NAJCZĘSTSZE MIEJSCA WYSTĘPOWANIA NOWOTWORÓW JAMY USTNEJ

Rak jamy ustnej jest zaliczany do nowotworów złośliwych głowy i szyi. Najczęściej umiejscawia się w przedniej części jamy ustnej, jednak u osób zakażonych brodawczakiem ludzkim coraz częściej diagnozuje się nowotwory zlokalizowane w tylnej części jamy ustnej i gardła oraz w okolicy migdałków. Pod względem częstotliwości występowania zajmuje drugie miejsce zaraz po raku krtani.

Do najczęściej występujących odmian raka jamy ustnej zaliczamy raka języka, raka dna jamy ustnej oraz raka wargi dolnej. Ten ostatni nowotwór dotyczy najczęściej mężczyzn po 50. roku życia, zwłaszcza nadużywających alkoholu i palących papierosy. W początkowej fazie rozwoju może mieć postać wypukłego guzka lub niewielkiej nadżerki pokrytej strupem (przy czym zmiana jest zwykle niebolesna). W zaawansowanym stadium manifestuje się jako niepoddające się leczeniu owrzodzenie zawierające masę martwiczą lub jako guz naciekający okoliczne tkanki. Rak dolnej wargi częściej rozwija się w części środkowej, rzadziej w okolicach kącików wargi. Stwierdzenie powiększonych węzłów chłonnych szyi jest objawem znacznego zaawansowania choroby.
W przypadku stwierdzenia małego guzka wargi leczenie polega na chirurgicznym usunięciu zmiany i – jeśli jest to konieczne – na zastosowaniu radioterapii. W przypadku większych zmian (powyżej 2 cm) konieczne staje się usunięcie całej wargi, a następnie wykonanie operacji rekonstrukcyjnej.

Rak jamy ustnej może również rozwijać się w obrębie języka oraz dna jamy ustnej, rzadziej – błony śluzowej policzków i podniebienia twardego.
Statystyka występowanie nowotworów przestawia się następująco*:
– rak wargi – stanowi 25-30% wykrytych przypadków, w tym 95% rozpoznań dotyczy dolnej wargi,
– rak języka – aż 20-50% przypadków dotyczy 2/3 przedniej części języka, nowotwory nasady języka zdarzają się sporadycznie,
– rak dna jamy ustnej (czyli obszaru pod językiem) – stanowi 30% przypadków,
– rak podniebienia twardego – 1%,
– rak rozwijający się na wewnętrznej stronie policzków – 5%,
– rak rozwijający się w obszarze trójkąta zatrzonowego – 7% (trójkątem zatrzonowym nazywamy obszar rozciągający od tylnej powierzchni ostatniego zęba trzonowego).

Warto w tym miejscu wspomnieć, iż nowotwory mogą dotyczyć również innych narządów jamy ustnej, aczkolwiek są to o wiele rzadsze lokalizacje. Miejscem rozwoju raka mogą być np.: dziąsła, migdałki, ślinianki przyuszne oraz kość wyrostka zębodołowego lub żuchwy.