A. POSTAWA CZŁOWIEKA I JAJ ROZWÓJ

1. Postawa:

• jest to sposób utrzymywania przez człowieka pozycji stojącej

• na jaj kształtowanie wpływają zarówno warunki zewnętrzne jak i wewnętrzne

• wyraża ją sylwetka człowieka – cecha indywidualna

2. Sylwetka:

• zmienia się w zależności od: wieku, stanu zdrowia, samopoczucia, trybu zycia,

Charakterystyka prawidłowej pozycji stojącej:

• głowa ustawiona prosto

• barki na jednym poziomie

• łopatki ściągnięte

• symetryczne ustawienie miednicy

• lekko wciągnięty brzuch

• napięte pośladki

• równoległe ustawienie kończyn dolnych wyprostowanych w stawach kolanowych (bez przeprostów)

• prawidłowe ustawienie i obciążenie stóp

3. Kształtowanie się krzywizn kręgosłupa u dziecka:

• 0--3 m-c – kifotyczne ustawienie kręgosłupa

• 3-4 m-c – wykształcenie lordozy szyjnej (unoszenie głowy)

• 9-12 m-c – wykształcenie lordozy lędźwiowej (samodzielne siadanie)

• 12-14 m-c – zaznaczone wszystkie krzywizny

4. Kształtowanie się postawy dziecka:

• do 3 r.ż. (słaby gorset mięśniowy)

  • odstające łopatki

  • barki wysunięte do przodu

  • uwypuklony brzuch

• 3-6 r.ż. (zjawiska przejściowe, nie pozostawiają śladów)

  • asymetria barków

  • pogłębiona kifoza piersiowa

  • koślawość kolan

  • małe wysklepienie stóp

• do 7 r.ż. (wzmocnienie siły mięśniowej)

  • pełne wykształcenie lordozy lędźwiowej

  • pogorszenie postawy (rozpoczęcie nauki szkolnej)

• 11-16 r.ż.

  • garbienie się ( nierównomierny stosunek wzrostu do masy mięśniowej)

• 25-30 r.ż.

  • najlepsze warunki do utrzymania prawidłowej postawy

• 40-60 r.ż.

  • utrata siły mięśni głównie brzucha i grzbietu

  • zwiększenie ciężaru ciała

  • rozpoczynający się proces zmian zwyrodnieniowych stawów

• >60 r.ż.

  • pogłębienie kifozy piersiowej

  • zmniejszenie lordozy lędźwiowej

  • wysuniecie głowy ku przodowi

  • kkd ustawione w zgięciu w stawach biodrowych i kolanowych

B. WADY POSTAWY

• odchylenie od cech uznanych za prawidłowe

Podział:

1. plecy płaskie

• zmniejszenie fizjologicznych przednio-tylnych krzywizn kręgosłupa

• brak odpowiedniej amortyzacji ciała i odpowiedniej ochrony ośrodkowego układu nerwowego

1. plecy okrągłe

• zwiększenie kifozy piersiowej

• pogorszenie wentylacji płuc

• ustawienie głowy w przodopochyleniu powoduje upośledzenie przepływu krwi prze naczynia doprowadzające krew do mózgu

1. plecy wklęsłe

• pogłębienie lordozy lędźwiowej

• połączone na ogół z nieprawidłowościami w obrębie stawów biodrowych, osłabienie mięśni brzucha i pośladków

1. plecy wklęsło-okrągłe

• pogłębienie kifozy piersiowej, jak i lordozy lędźwiowej

C. Etiologia wad postawy:

• przyswojenie nieprawidłowego nawyku postawy

• brak kontroli nad postawą

• na skutek tego osłabienie pewnych grup mięśni grzbietu

• wady wzroku

• wady słuchu

• przewlekle schorzenia układu oddechowego, gardła, zatok

• nieprawidłowości w obrębie stawów biodrowych

• nieprawidłowe nawyki

D. Leczenie:

• likwidacja przyczyny

• gimnastyka wyrównawcza

E. BOCZNE SKRZYWIENIA KRĘGOSŁUPA

Funkcja kręgosłupa:

• główna mechaniczna oś ciała

• rola podporowa

• amortyzator chroniący ośrodkowy układ nerwowy przed wstrząsami

Stabilizacja kręgosłupa:

• mięśnie tułowia – głębokie mięśnie grzbietu

• mięśnie brzucha

• mięśnie pośladkowe

• zginacze stawu biodrowego

• zginacze stawu kolanowego

Definicja skoliozy:

• zespół wielopłaszczyznowych zniekształceń kręgosłupa i bezpośrednio lub pośrednio z nim związanych części układu ruchu, klatki piersiowej i narządów wewnętrznych

Podział:

1. czynnościowe

• brak zmian w obrębie kręgosłupa

• skrzywienie powstaje z innego powodu np.: skrócenie kończyny dolnej

1. strukturalne

• występują zmiany w budowie kręgów lub kostnych części klatki piersiowej

• przyczyną są najczęściej wady wrodzone

1. idiopatyczne

• najliczniejsza grupa

• nieznana przyczyna wywołująca skrzywienie

• jako przyczynę podejrzewa się zaburzenia metabolizmu w chrząstkach wzrostowych kręgów i więzadłach kręgosłupa oraz brak równowagi w napięciu mięśni grzbietu

• w przebiegu choroby może dojść do powstania zmian strukturalnych w kręgosłupie