Fundusz inwestycyjny to nowoczesna i efektywna metoda oszczędzania. Jest to najlepsza forma lokowania pieniędzy dla osób i firm, które nie są ekspertami na rynku kapitałowym bądź nie znajdują czasu na poszukiwanie najlepszych sposobów lokowania oszczędności, a chciałyby korzystnie pomnażać swoje pieniądze.
Fundusz inwestycyjny to forma zbiorowego lokowania środków pieniężnych wpłaconych przez przedsiębiorstwa, gminy, osoby prawne oraz osoby fizyczne. Nawet stosunkowo niewielkie wpłaty wielu Uczestników tworzą znaczny kapitał, który umożliwia korzystne inwestycje mające na celu osiąganie zysków wyższych, niż tradycyjna lokata bankowa.
Funduszem zarządza Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych zatrudniające w tym celu doświadczonych doradców inwestycyjnych. Ich zadaniem jest zyskowne i bezpieczne inwestowanie środków funduszu zgodnie z zasadą ograniczenia ryzyka inwestycyjnego. Przed każdą decyzją o zakupie określonych papierów wartościowych dokonywana jest szczegółowa analiza opłacalności i bezpieczeństwa inwestycji.
Co to jest jednostka uczestnictwa?
Jednostka uczestnictwa reprezentuje część majątku funduszu, któremu jest przypisana. Jej wartość jest przeliczana codziennie, w oparciu o zmieniającą się wartość aktywów funduszu. Jeśli inwestycje funduszu są trafione i wartość aktywów rośnie, rośnie również wartość pojedynczej jednostki.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że okresowo wartość jednostki uczestnictwa może również spadać. W mniejszym stopniu ryzyko to związane jest z funduszami pieniężnymi oraz obligacyjnymi, natomiast w przypadku funduszy akcyjnych takie okresowe spadki są zupełnie naturalne, ponieważ wartość jednostki jest w sporym stopniu skorelowana z koniunkturą na rynku giełdowym.
Jakie są rodzaje funduszy?
W Polsce istnieje kilka rodzajów funduszy inwestycyjnych. Podzielić je można według kryteriów polityki inwestycyjnej oraz wg kryteriów formalnych ustawowych
1. W zależności od polityki inwestycyjnej (rodzaju lokat funduszu), a co za tym idzie, stopnia ryzyka inwestycyjnego:
fundusze rynku pieniężnego - lokują w krótkoterminowe papiery dłużne, takie jak bony skarbowe, czy krótkoterminowe obligacje Skarbu Państwa. Jest to grupa funduszy obarczona minimalnym ryzykiem. Fundusze te przynoszą bieżący zysk powyżej inflacji, a wartość inwestycji praktycznie nie podlega wahaniom. Rekomendowany okres inwestycji w funduszu pieniężnym to minimum pół roku.
fundusze obligacyjne - inwestują zgodnie ze swoją nazwą - w obligacje skarbowe, przeważnie długoterminowe. Fundusze obligacyjne obarczone są nieco większym ryzykiem inwestycyjnym niż fundusze rynku pieniężnego - inwestycja może podlegać minimalnym wahaniom. W dłuższym okresie fundusze te przynoszą jednak nieco wyższy zysk od funduszy rynku pieniężnego. Rekomendowany okres inwestycji to co najmniej rok.
fundusze zrównoważone - inwestują z reguły w równych proporcjach w dłużne papiery wartościowe i akcje notowane na giełdzie. Tu ryzyko jest już większe (a więc większa możliwość wahań wartości naszej inwestycji), ale równocześnie potencjał zysku w długim okresie jest tu znacznie wyższy - właśnie ze względu na inwestycje giełdowe. Rekomendowany okres inwestycji w fundusz zrównoważony - to trzy lata.
fundusze akcyjne - zgodnie z nazwą - inwestują prawie wyłącznie w akcje. Tu ryzyko jest największe, ale - zgodnie z obowiązującymi regułami - potencjał zysku w długim okresie jest najwyższy. Rekomendowany okres inwestycji w fundusz akcyjny to pięć lat i więcej.
2. Według kryteriów ustawowych. W Polsce formalnie wyróżnia się następujące typy funduszy:
fundusze otwarte - pieniądze wpłacane przez klientów do funduszy otwartych zamieniane są na tzw. jednostki uczestnictwa . Jednostki wyceniane są przeważnie codziennie, a ich bieżącą wartość publikują codzienne gazety, znaleźć ją można również w portalach internetowych oraz Telegazecie. Zatem wartość naszej inwestycji znana jest na bieżąco - każdego dnia. Z inwestycji w fundusz otwarty można się w każdej chwili wycofać (umorzyć jednostki, czyli odsprzedać je funduszowi). W Supermarkecie mBanku oferowane są fundusze otwarte a notowania jednostek tych funduszy podawane są codziennie na naszych stronach.
fundusze zamknięte - emitują certyfikaty inwestycyjne, a nie jednostki uczestnictwa. Certyfikaty są papierami wartościowymi na okaziciela - podobnie jak akcje. Można je nabywać w cenie emisyjnej tylko w okresie publicznych zapisów (tzw. subskrypcja). Potem obrót nimi, podobnie jak akcjami, możliwy jest wyłącznie na rynku wtórnym - na giełdzie lub rynku pozagiełdowym. W przeciwieństwie do jednostek uczestnictwa funduszy otwartych, certyfikatów nie można umarzać, czyli odsprzedawać funduszowi. Można je jedynie sprzedać na rynku wtórnym. Fundusz inwestycyjny zamknięty odkupuje od uczestników certyfikaty tylko w jednym wypadku - przy likwidacji funduszu - (fundusze zamknięte mogą być tworzone na określony czas). Fundusze zamknięte mają ponadto szersze możliwości inwestycyjne niż fundusze otwarte.
fundusze specjalistyczne - są odmianą funduszy otwartych, z tym, że jednostki uczestnictwa mogą być niedostępne dla wszystkich inwestorów - statut funduszu może np. ograniczyć krąg uczestników funduszu.