Filtracja
Filtracja - jest procesem usuwania z wody cząstek stałych o wymiarach 0.1 - 50 um z zastosowaniem filtrów.
Filtr służy do rozdzielania mieszanin przy użyciu przegrody filtracyjnej pod wpływem różnicy ciśnienia występującej po obu jej stronach.
Przegrodą może być materiał porowaty zwarty lub luźny.
Najczęściej są stosowane materiały ziarniste - luźne, w postaci złoża filtracyjnego.
Woda przepływa przez złoże o odpowiedniej wysokości, najczęściej w kierunku z górny na dół ze stałą prędkością.
Zjawiska zachodzące w i na złożu:
Mechaniczne (cedzenie)
Fizykochemiczne (oddziaływanie powierzchniowe)
Biologiczne (procesy biochemiczne)
Zasady działania filtrów
Budowa filtru
Zbiornik stalowy lub żelbetowy- zamknięty (ciśnieniowy), otwarty (bezciśnieniowy - grawitacyjny)
Złożę Filtracyjne Hzł 1-2m
Warstwa podtrzymująca h pod <0,5
(grube uziarnienie)
Drenaż- system do odprowadzania wody przefiltrowanej oraz doprowadzania powietrza i wody do płukania złoża.
Rodzaje drenażu:
- z dyszami szczelinowymi, niskooporowy
- rurowy z otworami, wysokooporowy
Podział filtrów
W zależności od sposobu wywołania przepływu wody i jej prędkości oraz struktury złoża filtracyjne i konstrukcji:
Grawitacyjne i ciśnieniowe
Powolne i pośpieszne
Jedno i wielowarstwowe
Otwarte i zamknięte
W zależności od przeznaczenia:
Do klarowania (do usuwania cząstek stałych-zawiesin)
Do odżelaziania i odmanganiania
Sorpcyjne, do usuwania substancji organicznych
Charakterystyka materiału ziarnistego
Krzywa przesiewu próbki złoża filtracyjnego
Średnica miarodajna d10=dm=0,455mm,
Średnia średnica ziarna d60=dśr=0,76mm
Współczynnik nierówności uziarnienia
D60
K=-----------=1,67
D10
Średnica ziarna
d 0,15 - 2mm (dmin i dmax)
d10 i d60 - średnice frakcji ziaren (zatrzymywanych w sicie) w ilości mas. Odpowiednio 10% i 60% (ilości całkowitej)
-współczynnik nierównomierności uziarnienia
D60
K (WR) (Sr)=-------- <3 (5)
d10
- porowatość złoża filtracyjnego
Vwzł
e=------
Vcałkzł
Dla ziarna:
kulistego e=0,38
Łamanego e=0,48
Rodzaj ziarna sferyczność porowatość
Sferyczne 1,0 0,38
Zaokrąglone 0,98 0,38
Ostrokrawędziaste 0,81 0,40
Kanciaste (graniaste) 0,78 0,43
Łamane 0,7 0,48
Materiały filtracyjne
Gęstość właściwa
g/cm3
Piaski
Kwarcowy 2,6
Granitowy 3
Ilmenitowy 4,5
Antracyt 1,3-1,9
Węgiel aktywny 1,3-1,9
Masy alkaliczne do odkwaszania wody
Marmur (CaCO3) ok. 2,8
Prażony dolomit (CaCo3xMgO) ok. 2,8
Kamień wapienny (CaCo3) ok. 2,8
Masy specjalne
Glino-krzemiany (Aqua-Multolite) 2,15
Zeolity (Greensand) 1,4
Katalizatory do odżelaziania i
odmanganiania wody (z MnO2)
(jako dodatek do złoża piasku 3,5-4,4
Parametry pracy filtrów
Prędkość filtracji
Q
Vf=------------ [m/h]
F
Gdzie:
Q- natężenie przepływu wody m3/h
F- powierzchnia filtracyjna m2
Czas filtracji
A
TF=--------------------- [h]
Vf delta CZ
Gdzie:
Chłonność złoża [g/m2] (2250-7500)
Vf- prędkość filtracji [m/h]
Delta CZ- stężenie usuwanej zawiesiny g/m3]
Czas filtracji
Tf=t1=t2
t1- czas po którym następuje pogorszenie jakości wody
t2- czas wzrostu oporu złoża do wartości max.
Objętość wody uzdatnionej (przefiltrowanej)
V=QTf [m^3]
Strata ciśnienia w złożu (wzrost oporów złoża w czasie filtracji) zależy od rodzaju filtru
delta hgr 0,6-8 (10) m sł. Wody
Rodzaje filtrów
Filtry powolne uziarnienie:
-warstwy filtr. Mm d 0,3-1, d10 0,25-0,35,
Hzł 0,8m
-warstwy podtrzymującej mm d 1-40
Hpod =0,5 m
Prędkość filtracji vf= 0,1-0,3 (0,7) m/h
Powierzchnia filtracyjna F do 2500 m^2
Liczba filtrów >2
Spadek ciśnienia 0,6 m sł. Wody
Czyszczenie powierzchniowe: zdejmowania warstwy z pow. Gr. Ok. 10mm)
Filtry pośpieszne
Uziarnienie:
- drobno
- średnio
- grubo-ziarniste
d 0,5 - 2mm
d10 0,7-1,2mm
K 1,8-2,2
Hzł 0,7-1,8m
Grawitacyjne - otwarte:
Prędkość filtracji vfmax = 6 m/h
Zbiorniki żelbetowe lub stalowe
Powierzchnia jednostki F 10 - 120 m2
Ciśnieniowe - zamknięte:
Prędkość filtracji vf - 15 mh (30)
Zbiorniki stalowe - ciśnieniowe
Pionowe i poziome
Powierzchnia jednostki 10 - 20m2