4 Porosty jako bioindykatory zanieczyszczeń powietrza

4. Porosty jako bioindykatory zanieczyszczeń powietrza

Porosty mogą pobierać również substancje odżywcze prosto z atmosfery-zawarte w pyłach i gazach, a wraz z nimi związki trujące, akumulując je w sobie. Z tego powodu porosty okazały się bardzo dobrymi organizmami określającymi zanieczyszczenie atmosfery (biowskaźnikami, bioindykatorami).

Głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza jest dwutlenek siarki emitowany do atmosfery, produkt spalania węgla, benzyny, ropy. SO2 reaguje z tlenem atmosferycznym i przechodzi w SO3. Ten zaś wraz z cząsteczkami wody tworzy H2SO4 i w ten sposób powstają tzw. kwaśne deszcze, niszcząco działające na roślinność (umieranie lasów).

W wyniku obserwacji okazało się, że porosty są szczególnie wrażliwe na kwaśne deszcze. Do monitoringu powietrza wykorzystuje się przede wszystkim porosty nadrzewne (epifityczne). Porosty epifityczne występują na wszystkich gatunkach drzew.

Prowadząc monitoring powietrza przy pomocy porostów, nie uzyskujemy informacji o składzie chemicznym zanieczyszczeń ani o wpływie poszczególnych związków. Otrzymane wyniki są świadectwem kompleksowego oddziaływania mieszaniny szkodliwych związków.

Substancje toksyczne powodują przy oddziaływaniu bezpośrednim na porosty, że najbardziej wrażliwym jest aparat fotosyntetyczny glonów porostowych, w którym chrolofil ulega degradacji i zostaje unieczynniony. Duże stężenie SO2 w krótkim czasie powoduje obumarcie wszystkich glonów w plesze i śmierć porostu. Przy mniejszych stężeniach SO2 następują zmiany w budowie wewnętrznej komórek i przepuszczalności błon plazmatycznych, co ułatwia wnikanie toksyn do wnętrza. Pyły, jeśli są emitowane w dużych ilościach, niszczą plechy porostów w sposób mechaniczny; okrywając je grubą warstwą uniemożliwiającą wymianę gazową i ograniczają dostęp światła do komórek glonów.

Cechy dobrego bioindykatora

Dobre bioindykatory powinny charakteryzować stosunkowo wąskim zakresami tolerancji ekologicznej (walencja ekologiczna), najlepsze są gatunki stenotopowe, wyspecjalizowane.

Lepszymi bioindykatorami są gatunki długo przebywające w badanym środowisku z stanie aktywnym. Gorszymi bioindykatorami np. stanu rzek są amfibiotyczne owady, które w środowisku wodnym przebywają zaledwie kilka tygodni, a resztę czasu spędzają poza zbiornikiem wodnym.

Gatunki o dużych areałach rozmieszczenia geograficznego mogą być wykorzystywane w wielu krajach, dlatego gatunek może być wykorzystany w miarę uniwersalnie.

Duża liczebność umożliwia łatwe odnalezienie gatunku w środowisku - gatunki rzadkie wymagają pobrania dużej liczby prób, co jest pracochłonne i kosztowne.

Tylko gatunki, które łatwo można oznaczyć (rozpoznać, zidentyfikować), nadają się na wskaźniki.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Porosty jako uniwersalne wskazniki stanu powietrza2
Transport lotniczy jako źródło zanieczyszczeń do powietrza OP
zajęcia terenowe ocena zanieczyszenia powietrza w pobliżu szkoły z użyciem skali porostowej
Zanieczyszczenie powietrza 2
11 Główne zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego klasyfikacja, źródł
Zadanie z zanieczyszczenia powietrza(2) (1)
Zanieczyszczenia powietrza
zanieczyszczenie powietrza
Ściągi, Angielski 4, air pollution zanieczyszczenie powietrza alternative energy energia alternatywn
Emisje Głównych Zanieczyszczeń Powietrza W Polsce I Wpływ Na Środowisko Prezentacja (Juda Rezle
Analizy środowiskowe badania zanieczyszczeń powietrza
podział zanieczyszczeń powietrza
Zanieczyszczenie powietrza 1
11 2 4 Zanieczyszczenia powietrza
Szkol Zanieczyszczenia powietrza
Niekorzystne zjawiska zanieczyszczenie powietrza
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA(97 2002)

więcej podobnych podstron