PODSTAWY PORADNICTWA
ks dr Zdzisław Kroplewski
Temat: Istota poradnictwa
Poradnictwo- dawanie rad przez jedną osobę drugiej osobie.
Doradztwo- specjalista udziela rady niespecjaliście.
Decydent- ten co podejmuje decyzje.
poradnictwo | doradztwo |
---|---|
Problem rodzi się w umyśle klienta | Problem rodzi się w świadomości doradcy |
Osoba, która daje rade nie rozwiązuje za nikogo problemów | Doradca nie rozwiązuje za nikogo problemów |
Partnerska relacja, dobrowolność korzystania z porady | |
Forma indywidualna pomocy człowiekowi, który znalazł się w trudnej sytuacji, stracił orientacje do swojego życia lub społecznego i sam nie potrafi sobie pomóc. |
Rozmowa doradcza- najczęściej stosowana metoda w poradnictwie.
Doradca musi być otwarty na zmiany, zaś ostatecznym celem poradnictwa jest pomoc klientowi. Naświetlanie spraw tak, aby klient sam potrafił podjąć najlepszą dla siebie decyzję. Poradnictwo to bycie z drugą osobą.
Formuła poradnictwa-
Kto- człowiek- doradca
Komu- drugiemu człowiekowi, który jest w trudnej sytuacji
Co- udziela pomocy
Jak- przez swoją rzeczywistą obecność i autentyczne spotkanie które realizują się przez dialog.
Udzielenie porad osobie zdrowej psychicznie, ale przeżywającej kryzys w sytuacji kryzysowej, trudnej.
Fazy poradnictwa psychologicznego-
Diagnoza problemu- gdzie leży problem? Zidentyfikowanie trudności z jakim osoba przychodzi i sobie z nimi nie radzi.
Określenie czynników podtrzymujących istnienie problemu.
Poszukiwanie nowych sposobów rozwiązywania trudności, gdyż poprzednie nie przyniosły rezultatów.
Wzmocnienie osoby w realizacji uznanych przez nią zmianach.
Różnice między poradnictwem psychologicznym a psychoterapią-
Psychoterapia | Poradnictwo psychologiczne |
---|---|
Jest nastawiona na niesienie pomocy w stanach osobowościowych zaburzeń chorobowych | Koncentruje się na udzielaniu człowiekowi zdrowemu w chwilowej trudności, sytuacji konfliktowej, kryzysowej. |
Pomaga rozwiązań problem- zmienić reakcje z zaburzeniami struktury osobowości | Nie tak głęboko wchodzi w życie człowiekowi, pomoc przy rozwiązywaniu zadania, przed którym stoi człowiek. |
Psychoterapia i poradnictwo psychologiczne w efekcie prowadzą do pomocy człowiekowi. Psychoterapia i poradnictwo wzajemnie się przenikają, nie ma ostrych różnic. |
Zaburzenia psychiczne-
Choroby psychiczne- psychoza, psychoza maniakalno- depresyjne, paranoja,
Zaburzenia osobowości- psychozia,
Nerwice,
Upośledzenie, niepełnosprawność umysłowa.
Formy poradnictwa-
Poradnictwo ukierunkowane na osobę- poradnictwo rogersańskie- Carl Rogers, niedyrektywne. Pierwszym podstawowym warunkiem jest nawiązanie kontaktu między inkongruentną osobą a kongruentnym doradcą.
Ikongruencja- niezdolność wewnętrzna, zachowania danego człowieka są inne od jego myślenia, brak harmonii. Człowiek ma odczucia, że działa wbrew sobie, niestabilność osobowości. Jest narażona na dezorganizację psychiczną. Jeżeli stan się przedłuża- lęki wewnętrzne. Ikonrguencja domaga się kongruencji- doradca jest autentyczny, nie gra roli.
Warunki prawidłowego poradnictwa ukierunkowanego na osobę-
Bezwarunkowe, pozytywne odniesienie do osoby, która przychodzi do nas, akceptacja drugiego człowieka.
Ikongruencja klienta.
Kongruencja doradcy.
Empatyczne zrozumienie drugiego człowieka- rezygnuje ze swoich stereotypów i przekonań, osobowości nastawiając się jedynie na zrozumienie ciebie.
Postrzeganie postaw przez doradce osoby, której pomaga. Pomoc jest możliwa, jeżeli klient zobaczy u doradcy wyżej wymienione cechy.
Poradnictwo logo terapeutyczne- logos- sens, przywracanie traconego sensu np. życia egzystencjonalnego. Odzyskanie sensu przez człowieka, który ten sens utracił. Twórca Victor Frankl- austriacki psycholog. U człowieka istnieje nuodynamiczne napięcie wewnętrzne. Człowiek nie funkcjonuje dynamicznie. Kryzys poczucia sensu życia w wyniku np. fragmentarycznych sytuacji. Ważny jest charakter osobowy doniesień interpersonalnych spotkanie osobowe, dialogowe, autentyczne.
Cechy autentycznego spotkania osobowego-
Partnerstwo- pokazuje równość.
Uczestnictwo.
Pomocniczość- nawzajem pomaganie sobie.
Odpowiedzialność.
Pierwszym warunkiem poradnictwa jest DIAGNOZA – odkrycie przez człowieka wiodącej idei jego życia.
Diagnostyka intogralna- obejmuje wiele sfer, doprowadza do sedna pustki, która powstała.
Metody stosowane w poradnictwie logoterapeutycznym-
MODULACJA POSTAWY- ludzie szukają rozwiązania wyładowując agresję i złość na innych ludziach. Człowiek wpada w „pułapkę” przeżywając negatywne emocje.
INTENCJA PARADOKSALNA- ważna jest w terapii zdolność człowieka do dystansowania swoich przeżyć. Przekroczyć swoje „ja”. Zrobić sobie paradoksalne życzenie, tego czego się najbardziej boimy. Kto lekceważy lęki ten tych lęków nie ma.
DEREFLEKSJA- zdolność człowieka do samotrandenscencji- wyjść poza swoje problemy, poza siebie. Dla ludzi uzależnionych z zaburzeniami seksualnymi oraz zaburzeniami snu.
SUGESTIA- odwrotnie niż poprzednie jest metodą szerszą oraz nietypową. Trzeba unormować swoje zachowanie zanim rozpocznie się terapia. Poprzez sugestie wzmacnia się motywacja. Sugestia ureguluje stan psychiczny człowieka, który pomaga odzyskać mu siłę wewnętrzną.
Poradnia ektetyczna- terapeuci wybierają z każdej terapeutycznej metody to co dla danego pacjenta jest najlepsze z różnych koncepcji. Pomaganie wglądowe- kładzie się nacisk na uzyskanie wglądu wewnętrznego, który prowadzi do katharsis- oczyszczenia siebie z emocji. Ma doprowadzić do interpretacji przeżyć życiowych. Podejście egzystencjonalno- kognitywne.
Założenia podejścia egzystencjonalno- kognitywnego-
Traktowanie jednostki ludzkiej jako osoby- ma podmiotowość aktywną, twórczą, jest ukierunkowany na wartości, poczucie wartości.
Wielowymiarowa koncepcja człowieka.
Człowiek jest także wielowymiarowy- ma wiele sfer życia psychicznego, w efekcie rozwoju dochodzi do integracji tych sfer.
Człowiek jest otwarty i ukierunkowany na rozwój- przechodzenie na wyższy poziom swoich sfer, ma siłę na przekraczanie siebie.
Dotyczy calowości zachowań człowieka.
W trakcie rozwoju dochodzi do utworzenia struktur intelektualno- emocjonalnych- organizuje nasze życie.
Człowiek musi umieszczać siebie w czasie i przestrzeni. Trzeba umieścić człowieka i jego problem w odpowiednim miejscu.
Uwarunkowania środowiskowe- przyrodnicze, społeczne, kulturowe.
Temat: Poradnictwo małżeńsko- rodzinne.
Dla kogo?
-człowieka, który pragnie założyć małżeństwo;
- człowieka, który jest już w małżeństwie;
- człowieka, który ma problemy rodzinne/ małżeńskie.
Terapia systemowa- system jest to zespół elementów powiązanych ze sobą, są w nim części, które pozostają w interakcji. Na rodzinę nie patrzymy na indywidualne jednostki. Terapeuta systemowy jest świadomy, że integruje w system rodziny.
SYSTEM RODZINY
X = $\frac{y^{2\ } - y}{2}$
x- liczba relacji,
y- liczba osób w rodzinie.
Etapy małżeństwa-
Małżeństwo bez dzieci- uczą się relacji między sobą; w tym okresie uczą się bliskości drugiej osoby;
Małżeństwo z dziećmi- trwa ok. 20- 30 lat małżeństwa-
Z małymi dziećmi- okres, w którym trzeba się nauczyć bycia ze sobą przy małych dzieciach, które dezorganizują życie. Może być pierwszy kryzys małżeński. Dziecko może być dużą szansą w małżeństwie, gdyż uczy miłości bezinteresownej, samokrytycyzmu.
Stabilizacja- dzieci zaczynają chodzić do szkoły. Uśpienie/ znudzenie małżeństwem.
Odchodzenie dzieci z domu- wycofanie się życia, szybciej się starzeje i umiera, nerwicowa starość, akceptacja nowego okresu rozwojowego, który się łączy z pewną rezygnacją, lecz jest także aktywność.
Małżeństwo znowu bez dzieci.