Zarzadzanie jakością
wykład 07.03.2012r
Po odrębnych nowelizacjach poszczególnych norm, rodzina norm ISO 9000 składa się z:
ISO 9000:2005
ISO 9001:2008
ISO 9004:2009
ISO 19011:2002
Polskie odpowiedniki :
PN-EN ISO 9000:2006
PN-EN ISO 9001:2009
PN-EN ISO 9004:2010
PN-EN ISO 19011:2003
ISO 9001:2008 jest czwartą edycja normy opublikowanej po raz pierwszy w 1987, która stała się światowym wzorcem dla zapewnienia zdolności organizacji do spełnienia wymagań jakości i zwiększenia satysfakcji klienta w relacji klient-dostawca. Nie zawiera żadnych nowych wymogów w stosunku do edycji z roku 2000, wersja ta zawiera głównie wyjaśnienia do istniejących wymagań normy ISO 9001:2000 w oparciu o osiem lat doświadczeń w zakresie wdrażania standardu na całym świecie i wprowadza zmiany mające na celu poprawę spójności z systemem zarzadzania środowiskiem ISO 140001:2004
PN-EN ISO 9000:2001– SZJ. Postawy i terminologia.
Jest wprowadzana do norm dotyczących systemów zarzadzania jakości
Opisuje podstawy systemów zarządzania jakością
Definiuje podstawowy termin stosowania w normie rodziny ISO 9000:2000
Odgrywa ważną role w rozumieniu i stosowaniu pozostałych norm rodzin ISO 9000:2000
PN-EN ISO 9001:2001– SZJ. Wymagania.
Zastosowanie normy ISO 9001, ISO 9002 i ISO 9003 w wersji z 1994 roku
Zawiera wymagania stawiane systemom zarządzania jakością
Jest podstawa certyfikacji systemów zarządzania jakością
Jest stosowany do oceny zdolności organizacji do spełniania wymagań klientów, wymagań wynikających z przepisów oraz własnych wymagań organizacji
Normy serii ISO 9000 ustanowione (po raz pierwszy) w 1986 i 1987 roku. W Polsce wprowadzone 1 X 1993 roku jako PN EN 29000.
Istota norm rodziny (serii) ISO 9000- normy rodziny ISO 9000 nie są normami technicznymi, opisującymi parametry techniczne, jakie winien spełniać produkt, regulują natomiast zasady organizacyjne przedsiębiorstwa, które maja zapewnić odpowiednia jakość produktu (wyrobu czy usługi).
Zakres zastosowania 3 modeli zapewnienia jakości (wersja norm z 1994 roku)
ISO 9001- norma do stosowania w przedsiębiorstwach zajmujących się projektowaniem produkcja i serwisem wytwarzanych wyrobów
ISO 9002-
ISO 9003-
Międzynarodowe instytucje normalizacyjne:
IBC- Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna
ISO- Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna
ITU- Międzynarodowy związek Telekomunikacyjny
„ISO” nie odpowiada oficjalnej nazwie
Akronimy nazwy w językach krajów członkowskich byłyby różne, np.
W Polsce „MON”
We Francji „OIN”
Postawiono więc stosować powszechnie akronim ISO wywiedziony z greckiego słowa „ISOS”
ISO oficjalnie rozpoczęła działalność 23.02.1947r.
Wśród członków założycieli jest PKN
Amerykańskie ANSI
Niemieckie DIN
Francuskie AFNOR
Brytyjskie BSI
Europejskie Instytucje Normalizacyjne
CEN- Europejski komitet normalizacyjny
CENELEC- Europejski komitet normalizacyjny
Krajowa jednostka normalizacyjna (PKN)
Polski Komitet Normalizacyjny jest krajową jednostką normalizacyjną i jednocześnie państwową budżetową jednostką organizacyjną
PKN ustanawia Polskie Normy (PN)
Ma wyłącznie prawo użytkowania skrótu „PKN” zastrzeżonego znaku graficznego
Pojęcia dotyczące jakości według PN-EN ISO 9000:2001
Wymaganie (potrzeba lub oczekiwanie, które zostało ustalone, przyjęte zwyczajowo lub jest obowiązkowe)
Klasa (kategoria lub zaszeregowanie nadane różnym wymaganiom dotyczącym jakości wyrobów, procesów lub systemów mających takie same zastosowanie funkcjonalne)
Zdolność (możliwość organizacji, systemu lub procesu dotycząca realizacji wyrobu, który spełnia wymagania określone dla tego wyrobu)
Zadowolenie klienta (percepcja klienta dotycząca stopnia w jakim jego wymagania zostały spełnione)
D. A. GARVIN definiuje jakość za pomocą następujących cech:
Użyteczność- odpowiadająca charakterystykom wewnętrznych przedmiotu
Niezawodność- zdolność pracy bezusterkowej w określonym czasie
Praktyczność- akceptowalność produktu. Łatwość jego obsługi i konserwacji
Zgodność z wymaganiami- stopień zgodności z uprzednio ustalonymi standardami
Trwałość- zdolność wykorzystania produktu w przeciągu określonego okresu czasu
Osobliwość- przede wszystkim cechy drugorzędne produktu, które są uzupełnieniem cech pierwszorzędnych, odnoszących się do użyteczności
Estetyczność- odzwierciedlająca osobiste opinie o produkcie, będące wyrazem przeżyć psychofizycznych, np. jak produkt jest odczuwalny, odbierany na rynku
Ekskluzywność- związana ściśle z marką produkcji, reputacją firmy (producenta, dystrybutora)
Cechy jakościowe wyrobów:
Techniczne- określają konstrukcję, wykorzystanie, funkcje towaru (stan powierzchni, wymiary geometryczne, właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne, techniczne parametry działania)
Użytkowe- charakteryzują przydatność, dogodność, bezpieczeństwo użytkowania (niezawodność, trwałość, zadowolenie)
Elastyczność- charakteryzujący wygląd zewnętrzny
Ekonomiczność- określające towar głównie od strony finansowej (koszty nabycia, ceny, amortyzacja, straty, koszty eksploatacji)
Ergonomiczne- stopień dostosowania wyrobu do anatomicznych, fizjologicznych i psychicznych cech
Ekologiczne