PIERWSZA POMOC
Udar cieplny
Nadmierne działanie temperatury na organizm.
Co go wywołuje
Przegrzanie pomieszczenia
Upał letni
Silne nasłonecznienie
Podczas ciężkiej pracy fizycznej przy jednoczesnym upośledzeniu oddawania ciepłą wskutek zahamowania wydzielania potu (duszne, wilgotne i gorące powietrze, nieprzewiewna odzież)
Nagromadzenie się zbyt dużej ilość ciepła i organizm zaczyna się „gotować” nie nadąża chłodzić organizm.
Kto najbardziej narażony:
Osoby starsze – zużyty
Dzieci – nie do końca rozwinięte
Osoby chore, cukrzycy, otyli, alergicy, chorzy na serce (nie powinni wchodzić do sauny)
Osoby wyczerpane
Jak to wygląda, objawy:
Skóra zaczerwieniona
Silne bóle głowy o charakterze tętniącym
Zawroty głowy
Ogólne osłabienie org.
Nudności ,wymioty
Wysoka temp.
Zmęczenie, jesteśmy senni
(Zaburzenia świadomości nawet można zemdleć)
Wstrząs, przyspieszone tętno
Co należy zrobić:
Przy wysokiej temp. Osłabienie, nudności, kładziemy go w pozycji półleżącej, głowa lekko do góry, świeże powietrze ok. 17 st., schładzamy chorego wilgotnymi okładami. (z dzieckiem można do zimnej wody) ręcznik zamoczony w zimnej wodzie na kark, sprawdzać co 5-10 min temperatury. Schładzanie przestać jak już ma 38 st. O uratowaniu decyduje czas udzielenia pomocy. Chłodne napoje, ale nie lodowate i nie lody. Nieprzytomna pozycja boczna, bezpieczna.
Ochrona przed udarem (w dni upalne):
Pijemy dużo (najlepiej woda chłodna)
Unikamy picia herbaty, kawy, alkoholu
Jasne ubrania
Luźne ubrania
Wysiłek zaplanować na chłodniejszą część dnia np. wieczór
Pierwszy kontakt ze słońcem bardzo krótko 5-10 minut
Stosować filtry
Stosować okulary
Utonięcia
Uduszenie z powodu zalania wodą dróg oddechowych.
Wstrzymanie oddechu, bronimy się przed wodą do momentu gdy w org. Nagromadzi sie Co2 i mimowolnie zaczynamy oddychać i połykamy wodę ;/
Potem wymioty, otwierają się drogi oddechowe i w ten sposób woda dostaje się do dróg oddechowych do płuc.
Utonięcie suche i mokre
Przy sekcji zwłok widać że płuca są mokre lub suche.
Inne też tonięcie w wodzie słodkiej i w wodzie słonej.
Woda słodka jest wchłaniana w płucach i przenika do krążenia (dlatego przy sekcji zwłok są suche)
Woda słona tak nie działa.
Dwa fizjologiczne mechanizmy obrony
Odruch zanurzeniowy, przy zanurzeniu w bardzo zimnej wodzie, silne obkurczenie naczyń krwionośnych (osoba wygląda jakby zmarła) hipotermia, spada radykalnie temp. ciała, co oznacza cza spowolnienie procesów życiowych czyli wolniej umiera.
Urazy głowy (wstrząs mózgu – nie ma takiego czegoś)
Wstrząśnienie mózgu – jest wywołane nagłą siłą przyśpieszenia lub hamowania. Wstrząśnienie bywa nierzadko jedynym następstwem urazu głowy. Nagła wibracja udziela się na całe mózgowie powodując okresowe odkształcenie jego struktur np. pnia mózgu. Jest to czynnościowe, odwracalne zaburzenie mózgu bez uszkodzenia struktury mózgowia. Objawy:
Zaburzenie świadomości – nie potrafi sensownie odpowiadać na pytania
Niepamięć wsteczna – nie pamiętamy sytuacji przed urazem
Niepamięć pourazowa – nie pamięta sytuacji po urazie (przez chwile)
Utrata przytomności
Poza tymi mogą występować; wymioty, zaburzenia widzenia, ruchowo czuciowe
Zawodnika który miał taki uraz powinien przez chwile odpocząć, na co najmniej 20 minut i co 5 min go pytać o to jak się czuje jeśli jest ok., to może wrócić. Ale jeśli ma utratę przytomności to nie może grać dalej i musi zawsze pojechać do szpitala na rutynowe badania, czy nie ma jakiś krwiaków np., powinno się też go potrzymać na obserwacji, gdyż mogło dojść do wstrząśnienia pnia mózgu ( co może doprowadzić do zaburzenia oddechu lub krążenia) jeśli po 24h wszystko ok., można wypuścić. Potem powinien przez 1 miesiąc odpoczywać.
Nie zmuszać takiego zawodnika do ćwiczeń.
Obrzęk mózgu – jest nieswoistą reakcją tkanek mózgowia na urazowe obciążenie i jego bezpośrednie następstwa: mechaniczne uszkodzenia naczyń, niedokrwienie. Płyn obrzękowy gromadzi się wokół mikrona czyń jako rezultat wysięku i przesięku surowicy do przestrzeni okołonaczyniowych. Dochodzi do zaburzenia proporcji pomiędzy pojemnością czaszki, a objętością płynu mózgowo-rdzeniowego.
Najbardziej groźne jest gdy, mózg wpukla się w otwór wielki i naciska na pień mózgu (uciska głównie ośrodki oddechowo – krążeniowe)co często prowadzi do śmierci.
Objawy:
Silne bóle głowy
Wymioty
Zwolnienie akcji serca
Postępujące zaburzenia świadomości
Niepokój ruchowy
Podwójne widzenie, obrzęk tarczy n. II
Sztywności karku
Zaburzenie oddechowe
Cztery płaty:
Płaty czołowy –uczenie się, uczucia
Płaty ciemieniowe – ośrodki odpowiedzialne za ruch
Płaty potyliczne – wzrok
Płaty skroniowe - słuch
Pękniecie naczyń mózgu (krwawienia, krwiaki)
Krwawienie podpajęczynówkowe – pęknięcie naczyń opony mózgu, silne bóle głowy, wymioty, krew miesza się z płynem mózgowo-rdzeniowym
Krwiak nadtwardówkowy – uszkodzenie tętnicy oponowej środkowej. Krwiak uciska na tkankę mózgową, charakteryzuje się objawami: