Adaptacja do przedszkola
Gdy dziecko kończy 3 rok życia, wpływy rodziny zostają uzupełnione wpływami przedszkola. Aby przedszkole mogło wypełniać stawiane przed nim zadania, konieczne jest dobre przystosowanie dziecka do tego środowiska.
Wiele matek oddających swoje dzieci po raz pierwszy do przedszkola przeżywa różnego rodzaju niepokoje i obawy, zauważa zmiany w zachowaniu dzieci, ale nie wie jak przyjść im z pomocą.
Przedszkole jako profesjonalne środowisko wychowawcze może udzielić rodzinie wychowanka wsparcia.
Zadaniem przedszkola jest włączenie rodziny poprzez odpowiednie jej przygotowanie do udzielenia wsparcia i pomocy dziecku w jego adaptacji do nowego środowiska społecznego.
Trudności w przystosowaniu się dzieci trzyletnich do przedszkola mają różny stopień nasilenia i różny czas trwania.
Wiążą się one z zagrożeniem poczucia bezpieczeństwa, któremu towarzyszy lęk, niepokój przed samotnością, z brakiem oparcia w osobach bliskich, przytłaczającą ilością nowych bodźców, niemożnością sprostania trudnym sytuacjom.
Akceptacja przez dziecko nowej rzeczywistości przedszkolnej zależy w pewnej mierze od akceptacji i pozytywnego nastawienia rodziców. Jeśli rodzice akceptują wychowawców, ich metody pracy i samo przedszkole, to zwiększa się akceptacja nowej sytuacji przez dzieci.
Dziecko musi przystosować się do:
warunków nowego otoczenia i wymagań związanych ze sposobem korzystania z urządzeń i wyposażenia,
nauczycielki i innych pracowników,
przebywania w licznej grupie rówieśników,
wymagań stawianych w zakresie czynności samoobsługowych,
nowego trybu życia, nowego rozkładu dnia,
innej niż w rodzinie pozycji społecznej, w przedszkolu jest jednym z wielu, co ogranicza możliwość kontaktów z nauczycielką co prowadzi do poczucia niepewności i osamotnienia
Złagodzenie trudności dzieci trzyletnich w przystosowaniu się do przedszkola wymaga:
wzbogacenia pozytywnych doświadczeń i kontaktów z dorosłymi i rówieśnikami w środowisku rodzinnym, a tym samym zmniejszenie zależności emocjonalnej dziecka od rodziców. Rozwijania jego samodzielności, szczególnie w zakresie czynności samoobsługowych,
zapewnienia w pierwszym kontakcie dzieci z przedszkolem takich sytuacji, które dostarczyłyby pozytywnych doświadczeń i przeżyć,
złagodzenia ograniczeń i wymagań w celu dostosowania ich do poziomu możliwości dzieci i ich potrzeb.
Proces wstępnej adaptacji ma na celu:
ułatwienie dzieciom startu przedszkolnego,
obniżenie lęku dzieci przed rozstaniem z rodzicami, a także obniżenie lęku rodziców związanego z koniecznością oddania dziecka pod opiekę personelu przedszkola,
skrócenie czasu adaptacji dziecka do przedszkola,
integracja ze środowiskiem przedszkolnym,
uświadomienie rodzicom potrzeb emocjonalnych dziecka,
nawiązanie więzi emocjonalnej między dzieckiem a innymi nauczycielami i innymi dziećmi.
Proces adaptacji przynieść może korzyści zarówno dziecku, rodzicom jak i przedszkolu. Jest to dobry moment rozpoczęcia współpracy pedagogicznej z rodzicami, ponieważ w większości przejawiają oni zainteresowanie tym, co się będzie działo z ich dzieckiem w przedszkolu.
Dziecko:
poznaje nowe otoczenie w poczuciu bezpieczeństwa
poznaje rówieśników, nauczycielkę, salową, pomieszczenia, sposób korzystania z wielu urządzeń,
uczy się reagować na wiele sytuacji.
Rodzice pełnią tutaj rolę instruktorów lub obserwatorów, wprowadzając indywidualnie dziecko w nowe otoczenie. Bardzo ważną sprawą jest zdobycie przez wychowanków informacji niezbędnych do ich funkcjonowania w przedszkolu np. poznanie swojego znaczka, którym dziecko będzie się posługiwało w różnych sytuacjach.
Rodzice:
mają możliwość wyjaśnienia swoich wątpliwości, zastrzeżeń,
otrzymują wskazania jak przygotować dziecko do zmiany, co w rezultacie też korzystnie wpływa na stosunki w rodzinie
poznają nauczyciela daje im to poczucie pewności, że oddają dziecko w dobre ręce
mają możliwość obserwowania zachowań swojego dziecka na tle grupy
Przedszkole:
uzyskuje informację zwrotną o oczekiwaniach rodziców, ma możliwość spokojnego przeanalizowania ich wniosków,
nauczycielki bliżej mogą poznać środowisko rodzinne przyszłego wychowanka
Działania te tworzą w obu środowiskach pewien poziom akceptacji dla siebie, zaufania, z czego korzyść bezpośrednio odnosi dziecko, tworzy się wokół niego klimat wychowawczy, klimat zrozumienia dla jego trudności w wypełnianiu nowej roli.
Nauczycielka, której powierzono wychowawstwo ma za zadanie:
zapoznanie się z literaturą dotyczącą adaptacji i rozwoju emocjonalno-społecznego dzieci w wieku przedszkolnym, a szczególnie w wieku 3-4 lat,
zapoznanie się z kartami zgłoszeń do przedszkola pod kątem dodatkowych informacji o dzieciach,
przygotowanie ulotek informacyjnych dla rodziców na każdy dzień zabaw adaptacyjnych,
przygotowanie scenariuszy zabaw adaptacyjnych na każdy zaplanowany dzień,
przygotowanie ankiety do ewaluacji cyklu spotkań adaptacyjnych,
przygotowanie ankiety informacyjnej o dziecku do wypełnienia przez rodziców.
Rola rodziców nie może sprowadzać się do biernej obserwacji zabaw dzieci i działań nauczycielki. Warunkiem pobytu z dzieckiem jest aktywne uczestnictwo we wszystkich czynnościach dnia.
W ten sposób rodzice zdobywają wiedzę o możliwościach swoich dzieci, o tym jak reagują na różne sytuacje, z czym mają problem.
Cele wynikające ze spotkań adaptacyjnych:
Dzieci:
Wiedzą, jak wygląda przedszkole: sala, szatnia, łazienka, plac zabaw.
Zyskają czas na poznanie „swojej” pani.
Mają możliwość poznania placówki razem z rodzicami (osobami, przy których czują się bezpiecznie).
Mają możliwość odczuć, że w przedszkolu są ważne i kochane (zmniejszy to ich lęk przed rozstaniem z rodzicami).
Unikną drastycznej rozłąki z rodzicami i sytuacji, w której są nagle same w obcym nieznanym środowisku.
Rodzice:
Zwrócenie uwagi na ważną i znaczącą rolę, jaką pełnią w momencie kontaktu dziecka z przedszkolem.
Mogą uzgodnić z nauczycielem swoje propozycje, potrzeby, oczekiwania.
Mogą opowiedzieć nauczycielowi o swoim dziecku (wspólnie omawiając ich odpowiedzi zawarte w ankiecie).
Mają możliwość zapoznać się z rozkładem dnia w przedszkolu (mogą przygotować swoje dziecko w domu do pór posiłków, snu itd.).
Poznają warunki, w jakich będzie przebywało ich dziecko (wygląd pomieszczeń, wyposażenie placówki).
Nauczyciele:
Nawiążą bliski kontakt z dziećmi i rodzicami.
Poznają ich oczekiwania i propozycje.
Zwrócą uwagę na indywidualne potrzeby dzieci.
Zapoznają się z relacją rodziców dotyczącą sposobu zachowania się dziecka w domu, nawyków żywieniowych, upodobań itd.
Unikną chaosu wynikającego z nieznajomości dzieci i rodziców.
Zyskają czas na przygotowanie do zajęć integrujących grupę już od pierwszych dni września (znają poszczególne dzieci, ich sposób zachowania i reakcji, dzieci znają już swoich kolegów).
Zaproponują dzieciom już od pierwszego dnia interesujące zabawy, przez co podtrzymują ich chęć do przybywania w przedszkolu.
Gotowość do nauki czytania i pisania
Wiele jest definicji czytania w literaturze. Najogólniej można je podzielić na dwie kategorie: ze względu na podejście lingwistyczne oraz psychologiczne. W definicjach lingwistycznych uwaga jest skupiona na tworzeniu prawidłowej formy dźwiękowej z zapisanych znaków graficznych. W definicjach psychologicznych badacze skupili się na rozumieniu czytanego tekstu.
Jedną z lingwistycznych definicji czytania zaprezentował D. Elkonin, który zdefiniował ten proces jako: „tworzenie dźwiękowej formy słowa, czyli organizację dźwięków w określonym następstwie czasowym na podstawie jego obrazu graficznego, niezależnie od tego, czy jest ono zrozumiałe dla osoby czytającej czy nie” . W podejściu lingwistycznym zwraca się przede wszystkim uwagę na technikę czytania, nie zaś na rozumienie treści.
Dziecko rozszyfrowuje zapisane słowo na podstawie przywoływanych z pamięci znaczeń wyrazu. Rozumienie jest efektem końcowym w nauce czytania, ale wraz z automatyzacją tego procesu jego rola się zwiększa.
Dziecko poznając język, ucząc się czytać, zaczyna rozpoznawać poszczególne symbole i jednostki mowy. Początkowo dzieje się to intuicyjnie, potem zaś w oparciu o zdobytą wiedzę przekłada symbole graficzne na dźwiękową formę słowa. Dlatego bardzo istotne jest, by dziecko poznało litery, które pomogą mu w rozszyfrowaniu kodu językowego.
Proces czytania w kontekście psychologicznym rozpatruje m.in. A. Brzezińska. Jej zdaniem czytanie to „zjawisko wymagające współdziałania szeregu właściwości psychicznych człowieka tj.:
współdziałania analizatorów (wzrokowego, słuchowego, kinestetycznego),
sprawnego przebiegu procesów myślowych, odpowiedzialnych za prawidłową analizę i syntezę informacji, ich przetworzenie, skojarzenie z wcześniejszym doświadczeniem” .
Autorka wyróżnia również trzy aspekty czytania:
Aspekt techniczny odnosi się do rozpoznawania, kojarzenia i różnicowania znaków graficznych i słownych.
Aspekt semantyczny polega na rozumieniu przeczytanego tekstu.
Aspekt krytyczno-twórczy odnosi się do najbardziej zaawansowanych zdolności, mianowicie do refleksyjnego i krytycznego ustosunkowania się do przeczytanego tekstu
Czynność czytania jest realizowana przy udziale trzech funkcji: wzrokowej, słuchowej oraz semantycznej. Pierwszym etapem procesu czytania jest spostrzeganie znaków graficznych – liter, które są zbudowane dość podobnie. Jest to proces trudny dla dziecka. Analizator wzrokowy w trakcie czytania wykonuje trzy rodzaje ruchów:
postępujący – od lewej do prawej strony wiersza,
zwrotny – od końca jednej linijki do następnej,
wsteczny – obejmujący ponowna kontrolę znaków.
Analizator słuchowy służy z kolei wyodrębnianiu i klasyfikowaniu właściwych dźwięków w czytaniu. Funkcja słuchowa zapewnia prawidłową percepcje mowy, tzw. słuch mowny, na który składają się: słuch fizyczny, muzyczny oraz fonematyczny.
Funkcja semantyczna odnosi się do rozumienia tekstu czytanego. Rozumienie łączy się z doświadczeniami i czynnościami umysłowymi. W proces czytania i rozumienia tekstu zaangażowane są wyższe czynności, takie jak: myślenie, mowa pamięć.
Przygotowanie dziecka do rozpoczęcia nauki czytania i pisania jest odpowiedzialnym zadaniem dla nauczyciela klas przedszkolnych tzw. "zerówek". Od jego wiedzy dotyczącej prawidłowości przebiegu tych umiejętności i ich uwarunkowań psychologicznych, od doświadczenia metodycznego zależy, czy dla dziecka nabywanie tych umiejętności będzie interesujące i atrakcyjne, czy też stanie się pasmem niepowodzeń, zniechęcenia, utraty wiary we własne możliwości.
Czytanie i pisanie to proces złożony.
W odróżnieniu od rozwoju mowy, który przebiega w sposób naturalny, często nieświadomy, tych umiejętności dziecko musi nauczyć się w sposób świadomy, kontrolowany.
Wiele dzieci, mimo pozytywnego nastawienia do nauki, już na samym początku opanowywania umiejętności czytania i pisania ma trudności. Są dzieci, u których dysharmonie w rozwoju określonych funkcji i czynności poznawczych mogą w istotny sposób zaburzyć efektywne opanowanie czytania i pisania. Dzieci te określa się mianem "ryzyka dysleksji".
Gotowość do czytania nie jest to stan, na który należy biernie oczekiwać. To dynamiczny proces uwarunkowany zarówno czynnikami biologicznymi, jak i środowiskowymi oraz własną aktywnością dziecka.
Według A. Brzezińskiej gotowość do czytania i pisania obejmuje trzy sfery:
Gotowość psychomotoryczna to warunek opanowania techniki czytania i pisania;
Gotowość poznawcza - słownikowo-pojęciowa, wiążąc się z zasobem doświadczenia psychologicznego i językowego, warunkuje właściwe rozumienie znaczeń typu explicite i typu implicite;
Gotowość emocjonalno-motywacyjna - jej istotą jest odkrywanie istnienia mowy pisanej, zasad nią rządzących i rozumienia jej znaczenia w procesie porozumiewania się ludzi oraz przekazu doświadczenia kulturowego”. Właściwości, jakie powinno posiadać dziecko, aby można było powiedzieć, że cechuje je odpowiedni poziom gotowości do rozpoczęcia czytania:
Dziecko powinno uświadomić sobie, co to jest czytanie, czym się różni czytanie od np. opowiadania bajki: powinno uświadomić sobie różnicę między obrazkami a tekstem i innymi znakami, np. różnego rodzaju ozdobnikami występującymi w znanych mu książkach; powinno zauważyć związek między znakami w tekście a wypowiadanymi słowami;
Wiedzieć, jak się czyta w jego języku, np. od strony lewej do prawej, od góry strony do dołu;
Wiedzieć, po co się uczy czytać, do czego ta umiejętność będzie przydatna, jaka jest wartość czytania dla człowieka;
Posiadać bogate słownictwo, umieć rozmawiać na bliskie mu tematy;
Posiadać umiejętność różnicowania kształtów, kolorów, dźwięków, wyszukiwania różnic i podobieństw na obrazkach rozmaitych znakach
By można było mówić o gotowości dziecka do czytania muszą być spełnione pewne warunki, do których zalicza się:
zdolność prawidłowej wymowy,
określoną lateralizację półkul,
percepcję wzrokową i słuchową na odpowiednim poziomie,
opanowaną koordynację wzrokowo-słuchowo-ruchową,
zdolność koncentracji uwagi,
odpowiednią pojemność pamięci.
Pismo stanowi pełną całość psychomotoryczną na którą składają się takie elementy jak:
słuchowe wydzielenie głoski,
znaczenie jej odpowiednika literowego,
zapamiętanie litery oraz kolejne rozmieszczenie liter w wyrazie,
napisanie litery lub wyrazu, a więc szereg ruchów wykonanych przez różne części aparatu ruchowego ręki pod kierownictwem kory mózgowej.
Rozwijanie sprawności dziecka w początkowej fazie przygotowania do nauki pisania dotyczy przede wszystkim rozwoju ruchowego i orientacji w przestrzeni, mniejszą rolę pełnią sprawność intelektualna i możliwość graficznego odtwarzania znaków.
Proces przygotowujący do nauki pisania przebiega równocześnie z etapami rozwoju psychomotorycznego od poznawania przez ruch, poprzez działanie na konkretach aż do początków operowania znakiem graficznym.
Ćwiczenia
działalność plastyczna: lepienie, wycinanie, wydzieranie, malowanie,
orientacja na kartce papieru: lewa, prawa strona, góra, dół, lewy róg dolny itd.
Kreślenie wzorów po śladzie z zachowaniem kierunku,
Kreślenie wzorów po śladzie z zachowaniem kierunku bez liniatury,
Kreślenie wzorów po śladzie z zachowaniem kierunku w liniaturze
ćwiczenia w łączeniu liter,
Ćwiczenia w pisaniu słów.
Przygotowanie do nauki pisania polega na stosowaniu różnorodnych ćwiczeń wyrabiających koordynację wzrokowo-ruchową i sprawność dłoni i palców, a także przegubu dłoni oraz ruchów ramienia i przedramienia.
Do takich ćwiczeń można wykorzystać rysunek, malowanie, lepienie wydzieranie, wycinanie, wyszywanie, rzucanie i łapanie piłeczki.
Kolejny etap stanowi odwzorowywanie najpierw prostych kształtów, linii, łuku, prostokąty, koła, owale, a następnie szlaczki złożone z dowolnych elementów figur geometrycznych powtarzających się rytmicznie.
Pisanie na kartkach wymaga ruchów drobnych niewielkich przede wszystkim nadgarstka, kiści, całej dłoni i palców a także przedramienia i ramienia. Układ kostno-stawowy i mięśniowy ręki dziecka 6-letniego nie jest jeszcze dojrzały, ręka dziecka szybko się męczy przy pisaniu, dlatego ćwiczenia w pisaniu nie powinny trwać zbyt długo, natomiast mogą być stosowane dość często kilkakrotnie w ciągu jednego dnia.
Ważnymi czynnikami w mowie pisanej są:
zespół skoordynowanych ruchów ręki – ramienia, przedramienia, nadgarstka i palców odpowiedni rozwój drobnych grup mięśniowych w dłoni i palcach oraz zdolność ich koordynacji.,
sposób trzymania narzędzia pisarskiego
układ rąk przy pisaniu
umiejętność dowolnego uważania;
odpowiedni poziom rozwoju pamięci i szeregu nawyków należących do rzędu tzw. wyższych, jak ogólne zdyscyplinowanie (wyrażające się m.in. w umiejętności spokojnego siedzenia w ławce);
odległość oczu od papieru
stosowanie się do wskazówek nauczyciela.
Gotowość szkolna Naukę w szkole może rozpocząć dziecko, które osiągnęło tę dojrzałość szkolną, czyli jest na tyle rozwinięte fizycznie, intelektualnie i społecznie, że sprosta wymaganiom czekającym go w szkole.
Współcześnie dojrzałość szkolną traktuje się jako zespół cech jednostki zależnych nie tylko od wewnętrznych procesów dojrzewania, ale przede wszystkim jako wynik interakcji między przygotowanym do wymagań szkolnych dzieckiem a jego środowiskiem rodzinnym i wychowaniem przedszkolnym.
Determinuje to postrzeganie gotowości szkolnej jako procesu (zależnego od przeszłych i obecnych doświadczeń życiowych) oraz rezultatu aktywności samego dziecka i aktywności osób dorosłych, które tworzą środowisko życia dziecka i rozwoju, czyli warunki społecznego uczenia się.
Dziecko dojrzałe do podjęcia nauki w szkole „to takie, które:
Jest dostatecznie rozwinięte fizycznie i ruchowo, zwłaszcza w zakresie precyzyjnych ruchów rąk i palców;
Posiada dobrą orientację w otoczeniu oraz określony zasób wiedzy ogólnej o świecie;
Posiada na tyle rozwinięte zdolności komunikacyjne, aby móc porozumiewać się w sposób zrozumiały dla rozmówcy (zarówno dorosłego, jak i rówieśnika),
Potrafi działać intencjonalnie, tzn. podejmuje celowe czynności i wykonuje je do końca;
Jest uspołecznione w stopniu pozwalającym na zgodne i przyjazne współdziałanie z rówieśnikami, liczenie się z chęciami i życzeniami innych oraz wykonywanie poleceń kierowanych przez dorosłych do całej grupy dzieci;
Jest na tyle dojrzałe emocjonalnie, aby rozstać się z matką na czas pobytu w szkole oraz kontrolować doświadczane emocje (lęk, złość i inne), nie uzewnętrzniając ich w sposób zbyt gwałtowny”
Elementy gotowości szkolnej
Gotowość fizyczna
Gotowość umysłowa
Gotowość społeczna i emocjonalna
Gotowość fizyczna
Stan zdrowia:
- funkcjonowanie organów zmysłowych,
- odporność na choroby i zmęczenie
- ogólna, a szczególności manualna sprawność ruchową polegająca na koordynacji wzrokowo-słuchowej
Przejawem tej dojrzałości jest:
sprawność ruchów rąk,
opanowanie ruchów narzędziowych (praksji),
umiejętność hamowania pewnych impulsów ruchowych,
wykonywania ruchów ciągłych (przy łączeniu elementów graficznych),
zdolność utrzymania kierunku ruchu (rysowania elementów wzdłuż linii poziomej)
umiejętność przetwarzania statycznego obrazu graficznego (liter, wyrazów) na obraz dźwiękowy (głoski, słowa) oraz obu tych obrazów na obraz ruchu
Sprawność w czynnościach samoobsługowych
Prawidłowy stan fizyczny dziecka rokuje, że odporniejsze na infekcje, nie będzie często chorować, odporniejsze też będzie na zmęczenie, będzie bardziej zdolne do większego wysiłku umysłowego, koncentracji uwagi.
Gotowość umysłowa 1.Spostrzeganie analityczno-syntetyczne 2.Uogólnianie i tworzenie pojęć 3.Umiejętność dowolnego (intencjonalnego) koncentrowania uwagi na jednym zajęciu przez dłuższy czas
Gotowość społeczna i emocjonalna 1.stopień zaradności, 2.chęć i umiejętność nawiązywania kontaktu z nauczycielem i innymi dziećmi, 3 łatwa orientacja w nowym środowisku 4.równowaga uczuciowa
i opanowanie, będące podstawą zdyscyplinowania i umiejętności współżycia w klasie szkolnej
Umiejętności te to:
Znajomość własnych emocji.
Kierowanie emocjami, panowanie nad emocjami. Uświadomienie emocji i nazwanie jej.
Zdolność motywowania. Podporządkowanie emocji wybranym celom.
Zdolność rozpoznawania emocji u innych, określana słowem „empatia”.
Zdolność nawiązywania i podtrzymywania związków z innymi.
Charakterystyka rozwojowa dziecka przedszkolnego
Wiek przedszkolny obejmuje okres życia dziecka od 3. do 7. roku życia.
W świetle reformy oświatowej - ????
Obniżenie wieku obowiązku szkolnego – sześciolatki w szkole
Dwulatki w przedszkolach
Dzieci w tym wieku rozwijają się w różnym tempie, różnią się od swoich rówieśników cechami fizycznymi i psychicznymi, wzrastają w odmiennych warunkach środowiskowych.
Jednak u wszystkich dzieci pomiędzy 3. a 7. rokiem życia zachodzą zmiany w psychice, charakterystyczne dla okresu przedszkolnego, które pozwalają ten okres wyodrębnić spośród innych okresów rozwojowych.
Fazy okresu przedszkolnego Zabawa i Praca
Wychowanie przez pracę dziecka przedszkolnego jest zarówno w teorii, jak i w praktyce integralnie powiązane z całokształtem działalności wychowawczej
Pedagogikę przedszkolną określa się jako naukę zajmującą się procesem kierowania rozwojem dzieci w instytucjach przedszkolnych
Zadania
Pedagogika przedszkolna jest nauką teoretyczno-praktyczną.
Główne zadanie – dostarczanie praktyce wiedzy, służącej jej doskonaleniu i wyjaśnianiu skuteczności podejmowanych działań pedagogicznych.
Głównym celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie i ukierunkowywanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi w relacjach ze środowiskiem społeczno-kulturowym i przyrodniczym. Doprowadzenie dzieci do możliwości podjęcia nauki w szkole czyli osiągnięcia tzw. dojrzałości szkolnej
Organizacja przedszkola:
Przedszkole funkcjonuje przez cały rok szkolny z ewentualną przerwą, ustaloną przez organ prowadzący.
Przedszkole działa na podstawie statutu, określającego szczegółowe ramy organizacji placówki.
Szczegółową organizację wychowania i opieki w roku szkolnym określa arkusz organizacji przedszkola opracowany przez prowadzącego, a zatwierdzony przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny. W arkuszu organizacji przedszkola określa się czas pracy przedszkola, poszczególnych oddziałów i liczbę zatrudnionych pracowników.
Przedszkole może być jedno- lub wielooddziałowe.
Rekrutację dzieci przeprowadza się w oparciu o zasadę powszechnej dostępności. Rekrutacja dzieci na nowy rok szkolny trwa od miesiąca kwietnia każdego roku.
Wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci w wieku od 3 do 6 lat. W szczególnie uzasadnionych przypadkach do przedszkola może uczęszczać dziecko, które ukończyło 2,5 roku.
Współczesna koncepcja edukacji przedszkolnej
Przez współczesną rozumie się taką koncepcję wychowania przedszkolnego, która:
kształtuje praktykę pedagogiczną na poziomie aktualnego stanu wiedzy o dziecku i jednocześnie wychodzi naprzeciw tym potrzebom społecznym, których zaspokojenie jest dla jego rozwoju znaczące
Głównym celem tak rozumianej nowoczesności przedszkola jest :
Wszechstronny rozwój osobowości dziecka, przejawiającej się w sferze intelektualnej, emocjonalnej, wolicjonalnej, w aktywności ruchowej, społecznej i poznawczej, w twórczości artystycznej i wrażliwości estetycznej.
Przyzwolenie dziecku na: 1. wykraczanie poza ustalone kanony postępowania, 2. swobodę wyborów,
poszukiwanie niestandardowych rozwiązań, 3. podejmowanie czynności niekonwencjonalnych, 4. ustalanie wewnętrznych motywów działania.
Wychowanie przedszkolne nie ma polegać tylko na podawaniu dziecku treści wychowawczych i naukowych, ale na organizowaniu jego działalności według tych treści.
Organizowanie działalności dziecka na podstawie dobieranych treści
Z dziećmi młodszymi pracuje zgodnie z ideą - pomagam dzieciom usamodzielnić się przez poznawanie własnych możliwości,
z dziećmi starszymi - pomagam dzieciom w trudnej sztuce porządkowania obrazu świata.
Cele, zadania i funkcje przedszkola
Funkcje przedszkola
Wspomagająca rozwój
Tworzenie przez nauczyciela sytuacji sprzyjających wyzwalaniu i doskonaleniu różnych form aktywności dzieci.
Przejawia się też w zapobieganiu nieprawidłowościom w rozwoju – szeroko pojęta profilaktyka, czuwanie nad prawidłowym rozwojem.
Wyrównywanie opóźnień, likwidowanie lub zmniejszanie wad rozwoju.
Opiekuńczo-wychowawczo-dydaktyczna
Zapewnienie opieki, wychowania i uczenia się w atmosferze akceptacji i bezpieczeństwa. Szeroko pojęta opieka nad zdrowiem, bezpieczeństwem i przygotowaniem do szkoły. Pomoc rodzicom w zapewnieniu opieki wychowawczej.
Działalność wychowawcza ma na celu wszechstronny rozwój dzieci i przygotowanie do szkoły.
Działalność dydaktyczna przejawia się w procesie kierowania uczeniem się dzieci w różnych sytuacjach i okolicznościach.
Doradztwo i wpieranie działań wychowawczych rodziny wobec dziecka
Opiekuńczo-zdrowotna, Stymulacyjna, Profilaktyczna, Korektywna, Kompensacyjna, Dydaktyczna, Socjalizacyjna, Osobotwórcza
Zasady i formy pracy w edukacji przedszkolnej
Zasady wychowania : Zasada zaspokajania potrzeb dziecka Czynności opiekuńcze nauczycielki prowadzące do zabezpieczenia podstawowych potrzeb dziecka: potrzeby biologiczne, emocjonalno-społeczne, bezpieczeństwa, miłości, uznania, p. ruchu i działania, poznawania świata i nawiązywania kontaktów społecznych, potrzeba osiągnięć w zespole
Zasada aktywności Dzieci w tym wieku na ogół są aktywne, jest to ich cecha rozwojowa, przedszkole ma rozbudzać aktywność własna dzieci, zwłaszcza, gdy przejawia się ona w słabym stopniu. Własna aktywność pobudza z kolei rozwój dziecka, sprzyja rozwijaniu inicjatywy, odkrywczości i twórczej działalności
Zasada indywidualizacji Konieczność otaczania troską każdego dziecka i gotowość nauczycielki do nawiązywania z nim indywidualnych kontaktów.
Metody powinny być dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci. Oznacza również potrzebę rozwijania zamiłowań i zainteresowań, uzdolnień właściwych każdemu dziecku.
Zasada organizowania życia społecznego dzieci Wprowadzanie norm społeczno-moralnych, obowiązujących w zbiorowości przedszkolnej, zmierzanie do tego, aby dzieci je zaakceptowały i przestrzegały. Budzenie wrażliwości na opinię społeczną, uczenie współdziałania z innymi.
Zasada integracji Konieczność liczenia się w każdej sytuacji ze współzależnością rozwoju somatycznego i psychicznego dziecka, wpływem zdrowia i dobrego samopoczucia na jego zachowanie, wpływem przeżyć emocjonalnych , zabawy i innych form aktywności na funkcjonowanie organizmu.
Z drugiej strony – konieczność harmonijnego oddziaływania na rozwój przez łączenie treści z różnych dziedzin wychowania, a także integracji treści wychowania i kształcenia.