Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego

w Warszawie

Wydział Nauk Ekonomicznych

Paulina Janiec

Anna Perłowska

161655, 161696

Handel elektroniczny, rodzaje transakcji elektronicznych

Praca zaliczeniowa

na kierunku – logistyka

Praca wykonana pod kierunkiem

Dr Marcina Wysokińskiego

Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw

Warszawa 2015

Spis treści

1. Historia handlu elektronicznego

2. Społeczeństwo elektroniczne a handel  elektroniczny

3. Definicja

4. Podstawy prawne

5.Handel tradycyjny a elektroniczny

6. Typologia handlu elektronicznego

7. Wady i zalety handlu elektronicznego dla klientów oraz firm 

8. Formy płatności

9. Ciekawostki 

Historia handlu elektronicznego

Handel elektroniczny to sfera gospodarki, której rozwój w okresie ostatnich kilkunastu lat przebiegał niezwykle dynamicznie. Pojawienie się w połowie lat 90-tych minionego wieku takich firm internetowych jak Amazon, eBay czy Dell i ich sukcesy pociągnęły za sobą falę podobnych inwestycji. Kolejne przedsiębiorstwa, zdawały się dążyć do osiągnięcia swoich biznesowych celów (korzystając przy tym z powszechnej wówczas ekscytacji Internetem i przypisywania e-przedsiębiorstwom wartości rynkowej, która zupełnie odbiegała od realiów) już tylko i wyłącznie poprzez samą obecności w sieci WWW.

Handel elektroniczny (e-handel) to pojęcie, które narodziło się wraz z początkami komercyjnego wykorzystania sieci Internet w połowie lat 90-tych i począwszy od tego okresu stale ewoluuje. Wśród bezpośrednich wydarzeń, które owe narodziny poprzedziły, decydujące znaczenie miały zwłaszcza:

• zniesienie w 1991 roku komercyjnych restrykcji nałożonych przez NSFNET(National Science Foundation NET ) na korzystanie z sieci Internet, a następnie ustanowienie przy współudziale IBM, MCI Communication Corp. oraz Merit Network Inc. – ANS (Advanced Network and Services), infrastruktury, która umożliwiała komercyjne połączenia internetowe z wykluczeniem wcześniejszych restrykcji,

• stworzenie w 1993 roku jednej z pierwszych przeglądarek internetowych Mosaic, która sprawiła, że Internet stał się zdecydowanie bardziej przystępnym medium dla przeciętnego użytkownika,

• umowa sprzedaży ANS firmie America Online w 1995 roku, w ramach której, cała infrastruktura sieciowa przeszła z sektora finansowanego ze środków publicznych do sektora prywatnego, co skutkowało tym, że główną rolę w dalszym rozwoju Internetu przejęły prywatne firmy,

• rozpoczęcie działalności handlowej w sieci WWW, poczynając od 1995 roku, takich firm jak: Amazon (największy na świecie sklep internetowy z książkami), eBay (pierwsza internetowa aukcja), Dell (producent sprzętu komputerowego, sprzedający swoje produkty bezpośrednio do użytkownika końcowego). Internet stał się najszybciej rozwijającą technologią w historii gospodarki.¹

W kontekście rozróżnienia pojęć pokrewnych, za właściwe należy przyjąć rozumowanie wedle, którego handel elektroniczny stanowi część biznesu elektronicznego, który z kolei stanowi podzbiór gospodarki elektronicznej. Odpowiednio częścią składową e-handlu jest przedsiębiorstwo elektroniczne.

Rysunek 1 Społeczeństwo elektroniczne

Literatura przedmiotu dostarcza wiele definicji handlu elektronicznego.

W najprostszej i zarazem najbardziej zwięzłej postaci, elektroniczny handel określa się mianem transakcji handlowych przeprowadzanych elektronicznie przez Internet.²

Według nieco szerszej definicji Vladimira Zwass’a, handel elektroniczny to, prócz prowadzenia transakcji biznesowych poprzez sieci teleinformatyczne, także udostępnianie informacji biznesowej oraz utrzymywanie relacji biznesowych.

Światowa Organizacja Handlu (WTO) definiuje e-handel jako produkcję, dystrybucję, marketing i sprzedaż dóbr i usług z wykorzystaniem sieci teleinformatycznych.³

Kolejna z definicji i najbardziej odnosząca się do czasów współczesnych wskazuje, że handel elektroniczny (ang. e-commerce), to wszelkie aspekty transakcji handlowych zawieranych z wykorzystaniem urządzeń elektronicznych i ich oprogramowania. Obejmują one operacje prowadzone z wykorzystaniem urządzeń takich jak telefon, smartfon, faks, komputer, czy telewizor. Obecnie najbardziej powszechną metodą handlu elektronicznego jest handel internetowy, gdzie występują transakcje handlowe pomiędzy sprzedającymi a kupującymi. Najbardziej powszechną formą handlu elektronicznego są sklepy internetowe.⁴

W literaturze występują trudności ze sprecyzowaniem pojęć związanych z gospodarką elektroniczną, w tym handlu elektronicznego. Trudności te leżą z jednej strony w charakterze owej sfery, która podlega ciągłym przeobrażeniom wraz z rozwojem nowych technologii informacyjnych (zmienia się powszechność dostępu do nich, podejście użytkownika końcowego do tych technologii i ogólny poziom kraju, w którym są stosowane), zaś z drugiej, ich zależności od kontekstu i sytuacji, w której są używane (normatywów statystyki kraju oraz uwarunkowań prawnych). Obok wskazanych przeszkód, skonstruowanie właściwej merytorycznie definicji e-handlu dodatkowo utrudnia, występujące w literaturze zjawisko utożsamiania handlu elektronicznego z pojęciami pokrewnymi, które wychodzą poza meritum e-handlu. Wynika to w głównej mierze z dwóch zjawisk:

• niejednoznaczności poszczególnych pojęć pokrewnych funkcjonujących w powszechnym obiegu

• relatywnie dużej otwartości podstawy merytorycznej handlu elektronicznego⁵

Rysunek Główne źródła trudności definicyjnych pojęcia handel elektroniczny

W skład handlu elektronicznego wchodzą następujące rozwiązania:

- elektroniczna wymiana dokumentacji;

- elektroniczny transfer środków pieniężnych;

- interaktywne systemy informacji wizualnej i głosowej;

-elektroniczne zakupy;

- elektroniczna bankowość i inne dziedziny gospodarki, w coraz większym stopniu zależnej od środków teleinformatycznych⁶.

Rysunek Podstawowe akty prawne regulujące sferę handlu elektronicznego w Polsce

Spośród przedstawionych na rysunku aktów prawnych, w kontekście funkcjonowania handlu elektronicznego w Polsce, zdecydowanie największe znaczenie mają zwłaszcza dwie ustawy tj.:

• ustawa z dnia 2 marca 2000 roku – o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (stanowi ona próbę implementacji zapisów unijnej dyrektywy nr 97/7 z dnia 20 maja 1997 r. w sprawie ochrony konsumentów w przypadku umów zawieranych na odległość),

• ustawa z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną (stanowi ona implementację zapisów unijnej dyrektywy 2000/31/WE z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym))

Obie powyższe ustawy odnoszą się bezpośrednio do dwóch absolutnie kluczowych obszarów jeżeli chodzi o prawne aspekty sfery handlu elektronicznego w Polsce, a mianowicie, obowiązków podmiotów świadczących swoje usługi drogą elektroniczną oraz ochrony konsumentów owych usług. Mając na uwadze pierwszy z wymienionych aktów - ustawę o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny.

Różnice pomiędzy handlem tradycyjnym i elektronicznym

Kryterium	Handel tradycyjny	Handel elektroniczny
Media	Komunikacja bezpośrednia twarzą w twarz, za pomocą pośredników, bądź przy pomocy dokumentów przesyłanych przez pocztę, posłańców, pocztę pneumatyczną, telefon stacjonarny, telegraf, faks itp..	Dominującą formą komunikacji jest kontakt przez Internet: poczta elektroniczna, wyszukiwarki stron WWW, zawartość stron + odnośniki, portale, wortale i inne narzędzia komunikacji, ewentualnie przejściowo wspomagane przez media tradycyjne.
Elastyczność działalności	Niska elastyczność, problemy nie tylko z przestawieniem się na inny rodzaj działalności, ale również ze zmianą czy rozszerzeniem asortymentu, wzmocnione licznymi ograniczeniami administracyjnymi.	Wysoka elastyczność wynikająca z roli pośrednika na rynku. Wiąże się to niestety z koniecznością dokonania również technicznych posunięć na rynku (szeroka reklama zmian, podłączenie się pod inne strony, utworzenie własnego portalu itp.)
Logistyka działalności	Towary wytwarzane na miejscu lub magazynowane, ograniczony zasięg działalności lub konieczność utrzymywania wielu punktów wytwarzania i dystrybucji.	Dominującą formą jest oderwanie od procesu wytwórczego, możliwość przesyłania bezpośrednio z własnej lub obcej hurtowni do klienta.
Logistyka sprzedaży	Struktura pionowa, łańcuch pośredników, konieczność dotarcia klienta do punktu sprzedaży, działającego w określonych godzinach.	Spłaszczenie struktur, wyposażony w odpowiednie urządzenia klient może transakcję przeprowadzać miejsca zamieszkania, teoretycznie w ciągu całej doby.
Formy płatności	Tradycyjne: gotówka, karta płatnicza, czek; anonimowość kupna i sprzedaży, powszechność użycia i akceptowalności różnych form sprzedaży, problemy z wymianą niektórych walut uznanych za obowiązujące na określonym terytorium, granulacja pieniądza, akceptowalny stopień zabezpieczenia.	Odmienne od tradycyjnych formy płatności: za zaliczeniem pocztowym, przekaz pieniężny, karta płatnicza, karta inteligentna, mikropłatności, pieniądz elektroniczny, poddawana pod wątpliwość powszechność wymagająca odpowiedniej infrastruktury, poziom zabezpieczeń uznawany za mniejszy od tradycyjnego.
Parametry sprzedaży	Występuje zależność między położeniem punktu sprzedaży i gęstością realnej sieci, a ceną zakupu, co wynika z ograniczoności dostępu do towarów i usług. Różnice regionalne związane z położeniem geograficznym.	Z powodu globalizacji konkurencyjność cenowa wymusza niewielkie różnice cenowe. Różnice mogą być niwelowane przez trudne warunki dostawy. Najniższe ceny osiągane w handlu wartościami intelektualnymi (brak ceł, kosztów transportu itp.).

Typologia handlu elektronicznego ze względu na jego przedmioty i podmioty

Rysunek Typy e-handlu

Źródło: Opracowanie- Jakub Niewczas.

Ze względu na podmioty biorące udział w handlu elektronicznym można dokonać klasyfikacji sektorów handlu elektronicznego. Wyróżnia się 6 takich sektorów:

• handel elektroniczny pomiędzy firmami B2B (ang. business-to-business) - dotyczy wszelkich relacji występujących pomiędzy wszelkimi firmami, nie tylko bezpośrednimi partnerami, ale też pośrednikami, dostawcami, dystrybutorami, punktami sprzedaży, czy też świadczenia usług. Obejmuje on m.in. przygotowanie ofert, przygotowanie zamówień, potwierdzanie zamówień, płatności, realizację transakcji, szukanie nowych ofert, wystawianie dokumentów związanych z realizacją transakcji, marketing. W tym sektorze stosowany jest EDI. B2B uważany jest za najszybciej rozwijającą się gałąź handlu elektronicznego, często też określany jest jako “klasyczny e-biznes”. W handlu B2B wyróżnia się dwa podstawowe modele rynków elektronicznych:

◦ rynek wertykalny - handel odbywa się tu w ramach jednej specjalistycznej branży, którą może być np. branża spożywcza i związany jest głównie z produktami związanymi bezpośrednio z produkcją,

◦ rynek horyzontalny - obejmuje swym zakresem wiele sektorów i bezpośrednio nie jest związany z produkcja dóbr materialnych.

• handel elektroniczny pomiędzy firmą, a konsumentem B2C (ang. business-to-consumer ) - to wszelkie formy detalicznej sprzedaży towarów i usług pojedynczym klientom, często realizowaną za pomocą Internetu. Przykładem z tego sektora są sklepy internetowe i aukcje drobnotowarowe. Stroną inicjującą transakcje jest firma. B2C obejmuje zwykle te same działania, co B2B.

• handel elektroniczny pomiędzy konsumentem a firmą C2B (ang. consumer-to-business) - jest on odwróceniem modelu B2C, bowiem inicjatywa należy do klienta indywidualnego. Klienci w specjalnych serwisach internetowych umieszczają swoje oferty zakupu towarów lub usług, na które odpowiadają producenci. Ten model handlu w przeciwieństwie do wcześniej omawianych, wymaga zwykle od klientów dostępu do technologii umożliwiającej dwukierunkową komunikację elektroniczną. W modelach B2B i B2C kontrahenci mogą posługiwać się hybrydowymi rozwiązaniami handlu elektronicznego. Model C2B często nie jest wymieniany przez analityków rynków elektronicznych, bowiem traktowany jest jako specyficzna forma B2C.

• handel elektroniczny pomiędzy konsumentami C2C (ang. consumer-to-consumer ) - wszelkie elektroniczne formy działalności gospodarczej realizowane przez osoby prywatne. Podstawowym przykładem C2C są aukcje internetowe.

Biznes elektroniczny wraz z wprowadzaniem technologii elektronicznych w różne dziedziny życia codziennego, można również wyróżnić sektory obejmujące inne podmioty niż firma i osoba prywatna biorące udział w wymianie handlowej. Przykładem mogą tu być instytucje publiczne. Związane z nimi sektory handlu to:

• handel elektroniczny pomiędzy instytucjami publicznymi a biznesem G2B (ang. government-to-business) - obejmuje m.in. działalność związaną z systemem ubezpieczeniowym pracowników firm lub z systemem fiskalnym.

• handel elektroniczny pomiędzy instytucjami publicznymi a obywatelami G2C (ang. government-to-citizen) - wszelkie elektroniczne formy działalności instytucji publicznych związanych ze sprawami obywatelskimi, przykładowo: wirtualne biura obsługi klientów w urzędach miejskich

Na współczesnym rynku elektronicznym najwięcej transakcji jest zawieranych na rynku B2B oraz B2C i więcej transakcji jest zawieranych w sektorze B2B niż B2C. W krajach bardziej rozwiniętych jest zawieranych znacznie więcej transakcji na rynku elektronicznym. Polska na tle innych krajów Europy wypada zdecydowanie niekorzystnie.⁷

Rysunek Rodzaje transakcji na rynku elektronicznym

Źródło: Opracowanie na podstawie [GrSt02 s. 82]

Handel ze względu na zakres wykorzystania urządzeń elektronicznych możemy podzielić na handel elektroniczny bezpośredni, pośredni i hybrydowy:

• handel elektroniczny bezpośredni - cała transakcja ma miejsce w tym przypadku tylko i wyłącznie w sieci. . Kompleksowy handel elektroniczny charakteryzuje się tym, że cała transakcja handlowa od momentu złożenia zamówienia do realizacji płatności i dostawy towaru odbywa się wyłącznie z użyciem urządzeń elektronicznych

• handel elektroniczny pośredni - złożenie zamówienia i dokonanie płatności odbywa się przy pomocy sieci , ale dostawa określonego przedmiotu czy też usługi ma miejsce tradycyjną metodą

• handel elektroniczny hybrydowy - w hybrydowym handlu elektronicznym wykorzystanie urządzeń jest tylko częściowe i dotyczy wybranych jego aspektów. Może to być np. tylko wyszukiwanie towarów, usług, kontrahentów, przesłanie dokumentów lub realizacja płatności. Pozostałe czynności realizuje się bezpośrednio, w sposób tradycyjny

Obecnie prawie każda firma rozpoczynająca swoją działalność wykorzystuje handel elektroniczny. Początkowo jest to zwykle forma hybrydowa: poprzez Internet udostępniana jest oferta towarów i usług oraz dane kontaktowe dla potencjalnych klientów. Oferta ma wtedy postać prostej, statycznej strony WWW z opisem i cennikiem, bądź pliku danych do pobrania. Składanie zamówień odbywa się drogą telefoniczną, faksem lub przez pocztę elektroniczną. Pozostałe zaś czynności związane z handlem dokonywane są tradycyjnie.

Kolejnym krokiem w rozwijaniu handlu elektronicznego w firmie jest zazwyczaj dodanie do serwisu WWW możliwości wyszukiwania towarów oraz usług uwzględniającego różne kryteria. Jest to szczególnie istotne dla firm o bardzo dużej ofercie, której całościowe przejrzenie jest dla potencjalnego klienta bardzo czasochłonne. Bardzo często serwisy WWW pozwalają wówczas wybrać żądany towar i automatycznie złożyć zamówienie z nim związane. Niezmiernie istotnym aspektem handlu, który można przenieść do sieci Internet jest realizacja płatności drogą elektroniczną, która jest bardzo wygodna dla klientów, a jednocześnie nie wymaga obsługi pracowników firmy. Do cech najbardziej zaawansowanych serwisów internetowych należy rozpoznawanie indywidualnych upodobań klientów w celu dostosowania dla nich własnej oferty. Analizie podlega wówczas zestaw kupowanych przez klienta towarów, korzystanie przez niego z wybranych usług, czy też fakt przeglądania takich, a nie innych reklam.

Zmiana sposobu prowadzenia handlu z tradycyjnego na elektroniczny wiąże się w firmach często w wieloma przekształceniami organizacyjnymi i należy mieć to na uwadze zamierzając wprowadzić taką transformację. Nie wszystkie aspekty prowadzenia biznesu jednakowo poddają się informatyzacji, a co za tym idzie wykorzystaniu w handlu przez Internet. Czasem specyfika działalności firmy wręcz informatyzację uniemożliwia. Należy również pamiętać, że handel elektroniczny wymaga od firm ciągłej innowacji i nadążania za nowinkami technologicznymi, aby sprostać wymaganiom nowoczesnych klientów.

Biznes, a w szczególności handel prowadzony z wykorzystaniem środków elektronicznych oraz sieci Internet, niesie z sobą ogrom zalet zarówno dla klientów jak i dla firm, które świadczą tego typu usługi. Do najważniejszych zalet możemy zaliczyć:

Zalety prowadzenia e-commerce dla klientów:

• Oszczędność czasu

• Znaczna wygoda, czyli łatwy i szybki dostęp do informacji

• Możliwość porównywania konkurencyjnych ofert

• Możliwość lepszego zapoznania się z ofertą

• Dostęp do zdecydowanie szerszego asortymentu towarów

• Dostęp do oferty sklepów na całym świecie

• Bardziej szczegółowe opisy towarów

• Klient wybierając określony towar może, przy pomocy zamieszczonych linków,

• przenieść się bezpośrednio na stronę producenta tego towaru

• Możliwość stałej kontroli przez klienta wysokości kwoty do wydania w sklepie

• Niższe ceny

• Pewne towary, które można otrzymać bezpośrednio przez Sieć, jak na przykład oprogramowanie są znacznie korzystniejsze cenowo, gdyż pominięte zostają koszty transportu, czy opłat celnych

• Możliwość przeglądania oferty oraz obsługa klienta 24 godziny na dobę, 365 dni w roku

• Możliwość wyszukiwania towarów według dowolnego zadanego kryterium, na przykład ceny, rodzaju, koloru itp.

• Nowe możliwości niedostępne w tradycyjnych sklepach, na przykład:

• Możliwość wysłuchania części utworu z wirtualnym sklepie sprzedającym płyty CD

• Przeczytanie recenzji książki w wirtualnej księgarni

• Obniżenie kosztów połączeń telekomunikacyjnych.⁸

Zalety prowadzenia e-commerce dla firm:

• Niski koszt, redukcja kosztów, oszczędności

• Elastyczność – możliwość ciągłej i natychmiastowej aktualizacji oferty

• Bardziej szczegółowe opisy towarów

• Uatrakcyjnienie oferty poprzez organizowanie licytacji

• Dostęp do nowych klientów

• Przyspieszenie procesów biznesowych

• Uzyskanie przewagi konkurencyjnej

• Anonimowość - skuteczna konkurencja z dużymi firmami

• Dostęp do rynku światowego

• Skrócenie czasu dostępu do rynku towarów i usług

• Eliminacja negatywnego zjawiska sezonowości na rynku lokalnym

• Możliwości multimedialne

• Efektywność

• Interaktywność

• Na otwarcie sklepu internetowego nie są wymagane żadne zezwolenia

• Obniżenie kosztów połączeń telekomunikacyjnych

• Wzrost poziomu sprzedaży

• Wzrost wartości firmy, wzmocnienie jej pozycji

• Lepsze wykorzystanie możliwości produkcyjnych

• Szybki i łatwy dostęp do informacji gospodarczych, informacji o potencjalnych klientach i konkurencji.⁹

Wdrażanie biznesu elektronicznego wiąże się czasem z różnymi problemami. Część z nich wynika z nieznajomości mechanizmów działających w sieci Internet, zaś część ze specyfiki wciąż dynamicznie rozwijającego się handlu w sieci Internet. Możemy tu przykładowo wymienić:

Zagrożenia i wady prowadzenia e-commerce dla klientów:

• Zapewnienie bezpieczeństwa płatności przez Sieć

• Niepewność, co do rzetelności sprzedawcy

• Brak możliwości wypróbowania, czy oględzin zakupywanego towaru

• W Polsce - stosunkowo mała liczba wydanych kart płatniczych (około 1.5 mln)

• W przypadku słabo opracowanych serwisów odczuwalny jest brak fizycznie istniejącego sprzedawcy, z którym można skonsultować pewne pilne kwestie.¹⁰

Zagrożenia i wady prowadzenia e-commerce dla firm:

• Zbyt wysoki koszt dostarczenia towaru do klienta

• Brak efektywnego i rozbudowanego systemu spedycyjnego i dostawczego

• Brak efektywnej obsługi płatności kartami kredytowymi. ¹¹

Dokonują zakupu przez internet, klienci mają wile możliwości jeżeli chodzi o formę i typ płatności. Klient dokonując zakupu przez sieć może dokonać płatności w momencie zamawiania towaru bądź dopiero w momencie jego odbioru (płatność za pobraniem).

Należności za zakupy dokonane przez internet można regulować w sposób tradycyjny, czyli przez przelew bankowy. Przelew bankowy jest najpopularniejszym sposobem rozliczania transakcji bezgotówkowych na całym świecie. Są one szybkie, tanie, wygodne i można je realizować bez wychodzenia z domu, co ma wpływ na ich dużą popularność, bo według statystyk za pomocą przelewów jest opłacanych około 70% zakupów towarów i usług internetowych w Polsce. Są one dostępne dla wszystkich tych, którzy posiadają internetowe konto bankowe. Przelew internetowy prawie nie różni się od tradycyjnego przelewu realizowanego przez klienta w okienku bankowym. Podstawową różnicą jest fakt, że klient nie korzysta z pomocy pracownika banku, lecz wszystkie czynności realizuje sam za pośrednictwem sieci Internet.

Wśród bardziej nowoczesnych form płatności możemy wyróżnić serwisy takie jak: PayU, PayPal, DotPay czy Allpay. Zasada działania tego typu serwisów jest bardzo prosta. Osoba chcąca wysłać pieniądze musi zarejestrować się w systemie. Nie musi zasilać "konta" pieniędzmi. Podaje jedynie dane karty płatniczej, która będzie obciążana kwotami przekazów pieniężnych.

Złożenie dyspozycji przelewu środków wiąże się z podaniem kwoty przekazu oraz adresu email osoby, do której chcemy przesłać pieniądze. Jeżeli odbiorca jest zarejestrowanym użytkownikiem sytemu, następuje natychmiastowe przeksięgowanie pieniędzy na jego rachunek. Jeżeli nie jest zarejestrowany, otrzymuje emaila z informacją o przekazie pieniężnym i zachętą do założenia konta.

Ciekawostki

• Największym sklepem internetowym pod względem sprzedaży jest euro.com.pl

• Najpopularniejszym segmentem wśród kupujących w internecie jest odzież i obuwie

• Najdynamiczniej rozwijającym się segmentem, choć wciąż niedużym jest segment spożywczy

• Kosmetyki to segment na który obecnie otwierają e-sklepy największe sieci, np. w tym roku Sephora, czy Rossmann

• Segment RTV, AGD i sprzętu elektronicznego jest jednym z najbardziej rozwiniętych w Polsce i w którym wszyscy najwięksi gracze to także największe sklepy całego rynku e-commerce w Polsce

• Kosmetyki oraz elektronika to dwa segmenty, które generują większą sprzedaż w sklepach internetowych niż na platformach handlowych.

Bibliografia

1. Bacchetta M., Low P., Mattoo A., Schuknecht L., Wagerand H., Wehrens M., Special Studies – Electronic Commerce and the role of the WTO, WTO Publications, Geneva 1998 r., s. 1

2. Chmielarz W., Systemy biznesu elektronicznego, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2007 r., s. 15

3. Dobosz K., Handel elektroniczny, Warszawa 2012r.

4. Goliński M., Od rynków elektronicznych do gospodarki elektronicznej. Podstawowe aspekty teoretyczne. Implikacje gospodarcze, raport badawczy, Warszawa 1999.

5. Lewicki M. Instrumenty tworzenia wartości dla klienta w handlu elektronicznym, Poznań 2012r.

6. http://www.askoxford.com/concise_oed/ecommerce?view=uk [dostęp 6.11.2015 r].

Spis rysunków

Rysunek 1 Społeczeństwo elektroniczne 4

Rysunek 2 Główne źródła trudności definicyjnych pojęcia handel elektroniczny 5

Rysunek 3 Podstawowe akty prawne regulujące sferę handlu elektronicznego w Polsce 6

Rysunek 4 Typy e-handlu 9

Rysunek 5 Rodzaje transakcji na rynku elektronicznym 11

---

1. Lewicki M. Instrumenty tworzenia wartości dla klienta w handlu elektronicznym, Poznań 2012r.↩

2. http://www.askoxford.com/concise_oed/ecommerce?view=uk [dostęp 6.11.2015 r].↩

3. Bacchetta M., Low P., Mattoo A., Schuknecht L., Wagerand H., Wehrens M., Special Studies – Electronic Commerce and the role of the WTO, WTO Publications, Geneva 1998 r., s. 1↩

4. Dobosz K., Handel elektroniczny, Warszawa 2012r.↩

5. Chmielarz W., Systemy biznesu elektronicznego, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2007 r., s. 15↩

6. Goliński M., Od rynków elektronicznych do gospodarki elektronicznej. Podstawowe aspekty teoretyczne. Implikacje gospodarcze, raport badawczy, Warszawa 1999.↩

7. Dobosz K., Handel elektroniczny, Warszawa 2012r.↩

8. Dobosz K., Handel elektroniczny, Warszawa 2012r.↩

9. Dobosz K., Handel elektroniczny, Warszawa 2012r.↩

10. Tamże, s.11.↩

11. Tamże.↩