Nowotwory jamy ustnej:
1/ Nowotwory ze śluzówki.
2/ Nowotwory zębopochodne.
3/ Nowotwory kości i stawu s-ż.
4/ Nowotwory ślinianek.
Nowotwory tkanki łącznej –
Nowotwory tkani włóknistej –
Zmiany rozrostowe – Nadziąślaki (włóknisty, naczyniowy, olbrzymiokomórkowy), ziarniniak ropotwórczy,
Polip włóknisto-nabłonkowy,
Rozrost nabłonka;
Zmiany nowotworowe i nowotworopodobne: włókniak, włókniak olbrzymiokomkórkowy, Histiocytoma, włókniakomięsak,
Fibromatoza dziąseł.
Fibromatoza dziąseł – zmiana dziedziczna – autosomalnie dominująco, sporadycznie rzadko. Występuje w okolicy twardego podniebienia oraz śluzówek dziąseł górnych i dolnych.
Fastitis nodularis -
Nowotwory tkani tłuszczowej –
Naczyniaki –
Guzy nerwowe –
Guzy z tkanki mięśniowej,
Guz ziarnistokomórkowy;
Chłoniaki.
NOWOTWORY NABŁONKOWE
- brodawczak
rak płaskonabłonkowy (makroskopowo: brodawkowaty, owrzodziały. Podtypy: komponenta brodawkowata, typ bazaloidny, adenoidny, wrzecionowatokomórkowy, rak płaskonabłonkowo – adenoidny; niezróżnicowany.
Carcinoma verrucosum (tu Ackermani);
Inne
Czerniak i znamiona,
Rak podstawnokomórkowy,
Najczęstsze nowotwory jamy ustnej w AIDS:
Miesak Kaposiego;
Chłoniak nieziarniczy;
Rak płaskonabłonkowy;
Inne choroby.
ZĘBIAKI I GUZY Z TKANEK ZĘBOTWÓRCZYCH.
KLASYFIKACJA:
ZĘBIAKI:
- zębiak wgłębiony (ząb wgłębiony, „ząb w zębie”);
- Zębiak wynicowany;
- „perła szkliwna”;
- zębiak bliźniaczy;
- zębiak złożony;
- zębiak mieszany.
ŁAGODNE GUZY Z TKANEK ZĘBOTWÓRCZYCH
Pochodzenia nabłonkowego
1/ Nie zawierające tkanki mezenchmalnej
- szkliwiak,
- guz płaskonabłonkowy zebopochodny;
- guz nabłonkowy wapniejący zębopochodny;
- jasnokomórkowy guz zebopochodny.
2/ Zawierające tkankę mezenchymalną z tkanek zębotwórczych:
- włókniak szkliwiakowaty;
- włókniakozębiak szkliwiakowaty;
- zębiak szkliwiakowaty;
- gruczolak zębopochodny;
- torbiel zawiązkowa wapniejąca
Pochodzenia mezenchymalnego
Włókniak zębopochodny;
Śluzak
Kostniwiaki
- kostniwiak łagodny,
- włókniak kostniwiejący;
- dysplazja okołowierzchołkowa kostniwiejąca;
- kostniwiak olbrzymi.
Zębiniak.
ZŁOŚLIWE GUZY Z TKANEK ZĘBOTWÓRCZYCH
Raki z tkanek zębotwórczych;
- szkliwiak złośliwy;
- pierwotny rak śródkostny;
- przemiany nowotworowe guzów pochodzenia nabłonkowego;
- przemiany nowotworowe torbieli zębopochdnych.
Mięsaki zębopochodne
- włokniakomięsak szkliwiakowaty;
- włókniakozębiakomięsak szkliwiakowaty;
GUZY O NIEUSTALONEJ HISTOGENEZIE:
- Guz barwnikowy neuroektodermalny niemowląt;
- nadziąslak wrodzony.
NIEKTÓRE ASPEKTY NOWOTWORÓW:
- szkliwiak – postać pęcherzykowa, mnoga i mieszana.
NOWOTWORY KOŚCI I STAWU SKRONIOWO – ŻUCHWOWEGO.
Zmiany nowotworopodobne:
- centralny ziarniniak olbrzymiokomórkowy,
- wyrośla kostne,
Nowotwory kości:
1/ Guzy wywodzące się z tkanki kostnej:
a/ łagodne:
- kostniak (osteoma);
- kostniak zarodkowy (osteoblastom);
b/ złośliwe - kostniakomięsak (osteosarcoma).
2/ Guzy wywodzące się z tkanki chrzęstnej:
a/ łagodne – chrzęstniak (chondroma) ;
- chrzęstniakokostniak (osteochondroma) – wyrośla chrzęstno – kostne;
b/ złośliwe – chrzęstniakomięsak (chondrosarcoma);
3/ Guz olbrzymiokomórkowy.
4/ Guz olbrzymiokomórkowy ;
5/ Szpiczak
6/ Dysplazja włóknista kości, włókniak kostniwiejący i włókniak kostniwiejąco – kostniejący.
7/ Włókniakomięsak kości (fibrosarcoma).
8/ Histiocytozy:
- histiocytosis X,
- granuloma eosinophilicum solitare;
- granuloma eosinophilicum multifocale.
9/ Naczyniak krwionośny kości.
10/ Guzy przerzutowe do kości szczęk i żuchwy.
Nowotwory stawu skroniowo – żuchwowego (bardzo rzadko) : kostniaki, mięsaki, guzy synowialne jednofazowe i dwufazowe.
INNY PODZIAŁ:
A/ nowotwory pochodzenia nabłonkowego – nie wywołujące zmian w tkance łącznej:
- szkliwiak; ameloblastoma;
- tumor epithelialis odontogenes calcificans;
- adenoameloblastoma;
B/ pochodzenia nabłonkowego – wywołujące zmiany w tkance łącznej:
- włókniak szkliwiakowy; fibroma ameloblasticum,
- zębiniak; dentinoma,
- zębiak; odontoma;
- zębiakoszkliwiak; odontoameloblastoma;
- zębiak złożony; complex odontoma;
- zębiak mieszany; compound odontoma;
C/ mezodermalne nowotwory pochodzenia zębowego;
- fibroma odontogenes;
- śluzak, sluzakowłókniak; myxoma, myxofibromal
- kostniwiak, cementoma,
D/nowotwory złośliwe żuchwy i szczęki
E/ zmiany w przebiegu chorób ogólnoustrojowych
OD NOWA, ALE POLSKA JUŻ NIE LUDOWA
HISTOLOGICAL TYPING OF ODONTOGENIC TUMOURS
Wg WHO – International Histological Classification of Tumours - 1992
ŁAGODNE GUZY Z TKANEK ZĘBOTWÓRCZYCH
Pochodzenia nabłonkowego
1/ Nie zawierające tkanki mezenchmalnej
- szkliwiak, ameloblastoma,
- guz płaskonabłonkowy zebopochodny; squamous odontogenic tumor,
- guz nabłonkowy wapniejący zębopochodny; calcifying epithelial odontogenic tumor,
- jasnokomórkowy guz zebopochodny, clear cell odontogenic tumor.
2/ Zawierające tkankę mezenchymalną z tkanek zębotwórczych:
- włókniak szkliwiakowaty; ameloblastic fibroma,
- włókniakozębiak szkliwiakowaty; ameloblastic fibrodentinoma (dentinoma) and ameloblastic fibro-odontoma,
- zębiak szkliwiakowaty; odontoameloblastoma,
- gruczolak zębopochodny; adenomatoid odontogenic tumor,
- torbiel zawiązkowa wapniejąca, calcifying odontogenic cyst
Pochodzenia mezenchymalnego
Włókniak zębopochodny; odontogenic fibroma,
Śluzak, myxoma, myxofibroma, odontogenic fibroma,
Kostniwiaki
- kostniwiak łagodny,
- włókniak kostniwiejący;
- dysplazja okołowierzchołkowa kostniwiejąca;
- kostniwiak olbrzymi.
Zębiniak.
ZŁOŚLIWE GUZY Z TKANEK ZĘBOTWÓRCZYCH
Raki z tkanek zębotwórczych;
- szkliwiak złośliwy; malignant ameloblastoma,
- pierwotny rak śródkostny; primary intraosseous carcinoma,
- przemiany nowotworowe guzów pochodzenia nabłonkowego;
malignant variants of other odontogenic epithelial tumors;
- przemiany nowotworowe torbieli zębopochodnych – malignant changes in odontogenic cysts.
Mięsaki zębopochodne
- włokniakomięsak szkliwiakowaty; ameloblastic fibrosarcoma,
- włókniakozębiakomięsak szkliwiakowaty; ameloblastic fibrodentinosarcoma and ameloblastic fibro-odontonosarcoma
- odontogenic carcinosarcoma
NOWOTWORY I ZMIANY NOWOTWOROPODOBNE ZWIĄZANE Z TKANKĄ KOSTNĄ:
A/ Nowotwory koœciopochochoden:
– cementoossifying fibroma (cementyfing fibroma, ossifying fibroma).
B/ Zmiany kostne nienowotworowe – dysplasia fibrosa, cemento-osseous dysplasia (periapical cemental dysplasia, florid cemento-osseous dysplasia, other cemento-osseous dysplasia), cherubism, central giant cell granuloma, aneurysmal bone cyst, solitary bone cyst.
GUZY O NIEUSTALONEJ HISTOGENEZIE:
- Guz barwnikowy neuroektodermalny niemowląt;
- nadziąslak wrodzony.
TORBIELE ZĘBOPOCHODNE
NIEKTÓRE ASPEKTY NOWOTWORÓW:
- szkliwiak – postać pęcherzykowa, mnoga i mieszana.
NOWOTWORY KOŚCI I STAWU SKRONIOWO – ŻUCHWOWEGO.
Zmiany nowotworopodobne:
- centralny ziarniniak olbrzymiokomórkowy,
- wyrośla kostne,
Nowotwory kości:
1/ Guzy wywodzące się z tkanki kostnej:
a/ łagodne:
- kostniak (osteoma);
- kostniak zarodkowy (osteoblastom);
b/ złośliwe - kostniakomięsak (osteosarcoma).
2/ Guzy wywodzące się z tkanki chrzęstnej:
a/ łagodne – chrzęstniak (chondroma) ;
- chrzęstniakokostniak (osteochondroma) – wyrośla chrzęstno – kostne;
b/ złośliwe – chrzęstniakomięsak (chondrosarcoma);
3/ Guz olbrzymiokomórkowy.
4/ Guz olbrzymiokomórkowy ;
5/ Szpiczak
6/ Dysplazja włóknista kości, włókniak kostniwiejący i włókniak kostniwiejąco – kostniejący.
7/ Włókniakomięsak kości (fibrosarcoma).
8/ Histiocytozy:
- histiocytosis X,
- granuloma eosinophilicum solitare;
- granuloma eosinophilicum multifocale.
9/ Naczyniak krwionośny kości.
10/ Guzy przerzutowe do kości szczęk i żuchwy.
Nowotwory stawu skroniowo – żuchwowego (bardzo rzadko) : kostniaki, mięsaki, guzy synowialne jednofazowe i dwufazowe.