wyższe,
jednostki badawczo rozwojowe,
samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
państwowe i samorządowe instytucje kultury,
ZUS, KRUS i zarządzane przez nie fundusze,
NFZ,
Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne,
Państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych z wyłączeniem przedsiębiorstw, banków i spółek prawa handlowego.
Druga grupa podmiotów zobowiązanych do stosowania Pzp opisana została w pkt. 3-7, ust. 1, art.3. To zamawiający, którzy jedynie w przypadku spełnienia warunków wskazanych w treści ww. przepisu mają obowiązek stosowania przepisów ustawy.
Powyżej 1 400 EURO obowiązują przepisy Pzp, a poniżej ustawa „o finansach publicznych” itp.
18.03.2010r.
Tryby i progi kwotowe
Wartość zmówienia wyrażona w euro (aktualny kurs Euro dla potrzeb zamówień publicznych jest 3,839 zł ustalony przez Prezesa Rady Ministrów na podstawie kursów NBP) ma wpływ na rodzaj stosowanej procedury (tryb zamówienia). Zamawiający ma pewną możliwość wyboru trybu zwłaszcza, gdy jest to zamówienia o wartości poniżej tzw. progów unijnych.
Kwotowe progi unijne wg rodzaju zamawiającego i przedmiotu zamówienia.
Rodzaj zamawiającego | Przedmiot zamówienia |
---|---|
dostawy | |
1 Sektor finansów publicznych (poza uczelniami wyższymi) | 125 tys euro |
2 Zamawiający rządowi i samorządowi, uczelnie wyższe i inne podmioty sektora finansów publicznych nieuwzględnione w 1 | 193 tys euro |
3 zamawiający „sektorowi” | 387 tys euro |
Podział zamówień publicznych wg wartości na 2 grupy:
O wartości poniżej progów unijnych (od 14 000 euro do progów unijnych),
O wartości równej lub większej od progów unijnych, w ramach tej grupy wyodrębnia się o najwyższych wartościach:
Od 10 mln euro dla dostaw i usług
Od 20 mln euro dla robót budowlanych
bez względu na rodzaj zamawiającego.
(ogłoszenie publikowane jest w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim)
Ten ostatni podział na 2 grupy i jedną podgrupę ma ogromny wpływ na wybór trybu, sposób i terminy ogłoszenia, na terminy składania ofert, na terminy wnoszenia odwołań czy skarg, a także na to czy była wcześniej informacja o planowanych inwestycjach np. w jednostce samorządu terytorialnego.
Tryby podział:
|
-przetarg nieograniczony |
---|---|
-przetarg ograniczony | |
|
-negocjacje z ogłoszeniem |
-dialog konkurencyjny | |
-negocjacje bez ogłoszenia | |
-zamówienie z wolnej ręki | |
-zapytanie o cenę | |
-licytacja elektroniczne |
Tryby można podzielić również z innego pkt. widzenia:
|
-przetarg ograniczony |
---|---|
-przetarg nieograniczony (licytacja elektroniczna) | |
-negocjacje z ogłoszeniem | |
|
-dialog konkurencyjny |
-negocjacje bez ogłoszenia | |
-zamówienie z wolnej ręki | |
-zapytanie o cenę |
Przetarg ograniczony i nieograniczony są równoważne.
Istnieje trzeci podział trybów:
procedury uproszczone (o najniższej wartości)
procedury podstawowe (zawsze, poza najwyższą wartością)
procedury zaostrzone (o najwyższej wartości)
Charakterystyki poszczególnych trybów:
Przetarg nieograniczony
- to tryb udzielenia zamówienia, w którym w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu oferty mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy.
Dla zamówień o wartości mniejszej niż tzw. progi unijne zamawiający (BZP) zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych, natomiast dla zamówień o wartości równej lub przekraczającej kwoty unijne zamawiający przekazuje ogłoszenie o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (elektroniczna wersja ogłoszeń TED). Zamawiający może opublikować ogłoszenie o zamówieniu również w inny sposób, a w szczególności w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim, w miejscu publicznie dostępnym, w siedzibie zamawiającego czy na stronie internetowej, ale po spełnieniu następujących warunków: te dodatkowe ogłoszenia nie mogą być zamieszczone lub opublikowane przed dniem ich zamieszczenia w BZP lub przed dniem ich przekazania UOPWE i ponadto nie mogą zawierać informacji innych niż zamieszczone w BZP lub UOPWE.
Przetarg nieograniczony składa się najogólniej z 3 etapów:
Przygotowanie postępowania
Procedura selekcji ofert
Zawarcie umowy o zamówienie publiczne
Wartość zamówienia (podział na 2 grupy) ma wpływ na ustalenie czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia oferty (zależy również od tego czy są to roboty budowlane czy też dostawy i usługi). Okres ten jest dłuższy w przypadku robót budowlanych a krótszy w przypadku dostaw i usług. Okres ten jest dłuższy dla zamówień o wartości równej lub wyższej od progów unijnych:
Dla zamówień o wartości mniejszej niż kwoty unijne termin składania ofert dla dostaw i usług nie może być krótszy niż 7 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w BZP, a w przypadku robót budowlanych nie krótszy niż 14 dni
Jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza tzw. kwoty unijne, termin składania ofert nie może być krótszy niż:
- 40 dni od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu UOPWE drogą elektroniczną
- 47 dni od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu UOPWE w inny sposób niż drogą elektroniczną
Jest pewien wyjątek dla zamówień o wartości równej lub przekraczającej kwoty unijne, jeśli informacja o zamówieniu została zawarta we wstępnym ogłoszeniu informacyjnym (dostępne również UOPWE) lub zamieszczone w profilu nabywcy, na co najmniej 52 dni i nie więcej niż 12 m-cy przed datą wysłania ogłoszenia o zamówieniu. Wówczas zamawiający może wyznaczyć termin składania ofert nie krótszy niż 22 dni lub 29 dni w zależności od tego czy ogłoszenie o zamówieniu zostało wysłane UOPWE drogą elektroniczną lub inną drogą.
W etapach postępowania oprócz ogłoszenia są:
kryteria wyboru najkorzystniejszej oferty i specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ)
kryteria podmiotowe i kryteria przedmiotowe
zawarcie umowy
Problem wadium. Zamawiający może, ale nie musi żądać wadium. Wadium wpłaca się do ostatniego dnia składania ofert.
Struktura merytoryczna prawa zamówień publicznych (pzp)
A | B | C |
---|---|---|
Dział I (Przepisy ogólne) Dział II, Rozdziały 1,2,4,5 Dział IV-VII (Rozwiązania powszechne) |
Dział II, Rozdział 3 Przepisy dotyczące trybów i postępowania dzp |
Dział III Przepisy szczegółowe (np. zamówienia sektorowe) |
Tryby | ||
(α) definicja trybu |
(β) warunki dopuszczające tryb |
|
plus art.10 plus Kodeks Cywilny |
Dział I dzieli się na rozdziały:
przedmiot regulacji
zasady udzielania zamówień (zasada uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, zasada jawności, bezstronności i obiektywizmu, zasada pisemności i zasada wyodrębniona trybów: 1. podstawowe tryby można stosować zawsze,
2. pozostałe - warunkowo)
ogłoszenia (w BZP i Dziennik Urzędowy UE – po przekazaniu do UOPZE)
Dział II „postępowanie o udzielenie zamówienia” dzieli się na następujące rozdziały:
zamawiający i wykonawcy
przygotowanie postępowania
tryby udzielania zamówień
wybór najkorzystniejszej oferty
dokumentowanie postępowań
Dział III
umowy ramowe
dynamiczny system zakupów
konkurs
udzielanie zamówień przez koncesjonariuszy robót budowlanych
zamówienia sektorowe
Dział IV „umowy w sprawach zamówień publicznych”
Dział V „prezes Urzędu Zamówień Publicznych”
zakres działania
Rada Zamówień Publicznych
kontrola udzielania zamówień
Krajowa Izba Odwoławcza (KIO)
Dział VI „środki ochrony prawnej”
przepisy wspólne
odwołanie
skarga do sądu
Kierunki zmian w Prawie zamówień publicznych, nowelizacje w 2009 r.:
ustawa z dn. 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy Pzp oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – tzw. mała nowelizacja
ustawa z dn. 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy Pzp oraz niektórych innych ustaw – tzw. duża nowelizacja
zmiany aktów wykonawczych do nowelizacji
Cel małej nowelizacji:
zapewnienie wykonawcom dostępu do zamówień na zasadach nie dyskryminacyjnych (warunki)
przyspieszenie procedur (pytania do SIWZ, opłata sądowa)
zmniejszenie kosztów związanych z organizacją i udziałem w postępowaniu (wadium, zaliczki, brak obowiązku publikacji ogłoszenia w prasie)
rozwiązania prospołeczne
Cel dużej nowelizacji:
konieczność wdrożenia nowej dyrektywy odwoławczej 2007/66, obejmuje ona:
dotyczy regulacji w zakresie obowiązku zawieszenia możliwości zawarcia umowy o zamówienie publiczne w sytuacji, kiedy zostało wniesione odwołanie
regulacji w zakresie minimalnego okresu Standstill pomiędzy poinformowaniem wykonawców o decyzji w sprawie udzielenia zamówienia i zawarciem umowy
regulacji w zakresie minimalnych terminów wnoszenia środków odwoławczych
wymogu zapewnienia bezskuteczności umowy zawartej przed upływem terminu Standstill lub zawartej z istotnym naruszeniem prawa
kar alternatywnych w przypadku odstąpienia od orzekania o bezskuteczności umowy
zapewnienia prawa wykonawców do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych
nowych obowiązków informacyjnych państw członkowskich
23.04.2010rok
Poniżej progów zamawiający ma prawo wyboru, a powyżej progów unijnych ma wybór ale ograniczony.
W każdym przypadku, niezależnie od wartości zamówienia można stosować przetarg nieograniczony (PNO) lub przetarg ograniczony (POG). Natomiast pozostałe tryby tj. negocjacje z ogłoszeniem (N+OG), dialog konkurencyjny (DK), negocjacje bez ogłoszenia (NBOG), wolna ręka (WR), zapytanie o cenę (ZC), licytacja elektroniczna (LicEl) stosuje się, gdy są przesłanki ustawowe.
Nr klasyfikacji | Podstawa klasyfikacji | Kryteria klasyfikujące | Tryby |
---|---|---|---|
1. | Możliwość zastosowania trybu | Tryby podstawowe - ich zastosowanie jest zawsze możliwe |
PNO, POG |
Tryby pozostałe | N+OG, DK, NBOG, LicEl, WR, ZC | ||
2. | Sposób wszczęcia postępowania | Tryby otwarte - wszczęcie postępowania następuje przez publikację ogłoszenia publicznego |
PNO, POG, N+OG, LicEl, DK |
Tryby zamknięte - wszczęcie postępowania następuje przez wysłanie zaproszenia do złożenia oferty lub negocjacji |
NBOG, WR, ZC | ||
3. | Usytuowanie w czasie rankingu wykonawców oraz ich ofert | Tryby pojedynczego rankingu - ranking wykonawców oraz złożonych przez nich ofert następuje w jednym etapie procedury trybu |
PNO, LicEl, NBOG, ZC |
Tryby podwójnego rankingu - ranking wykonawców oraz złożonych przez nich ofert następuje odrębnie w dwóch różnych etapach procedury trybu |
POG, N+OG, DK | ||
4. | Dopuszczalność negocjacji w scenariuszu trybu | Tryby dopuszczające negocjacje - ich scenariusze dopuszczają negocjacje zamawiającego z wykonawcami (szczegółowo określony przedmiot negocjacji) |
N+OG, DK, NBOG, WR |
Tryby wykluczające negocjacje - scenariusze wykluczają jakiekolwiek negocjacje |
PNO, POG, LicEl, ZC | ||
5. | Stosunek do konkurencji | Tryby dopuszczające konkurencję | PNO, POG, N+OG, LicEl, DK, NBOG, ZC |
Tryby wykluczające konkurencję | WR |
Na etapie przygotowania postępowania należy przygotować SIWZ (Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia), która zawiera co najmniej:
nazwę (firmę) oraz adres zamawiającego
tryb udzielenia zamówienia
opis przedmiotu zamówienia
termin wykonania zamówienia
warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków
wykaz oświadczeń lub dokumentów, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu
informacje o sposobie porozumiewania się zamawiającego z wykonawcami oraz przekazywania oświadczeń lub dokumentów a także wskazanie osób uprawnionych do porozumiewania się z wykonawcami
wymagania dotyczące wadium
termin związania ofertą
opis sposobu przygotowania oferty
miejsce oraz termin składania i otwarcia ofert
opis sposobu obliczenia ceny
opis kryteriów wyboru oferty wraz z podaniem znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert
informacje o formalnościach jakie powinny zostać dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego
wymagania dotyczące zabezpieczenia należytego wykonania umowy
inne istotne dla stron postanowienia np. treść zawieranej umowy, ogólne warunki umowy
pouczenie o środkach ochrony prawnej przysługujących wykonawcy w toku postępowania o udzielenie zamówienia
Specyfikację SIWZ przekazuje się nieodpłatnie (za wyjątkiem kosztów przesyłki). Zamawiający może udostępnić SIWZ na stronie internetowej od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w BZP albo publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej do upływu terminu składania ofert. Wykonawca może zwrócić się do zamawiającego o wyjaśnienie treści SIWZ w określonych terminach (art. 38).
Procedura zamówienia publicznego
Zamówienie publiczne to uporządkowany logicznie w funkcji czasu ciąg czynności i działań oraz związanych z nimi dokumentów mający na celu zawarcie pomiędzy zamawiającym a wykonawcą umowy odpłatnej, której przedmiotem jest dostawa, usługa lub robota budowlana oraz jej zrealizowanie.
W przebiegu każdego zamówienia publicznego daje się wyróżnić trzy fazy:
faza przygotowania postępowania
faza prowadzenia postępowania
faza realizacji zawartej umowy, czyli zarządzania zawartą umową
Faza przygotowania postępowania kończy się w momencie wszczęcia postępowania. Czynnością zamawiającego wszczynającą postępowanie jest publikacja ogłoszenia (tryby otwarte) lub wysłanie zaproszenia do negocjacji bądź do złożenia oferty (tryby zamknięte).
Faza prowadzenia postępowania rozpoczyna się w momencie wszczęcia postępowania, natomiast kończy w momencie zawarcia umowy.
Faza realizacji zawartej umowy, która wieńczy każde postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, rozpoczyna się w momencie zawarcia umowy, natomiast kończy z chwilą zrealizowania świadczenia niepieniężnego, czyli zobowiązania wykonawcy, jakie z niej wynika.
Czynności fazy przygotowania postępowania i fazy realizacji zawartej umowy są jednakowe dla wszystkich trybów, natomiast czynności fazy prowadzenia postępowania są zróżnicowane w zależności od wymagań, jakie wynikają ze szczegółowych scenariuszy każdego z trybów.
Na wykresie 1 czynności te odnoszą się do jednego z dwóch trybów podstawowych przewidzianych ustawą pzp, a mianowicie do przetargu nieograniczonego realizowanego z pominięciem dogrywki internetowej, czyli aukcji elektronicznej. Kolejne wykresy, 2 i 3 odnoszą się do dwóch trybów podstawowych (2 - PNOG a 3 - POG).
Wykres 2
- zamówienie o wartości mniejszej od kwot określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11, ust. 8 pzp (poniżej progów unijnych)
- zamówienie o wartości równej lub większej od kwot określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust.8 (równe lub większe od progów unijnych)
(uwaga krótsze terminy (40/7) składania ofert dotyczących przypadków, w których informacja o zamówieniu została zawarta we wstępnym ogłoszeniu informacyjnym dotyczącym zamówień planowanych w terminie 12 miesięcy przekazanym lub zamieszczonym w profilu nabywcy co najmniej na 52 dni przed dniem przekazania ogłoszenia o zamówieniu Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich art. 43 ust. 3 pzp
Wykres 3 POG
Przetarg ograniczony to tryb udzielania zamówienia, w którym w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w przetargu a oferty mogą składać wykonawcy zaproszeni do składania ofert (art. 47 pzp).
Przetarg ograniczony jest pierwszym z trybów podwójnego rankingu przewidzianym ustawą. W trybach tych badanie oraz ranking wykonawców wg stopnia spełnienia przez nich warunków udziału w postępowaniu oraz badanie i ranking ofert wg przyjętego w danym postępowaniu modelu ich oceny odbywa się w odrębnych etapach fazy drugiej, czyli fazy prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
a) zamówienie o wartości…. jak na wykresie 2
b) ………………
Krótsze terminy składania ofert zamawiający może zastosować wówczas, gdy zachodzi pilna potrzeba udzielania zamówień art. 49, ust. 3 Pzp
Termin składania ofert nie krótszy niż 36 dni. Zamawiający może wyznaczyć wówczas, gdy informacja o tym zamówieniu została zawarta we wstępnym ogłoszeniu informacyjnym dotyczącym zamówień planowanych w terminie 12 miesięcy przekazanym lub zamieszczonym w profilu nabywcy co najmniej na 52 dni przed dniem przekazania ogłoszenia o zamówieniu OPWE art. 52, ust. 3 Pzp
Termin składania ofert nie krótszy niż 10 dni zamawiający może wyznaczyć wówczas gdy zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia art. 52, ust. 4 Pzp
Wysokość najkorzystniejszej oferty
20.05.2010
Ideogram procedury selekcyjnej
Wykres 4
Ad a) ustawa określa 2 typy warunków działania w postępowaniu:
warunki pozytywne, których spełnienie skutkuje dopuszczeniem do procedury udzielenia zamówień publicznych są:
doświadczenie i wiedza;
posiadanie uprawnień do wykonywania określonej działalności lub czynności;
dysponowanie odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonywania zamówienia;
znajdowanie się w odpowiedniej sytuacji ekonomicznej i finansowej
(takie warunki, które powinien wykonać wykonujący, zawiera się ją w specyfikacji (umieszcza się ją na stronie zamawiającego) istotnych warunków zamówień)
warunki negatywne, których spełnienie skutkuje obowiązkiem wykluczenia wykonawcy, ary. 24, ust. 1
niewykonanie lub nienależyte wykonanie zamówienia skutkujące powstaniem szkody stwierdzonej orzeczeniem sądu uprawniającym w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania
otwarcie likwidacji lub ogłoszenia upadłości wykonawcy
zaleganie z uiszczaniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne
prawomocne skazanie za przestępstwo popełnione w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia
przestępstwo, przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową
przestępstwo przeciwko środowisku
przestępstwo przekupstwa
przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu lub inne
przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowych a także za przestępstwo skarbowe lub przestępstwo udziału w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa, lub przestępstwa skarbowego (osoby fizyczne, wspólnicy w spółce jawnej, partnerzy lub członkowie zarządu spółek partnerskich, komplementariusze spółek komandytowych i spółek komandytowo- akcyjnych; urzędujący członkowie organu zarządzającego osób prawnych)
orzeczenie sądu wobec podmiotów zbiorowych w zakresie zakazu ubiegania się o zamówienia na podstawie przepisów o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, za czyny zabronione pod groźbą kary
złożenie nieprawdziwej informacji mającej wpływ lub mogącej mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania
Ad b) ustawowy sposób weryfikacji (oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu) odnośnie a) są (sprawdzamy czy):
odpowiednie uprawnienia odnośnie czynności i zdolności (liczba zatrudnienia, certyfikaty, bilans czy ma zdolność kredytową)
musimy podać moment, w którym wykonawca potwierdza spełnienie warunków udziałów w postępowania
ciężar wskazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu spoczywa na wykonawcy najpóźniej na dzień składania wniosków o dopuszczenie w postępowaniu
Sposób powiadamiania o wykluczeniu (co robimy z ofertą wykonawcy wykluczonego- musimy wszystkich powiadamiać, oferta wykonawcy wykluczonego przechodzą one do ofert tzw. ofert odrzuconych).
Ostatnie przepisy umożliwiają zamawiającym wzywanie wykonawców do potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu najpóźniej na dzień składania ofert.
Ta nowelizacja z dnia 5.11.2009 (tzw. mała nowelizacja) miała na celu uelastycznienie przepisów tak by zwiększyć konkurencyjność zamówień publicznych i tym samym nie eliminować często dobrych wykonawców oferujących korzystną ofertę, a jednocześnie nie zawsze spełniających warunki formalne dotyczące kryteriów podmiotowych np. zaświadczenie ZUS, US o niezaleganiu z opłatami o nieruchomości.
UZP prowadzi listę nienależytych wykonawców zamówień publicznych.
II sito selekcyjne
Badanie ofert wg przesłanek ich odrzucenia art.89
Art. 82 wybór najkorzystniejszej oferty
Zamawiający odrzuca oferty gdy:
jest niezgodna z ustawą
jej treść nie odpowiada SIWZ z zastrzeżeniem art..87 ust.2 pkt. 3 dotyczy omyłek (jeżeli oferta zawiera omyłki pisarskie, rachunkowe, lub inne niepowodujące istotnych zmian w treści oferty wówczas zamawiający poprawia je i niezwłocznie zawiadamia o tym wykonawcę którego oferta została poprawiona)
jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia tzw. ceny dumpingowa- taką ofertę powinniśmy odrzucić
została złożona przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu lub niezaproszonego do składania ofert
zawiera błędy w obliczeniu ceny
wykonawca w terminie 3 dni od dnia doręczenia zawiadamia niezgodzie się na poprawienie omyłki
jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów.
III sito selekcyjne
Rating ofert nie odrzuconych wg jednego z modeli:
*100% ceny
* cena jest jednym z elementów.