Większość ludzi zadaje sobie pytania dotyczące siebie, takie jak kim jestem? Jaki jestem? Skąd wiem ze ja- to ja?. Wiemy, że człowiek jest oryginalna jednostką, którą ciężko rozpatrzyć. To kim człowiek jest złożone jest jego cech psychicznych z wyglądu, historii życia oraz doświadczeń.
Człowiek jest istotą społeczną, która posiada kulturę i tradycje. Rozwój człowieka zależy od jego cech wrodzonych i nabytych. Każdy człowiek ma indywidualne oraz niepowtarzalne cechy. Inaczej mówiąc ludzie mają określona osobowość.
Ludzie posiadają określone potrzeby czyli pragnienia tego czego nam brakuje, staramy się jak najszybciej je zaspokoić. W naukach społecznych istnieje wiele podziałów potrzeb, które dzieli się na biologiczne i psychologiczne. W psychologii społecznej podkreśla się znaczący wpływ potrzeb na proces tworzenia się postaw. Należy zaznaczyć że tych stanów jest tak dużo jak wiele różnych warunków musi być spełnionych aby organizm się rozwijał. Podstawowe środki do zaspokojenia potrzeb znajdują się w otoczeniu człowieka co powoduje integracje człowieka ze środowiskiem. Stopień i wielkość odczuwania potrzeb jest zróżnicowany ze względu na warunki w jakich człowiek żyje.
Pojęcie potrzeby bywa czasem używane zamiennie z terminami pragnienie i wartość. Wydaje się jednak, że ich zakresy znaczeniowe są różne. Po pierwsze potrzeba tkwi wewnątrz natury człowieka i popycha go do działania, zaś wartość jest czymś w stosunku do niego zewnętrznym. Po drugie potrzeba dotyczy tego co jest człowiekowi niezbędne, aby istniał jako organizm i rozwijał się jako osoba, to pragnienie może również odpowiadać temu, co jest dla niego szkodliwe.
Maslow Abraham Harold to amerykański psycholog i psychopatolog, twórca i czołowy przedstawiciel tzw. psychologii humanistycznej
Teoria potrzeb Maslowa stanowiła źródło inspiracji dla wielu innych autorów. Maslow budując swoją teorię potrzeb inspirował się na osiągnięciach szkoły stosunków społecznych Eltona Mayo. Postawił on hipotezę, że człowiek w swoim działaniu dąży do zaspokojenia zespołu potrzeb, zaś potrzeby te tworzą logiczną hierarchię Postawił on hipotezę, że człowiek w swoim działaniu dąży do zaspokojenia zespołu potrzeb, zaś potrzeby te tworzą logiczną hierarchię.
Potrzeby fizjologiczne - to przede wszystkim spełnienia wymogów niezbędnych do utrzymania organizmu przy życiu, np.:
· - pragnienie,
· - głód
· - sen
· - przedłużenie gatunku.
Potrzeby bezpieczeństwa - chyli chęć zapewnienia bezpieczeństwa socjalnego i osobistego, m.in.:
· - potrzeba dachu nad głową,
· - potrzeba ochrony przed krzywda fizyczna i emocjonalną,
· - potrzeba dbania o zdrowie.
Potrzeba przynależności do grupy - człowiek jest zwierzęciem stadnym, chcę żyć w otoczeniu innych ludzi, kontaktować się z nimi. Do tego rodzaju potrzeb zaliczamy:
· - potrzebę miłości,
· - potrzebę akceptacji ze strony innych osób,
· - potrzeba przyjaźni,
· - potrzeba porozumiewania się.
Potrzeby uznania - a więc szacunku, sukcesu i uznania tak przez samego siebie, jak i przez innych.
· - potrzeba niezależności,
· - potrzeba szacunku dla samego siebie,
· - potrzeba szacunku ze strony innych.
Potrzeba samorealizacji - znajduje się na samym szczycie hierarchii. Nie można jej zaspokoić. Człowiek wyznacza cele, ale najważniejsze jest nie osiągnięcie ich, a samo dążenie.
· - potrzeba rozwoju osobistego,
· - potrzeba odnoszenia sukcesów,
· - potrzeba awansu w pracy.
Zachowanie człowieka według tej teorii określone jest przez dwa prawa: prawo homeostazy i prawo wzmocnienia. Pierwsze z nich mówi o dążeniu do równowagi potrzeb niższego rzędu. Oznacza to, że niezaspokojenie potrzeb niższego rzędu będzie naruszać ustaloną równowagę organizmu człowieka, zaś ich zaspokojenie będzie tę równowagę przywracać i stan napięcia zniknie. Z kolei do potrzeb wyższego rzędu ma zastosowanie prawo wzmocnienia. Według tego prawa zaspokojenie wyższych potrzeb nie powoduje ich zaniku, lecz wręcz przeciwnie, człowiek odczuwa je jako przyjemne i będzie dążył do ich wzmocnienia. Czyli muszą być zaspokojone przede wszystkim potrzeby niższego rzędu, aby było możliwe zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu.
Oprócz wymienionych pięciu potrzeb, Maslow wyróżnił również tzw. potrzeby dodatkowe. Przez potrzeby dodatkowe należy rozumieć takie, które mogą ujawniać się tylko u niektórych ludzi. Dla przykładu mogą to być potrzeby wiedzy, czy też potrzeby estetyczne. Zdaniem Maslowa trudno jest o nich cokolwiek powiedzieć, gdyż nie zostały jeszcze dogłębnie poznane, ale można próbować wiązać je z potrzebami samorealizacji.
Maslow zwrócił uwagę na dwie interesujące sprawy w związku z tymi potrzebami. Po pierwsze, jeśli jest zagrożona jedna z silniejszych potrzeb, podrywamy się by jej bronić. Np. nie martwimy się o swoja pozycję, jeśli głodujemy. Po drugie, zaspokojona potrzeba przestaje działać motywacyjnie. Gdy pewien obszar potrzeb ulega zaspokojeniu dana osoba zaczyna uświadamiać sobie występowanie innego zbioru potrzeb. Te z kolei zaczynają ją motywować.
Bibliografia
http://republika.pl
http://www.placa.pl
http://www.isr.org.pl
http://wizard.ae.krakow.pl
podręcznik: Maria Pacholska wiedza o społeczeństwie
podręcznik: Irena Kuczałek, Daniela Ura, Maria Urban „Wiedza o społeczeństwie”