Koenzymy oksydoreduktaz
Wśród nich najważniejsze to NAD + -dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy, NADP + - fosforan di nukleotyd. FAD- di nukleotyd flawinoadeninowy, FMN mononukleotyd falwinowy, kwas liponowy i koenzym Q ubihinion.
NAD + zbudowany jest z 2 nukleotydów tak jak nukleotydu amidu kwasu nikotynowego oraz nukleotydu aminowego. Najważniejszą częścią tego koenzymu jest witamina PP, czyli amid kwasu nikotynowego, gdyż tylko on bierze bezpośredni udział w reakcji utleniania i redukcji. Utleniony amid posiada IV rzędowy amid 2+, który po przyjęciu elektronu staje się azotem III rzędowym bez ładunku dodatniego. Pozostały elektron i proton przyłączony jest do pierścienia atomu wodoru. W reakcji pozostaje jeden niezagospodarowany proton i dalej przekazywany jest do środowiska. Stąd też zapis skrócony redukowany jest do NAD + H+.
Podobnie jest z drugim koenzymem NADP+. Amid kwasu nikotynowego jako witamina posiada kilka nazw: witamina PP, witamina B3, niacyna, witamina przeciwpelagryczna.
Koenzym NAD+ bierze przede wszystkim udział w przemianach w łańcuchu oddechowym, podczas gdy NADP+ uczestniczy w przemianach anabolicznych, gdzie jako forma zredukowana NADPH + H+ bierze udział w różnych reakcjach redukcji, np. przy syntezie kwasów tłuszczowych.
FAD (funkcja utleniona) zbudowany jest z 2 nukleotydów, to jest z FMN inaczej mononukleotydu flawinowego oraz z AMP czyli adenozynomonofosforanu. Najważniejszym elementem budowy tego koenzymu jest flawina- składnik witaminy B2 (ryboflawiny). To ona bierze bezpośredni udział w reakcji utleniania i redukcji przyjmując lub oddając 2 elektrony i dwa protony. Forma reduktazowa tego koenzymu to FADH2.
FMN- pomimo, że to jest składnik FAD może funkcjonować jako niezależny koenzym, gdyż posiada w składzie flawinę.
Kwas liponowy- bierze udział w reakcjach utleniania i redukcji oraz w transporcie rodników acelowych ( reakcja dekarboksylacji).
Ubihinion- Koenzym G- bierze udział w procesie oddychania i jest składnikiem łańcucha oddechowego, gdzie przyjmuje elektrony z FADH 2 lub NADH. Występuje w chloroplastach jako plastohinion.
Koenzymy transferaz liaz:
DPT- di fosforan tiaminy- koenzym ten zbudowany ma bazie witaminy B1 inaczej nazywany tiaminą. Bierze udział w reakcjach przede wszystkim dekarboksylacji lub w reakcjach przenoszenia grup głownie aldehydowych.
Fosforan pirydoksalu- zbudowany na bazie witaminy B6. Witamina B6 może występować w formie pirydoksyny, pirydoksalu lub pirydoksaminy. Każda z tych form może przechodzić jedna w drugą. On uczestniczy w reakcjach transaminacji i dekarboksylacji aminowych.
Koenzym A Co A zbudowany jest z 3 elementów, to jest:
- 3,5 – di fosforanu adenozyny
- fosforanu kwasu pantotenowego
-cysteaminy.
Podstawową funkcją Co A jest aktywowanie i przenoszenie reszt acetylowych. Witamina wchodząca w skład Co A jest kwasem pantotenowym nazywanym też witaminą G. W skład wchodzą też 2 aminy biogenne. To są związki powstałe w wyniku dekarboksylacji aminokwasów. Tymi aminami są: cysteina- produkt dekarboksylacji cysteiny i beta alanina powstała w wyniku dekarboksylacji kwasu asparaginowego.
WITAMINA C
Jest to witamina, która reguluje szereg ważnych procesów w tym:
Hydroksylację proliny (przekształcanie proliny w hydroksyprolinę). Hydroksyprolina jest aminokwasem wchodzącym w skład najważniejszych białek strukturalnych
-kolagen –niedobór prowadzi do szkorbutu
2. Rozkład tyrozyny
3. Synteza adrenaliny
4. Synteza kwasów tłuszczowych
5. Wchłanianie żelaza
6. Witamina C- zapobiega powstaniu nitrozo amin (czynników rakotwórczych)
7. Reguluje potencjał redox komórki.
Cukrowce:
Cukry tzw. Węglowodanami, sacharydy. Stanowią bardzo iczną i zróżnicowaną grupę związków naturalnych. Wsród nich: monosacharydy, disacharydy, digosacharydy, polisacharydy.
Związki te pełnią wiele funkcji:
Są substancjami zapasowymi (u roślin skrobia i sacharoza) u zwierząt: glikogen, bakterie, dekstran
Są substancjami strukturalnymi. Wchodzą w skład ścian komórki: celuloza (rośliny), hityna.
Są podstawowym substratem energetycznym.
Źródło szkieletów węglowych- substrat do syntezy wielu związków organicznych, aminokwasów, kwasów tłuszczowych.
Składniki związków makroergicznych, składniki koenzymów, kwasów nukleinowych, glikolipidów, glikoprotein.
Cukry proste- mogą występować w formie ketoz lub aldoz, szereg L lub D (większość)
Wszystkie cukry proste mają właściwości redukujące, mogą być w formie alfa lub beta. Najprostszymi są triozy czyli aldehyd glicerynowy dihydroksyaceton.
Dwucukry-disacharydy- zbudowane są z 2 cukrów prostych połączonych wiązaniami o-glikozydowymi. Wsród nich najważniejszymi disacharydami są:
-maltoza- zbudowana z 2 cząsteczek alfa D glukozy połączonej ze sobą wiązaniem alfa 1, 4 glikozydowym.
-sacharoza- zbudowana z alfa d glukozy oraz beta d fruktozy. Połączonej wiązaniami alfa 1,2 glikozydowymi.
-laktoza- (mleko)- zbudowana jest z beta galaktozy i alfa d glukozy. Połączonej ze sobą wiązaniami beta 1,4 glikozydowymi
-izomaltoza- zbudowana z cząsteczek alfa D glukozy połączonej wiązaniem alfa 1,6 glikozydowymi
-celiobioza- zbudowana z 2 cząsteczek beta d glukozy, połączonej ze sobą wiązaniami beta 1,4 glikozydowymi.
Polisacharydy są pochodzenia roślinnego, zwierzęcego.
Skrobia- polisacharyd roślinny, zbudowany z 2 typów: amylozy i amylopektyny. Amyloza jest nierozgałęzionym polimerem, zbudowanym z reszt alfa d glukozy, połączonej ze sobą wiązaniem alfa 1, 4 glikozydowym.
Amylopektyna- forma rozgałęziona, proste łańcuchy zbudowane z 25-30 reszt glukozy, połączonych ze sobą wiązaniami poprzecznymi czyli alfa 1,6 glikozydowymi.
W skrobi stosunek ilościowy amylopektyny do amylozy to 3 do 1.
Duże ilości skrobi są w bulwach ziemniaków, ziarniakach zbóż. Stanowi połowę, czyli 50 % cukrów spożywanych przez człowieka.
Glikogen- polisacharyd zwierzęcy, pod względem budowy przypomina roślinną amylopektynę z tą różnicą, że jest w nim więcej wiązań alfa 1,6 glikozydowych, które łączą proste łańcuchy zbudowane z 8 do 20 reszt glikozydowych. Glikogen bardziej jest rozgałęziony od amylopektyny. Występuje w mięśniach i wątrobie.
dinukleotd flawinoadeninowy(FAD) ↑