Współczesna koncepcja wychowania przedszkolnego
Na koncepcję wychowania przedszkolnego składa się przede wszystkim określenie celów, założeń pedagogicznych i organizacyjnych instytucji wychowujących dzieci w wieku przedszkolnym. Przez współczesną rozumie się taką koncepcję wychowania przedszkolnego, która kształtuje praktykę pedagogiczną na poziomie aktualnego stanu wiedzy o dziecku i jednocześnie wychodzi naprzeciw tym potrzebom społeczeństwa, których zaspokojenie jest dla jego rozwoju znaczące. Głównym celem tej nowoczesności placówek wychowania przedszkolnego jest więc wszechstronny rozwój osobowości dziecka, przejawiającej się w sferze intelektualnej, emocjonalnej, w aktywności ruchowej, społecznej i poznawczej, w twórczości artystycznej i wrażliwości estetycznej.
Pedagogika przedszkolna zajmuje się problematyką zbiorowego wychowania dzieci w placówkach przedszkolnych. Określenie jej przedmiotu wynika ze specyfiki tego procesu, zależnej od właściwości psychofizycznych dzieci w wieku przedszkolnym. Przedszkole może wywierać wielostronny wpływ na rozwój dzieci organizując całość ich trybu życia w czasie pobutu w placówce.
Pedagogikę przedszkolną określa się jako dziedzinę pedagogiczną zajmującą się procesem kierowania rozwojem dzieci w placówkach przedszkolnych. W procesie tym wychowawca wspomaga wysiłki dziecka, wychodzi naprzeciw jego inicjatywie, okazuje pomoc w razie potrzeby, włącza w jego działalność, udziela wyjaśnień, uczy. W toku tych działań urozmaica się treść zabaw, wprowadza nowe ich rodzaje, kształtuje postawy społeczno – moralne. Proces kierowania rozwojem dzieci w przedszkolu zmierza do tego, aby wpoić im wartości zawarte w celach wychowania przedszkolnego. Głównyjm celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi w relacjach ze środowiskiem społeczno – kulturowym i przyrodniczym. Ten cel wskazuje na konieczność rozumienia przez nauczyciela prawidłowości rozwojowych i potrzeb dziecka, poznawanie go i stawianie diagnozy w celu określenia kierunku pracy z nim pod kątem postępu w rozwoju.
Funkcje wychowania przedszkolnego
- wspomagająca – tworzenie przez nauczyciela sytuacji sprzyjających wyzwalaniu i doskonaleniu różnych form aktywności dzieci – ruchowej, umysłowej, estetycznej. Również ta funkcja przejawia się w czuwaniu nad prawidłowym rozwojem, bezpieczeństwem – działalność opiekuńcza wytwarza u dzieci poczucie bezpieczeństwa warunkujące wyniki wychowania i kształcenia. Działalność opiekuńcza, dydaktyczna i wychowawcza są wzajemnie powiązane – wyraża się to w różnych formach pracy z dziećmi, takich jak zabawa, zajęcia.
- doradztwo i wspieranie działań wychowczych rodziny wobec dziecka – pomo rodzicom w rozpoznawaniu możliwości rozwojowych dziecka i podjęciu wczesnej interwencji specjalistycznej, w informowaniu ich na bieżąco o postępach dziecka.
Zadania pedagogiki przedszkolnej
- doskonalenie i wyjaśnianie skuteczności podejmowanych działań pedagogicznych
- gromadzenie wiedzy o wychowaniu w instytucjach przedszkolnych przez rzetelne opisywanie dostrzeganych zjawisk
- wychowanie zdrowotne: kształtowanie czynnych postaw wobec zdrowia i bezpieczeństwa własnego i innych; wyrabianie nawyków higieniczno-kulturalnych, kształtowanie prawidłowej postawy oraz rozwijanie ogólnej sprawności ruchowej.
- wychowanie moralno-społeczne: rozwijanie wrażliwości emocjonalnej, świadomości moralnej i uczuć patriotycznych.
- wychowanie umysłowe: rozwijanie aktywności poznawczej dziecka, motywowanie do nauki, wyrabianie gotowości do nauki pisania i czytania.
-wychowanie techniczne: rozwijanie zainteresowań i sprawności konstrukcyjnych dzieci oraz umiejętności posługiwania się prostymi urządzeniami technicznymi.
-wychowanie estetyczne: rozwijanie wyobraźni, wrażliwości estetycznej i twórczości dzieci w kontaktach ze sztuką, techniką i przyrodą.
Proces wychowania w przedszkolu
Pedagogika przedszkolna operuje przede wszystkim pojęciem wychowania.
Wg. Wincentego Okonia – „ Wychowanie to świadomie organizowana działalność, której celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości wychowanka”
Zmiany te obejmują zarówno stronę poznawczo – instrumentalną, związaną z poznawaniem rzeczywistości i umiejętnością oddziaływania na nią jak i stronę emocjonalno-motywacyjną, która polega na kształtowaniu stosunku człowieka do świata i ludzi, jego przekonań i postaw, układu wartości i celu życia.
Innymi słowy proces wychowania to system czynności wychowawców ( nauczycieli, rodziców ) i wychowanków umożliwiający wychowankowi zmienianie się w pożądanym kierunku. W pedagogice przedszkolnej uwzględnia on intencjonalne oddziaływanie przedszkola na rozwój dziecka oraz wpływy naturalne rodziny, znajomych, rówieśników, telewizji, kształtujące i przygotowujące dziecko do życia w społeczeństwie.
Termin ten obejmuje proces kształcenia. Kształcenie – to całość doświadczeń składających się na proces zdobywania przez jednostkę umiejętności, wiedzy oraz rozumienia otaczającego ją świata
Wszystkie sytuacje związane z pobytem dziecka w przedszkolu, z samoobsługą, zabawą, pracą i zajęciami dziecka oddziaływują na całą jego osobowość, mając charakter wychowawczy. Mieści się w nich także wiele treści kształcących, które są powiązane z całym systemem wychowawczym pracy z dziećmi.
Uczenie się towarzyszy każdej sytuacji związanej z pobytem dziecka w przedszkolu. Można także wydzielić w tym procesie uczenie się, które stanowi nabywanie przez dzieci wiedzy o świecie, nowych pojęć i umiejętności. Uczenie się w przedszkolu jest przede wszystkim powiązane z działaniem. W okresie tym przeważa zdobywanie doświadczeń i uczenie się w sposób okolicznościowy, mimowolny i niezamierzony zarówno przez dziecko jak i przez dorosłych. W procesie wychowania w przedszkolu dzieci uczą się także pod kierunkiem nauczyciela – nauka ta obejmuje umiejętności praktyczne, potrzebne w codziennym życiu dzięki którym dziecko stopniowo usamodzielnia się.
Nauczanie – działalność nauczyciela, o charakterze planowej, celowej pracy, ukierunkowanej na wyposażenie uczniów w wiadomości, umiejętności i nawyki oraz rozwijanie ich uzdolnień. Nauczanie związane jest z uczeniem się, obydwa pojęcia tworzą wspólnie pojęcie kształcenia.
Osobowość – wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzną integrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Jest to zespół względnie trwałych cech lub dyspozycji psychicznych jednostki, różniących ją od innych jednostek.
P_ _ _ _ _ _ _ _ _
E _ _ _ _ _ _ _
_ _D_ _ _ _
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _A
_ _ _ _ _ _ G_ _ _ _ _
_ O_ _ _ _ _
_ _G_ _ _ _ _ _ _ _ _ _
_ _ _ _ _ I _ _ _ _
_ K _ _
_ _ _ _ _ _ A _ _ _
_ P _ _ _ _ _ _ _ _
R _ _ _ _ _
_ _ _ _ _ _ _ Z _ _ _
_ E _ _ _ _ _ _ _
_ _ D _ _ _ _
_ _ _ _ _ S _ _ _ _ _
_ _ _ _ Z _ _ _ _
K _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
_ _ _ _ _ _O
_ _ L
N _ _ _ _ _ _ _ _ _
_ A _ _ _ _