HIERARCHIA POTRZEB CZŁOWIEKA - MODEL MASŁOWA

Masłow wyodrębnił sześć podstawowych potrzeb człowieka. Trzy najbardziej podstawowe, zakończone potrzebą emocjonalnych związków z innymi ludźmi i przynależności do grup społecznych, podporządkował higienie człowieka. Pozostałe trzy, wyższego rzędu, określił jako motywacyjne.
Potrzebę docenienia podzielił na: docenienie przez siebie samego i przez innych. Na szczycie hierarchii potrzeb, umieścił potrzebę realizacji siebie. Siła motywacyjna tej potrzeby, w życiu człowieka, jest często wykorzystywana w sloganach reklamowych. Na przykład: Bądź sobą - pij Pepsi. Życie człowieka sprowadza się do ciągłego zaspakajania 6 potrzeb. Poniżej przedstawiam kilka zasad związanych z tym procesem.

Trudno jest myśleć o potrzebach wyższego rzędu, jeżeli nie są zaspokojone potrzeby podstawowe.

Gdy odczuwamy jakąś potrzebę, lecz z przyczyn obiektywnych nie możemy jej zaspokoić, to spychamy ją do podświadomości. Nadmiar niezrealizowanych potrzeb w podświadomości generuje frustrację, agresję, bezsenność, nerwice i psychozy. Zjawisko to jest główną przyczyną wszelkich chorób fizycznych i psychicznych.

Niezaspokojone potrzeby zakłócają naszą percepcję, uniemożliwiając obiektywne widzenie rzeczywistości.

Wartość motywacyjną mają potrzeby wyższego rzędu, dlatego powinny być generowane przez obowiązki pracownika. Trzy niższe potrzeby, związane z ogólnymi warunkami pracy, powinny być tylko w stanie zaspokojonym.

SPOŁECZNY ROZWÓJ OSOBOWOŚCI - MODEL PIAGETA

Model Piageta przedstawia schemat rozwoju osobowości w otoczeniu społecznym. Generalna zasada brzmi: niezależność jednostki rodzi się i umacnia na bazie doświadczeń zdobytych w grupie. Dziecko, po urodzeniu, jest uzależnione od matki. W miarę przyswajania norm otoczenia, czyli socjalizacji, zdobywa poczucie bezpieczeństwa i stara się usamodzielnić. W fazie autonomi szuka nowej drogi życia, którą integruje w fazie indywidualizacji, tworząc w ten sposób nową warstwę swojej osobowości. Po pewnym czasie ponownie wychodzi na zewnątrz, do grupy, by przejść do nowego cyklu rozwoju. Im więcej takich cykli tym pełniejszy rozwój.

DWA TYPY ŚWIADOMOŚCI - MODEL ORSTEINA

Proces uświadamiania związany z lewą półkulą mózgu jest: analityczny, racjonalny, werbalny. Ludzie z dominacją tej połowy mózgu przywiązują zbyt dużą wagę do wymogów otoczenia, a za małą do zaspakajania potrzeb osobistych. Świetnie analizują, ale nie potrafią uogólniać informacji. Brak potrzeb obniża ich energię. Odczuwają mało satysfakcji osobistej i brakuje im kreatywności.		Proces uświadamiania związany z prawą półkulą mózgu jest intuicyjny, pełen wyobraźni i bez słów. Ludzie, u których dominuje ta część mózgu, są całkowicie skoncentrowani na zaspakajaniu własnych potrzeb i niezbyt wyraźnie odbierają bodźce z zewnątrz. Łatwo ulegają własnym emocjom. W działaniu są kreatywni.

Należy dążyć do równomiernego rozwoju obu półkul mózgowych.

PROCES PERCEPCJI - MODEL PIAGET I J.PIERRE HOGUE

Doznania zmysłowe, nim je sobie uświadomimy, przechodzą przez grupę "filtrów", którymi są: nasza osobowość, posiadany system wartości, nasze wierzenia (od systemu wartości różni je to, że są racjonalne), odruchowe predyspozycje do działania, przyswojone opinie.
Percepcja jest to organizacja i interpretacja wrażeń zmysłowych, w celu zrozumienia otoczenia. Możemy wyróżnić dwa rodzaje struktur poznawczych:

1. związana z naszą wyobraźnią. Odbierane przez nią wrażenia zmysłowe zazwyczaj są deformowane przez nasze oczekiwania, potrzeby, uczucia i mechanizmy obronne, uruchamiane przez podświadomość.

2. związana z naszą inteligencją. Koryguje ona doznania zarejestrowane w naszej wyobraźni. Można powiedzieć, że percepcja to umiejętność, która rozwija się wraz z rozwojem naszej inteligencji.

MODEL ERICA BERNE'A - FORMY RELACJI MIĘDZYLUDZKICH

Ze względu na jego prostotę, odkrywczość i praktyczną użyteczność, jest to mój ulubiony model psychologiczny. Nie jest trudno sobie wyobrazić, że nasza osobowość składa się z trzech części: Dziecka, Dorosłego i Rodzica. Nasze komunikaty wysyłane do innych mają jedną z tych trzech form. Chciałbym podkreślić, że głos rodzica mówi co należy zrobić, jak się zachować, podczas gdy głos dorosłego jest pełen zrozumienia, współczucia i rozsądku.
Na schemacie po lewej stronie nazwałem kilka typów relacji pomiędzy dwojgiem ludzi. Pozioma linia reprezentuje komunikat wysyłany i odbierany. W zasadzie każdy rodzaj relacji można oznaczyć na schemacie. Wszystko zaczyna się od znajomych. Pomyśl jak będzie przebiegała żółta kreska dla: szacunku, przyjaciół, miłości. Które relacje są bardziej uczciwe, a które mniej? To tyle, resztę pozostawiam Twojej wyobraźni.

MODEL CARL GUSTAW JUNG - PSYCHE

Model służy do zrozumienia funkcjonowania psychiki człowieka. Nasza psyche składa się z dwóch uzupełniających się i przeciwstawnych systemów psychicznych: świadomości i nieświadomości.
Punkt środkowy modelu stanowi jaźń, gdzie następuje uświadamianie nieświadomych treści czyli urzeczywistnianie potencjalnej osobowości. W trakcie tego procesu uwalniamy naszą świadomość od przewrażliwionego, pełnego osobistych pragnień Ja. Wraz z umacnianiem jaźni następuje rozpad persony i maleje rola naszej świadomości. Proces ten przebiega w stanie psychicznego rozstroju i zmierza do utworzenie nowego porządku psychicznego. Rozwój jaźni jest celem naszego życia, ostatnim stopniem doświadczenia psychicznego.
Szersze wyjaśnienie pojęć w słowniczku.