8.12.2008, wykład 10.
PRAWO PRACY – KODEKS PRACY:
Kto może odwoływać się do kodeksu pracy?
- umowa o dzieło, zlecenie – kodeks cywilny (80 dni opłacona składka – zleceniodawca może otrzymywać zasiłek chorobowy, gdy choruje mniej niż 30 dni),
- pracownik – osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, mianowany, powołany, wybrany.
Pracodawca - jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna, która zatrudnia pracowników (zawarła z kimś umowę o pracę).
Pracownik – osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę,.
Zasady prawa pracy:
Każdy może wykonywać swobodnie wybraną pracę.
Godziwe wynagrodzenie (min 1386 brutto, a z tego potrącenia (ubezpieczenie społeczne:
- emerytalne 19% - z przychodu na pół pracodawca/pracownik,
- rentowe 6% - z przychodu na pół pracodawca/pracownik,
- chorobowe 2,45% - pracownik,
- wypadkowe 0,67%-3,33% (budownictwo około 2%, górnictwo – 3,3%) – pracodawca,
Koszty uzyskania przychodu – od przychodu podatek, od dochodu (18% i 32%).
Prawo do wypoczynku (do urlopu, dodatkowych dni wolnych od pracy).
Pracodawca zapewnia higieniczne i bezpieczne warunki pracy.
Pracodawca przeciwdziała dyskryminacji.
Pracodawca zapewnia warunki do rozwoju zawodowego pracownika.
Najniższe wynagrodzenie – 760zł.
(W grach (?) kwota wolna od podatku 37600zł, od pozostałej części 10%, gdy podmiot ma zezwolenie nie łączy się z innymi dochodami).
Umowa o pracę:
- pracownik ma obowiązek wykonywania pracy w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę i pod jego kierownictwem,
- pracodawca ma obowiązek wypłaty wynagrodzenia,
- umowa powinna być zawarta na piśmie,
- musi być: rodzaj pracy, wymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia pracy, wymiar urlopu, czas wynagrodzenia chorobowego, data, podpisy.
Rodzaje umów o pracę:
- na czas nieokreślony,
- na czas określony,
- na czas wykonywania określonej pracy,
- na zastępstwo ( na czas usprawiedliwionej nieobecności),
- na okres próbny (od 2 tyg do 3 m-cy – poprzedza inne umowy).
Trzecia umowa na czas określony przechodzi automatycznie jest na czas nieokreślony, gdy przerwa między jedną a drugą umową jest krótsza niż 31 dni.
Pakiet antykryzysowy – czas zawierania tych umów do 2 lat).
4 miesięczny okres rozliczeniowy ( pakiet antykryzysowy - 12 m-cy).
Rozwiązywanie umowy o pracę:
- na mocy porozumienia stron,
- za wypowiedzeniem:
Może pracownik albo pracodawca,
Na czas określony – możliwość rozwiązania umowy z 2 tyg wypowiedzeniem (nie ma uzasadnienia wypowiedzenia),
Na czas nieokreślony – termin zależy od stażu pracy u danego pracodawcy ( zatrudnienie do 6 m-cy – 2 tyg, od 6 m-cy do 3 lat – 1 miesiąc, powyżej 3 lat – 3 miesiące),
- bez wypowiedzenia z określonych przyczyn,
- po upływie czasu na jaki została zawarta,
- z dniem wykonania pracy, dla której została zawarta.
Uprawnienia pracownika w przypadku rozwiązania umowy o pracę:
- o przywrócenie do pracy (umowa na czas nieokreślony),
- odszkodowanie (określony lub nieokreślony).
Sąd decydująco przyznaje pracownikowi.
7 dni- termin w jakim pracownik musi zgłosić się do pracodawcy, gdy zostanie przywrócony do pracy.
* * *
15.12.2009, wykład 11.
Rozwiązywanie umowy bez wypowiedzenia:
może pracownik lub pracodawca,
pracodawca (zawinione przez pracownika):
- naruszenie obowiązków, przestępstwo, które uniemożliwia zatrudnienie,
- utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy,
- niezdolność do pracy spowodowana chorobą, zależy od stażu pracy u danego pracodawcy, po 33 dniach + 182 dniach + 3 miesiącach pracodawca może zwolnić pracownika. Pracownik mający 50 lat- 33 dni chorobowego, pracodawca płaci 80% wynagrodzenia. ZUS wypłaca 182 dni zasiłku chorobowego, 270 dni ciąży lub gruźlicy – 80% wynagrodzenia, za pobyt w szpitalu 70%, natomiast choroba spowodowana alkoholem od 4 dnia. Świadczenie rehabilitacyjne: pierwsze 3 miesiące 90% wynagrodzenia, kolejne 75%. Gdy pracownik ma dziecko do 14 roku życia , ma 60 dni zasiłku opiekuńczego, gdy dziecko zachoruje.
- inna usprawiedliwiona nieobecność dłuższa niż 1 miesiąc,
pracownik:
- ciężkie naruszenie praw pracowniczych,
- nie przeniesiony na nowe stanowisko, gdy stare jest np. szkodliwe dla zdrowia,
- naruszanie dóbr osobistych pracownika: wtedy może dostać odszkodowanie,
- pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia.
Wygaśnięcie umowy o pracę:
- śmierć pracownika,
- śmierć pracodawcy,
- tymczasowe aresztowanie.
* * *
5.01.2010, wykład 12.
Czas pracy:
To czas, w jakim pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy w zakładzie lub innym wyznaczonym miejscu.
Wymiar pracy: 8/24h, 40hi/tydzień, tygodniowy czas pracy z godzinami nadliczbowymi nie może przekroczyć 48h, w każdej dobie pracownik ma prawo do 11h nieprzerwanego odpoczynku, 35h odpoczynku na tydzień.
System przerywanego czasu pracy - czas przerwy w pracy do 5h, bez wynagrodzenia.
Skrócony tydzień pracy – pracuje się np. przez 4 zamiast 5 dni, ale nie można pracować dłużej niż 12h.
System pracy weekendowej – piątek, sobota, niedziela + święta (nie dłużej niż 12h na dzień).
Przerwa na lunch – nie jest wliczona do czasu pracy – ok. 30-60min.
Przerwa na posiłek – jest wliczona w czas pracy – 15 min.
Ruchomy czas pracy – np. rozpoczęcie pracy między godz 6 a 7.
Godziny nadliczbowe – obowiązkowe w określonych przypadkach, np. akcje ratownicze, szczególne potrzeby pracodawcy. 150h nadliczbowych w ciągu roku, może być więcej, gdy jest to ustalone w umowie.
Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych:
- 100% - noce (w godzinach 21-7), niedziela i święta (gdy nie wynika z rozkładu czasu pracy), w dniu wolnym od pracy jaki otrzymamy za pracę w niedzielę i święta,
- 50% - w innych przypadkach.
- godziny wolne.
Dodatek nie przysługuje osobom zarządzającym zakładem pracy, księgowym głównym.
20% dodatek wynagrodzenia przysługuje zawsze, gdy pracuje się w porze nocnej.
Urlopy:
- prawa tego nie można się zrzec,
- nie ma ekwiwalentu za urlop (jedynie gdy umowa zostanie rozwiązana lub wygaśnie),
- prawo do urlopu przysługuje po przepracowaniu 1 miesiąca w wysokości 1/12 z 20 dni roboczych,
- wymiar urlopu zależy od stażu pracy:
nie przekracza 10 lat – 20 dni roboczych
ponad 10 lat – 26 dni roboczych,
- urlop na żądanie – 4 dni urlopu w roku kalendarzowym, pracownik w każdym czasie może zażądać urlopu, musi być wykorzystany w danych roku kalendarzowym, nie przechodzi na nowy rok.