Fibrynoliza
W każdym skrzepie jest mechanizm fibrynolityczny – plazmina rozkłada skrzep.
Zaburzenia fibrynolizy wewnątrznaczyniowej – DIC – zalążek fibrynolizy.
W wielu chorobach infekcyjnych, metabolicznych tworzą się zakrzepy będące zaczątkiem fibrynolizy. Uwalniają się produkty degradacji fibryny wskutek działania układu fibrynolitycznego zaburzają hemostazę – następowe silne krwawienia (wybroczyny pośmiertne – najpierw tromboza wewnątrznaczyniowa, aktywacja plazminy->produkty rozpadu fibryny zaburzające silnie proces krzepnięcia). Brak krzepnięcia, bo jest samonapędzający się proces patologiczny.
Przy DIC nie wolno dopuścić do nadmiernej czynności układu fibrynolitycznego – żeby organizm się nie wykrwawił.
Czynniki antyfibrynolityczne
-aprotynina – traksolol
-kwas …………..
Koagulopatie:
-dziedziczne – rzadkie, zwykle dotycza defektu jednego czynnika krzepnięcia, obfite krwawienia
-nabyte – częste, dotyczą zaburzeń wielu czynników krzepnięcia, łagodny przebieg, trudno je leczyć np. niedobór witaminy K (warfaryna – trutka na szczury, dikumarol – składowanie czerwonej koniczyny, cholestyramina, antybiotyki); paraproteinemie – bialka nietypowe w osoczu krwi, które łącza się z fibrynogenem;
Pierwotna patologiczna fibrynoliza – wzrost aktywności osoczowej fibrynolitycznej
Tromboza – nadmierne powstawanie skrzepów w naczyniach
-DIC
-cielaki – zatrucie cynkiem- hiperkoagulopatia uszkodzenie na tle trombotycznym
-tromboembolis u psów przy hiperkortycyzmie
Wewnątrznaczyniowy skrzep powstaje, gdy zaburzona jest równowaga między układem krzepnięcia a układem fibrynolizy.
Tromboza – patologia – krzepnięcie postępuje i omija mechanizm antykoagulacyjny.
Czynniki promujące trombozę:
-spadek prostacykliny
-spadek tlenku azotu
-czynniki infekcyjne, zapalne uszkadzające endothelium
-spadek ekspresji trombomoduliny
-wzrst ekspresji tromboplastyny
-czynnik dopełniacza C4b
Krzepnięcie – fizjologia
Koagulacja – biochemiczny kaskadowy proces krzepnięcia
Hemostaza – wszystko to co powoduje zatrzymanie krwawienia
Kolki u koni – niedrożności zakrzepowo – zatorowe
Ochwat, mięśniochwat – ważne postepowanie antytrombotyczne i antyfibrynolityczne – podawać heparynę, kumarynę, nawet aspirynę, urokinaza.
Patologia układu pokarmowego przejawia się w:
-przyjmowanie pokarmu – anoreksja, bulimia
-aktywność sekrecyjna – soki trzustkowe, żołądkowe, jelitowe – wrzody, niestrawności
-degradacja składników pokarmowych
-zaburzenia motoryki – atonia – constipatio; biegunka (odcinkowe – ansa proximalis colis – działania co najmniej 15 mediatorów przeciwstawnych regulujących perystaltykę lub ogólne – pobudzenie parasympatyczne)
-zaburzenia wchłaniania
-rola w homeostazie ustrojowej – wchłanianie wody w jelitach
-rola w homeostazie hormonalnej – gastryna, bombezyna, somatostatyna, CCK (wpływ na sok trzustkowy, regulacja przyjmowania pokarmu – enzym sytości), enteroglukagon.
Zaburzenia motoryczne pp
- hipermotoryka – biegunka lub wymioty
- atonia – brak aktywności odcinkowo lub ogólna – może doprowadzić do zaparć
Przyczyny atonii:
- wyczerpanie – każde wycieńczenie powoduje atonię pp
- ciężkie zapalenia – odwrotnie niż lekkie
- stany pourazowe ciężkie (oparzenia, utrata kończyny, złamania)
Przyczyny hipermotoryki
- lekkie stany zapalne – enteritis, gastritis
Wzrost wrażliwości jelit – anormalna motoryka wynika z 3 przyczyn:
- nadmierne rozciągnięcie – hamowanie motoryki + silny efekt bólowy, sygnał do motoryki propulsyjnej i antypulsyjnej
- okluzja – ciało obce, odźwiernika, zwieracza biodrowo – ślepego
- skrajne rozciągnięcie jelit – ileus stan porażenny jelita wskutek nadmiernego rozciągnięcia – po długotrwałych zabiegach z anestezją – porażenie jelit nawet na tydzień.
Znaczenie anoreksji w chorobie
Anoreksja trwająca do 7 dni w chorobie jest dobrym zjawiskiem. Zmniejsza poziom nastawczy masy ciała, pobudza odporność, obniżenie metabolizmu, obniża poziom żelaza – które powoduje szybkie namnożenie bakterii w chorobach bakteryjnych.
Jądra boczne – centrum głodu
Jądra brzuszno – przyśrodkowe – centrum sytości
NPY – napędza pobór pokarmu
Neurony POMC, leptyna hamują przyjmowanie pokarmu
Szczury nakarmione zakażone przez Listeria monocytogenes zdechły, szczury głodne przeżyły – zbawienny wpływ anoreksji
Jak dochodzi do anoreksji
Bakterie – produkty mikrobiologiczne -> cytokiny IL1, IL6, TNFalfa, IFNgamma
Cytokiny te dostają się do podwzgórza i stymulują serotoninę, czynnik uwalniający kortykotropinę, alfaMSH, histamina – jest anoreksja.
Dopamina i NPY hamują anoreksję.
Korzystny wpływ anorekcji w chorobie
-wyzwala odporność pokarmową
-oszczedza energię związana z poszukiwaniem pokarmu
-eliminuje specyficzny efekt dynamiczny
-katabolizm białek mieśniowych umozliwia syntezę BOF
-pobudza aktywność fagocytarną
Anoreksja dłuższa niż 10 dni
-hipoproteinemia
-upośledza procesy naprawy
-cachexia
LPS, mureina wyzwalają anoreksję przez wyzwolenie produkcji cytokin.
Postępowanie przy anoreksji
Nie zmuszać do jedzenia przez pierwsze 7 dni
Zaburzenia wątrobowe u bydła
Funkcje wątroby:
- charakter wydalniczo – wydzielniczy – ze względu na żółć, BOF, albuminy, czynniki krzepnięcia, białka transportujące, metabolity
- regulacja krążenia krwi
- funkcja obronna – komórki Kupffera
- magazyn – B12, A, E, Fe
Duży potencjał odtwórczy hepatocytów- hepatocyt żyje ok. 50-70 dni. Dopiero zniszczenie 80% hepatocytów powoduje zmiany w enzymach wątrobowych.
Duże zdolności adaptacyjne – zapewnia dostawy do organizmu składników mimo zmiennych dostaw do ustroju – ze względu na swoje właściwości magazynowe.
Sinusoidy wątrobowe – dochodzą krew czynnościowa z pp i krew tętnicza – ze względu na intensywny metabolizm dostawa tlenu musi być obfita.
Stany ischemiczno-przepływowo-reperfuzyjne – ucisk [przez ropień/pasożyta/nowotwór – spadek dostawy tlenu – zalążek rozwoju stresu oksydacyjnego.
Podatność na stres oksydacyjny ze względu na magazyn żelaza – anion ponadtlenkowy trafia na Fe -> jon żelazawy-> h2O2-> rodnik hydroksylowy. (reakcja Fentona).
Mechanizmy wydzielania żółci
-zależny od soli żółciowych
- zależny od aktywnego transferu anionów org – zred. Glutation
- od transportu jonów sodu
- od transportu HCO3-
Biała żółć – zablokowany hepatocyt – a w kanaliku wydzielanie wody i elektrolitów – wydzielanie na poziomie przewodowym, ale brak bilirubiny i soli żółciowych
Hepcydyna
Komórki wątrobowe:
Hepatocyty – aktywność metaboliczna. 3 strefy hepatocytów – I – komórki przewrotne przy triadzie wątrobowej – w nich bardzo silny metabolizm tlenowy, aktywny cykl mocznikowy i produkcja cholesterolu. II – komórki dalej od triady – wczesne zmiany patologiczne, bo strefa uboga w tlen – uszkodzenie tych komórek, bo mają maly poziom enzymów detoksyfikujących. III – strefa około żyły centralnej – detoksyfikacja + biotransformacja.
Komórki owalne
Komórki gwiaździste – fizjologicznie są magazynem magazyny A i tłuszczu. Patologicznie np. zatrucie alkaloidami pirolizy nowymi, acetaminofen, stłuszczenie wątroby – komórki ulegaja biotransformacji i wytwarzają podścielisko – kolagen, elastyna – zwłóknienie + marskość wątroby – zmiana opcji działania.
Komórki Kupffera
SA gatunki, u których na jednostkę masy ciała/wątroby wydziela się bardzo dużo żółci – królik, u psa mało. Duże różnice gatunkowe w ilości wydzielanej żółci na tę samą masę wątroby. Różny stopień działania mechanizmów wydzielania żółci.
Zaburzenia wątrobowe
- niestrawność kwaśna – powstają ropnie. Spożywanie dużej ilości skrobii – zamiast bakterii fermentacyjnych osiedlają się bakterie ropotwórcze (Arcanobacterium/Corynebacterium, Fusobacterium)
- silne zwyrodnienia w wątrobie po zatruciu ołowiem
- ketoza – stan metaboliczny z wytwarzaniem acetonu, kwasu Beta-hydroksymasłowego – lipidoza wątroby, stłuszczenie wątroby – niekompletne rozkładanie tłuszczów – syndrom okołowycieleniowego stłuszczenia wątroby.
TNFalfa, SAA sygnały do produkcji BOF– w infekcjach, toksemiach, zaburzeniach metabolicznych produkowane przez komórki Kupffera – IL6 powoduje produkcję BOF.
Stłuszczenie wątroby – wzrost poziomu niezestryfikowanych kwasów tłuszczowych