Sprawozdanie
Analiza powietrza
Celem ćwiczenia było zapoznanie się z metodami analizy powietrza pod względem występowania mikroorganizmów (bakterie i grzyby).
Przebieg ćwiczenia:
Ćwiczenie polegało na wykonaniu posiewu mikroorganizmów z powietrza dwoma metodami:
Sedymentacyjną – polega ona na otwarciu płytek Petriego z odpowiednim podłożem stałym i pozostawienie ich na określony czas, w którym mikroorganizmy pod wpływem sił grawitacyjnych opadną na próbkę.
Zderzeniową – wykonywaną za pomocą specjalnego aparatu, który pod ciśnieniem pobiera określoną objętość powietrza, powodując wbicie się mikroorganizmów w pożywkę (po posiewie na próbce widoczne są miejsca, w które wbijają się mikroorganizmy).
Posiew został wykonany na 6 płytkach dla metody sedymentacyjnej i 6 dla metody zderzeniowej.
Oznaczone zostały organizmy:
Bakterie mezofilne – wynikiem jest ogólna liczba bakterii wyrosłych na pożywce
Bakterie psychrofilne – wynikiem jest ogólna liczba bakterii oraz:
Liczba kolonii barwnych – bakterii pigmentowych – są to bakterie wskazujące na stałe zanieczyszczenie powietrza, odporne na promieniowanie UV, trudne do usunięcia
Liczba kolonii nieregularnych – bakterii sporowych – bakterie te wytwarzają przetrwalniki, przez co bardzo trudno je usunąć z powietrza
Gronkowce mannitolododatnie – hodowane na podłożu Chapmana, jest to wskaźnikowe podłoże z mannitolem – gronkowce mannitolododatnie rozkładają mannitol, odbarwiając czerwone podłoże na kolor żółty – wynikiem są jedynie kolonie otoczone żółtą strefą.
Grzyby – zarówno drożdże, jak i pleśnie. Hodowane na podłożu Sabourauda. Obecność drożdży w powietrzu jest dużo mniej niebezpieczna niż pleśni
Promieniowce – hodowane na podłożu Pouchona. Są to bakterie ziemne, posiadające charakterystyczny wygląd kolonii (aksamitny nalot, bardziej zwarty niż w przypadku pleśni)
Wyniki
Grupa przeprowadziła analizę powietrza na korytarzu. W poniższej tabeli przedstawione zostały wyniki analizy dla obu metod:
| Metoda sedymentacyjna | Metoda zderzeniowa | |
|---|---|---|
| Widoczne kolonie/rzeczywista liczba | Widoczne kolonie/rzeczywista liczba | |
| Promieniowce | 0 | 0/0 |
| Grzyby | Pleśnie: 1/26 Drożdże: 0/0 |
Pleśnie: 3/40 Drożdże: 4/40 |
| Gronkowce | 53/1362 | 69/800 |
| Bakterie mezofilne | 43/3380 | 100+240/1270+6870=8140 |
| Bakterie psychrofilne | 50/3930 | 237/6470 |
| Bakterie sporowe | 8/629 | 27/290 |
| Bakterie pigmentowe | 36/2829 | 186/3290 |
Wyniki przedstawiające rzeczywistą ilość bakterii dla metody sedymentacyjnej obliczone zostały ze wzoru:
$$X = \frac{a*100*100}{\pi r^{2}\frac{1}{5}t}$$
X – ilość mikroorganizmów w 1m3 powietrza
a – średnia ilość kolonii na powierzchni podłoża
πr2 – powierzchnia płytki Petriego w cm2 (u nas r = 4,5cm)
t – czas ekspozycji w minutach (10min. dla próbek na bakterie mezofilne i psychrofilne, w pozostałych przypadkach 30min.)
Wyniki te dla metody zderzeniowej są dziesięciokrotną wartością odczytanych z tabeli danych, odpowiadających ilości wyliczonych widocznych kolonii.
Poniżej przedstawiona została tabela z wynikami dla badania w sali laboratoryjnej 632:
| Metoda sedymentacyjna | Metoda zderzeniowa | |
|---|---|---|
| Widoczne kolonie/rzeczywista liczba | Widoczne kolonie/rzeczywista liczba | |
| Promieniowce | 0 | 0/0 |
| Grzyby | Pleśnie: 7/183 Drożdże: 0/0 |
Pleśnie: 2/20 Drożdże: 0/0 |
| Gronkowce | 17/435 | 160/2500 |
| Bakterie mezofilne | 17/1336 | 220/4940 |
| Bakterie psychrofilne | 26/2043 | 258/12610 |
| Bakterie sporowe | 7/550 | 30/320 |
| Bakterie pigmentowe | 19/1493 | 180/309 |
Rzeczywista liczba mikroorganizmów wyrażona jest w jtk/m3.
Wnioski
Porównanie wyników dla obu metod dla analizy powietrza na korytarzu:
W większości przypadków możemy powiedzieć, że metoda zderzeniowa jest dokładniejsza i dała wyniki o większym rzędzie. Stało się inaczej w przypadku gronkowców i bakterii sporowych. Przy metodzie zderzeniowej analizuje się mikroorganizmy zassane razem z powietrzem na podłoże, a w metodzie sedymentacyjnej mikroorganizmy, które opadły na próbkę. Stwierdzono, że metoda zderzeniowa daje wyniki bardziej miarodajne, gdyż jesteśmy pewni, że wszystkie mikroorganizmy, które dostały się do aparatu razem z powietrzem miały szansę opaść na podłoże stałe na płytce.
Ocena powietrza badanego na korytarzu:
Zgodnie z Biological partides in indoor environment Report No 12,1993 klasyfikacja zanieczyszczenia w pomieszczeniach zamkniętych jest następująca:
W przypadku bakterii:
<50 jtk/m3 -zanieczyszczenie bardzo małe
<100 jtk/m3 –zanieczyszczenie małe
<500 jtk/m3- średnie/ zwiększone zanieczyszczenie
<2000 jtk/m3- duże zanieczyszczenie
>2000 jtk/m3- bardzo duże zanieczyszczenie
W przypadku grzybów:
<25 jtk/ml – bardzo małe
<100 jtk/ml- małe
<500 jtk/ml- średnie/zwiększone
<2000 jtk/ml- duże zanieczyszczenie
>2000 jtk/ml- bardzo duże zanieczyszczenie
Stwierdzono, na podstawie metody zderzeniowej, że ogólna ilość bakterii (wraz z bakteriami potencjalnie chorobotwórczymi (znaczy to , że pod uwagę brano tutaj liczbę bakterii mezofilnych)) wynosi 8140 jtk/m3. Oznacza to, że na korytarzu panowało zanieczyszczenie bardzo duże. Biorąc pod uwagę ilość grzybów (łączna ilość drożdży i pleśni wyniosła 80jtk/m3) mamy do czynienia z zanieczyszczeniem małym.
Opierając się jednak na metodzie sedymentacyjnej otrzymaliśmy liczbę bakterii 3380 jtk/m3. Nadal wskazuje to na bardzo duże zanieczyszczenie, ale porównując ze sobą wyniki z obu metod – zdecydowanie mniejszego rzędu. Analizując ilość grzybów w powietrzu uzyskano ilość 26 jtk/m3 pleśni, co wskazuje na zanieczyszczenie małe (blisko bardzo małego).
Porównanie zanieczyszczenia powietrze mikroorganizmami na korytarzu i w sali laboratoryjnej.
Porównania dokonano na podstawie metody sedymentacyjnej.
Stwierdzono, że w sali laboratoryjnej jest większe zanieczyszczenie grzybami (może być to przyczyną przeprowadzanych tam ćwiczeń i obecnością odczynników biologicznych i chemicznych). Wszystkie inne rodzaje oznaczanych mikroorganizmów występują w większej ilości w powietrzu pobranym z korytarza. Podejrzewa się, że w sali laboratoryjnej powietrze jest częściej wymieniane (wietrzenie sali).